«Արարիչը» գրքի նախաբանը

Գրապահարան-ից
Նախաբանի փոխարեն («Արարիչը» գրքի նախաբանը)

հեղինակ՝ Խորխե Լուիս Բորխես
թարգմանիչ՝ Հովհաննես Բոդուկյան (իսպաներենից)
աղբյուր՝ «Երկու արքաներն ու երկու լաբիրինթոսները», Ապոլոն, 1992

ԼԵՈՊՈԼԴՈ ԼՈՒԳՈՆԵՍԻՆ

Հետևում մնաց հրապարակի ժխորը, ես մտնում եմ գրադարան: Զգում եմ գրքերի գրեթե ֆիզիկական ճնշումը, կարգ ու կանոն ներշնչող հանդարտ միջավայրը, հրաշալիորեն պահպանված ժամանակը: Աջ ու ձախ լամպերի լույսի տակ, ինչպես Աիլտոնի ստեղծագործության մեջ իրենց արթուն երազում խորասուզված, ուրվագծվում են ընթերցողների ժամանակավոր դեմքերը: Հիշում եմ, որ հենց այստեղ եմ հիշել այդ նույն պատկերը և ապա «Էնեականի» հայտնի այն հեքզամետրը, որ գործածում ու գերազանցում է այդ նույն հնարանքը:

Ibant obscuri sola sub nocte per umbras[1]

Այս մտորումներն ինձ լքել են ձեր գրասենյակի դռան առաջ, մտնում եմ մի քանի ավանդական և սիրալիր բառեր փոխանակելուց հետո, ես ձեզ եմ հանձնում այս գիրքը: Եթե ես ինձ չեմ խաբում, Լուգոնես, դուք ինձ վատ չէիք վերաբերում և ցանկանում էիք, որ գործերիցս որևէ մեկը դուր գա ձեզ: Իսկ դա երբեք տեղի չունեցավ, սակայն այս անգամ դուք թերթում եք էջերը, կարդում եք որևէ տող և համաձայնության նշան եք անում... գուցե դա նրանից է, որ այնտեղ ճանաչել եք ձեր սեփական ձայնը, գուցե դա նրանից է, որ ձեզ առողջ տեսությունն ավելի շատ է հետաքրքրում, քան անկատար գործադրումը:

Այս պահին, ինչպես ջուրը ջրի մեջ երազս անհայտանում է: Ինձ շրջապատող ընդարձակ գրադարանը ոչ թե Ռոդրիգես Պենիա, այլ Մեքսիկո փողոցում է գտնվում, իսկ դուք Լուգոնես երեսունութի սկզբներին եք մահացել: Ձանձրույթս ու թախիծս են ստեղծել անհնարին այս տեսարանը: Թող այդպես լինի (ասում եմ ինքս ինձ), բայց վաղը ես էլ եմ մեռնելու և միաձուլվելու են մեր ժամանակները, և անսահման խորհրդանիշևերի մեջ կորչելու է ժամանակագրությունը և ինչ-որ ձևով արդար կլինի հավաստել թե ես ձեզ եմ հանձնել այս գիրքը և որ դուք ընդունել եք այն:

ԽԼԲ

Բուենոս Այրես, 9 օգոստոսի, 1960




  1. «Եվ կույրերը կուլ գնացին կույր գիշերին» (լատ.)