Changes

Անտեսանելի Մարդը

13 442 bytes removed, 06:33, 15 Հունիսի 2016
/* Գլուխ տասնիններորդ։ Մի քանի հիմնական սկզբունքներ */
== Գլուխ տասնիններորդ։ Մի քանի հիմնական սկզբունքներ ==
 
Թեև Անտեսանելի Մարդը ուժասպառ և վիրավոր էր, չվստահեց Քեմփի խոսքին, թե իր ազատության դեմ ոչ մի ոտնձգություն չի արվի։ Նա զննեց ննջասենյակի երկու պատուհանները, բարձրացրեց վարագույրները և փեղկերը բաց արեց, ստուգելու համար Քեմփի հավաստիացումը, թե հնարավոր կլինի այդտեղով փախչել։ Դրսում գիշերը շատ անդորր էր ու խաղաղ, և նորածին լուսինը բլուրների վրա մայր էր մտնում։ Ապա նա զննեց ննջասենյակի, բաղնիքի և զուգարանի կողպեքները, վստահ լինելու համար, թե դրանք էլ կարող են երաշխավորել իր ազատությունը։ Ի վերջո հայտարարեց, թե բավարարված է ու կանգնեց բուխարիի առաջ փռված գորգի վրա։ Քեմփը լսեց նրա հորանջելու ձայնը։
 
― Շատ եմ ցավում,— ասաց Անտեսանելի Մարդը,— որ այս գիշեր չեմ կարող պատմել ձեզ իմ բոլոր արածները։ Դե ես ուժից ընկել եմ։ Անկասկած՝ սա անհեթեթ է, ահավոր։ Բայց հավատացե՛ք ինձ, Քե՛մփ, միանգամայն հնարավոր է։ Ես մի գյուտ արեցի։ Ուզում էի գաղտնի պահել։ Բայց չեմ կարող։ Ինձ օգնական է պետք։ Իսկ դո՜ւք... Ինչե՜ր չենք կարող անել երկուսս միասին․․․ Բայց վաղվան թողնենք։ Իսկ հիմա, Քե՛մփ, ինձ թվում է՝ եթե չքնեմ, կմեռնեմ։
 
Սենյակի մեջտեղը կանգնած՝ Քեմփը դիտում էր անգլուխ ցայգազգեստը։
 
— Ուրեմն ձեզ մենակ եմ թողնում,— ասաց նա։— Անհավատալի բան է։ Տեսակետներս տակնուվրա անող այսպիսի երեք իրադարձություն բավական է, որ գժվեմ։ Բայց ահա իրողություն է սա։ Որևէ ուրիշ բանի կարիք ունե՞ք։
 
― Միայն ինձ բարի գիշեր մաղթեցե՛ք։
 
— Բարի գիշեր,— ասաց Քեմփը և սեղմեց անտեսանելի ձեռքը։ Ապա կողքանց՝ դեպի դուռն ուղղվեց։ Հանկարծ ցայգազգեստը արագորեն նրան մոտեցավ։
 
— Հասկացե՛ք,— ասաց նա։— Ինձ խանգարելու կամ էլ ձերբակալելու ո՛չ մի փորձ, թե չէ․․․
 
Քեմփի դեմքը մի քիչ փոխվեց։
 
— Կարծեմ ձեզ խոսք տվի,— ասաց նա։
 
Դուռը ետևից մեղմորեն փակեց Քեմփը, և բանալին իսկույն չրխկաց։ Հետո, մինչ կանգնել էր հլու զարմանքի արտահայտությամբ, արագ ոտնաձայներ մոտեցան բաղնիքի դռանը, և այդ էլ կողպվեց։ Քեմփը ձեռքը ճակատին խփեց։
 
— Արդյոք երազ չե՞մ տեսնում։ Ամբողջ աշխա՞րհն է գժվել, թե ես...
 
Նա ծիծաղեց ու ձեռքով դիպավ կողպված դռանը։
 
― Ես վտարվեցի իմ ոեփական ննջասենյակից... Ա՜յ քեզ աղաղակող այլանդակություն,— մրթմրթաց նա։
 
Ապա քայլեց մինչև աստիճանների գլուխը և ակնապիշ նայեց կողպված դռներին։
 
— Բայց սա փաստ է,— ասաց նա և մատները տարավ թեթևորեն կապտած վզին։— Անհերքելի փաստ է։ Բայց․․․
 
Քեմփը հուսահատորեն օրորեց գլուխը, շուռ եկավ և աստիճաններով ցած իջավ։
 
Նա վառեց ճաշասենյակի ճրագը, մի սիգար առավ և սկսեց բացականչություններ արձակելով չափչփել սենյակը։ Մերթ ընդ մերթ վիճում էր ինքն իր հետ։
 
― Անտեսանելի՜...— Գոչեց նա։— Կա՞ անտեսանելի կենդանի ասված բան։ Ծովո՞ւմ՝ այո՛։ Հազարներով, միլիոններով։ Բոլոր թրթուրները, մանրիկ նավիլները, տորնարիները, բոլոր միկրոօրգանիզմները և մեդուզաները։ Ծովում շատ ավելի անտեսանելի բան կա, քան տեսանելի։ Մինչև հիմա երբեք չէի մտածել այս մասին։ Իսկ լճակներում ապրող այդ բոլոր մանրիկ օրգանիզմները... կողինջի անգույն, թափանցիկ բծերը․․․ Իսկ օդո՞ւմ... Ո՛չ․․․
 
― Դա անհնարին է։
 
― Բայց վերջ ի վերջո ինչո՞ւ։
 
― Թեկուզ մարդ ապակուց շինված լիներ, էլի տեսանելի կլիներ։
 
Քեմփը խոր մտորումներով տարվեց։ Երեք սիգարների զանգվածը հօդս էր ցնդել կամ էլ որպես սպիտակ մոխիր թափթփվել էր կարպետի վրա, նախքան նա նորից կխոսեր ինքն իրեն։ Իսկ դա սոսկ բացականչություն էր։ Ապա շրջվեց, սենյակից դուրս եկավ, իր փոքրիկ ընդունարանը գնաց և այնտեղ վառեց գազը։ Փոքրիկ մի սենյակ էր դա, որովհետև բժիշկ Քեմփի ապրուստի աղբյուրը պրակտիկան չէր։ Այնտեղ էին օրվա թերթերը։ Առավոտյան թերթը անփութորեն բացված ու մի կողմ էր նետված։ Նա խլեց լրագիրը, էջը շուռ տվեց ու կարդաց․ «Արտասովոր դեպքեր Այպինգում» — մի թղթակցություն, որ Փորթ֊Սթոում նավաստին չարչարվելով գիրկապ էր արել Մարվըլի համար։ Քեմփը շտապ կարդաց այն։
 
― Փաթաթվե՜լ էր,— բացականչեց Քեմփը։― Ծպտվե՜լ էր։ Թաքցնո՜ւմ էր գաղտնիքը։ «Ըստ երևույթին ոչ ոք իրազեկ չի եղել նրա դժբախտությանը»։ Գրողը տանի, նրա մտքինն ի՞նչ է։
 
Բժիշկը ցած գցեց թերթը և աչքերը չորս կողմը պտտեցրեց։
 
― Ահա՛,— գոչեց նա ու խլեց «Սեյնթ֊Ջեյմզ գազեթ»֊ը, որ դեռ չէր բացվել։— Հիմա կիմանանք եղելությունը։— Նա պատռեց-բացեց թերթը։ Երկու սյունակներ զարնվեցին աչքին։ «Սասեքսում ամբողջ մի գյուղ խելագարվում է» ասում էր վերնագիրը։— Ողորմա՜ծ տեր,— բացականչեց Քեմփը անհագորեն կարդալով նախորդ հետմիջօրեին Այպինգում տեղի ունեցած դեպքերի թերահավատ նկարագրականը, ինչպես արդեն պատմվեց նախընթաց գլուխնեբում։ Այնտեղ արտատպված էր նաև առավոտյան թերթի լուրը։
 
Քեմփը նորից կարդաց այն.
 
«Աջ ու ձախ հարվածելով վազում էր փողոցներով։ Ջեֆըրզը՝ ուշագնաց։ Պարոն Հաքսթըրը տառապում է ցավից, դեռևս չի կարող պատմել տեսածները։ Երեցի կրած ծանր նվաստացումը։ Կինը սարսափից հիվանդացել է։ Պատուհանները ջարդուփշուր են արվում։ Գուցե հերյուրանք է այս արտասովոր պատմությունը, բայց այնքան լավն է, որ չի կարելի չտպել cum grano...
 
Քեմփը ցած գցեց թերթը և բութ աչքերով դիմացը նայեց։
 
― Գուցե հերյուրանք է,— մռլտաց նա։
 
Ապա դարձյալ խլեց լրագիրը ու կրկին կարդաց ամբողջ պատմությունը։
 
― Բայց այստեղ ի՛նչ գործ ունի թափառաշրջիկը։ Գրո՛ղը տանի, ինչո՞ւ էր հալածում թափառաշրջիկին։
 
Բժիշկը վհատ նայեց վիրաբուժական օթոցին։
 
— Ոչ միայն անտեսանելի է,— ասաց Քեմփը,— այլև խելագա՛ր է։ Մարդասպանության մոլուցք ունի։
 
Երբ արշալույսն եկավ իր դալկությունը խառնելու ճաշասենյակի գազի լույսին և սիգարի ծխին, Քեմփը դեռ չափչփում էր սենյակը, աշխաաելով հասկանալ անըմբռնելին։
 
Նա այնպես ալեկոծված էր, որ քնել չէր կարող։
 
Երբ ծառաները առավոտյան քնաթաթախ ցած իջնելով նրան գտան այդ վիճակում, մտածեցին, թե տքնաջան պարապմունքների՝ իր գլխին խաղացած խաղն է դա։ Նա արտասովոր, բայց պարզ ու հստակ մի ցուցում տվեց, որ վերնահարկի աշխատասենյակում նախաճաշի սեղան բացեն երկու հոգու համար, իսկ հետո, նկուղային հարկից կամ էլ գետնահարկից վեր չբարձրանան։ Ապա շարունակեց չափչփել ճաշասենյակը մինչև առավոտյան թերթերի սաացվելը։ Նրանք շատ էին խոսում, բայց ոչինչ չէին ասում․ միայն հաստատում էին երեկոյան դեպքերը և շատ վատ գրված մի նկարագրական էին հրամցնում Փորթ Բարդոքում տեղի ունեցած մի ուրիշ անցքի շուրջ։ Այսպիսով Քեմփը իրազեկ դարձավ, թե վերջ ի վերջո ինչ էր կատարվել «Ուրախ կրիկետիստներ» պանդոկում և հանդիպնց Մարվըլի անվանը։ «Նա ինձ ստիպեց ամբողջ քսանչորս ժամ իր մոտ մնալ» — հայտարարում էր Մարվըլը։ Ինչ֊որ մանրամասնություններ էին ավելացվել Այպինգի պատմությանը, հատկապես գյուղի հեռագրալարերի կտրատվելու փաստը։ Բայց այնտեղ չկար որևէ ուրիշ փաստ, որ լույս սփռեր Անտեսանելի Մարդու և թափառաշրջիկի փոխհարաբերություննհրի վրա, քանի որ պարոն Մարվըլը ոչ մի տեղեկություն չէր հաղորդել երեք գրքերի կամ էլ այն դրամի մասին, որով բեռնավորված էր։ Թերահավատ շեշտը չքացել էր և թղթակիցների ու հետաքրքրվողների մի ամբողջ բանակ, արդեն իսկ աշխատանքի էր անցել խնդիրը լուսաբանելու համար։
 
Քեմփը կարդաց թղթակցությունների մինչև վերջին տողը և աղախնին ուղարկեց, որ բերի ձեռքն անցնող բոլոր առավոտյան թերթերը։ Եվ դրանք էլ կլանեց։
 
— Նա անտեսանելի է,— ասաց Քեմփը։— Եվ մարդիկ այս բոլորը կարդում են այնպիսի մի անհագությամբ, որը հետզհետե մոլեգնության է վերածվում։ Ինչե՜ր չի կարող անել նա․․․ Ինչե՜ր չի կարող անել․․․ Եվ մտածել, որ հիմա վերնահարկումն է, ազատ ինչպես քամին։ Վերջ ի վերջո ի՞նչ պետք է անեմ ես։ Օրինակի համար, արդյոք խոսքս դրժա՞ծ կլինեմ, եթե... Բայց ո՛չ․․․
 
Նա մոտեցավ անկյունում գտնվող փոքրիկ, թափթփված գրասեղանին և սկսեց մի երկտող գրել։ Կեսին չհասաձ՝ պատռեց և մի ուրիշը գրեց։ Կարդաց երկտողը և մտածեց։ Ապա մի ծրար վերցրեց ու հասցեն գրեց․ — «Գնդապետ Էդայ, Փորթ Բարդոք»։
 
Անտեսանելի Մարդն արթնացավ հենց այն պահին, երբ Քեմփը երկտողով էր զբաղված․ արթնացավ վատ տրամադրությամբ, և Քեմփը, որ ականջը լայն բաց էր արել ամեն մի ձայնի համար, լսեց, թե ինչպես հանկարծ վերնահարկի ննջասենյակի մի ծայրից մյուսը կատաղորեն դոփեցին նրա ոտքերը։ Հետո մի աթոռ դեն շպրտվեց, և լվացարանի բաժակը ջարդուփշուր արվեց։ Քեմփը շտապ վերև բարձրացավ և անհամբեր բախեց ննջասենյակի դուռը։
 
 
## Գլուխ տասնիններորդ։ Մի քանի հիմնական սկզբունքներ
— Ի՞նչ պատահեց,— հարցրեց Քեմփը, երբ Անտեսանելի Մարդը ներս ընդունեց նրան։
Վստահելի
83
edits