}}
Բավական էր դուրս գային Բաքվի վերահսկողությունից, բավական էր նաեւ ձերբազատվեին Տեր֊Պետրոսյանի զգաստացնող ներկայությունից, անմիջապես վերադարձան ավանակային կրոսին։ Վերջում։
:Բավական Իսկ ամենասկզբում Նոբելյան մրցանակ «կպցնելու» գործն էր դուրս գային Բաքվի վերահսկողությունիցղարաբաղցի Արտեմի համար, բավական էր նաեւ ձերբազատվեին Տեր-Պետրոսյանի զգաստացնող ներկայությունիցհետո՝ առերեւույթ «ազգափրկիչ» «Արմենիբումը», իսկ, ըստ էության, փող լվալու «պրոյեկտ» ու նարկոտիկ սինթեզելու մեդիատանիք, ինչի շրջանակներում էլ բանտ նստեցրին Գագիկ Ներսիսյանին, որպեսզի այդ գործում հանկարծ մրցակից չլինի, քանի որ «Նաիրիտն» էլ այդ հնարավորությունը ունի։ Հետո հերթը հասավ «Օսկար» «ստանալուն», եւ երբ այդ էլ անցավ, վրա հասավ Կաննի կինոփառատոնը, բայց այստեղ էլ պարզվեց, որ Ֆրանսիան ոչ այնքան հակաթուրք է, որքան արաբական տեռորով հիացող (համենայնդեպս, դա թույլ է տալիս բազմաբովանդակ դարձնել Ֆրանսիայի՝ մարքսիզմից օրգազմի հասնող մտավորականության ազատ ժամանցը) եւ Կաննում ինչ֊որ մրցանակ տվին պաղեստինցիների նկարահանած (թե՞ ֆրանսիացիների) առաջին ֆիլմին։ Եւ ղարաբաղցիք, որ այսպիսի ելքը կանխատեսել էին, Կաննի փառատոնին զուգահեռ ծրագրել էին էշերի մրցում Ստեփանակերտում, անմիջապես վերադարձան ավանակային կրոսին: Վերջում:որպեսզի կոտր չընկնի հայ ազգային ոգին։
:Իսկ ամենասկզբում Նոբելյան մրցանակ «կպցնելու» գործն էր ղարաբաղցի Արտեմի համարԱնհնար է պատկերացնել, հետո՝ առերեւույթ «ազգափրկիչ» «Արմենիբումը»որ Վեզիրովը կամ Ալիեւը թույլ տային էշերի մրցում անցկացնել Ադրբեջանի տարածքում, իսկառավել եւս՝ ցուցադրել հեռուստատեսությամբ։ Առավել եւս բացառված էր, ըստ էության, փող լվալու «պրոյեկտ» ու նարկոտիկ սինթեզելու մեդիատանիք, ինչի շրջանակներում էլ բանտ նստեցրին Գագիկ Ներսիսյանին, որպեսզի այդ գործում հանկարծ մրցակից չլինի, քանի որ «Նաիրիտն» էլ նրանց թույլ տրվեր հեռուստախցիկների առաջ այդ հնարավորությունը ունի: Հետո հերթը հասավ «Օսկար» «ստանալուն»աստիճան ինքնադրսեւորվել այն ժամանակներում, եւ երբ այդ էլ անցավ, վրա հասավ Կաննի կինոփառատոնը, բայց այստեղ էլ պարզվեց, որ Ֆրանսիան ոչ այնքան հակաթուրք է, որքան արաբական տեռորով հիացող (համենայնդեպս, դա թույլ է տալիս բազմաբովանդակ դարձնել Ֆրանսիայի` մարքսիզմից օրգազմի հասնող մտավորականության ազատ ժամանցը) եւ Կաննում ինչ-որ մրցանակ տվին պաղեստինցիների նկարահանած (թե՞ ֆրանսիացիների) առաջին ֆիլմին: Եւ ղարաբաղցիք, որ այսպիսի ելքը կանխատեսել էին, Կաննի փառատոնին զուգահեռ ծրագրել էին էշերի մրցում Ստեփանակերտում, որպեսզի կոտր չընկնի հայ ազգային ոգին:Հայաստանում հայկական իշխանություն կար։
:Անհնար է պատկերացնելԻնչ մեղքս թաքցնեմ, թեթեւակի կասկածներ ունեմ, որ Վեզիրովը կամ Ալիեւը թույլ տային «Ա1+»֊ի փակելն էլ հարմարեցված էր էշերի մրցում անցկացնել Ադրբեջանի տարածքումսպարտակիադային, առավել եւս՝ ցուցադրել հեռուստատեսությամբ: Առավել եւս բացառված էրորպեսզի ազատ հեռուստաալիքը «սխալ ռակուրսով» ցույց չտար այդ տոնը։ Չնայած, որ նրանց թույլ տրվեր հեռուստախցիկների ինչ ռակուրսով էլ ցույց տաս, էշը մնում է էշ։ Իշի ռակուրսը ո՞րն է։ Իհարկե, զվարճալի կլիներ այս ամենը, եթե այսքան չարագուշակ չլիներ։ Իշխանությամբ, բանակով, ոստիկանությամբ, դատարաններով զինված անուղեղների մի խումբ տեսախցիկների առաջ այդ աստիճան ինքնադրսեւորվել այն ժամանակներումզվարճանում է չորքոտանի մի այլ երամակի հետ եւ կարծում է, թե՝ եթե իջար իշին խրախուսելու մակարդակին, երբ Հայաստանում հայկական իշխանություն կար:ուրեմն՝ ժողովրդավար իմիջդ ապահովված է։
:Ինչ մեղքս թաքցնեմԱվելին՝ կարծում է դա օրիգինալ է։ Այնինչ, թեթեւակի կասկածներ ունեմանծայրածիր Ասիայից մինչեւ Հարավային Ամերիկա (ներառյալ Աֆրիկան, որ «Ա1+»-ի փակելն էլ հարմարեցված էր էշերի սպարտակիադայինԵվրոպայից՝ Բալկաններն ու Իսպանիան) մեզ նման թշվառ ժողովուրդների կյանքում էշը մինչեւ հիմա անփոխարինելի դեր ունի։ Էշը ապրում է անգամ Ատլանտյան օվկիանոսում, որպեսզի ազատ հեռուստաալիքը «սխալ ռակուրսով» ցույց չտար այդ տոնը: ՉնայածԱֆրիկայի եւ Հարավային Ամերիկայի միջեւ ընկած անտերուդուս Կապո Վերդե տառացիորեն բուսազուրկ կղզիներում։ Պիտի լավ պատկերացնել իշու եւ մարդու կապվածության ողջ խորությունը՝ հասկանալու համար, ինչ ռակուրսով էլ ցույց տաս, էշը մնում է թե ինչու են կղզիաբնակները էշ: Իշի ռակուրսը ո՞րն է: Իհարկեպահում մի տեղ, զվարճալի կլիներ այս ամենըորտեղ ոչ ծառ կա, եթե այսքան չարագուշակ չլիներ: Իշխանությամբոր անտառից փայտ կրեն, բանակովոչ հանդ ու հողամաս ունեն, ոստիկանությամբուր էշով գնան֊գան, դատարաններով զինված անուղեղների մի խումբ տեսախցիկների առաջ զվարճանում է չորքոտանի մի այլ երամակի հետ եւ կարծում էանասունի կերն էլ երեւի ներմուծում են (հո չի կարելի կարծել, թե` եթե իջար իշին խրախուսելու մակարդակին, ուրեմն` ժողովրդավար իմիջդ ապահովված որ էշը ձուկ է:ուտում)։
:Ավելին՝ կարծում է դա օրիգինալ է: ԱյնինչՊատկերացրեք, անծայրածիր Ասիայից մինչեւ Հարավային Ամերիկա (ներառյալ Աֆրիկանոր այստեղ էլ էշին պատշաճ զբաղմունք են գտել ձկնորսների երեխաները՝ սակավ ջրհորներից խմելու ջուր են կրում իշին բարձած՝ ամենավերջին հայկական գյուղի երեխաների նման։ Մի խոսքով, Եվրոպայից՝ Բալկաններն ու Իսպանիան) մեզ նման թշվառ ժողովուրդների կյանքում էշը մինչեւ հիմա անփոխարինելի դեր ունի: Էշը ապրում ինչ աստիճան էշն է անգամ Ատլանտյան օվկիանոսումտարածված, Աֆրիկայի նույնքան տարածված են էշի, աքլորի, շների եւ Հարավային Ամերիկայի միջեւ ընկած անտերուդուս Կապո Վերդե տառացիորեն բուսազուրկ կղզիներում: Պիտի լավ պատկերացնել իշու եւ մարդու կապվածության ողջ խորությունը՝ հասկանալու համարայլ կռիվները։ Մի տարբերությամբ, թե ինչու են կղզիաբնակները էշ պահում մի տեղ, որտեղ ոչ ծառ կասակայն, որ անտառից փայտ կրենայդ երկրներում էշի հետ առնչվելը չեն ներկայացնում որպես ազգային առանձնահատկություն, ոչ հանդ ու հողամաս ունենառավել եւս՝ ժողովրդին մոտ լինելու ապացույց։ Էլ չեմ ասում, ուր էշով գնան-գանոր իշով խանդավառվելուց զատ, այդ երկրներում նաեւ աշխատում եւ անասունի կերն էլ երեւի ներմուծում արտադրանք են (հո չի կարելի կարծել, որ էշը ձուկ է ուտում): տալիս։
:Պատկերացրեք, որ այստեղ էլ էշին պատշաճ զբաղմունք են գտել ձկնորսների երեխաները՝ սակավ ջրհորներից խմելու ջուր են կրում իշին բարձած՝ ամենավերջին հայկական գյուղի երեխաների նման: Մի խոսքովԱնուրանալի է ավանակի դերը քաղաքակրթության պատմության, ինչ աստիճան էշն հատկապես՝ մատաղ սերնդի սեռական դաստիարակության գործում։ Հասկանալի է տարածվածհասուն տղամարդու ձգտումը ժամանակ առ ժամանակ, նույնքան տարածված են էշիայս կամ այն կերպ, աքլորիայս կամ այն չափով քողարկված, շների եւ այլ կռիվները: Մի տարբերությամբարժանին մատուցել իր խռովահույզ պատանեկության սիմվոլներին, սակայն, որ բայց դեռ երբեք այդ երկրներում էշի հետ առնչվելը չեն ներկայացնում որպես ազգային առանձնահատկությունբանը այդքան «պետականորեն», առավել եւս՝ ժողովրդին մոտ լինելու ապացույց: Էլ չեմ ասում, որ իշով խանդավառվելուց զատայդչափ անթաքույց ու սրտանց չէր դրսեւորվել, ինչպես դրսեւորեցին Ղարաբաղի ու Հայաստանի պետերը այդ երկրներում նաեւ աշխատում եւ արտադրանք են տալիս:իշու սպարտակիադայի ժամանակ։ Չէ, իշխանությունը չար կատակներ է անում ախմախ մարդու հետ։
:Անուրանալի Ելնելով այն փաստից, որ «կարաբախսկի ռենեսանսը» սկսվեց սպիդի դեղի մասին զառանցանքից եւ վերջացավ էշի սպարտակիադայով, չես կարողանում ազատվել կպչուն֊միստիկ այն մտքից, թե այս ամենը գուցեեւ պատահական չէ։ Թե կարող է ավանակի դերը քաղաքակրթության պատմությանհանկարծ պարզվել, հատկապես՝ որ սպիդը ոչ թե այծից կամ կապիկից է անցել մարդուն, այլ սովորական էշից․ չէ՞ որ մատաղ սերնդի սեռական դաստիարակության գործում: Հասկանալի էշի դերը անհամեմատելի է հասուն տղամարդու ձգտումը ժամանակ առ ժամանակայլ կենդանիների հետ, այս կամ այն կերպեթե իրար հետ համեմատելու լինենք, այս կամ այն չափով քողարկվածմանավանդ կապիկների կապրիզնի բնույթը, արժանին մատուցել իր խռովահույզ պատանեկության սիմվոլներին, բայց դեռ երբեք այդ բանը այդքան «պետականորեն», այդչափ անթաքույց այծերի պլստան ճարպկությունն ու սրտանց չէր դրսեւորվել, ինչպես դրսեւորեցին Ղարաբաղի ու Հայաստանի պետերը այդ իշու սպարտակիադայի ժամանակ: Չէ, իշխանությունը չար կատակներ է անում ախմախ մարդու հետ:էշի անդիմադիր խասյաթը։
:Ելնելով այն փաստիցՈչ մի համեմատություն։ Եւ պետք չէ էշի պրինցիպիալ համառությունը խառնել նրա անխտրական վարքի հետ։ Եւ եթե այս տեսանկյունից նայենք խնդրին, ինքնըստինքյան հասկանալի է դառնում, որ «կարաբախսկի ռենեսանսը» սկսվեց սպիդի դեղի մասին զառանցանքից եւ վերջացավ էշի սպարտակիադայովսպիդով նախագահներից պիտի զբաղվեին Հայաստանի, չես կարողանում ազատվել կպչուն-միստիկ այն մտքիցՆիգերիայի, թե այս ամենը գուցեեւ պատահական չէ: Թե կարող է հանկարծ պարզվելՔրդստանի, որ սպիդը ոչ թե այծից Վենեսուելայի կամ կապիկից է անցել մարդունՏաջիկստանի ղեկավարները։ Եթե նրանց խելքը չի հասել, դա չի նշանակում, այլ սովորական էշից. չէ՞ որ մատաղ սերնդի սեռական դաստիարակության գործում էշի դերը անհամեմատելի Քոչարյանի խելքն էլ չէր հասնելու։ Ով իր կողքին Զորի Բալայանի նման իդեոլոգ ունի, որը նաեւ բժիշկ է այլ կենդանիների հետեղել ժամանակին։ Բայց լուրջ, եթե իրար հետ համեմատելու լինենքո՞վ կսպասեր, մանավանդ կապիկների կապրիզնի բնույթը, այծերի պլստան ճարպկությունն ու էշի անդիմադիր խասյաթը: որ 88 թվականի ազգային ինքնագիտակցության զարթոնքը այսպիսի զարգացում կունենա։
:Ոչ մի համեմատություն: Եւ պետք չէ էշի պրինցիպիալ համառությունը խառնել նրա անխտրական վարքի հետ: Եւ եթե այս տեսանկյունից նայենք խնդրին, ինքնըստինքյան հասկանալի է դառնում, որ սպիդով նախագահներից պիտի զբաղվեին Հայաստանի, Նիգերիայի, Քրդստանի, Վենեսուելայի կամ Տաջիկստանի ղեկավարները: Եթե նրանց խելքը չի հասել, դա չի նշանակում, որ Քոչարյանի խելքն էլ չէր հասնելու: Ով իր կողքին Զորի Բալայանի նման իդեոլոգ ունի, որը նաեւ բժիշկ է եղել ժամանակին: Բայց լուրջ, ո՞վ կսպասեր, որ 88 թվականի ազգային ինքնագիտակցության զարթոնքը այսպիսի զարգացում կունենա: :տպագրվել է «ՀԺ»-ի «ՀԺ»֊ի 2002 թվականի օգոստոսի 30-ի 30֊ի համարում
