Changes
color="#0000ff">հանդիպումները անարդյունավետ անցան»։
</font></font></font><strong>§39․ Պատրաստակամություն —պատրաստականություն</strong>===
<strong>Պատրաստակամություն</strong>֊ը ցանկություն, կամեցողություն ունենալն
է, որեւէ բան անելու պատրաստակամ՝ հոժարակամ լինելն է։
չհասան»։
===<strong>§40․ Վաղորդայն — վաղորդյան</strong>===
<strong>Վաղորդայն</strong>՝ վաղ առավոտ, այգաբաց։
<strong>Վաղորդյան</strong>՝ առավոտյան։
առավոտյան) ճառագայթները»։
===<strong>§41․ ՎՎերահաս — վերահասու</strong><strong>երահաս — վերահասու===</strong>
<strong>Վերահաս</strong> նշանակում է տագնապալիորեն վրա եկող ու սպառնացող, շատ
մոտալուտ․ «<i>Վերահաս</i> դժբախտությունները՝ սովը, ժանտախտը, մոռանալ
նրան»։
</font></font></font></font></font>===<strong>§42․ ՎՎերաբերյալ— վերոբերյալ</strong><strong>երաբերյալ— վերոբերյալ===
Վերաբերյալ</strong>֊ը, անկասկած, լավ գիտենք, որեւէ բանի կամ մեկի
<strong>վերաբերյալ</strong>) ուրիշ տեղեկություններ չունեմ»։
</font></font></font></font>===<strong>§43․ Վ</strong><strong>երաբերելՎերաբերել — վերվերաբերվել</strong><strong>աբերվել===
</strong>Սա թերեւս միակ բայն է, ուր <strong>վ</strong> ածանցը ոչ թե բայասեռն
color="#000000">։
</font></font>===<strong>§45․ Տանտեր — տանուտեր</strong><strong>Տանտեր — տանուտեր===
<strong>Տանտեր</strong>֊ը, լավ գիտենք՝ տան տերն է՝ տան գլխավորը, ամեն տուն
ունի իր <i>տանտերը</i> կամ <i>տանտիրուհին</i>։
հաճելի զրուցակից է եւ հյուրասեր տանուտեր (փոխ․ տանտեր)»։
===<strong>§46․ Տեղական — տեղայինՑեղական — ցեղային</strong>===
ունեն եւ ավելի շուտ գործածվել են <i>տեղական</i>֊ի տարբերակով, որի
ընդհանուր նշանակությունը սա է՝ այդ տեղին հատուկ՝ վերաբերող, այդ տեղի
կառավարության տեղական մարմիններ, տեղական միջնակարգ դպրոց, տեղական
նշանակություն ունեցող դեպքեր, նաեւ՝ տեղական ժամանակ եւ այլն։
<strong>Տեղային</strong>֊ի գործածությունը սահմանափակ է եւ կիրառվում է հենց <i>սահմանափակված</i> (օտար բառով՝ լոկալ) իմաստը արտահայտելու համար։ Կարող ենք ասել՝ <i>տեղային</i> (= տվյալ տարածքով սահմանափակված) հակամարտություններ, տեղային թմրեցում, տեղային վեճեր եւ այլն։
Իրողությունը այդուհանդերձ այն է, որ <i>տեղային</i>֊ը <i>տեղական</i>֊ից առայժմ հստակորեն չի սահմանազատվել։
<strong>Ցեղական</strong>֊ը ընտիր ցեղից սերվածն է, ազնվացեղ հատկություններ ունեցողը։ Խոսքը, իհարկե, տնային կենդանիներին է վերաբերում․ ցեղական ձի, ցուլ, կով…
<strong>Ցեղային</strong> նշանակում է ցեղին վերաբերող կամ նրան հատուկ, <i>ցեղային</i> կռիվներ, հակամարտություններ (որ, ի դեպ, <i>տեղային</i> բնույթ են կրում), <i>ցեղային</i> հատկանիշներ։ Գործածվում է նաեւ՝ <i>նեղ, խիստ ազգային</i> նշանակությամբ․ <i>ցեղային գաղափարախոսություն</i>։
Սխալ է՝ <font color="#0000ff">«Երկար տարիներ տեւող <i>ցեղական</i></font> (փոխ․ <strong>ցեղային</strong>) <font color="#0000ff">ընդհարումները կարծես դադարեցին</font>։
===<strong>§47․ Տեղի տալ — տեղիք տալ</strong>===
Պետք է ուշադիր լինել եւ չշփոթել, որ <strong>տեղի տալ</strong>֊ը տեղը զիջելն է, նահանջելը, հրաժարվելը, իսկ <strong>տեղիք տալ</strong>֊ը առիթ տալն է, պատճառ դառնալը։ Այսպիսի մի նախադասություն՝ «Երկու ամուսիններն էլ ընտանեկան վեճերի <i>տեղիք էին տալիս</i>, բայց նրանցից ոչ մեկը <i>տեղի չէր տալիս</i>»։
Ուղղենք, եթե սխալ է․ <font color="#0000ff">«Քամի բարձրացավ, եւ ցերեկվա տոթը <i>տեղիք տվեց</i> երեկոյան զովությանը», «Նա չիջավ ներքեւ, քանի որ կարող էր <i>տեղի տալ</i> անհարկի կասկածներին»։</font>
===<strong>§48. Տնօրինություն — տնօրենություն</strong>===
<strong>Տնօրեն</strong>֊ը վաղուց է շատերի կողմից գործածվում (դպրոցի տնօրեն, հիմնարկի տնօրեն), եւ դրա շնորհիվ էլ, կարելի է ասել, օտար <i>դիրեկտոր</i>֊ը դուրս է մղվել։ Նրանից կազմված <strong>տնօրինություն</strong>֊ը նույնպես սովորական կիրառություն ունի՝ նշանակելով տնօրինելու, վերահսկելու իրավունք, իրավասություն։ «Հարցի <i>տնօրինությունը</i> հանձնված է մշակույթի նախարարությանը»։
Արդի արեւելահայերենում <i>տնօրինություն</i>֊ը շատ անգամ գործածում
թողնվել է գործարանի <i>տնօրենությանը</i>»։
===<strong>§47․ §49․ </strong><strong>Ցուցում — ցուցմունք===
</strong>Եթե ընդունենք, որ <strong>ցուցմունք</strong>֊ը այսօր առավելապես
