Changes
/* Գլուխ հինգերորդ․ Դավադրության բացահայտումը */
Նա զամբյուղը տվեց Ֆրոդոյին ու պոնիներին խթանեց: Հոբիթները շնորհակալություն հայտնեցին ու բարի գիշեր մաղթեցին: Նրանք հայացքով ուղեկցում էին աղոտ լապտերները, մինչև որ դրանք անհետացան մթին գիշերվա մեջ։ Հանկարծ Ֆրոդոն ծիծաղեց․ նա պինդ փակված զամբյուղից զգաց տապակած սունկի գրգռիչ հոտը։
====Գլուխ հինգերորդ․ Դավադրության բացահայտումըԴավադրությունը բացահայտվում է====
― Ինչ արածԴե ինչ, մենք էլ կշտապենք, ― ասաց Մերին։ ― Ես արդեն տեսնում եմԱրդեն հասկացա. ձեզ հետ ինչ-որ արտասովոր բան է կատարվել, դուք կատակի բայց ժամանակ չունեք, չկորցենք՝ հետո կխոսենք։
Եվ հոբիթները ցած հոբիթներն իջան ուղիղ ճանապարհովդեպի Լաստանավ տանող ուղին, որը հարթ էր, տափակած խնամված, և մեծ-մեծ սպիտակ քարերով սալարկված։ Հարյուր, երկու Մի հարյուր քայլից նրանք հասան ճանապարհը դուրս եկավ գետի լայն նավամատույցըափ, որի կողքին լայն նավամատույցի մոտ: Ալիքների վրա օրորվում էր ծանրաքաշ գերանակապ լաստանավը։ Նավամատույցի հենացցերը սպիտակին էին տալիս երկու բարձր լապտերների տակ։ լույսի ներքո։ Դեպի ափ էր սողում սպիտակավուն մեգը, բայց ջուրն առջևում սև էր, թեև ափամերձ եղեգների արանքում մառախուղի կաթնագույն խոպոպներ կային։ Գետից Գետի այն կողմ կողմում մառախուղը նոսրանում էր։
Մերին պոնիներին տարավ լաստանավի կամրջակներով, նրանց առաջինն անցավ կամրջակով՝ իր հետևից տանելով պոնիին. նրա հետևից իջան մնացած ճամփորդները։ մնացածները։ Նա անշտապ հետ հրվեց երկար ձողով, և լաստանավի ու նավամատույցի արանքով սահեցին Բրենդիդուիմի հզոր, դանդաղահոս ջրերը։ Արևելյան ափը զառիվայր էր․ նավամատույցից սկիզբ էր առնում լապտերների առկայծող շղթայով ուրվագծվող ոլոր-մոլոր ճանապարհը։ Լեռան վրաճանապարհը, որը բարձրանում էր Բրենդիդուիմյան բլուրը։ Բլրի վրա մառախուղի մեջ իրար աչքով էին անում կարմիր ու դեղին կրակները։ Այդ Բրենդիդուիմի Փայտաշենի պատուհանների լույսն էր, Բրենդիզայքների Բրենդիաշենի՝ Բրենդիբաքերի հինավուրց կալվածքի, որի կից շինությունները ժամանակի ընթացքում գրավել լույսերն էին Լեռան լանջերը։ Փայտաշենի հիմնադրումով սկսվեց Բրենդիդուիմքի՝ Հոբիթստանի խիտ բնակեցված և համարյա անկախ մարզի, գետի և Հավերժական Անտառի միջև ընկած տարածքի պատմությունը։ Այստեղի գլխավոր գյուղը, որ հիմնվել էր Փայտաշենի հետևի բլուրների վրա, կոչվում էր Զայգորդ։ :
― Հապա մի նայեք, տեր իմ․․․ Աչքի՞ս է երևում, թե՞․․․
Հեռավոր նավամատույցում, լապտերների աղոտ լույսի մեջ հայտնվեց ինչ-որ մեկը, թե ինչ-որ բանմի ստվեր, սև, կենդանի մի ասես իրերով լի պարկ, որ օրորվում էր որը դրեցին կառանարանի մոտ։ Սկզբում նա Բայց ուշադիր նայելով հոբիթները նկատեցին, որ այն սողում էր է ու ասես հոտոտում նավամատույցը, իսկ հետո հետ-հետ գնաց և ու լապտերների հետևում կորավ մառախուղի մեջ։
― Այս ինչ նորություններ են Հոբիթստանում, ― աչքերը չռեց Մերին։
― Դա մեզ է կրկնակոխ հետևում, ― ասաց Ֆրոդոն, ― և առայժմ ավելին մի հարցնիր․․ Արա՜գ․․․
― Շնորհակալություն, գոնե արևմտյան ափին նավակներ չկան, ― ասաց Ֆրոդոն։ ― Իսկ ձիով կարելի՞ է գետն անցնել։
― Մինչև Բրենդիդուիմյան կամուրջ քսան լիգ է, երևի . ստիպված է գնալ այնտեղ կամ գետը կանցնի անցնել լողալով, ― ասաց Մերին։ ― Միայն թե կյանքումս չեմ լսել, որ այստեղ ձիերով գետն անցնեն։ Իսկ ո՞վ է այդ ձիավորը․․․
― Հետո կասեմ, երբ դուռը կողպենք։
― Հետո է, թող հետո լինի։ Դու և Փինը ճանապարհը գիտեք, իսկ ես պոնիով գնամ Գիրուկի մոտ, ախր ձեզ դեռ ընթրիք էլ պետք է տրվի։
― Ճիշտն ասած, Անգեղի մոտ արդեն ընթրել ենք, ― ասաց Ֆրոդոն, ― բայց կարող ենք մեկ անգամ էլ։
― Ա՜յ թե շատակերն եք, տվեք տուր այստեղ զամբյուղը, ― պահանջեց Մերին և անհետացավ մթության մեջ։
Մինչև Ճագարի Գերանը այնքան էլ մոտիկ չէր։ Նրանք ձախ կողմը թողեցին Թեք Լեռը Փայտաշենի հետ միասին և դուրս եկան ճանապարհ, որը Բրենդիդուիմյան կամրջից ձգվում էր դեպի հարավ։ Կես լիգ գնալուց հետո թեքվեցին աջ, երկու լիգ ևս սայլուղով, ու մոտեցան խիտ ցանկապատի մեջ երևացող նեղ դարպասին։ Տունը մյուսներից առանձնացած էր, որի համար և ընտրվել էր՝ երկար, գետնամած, ճիմածածկ, դուրս պրծած լուսամուտներով և մեծ, կլոր դռնով։
― Սև՝ սև ձիերով, ― բացատրեց Փինը։ ― Երևում է, Ֆրոդոն խոսել չի ուզում, ուրեմն ես ձեզ կպատմեմ։
Եվ նա պատմես իրենց ճանապարհորդության մասին՝ սկսած Նորգորդից․ Սամը Հոբիթոնից․ Սեմը գլխով էր անում, հազում ու հաստատում։ Ֆրոդոն լռում էր։
― Ես հաստատ կմտածեի, որ բոլորը հնարում ես, ― ասաց Մերին, ― եթե աչքովս չտեսնեի այդ նողկանքը նավամատույցում։ Եվ եթե Անգեղի ձայնը չլսեի։ Դու ի՞նչ կասես, Ֆրոդո։
― Ֆրոդո՛, ծերուկ, ― բացականչեց Փինը։ ― Ի՞նչ է, իսկապե՞ս կարծել ես, թե բոլորիս մոլորեցրել ես։ Որտեղի՞ց։ Չէ մի, ոչ կարգին ջանք ես թափել, ոչ էլ խելքդ է այդքան հերիքել։ Դու արդեն ապրիլից ճանապարհի պատրաստություն ես տեսնում։ Ման ես գալիս ու քրթմնջում․ «Երբևէ նորից կտեսնե՞մ այս հովիտը» և նման բաներ։ Եվ դեռ ձևացնում ես, թե իբր փողդ վերջանում է, իսկ ո՞ւմ ես վաճառել Պարկուտը՝ Քսակներին․․․
― Ա՜յ քեզ բան, ― ծոր տվեց Ֆրոդոն։ ― Իսկ ես կարծում էի, թե շա՜տ զգուշավորն ու ծածկամիտն եմ։ Հետաքրքիր է, թե սրան ի՜նչ կասեր Գանդալֆը։ Դուրս է գալիս, ամբողջ Նորգորդը Հոբիթոնը միայն իմ մեկնման մասի՞ն է խոսում։
― Ախր մենք քեզ հինգ մատի պես գիտենք, հասկացիր։ Դու որ մի բանի մասին մտածում ես, դեմքիդ գրվում է։ Ճիշտն ասած, ես շատ ուշադիր էի քեզ հետևում Բիլբոյի գնալուց հետո, որովհետև հասկացա․ սա էլ կգնա, միայն ժամանակ տուր։ Մենք շատ էինք վախենում, որ սուսուփուս կծլկես։ Գարնանն ու ամռանը աչքներս չէինք կտրում քեզանից, ամեն ինչ չափել, կշռել ու որոշել ենք։ Մեզնից դու հենց այնպես չես փախչի, հույս չունենաս․․․
― Ի՜նչ արած, իմ թանկագին բարեկամներ, ― ասաց Ֆրոդոն։ ― Ձեզ համար ծանր է, ինձ համար առավել, բայց ինձ համոզել պետք չէ։ Քանի որ դուք կռահել եք, ուրեմն ավելի լավ է օգնեք, կամ գոնե մի խանգարեք։
― Դե դու չհասկացար, ― գոռաց Փինը։ ― Ո՞վ է քեզ բռնում՝ գնա, իսկ մենք էլ քեզնից հետ չենք մնա՝ ես ու Մերին։ Սամը Սեմը հիանալի երիտասարդ է, նա քեզ համար վիշապի կոկորդը կպատռի, եթե ձեռքը հասնի։ Միայն թե մեկ ուղեկիցը քեզ քիչ կլինի, ախր ճանապարհորդությունը վտանգավոր է։
― Իմ սիրելի՜, իմ լա՜վ հոբիթներ, ― դողացող ձայնով բացականչեց Ֆրոդոն։ ― Մի՞թե կարող եմ համաձայնել դրան։ Ես էլ վաղուց ամեն ինչ մտածել ու որոշել եմ։ Ասում եք, վտանգավո՞ր ճանապարհորդություն է․․․ Առավել վատ․․․ Դա ձեզ համար արշավ չէ գանձեր ձեռք բերելու համար, զբոսանք չէ՝ «Գնալն ու գալը»։ Մահ՝ բոլոր կողմերից ու ամեն անկյունից։
― Ցույց տուր, ո՞ւր է նա, ― ասաց Ֆրոդոն, խայթվածի պես շուրջը նայելով, ասես սպասում էր, որ հիմա պահարանի դուրս կգա սև լրտեսը՝ սև դիմակով։
― Արի, ՍամՍեմ, մի՛ ամաչիր, ― կանչեց Մերին, և Սամը Սեմը վեր կացավ մեղավոր տեսքով, ձեռքերը ցած թողած ու մինչև ականջները կարմրած։ ― Ահա թե ով է մեր գլխավոր տեղեկություններ հայթայթողը։ Եվ ես քեզ պետք է ասեմ, որ նա քիչ տեղեկություններ չի հաղորդել, մինչև նրան ճանկեցին։ Իսկ այդ ժամանակվանից կարծես բերանը ջուր է հավաքել՝ ազնվությունը, տեսե՜ք, տեսե՜ք, թույլ չի տալիս։
― Սա՜մ, ― միայն կարողացավ բացականչել Ֆրոդոն։ Նա նույնիսկ չգիտեր՝ ծիծաղեր, զայրանա՞ր, թե թեթևացած շունչ քաշեր։ Միևնույն է, հիմար վիճակում էր գտնվում։
― Ես, տեր իմ, ― վախեցած հայտարարեց Սամը։ Սեմը։ ― Ձեր թույլտվությամբ, տեր իմ․․․ Ես ձեր պատճառով, տեր իմ, Գանդալֆին էլ, ազնիվ խոսք, չեմ հակառակվել։ Դե նա անտեղի ոչինչ չի ասի, իսկ նա ի՞նչ ասաց․․․ Դուք նրան թե՝ մենակ կգնամ, իսկ նա ձեզ՝ ո՛չ ասում է, վերցրու քեզ հետ նրանց, ում վստահում ես․․․
― Էլ հիմա ո՞ւմ վրա հույս դնես, ― փնթփնթաց Ֆրոդոն, իսկ Սամը Սեմը վշտահար նայեց ներքև։
― Նայած թե ինչ նկատի ունես, ― առարկեց Մերին։ ― Կարող ես հուսալ, որ մենք քո հետևից կրակի ու ջրի մեջ էլ կթռչենք, որ կկործանվենք, եթե հարկ լինի, միասին։ Եվ քո՛ գաղտնիքները, համոզված եղիր, քեզնից վատ չենք պահի։ Բայց բնավ հույս չունենաս, որ քեզ կլքենք ու դու մենակ կգնաս։ Հիմար ես դու, Ֆրոդո, չէ՞ որ մենք քո բարեկամներն ենք․․․ Եվ ճանապարհի պատրաստվել ենք ո՛չ կուրորեն։ Մենք գիտենք համարյա ամեն ինչ, որ քեզ պատմել է Գանդալֆը, գիտենք Մատանու մասին։
Շատ սարսափելի է, բայց կգանք քեզ հետ, իսկ եթե չցանկանաս՝ միևնույն է, կգանք։
― Դուք էլ ներող եղեք, տեր իմ, ― ավելացրեց ՍամըՍեմը, ― մենակ թե էլֆերն ի՞նչ խորհուրդ տվին ձեզ։ Չէ որ Գանդալֆը ձեզ ասաց․ վերցրու ով կուզի քեզ հետ գալ, էդպես չէ՞
― Այդպեսն այդպես է, ― Սամին Սեմին նայելով ասաց Ֆրոդոն, ― միայն թե աչքերիս ու ականջներիս ես այլևս չեմ հավատալու․․․ Նայում եմ՝ իբրև թե քնած է, լսում եմ՝ կարծես խռմփացնում է։ Ես քեզ սրանից հետո ոտքով կստուգեմ՝ խորամանկությունից ես խռմփացնո՞ւմ, թե իսկականից․․․ Դե դուք մեկդ մյուսից լավն եք, ― ավելացրեց նա, շրջվելով դեպի դավադիրները։ ― Դեհ, ավազակներ, ― նա ակամա փռթկացրեց և ձեռքերը տարածեց։ ― Ի՜նչ արած, լավ, հանձնվում եմ։ Ընդունում եմ Գանդալֆի խորհուրդը։ Եթե այսքան սարսափելի չլիներ, գուցե և ուրախությունից պար գայի, իմ հրաշալի անպիտաններ։ Դե էլ ի՞նչ թաքցնեմ․ մահվան չափ վախենում էի այս երեկոյից, բայց այսպիսի ուրախություն ունեցա։
― Ասվածը՝ արած է։ Կեցցե խմբապետ Ֆրոդոն և նրա խումբը, ― գոռացին հոբիթներն ու պարեցին Ֆրոդոյի չորսբոլորը։ Իսկ Մերին ու Փինը պարից դուրս եկան և սկսեցին երգել՝ իհարկե, նախապես հորինվածը, այն երգի նման, որ երգում էին թզուկները Բիլբոյի հետ ճանապարհ ընկնելուց առաջ․
― Էդ ձեր բախտը Հավերժական Անտառո՞ւմ է բերելու, ― ծղրտաց Գիրուկը։ ― Այնտեղ դեռ ոչ ոքի բախտը չի բերել։ Հետապնդողները կկորցնեն ձեզ, ո՜նց չէ․․․ Ինքներդ հավիտյան կկորչեք․․․ Էնտեղ ոչ ոք չի գնում։
― Ոնց թե ոչ ոք չի գնում, ― ասաց Մերին։ ― Բրենդիզայքներն Բրենդիբաքերն են գնում՝ իհարկե ոչ ամեն օր, երբ պետք է լինում։ Եվ մեր կածանն ունենք այնտեղ։ Ֆրոդոն այնտեղ եղել է, ճիշտ է, շատ վաղուց։ Ես էլ եմ գնացել, նույնիսկ մի քանի անգամ, ցերեկով, երբ ծառերը քնած են եղել։
― Ձեր գործն է, ձեր գործն է, ― ձեռքը թափ տվեց Ֆրեդեգարը։ ― Ինձ որ հարցնեք, ուրեմն աշխարհումս Հավերժական Անտառից սարսափելի բան չկա, իսկ թե ինչե՜ր են պատմում դրա մասին, նույնիսկ ավելի լավ է չլսես։ Դե ինձ ինչ, ես հո ձեզ հետ չեմ գալիս։ Եվ հիմա, ազնիվ խոսք, շատ ուրախ եմ, որ մնում եմ, ա՜յ Գանդալֆը էս երկու օրը կերևա, ու ես ձեր մասին ամեն ինչ կպատմեմ նրան։