Changes

Վինի֊Թուխը եւ բոլորը֊բոլորը

1000 bytes removed, 13:22, 25 Նոյեմբերի 2016
[[Կատեգորիա:Հեքիաթ]]
[[Կատեգորիա:Արձակ]]
[[Կատեգորիա:Բրիտանական գրականություն]][[Կատեգորիա:Մանկական]]
==ԳԼՈԻԽ ԱՌԱՋԻՆ==
— Ի՞նչ է նշանակում՝ «ապրում էր անվան տակ», — անմիջապես հարցրեց Քրիստոֆեր Ռոբինը։
— Դա նշանակում է, որ դռան վերևում ամրացված տախտակի վրա ոսկլա ոսկյա տառերով գրված էր՝ «Միստր Սանդերս», իսկ Թուխը ապրում էր այդտեղ։
— Երևի ինքն էլ այդ չէր հասկանում, — ասաց Քրիստոֆեր Ռոբինը։
Հետո նա էլի մտածեց ու ասաց ինքն իրեն․
«Իսկ ինչի՞ համար են մեղուները։ Նրա համար, որ մեղր սարքեն։ Այնպես Այսպես է որ կա՛»։
Այստեղ նա ոտքի ելավ ու ասաց․
Եվ այս ասելով, նա մագլցեց ծառը։
Նա մագլցում էր, մագքցում մագլցում էր ու մագքցում մագլցում և ճանապարհին քթի տակ երգում էր այս երգը, որ տեղնուտեղը ինքն էր հորինել։ Ահա սա․
:
               :::Թե արջուկները լինեին մեղու,
               :::Նրանց մտքով երբեք չէր անցնի,
               :::Եվ տունը այսքան բարձր ու հեռու
               :::Նրանք երբեք չէին կառուցի։:
Նա մի քիչ էլ մագլցեց… Էլի մի քիչ… Էլի բոլորովին֊բոլորովին մի քիչ… Այստեղ արդեն ին նա հևաց և մի նոր քառատող ֊ հևհևիկ երգեց․
:::Եվ այդ ժամանակ, եթե, իհարկե,
               Եվ այդ ժամանակ, եթե, իհարկե:::Մեղուները լինեին արջուկ,
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Մեղուները լինեին արջուկ, &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;:::Արջուկների շատ պետքն էր, ի՞նչ է, &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Գալ ու մագլցել այսպիսի բարձունք։:<br>
:::Գալ ու մագլցել այսպիսի բարձունք։
Մեր մեջ ասած, Թուխը կարգին հոգնել էր, դրա համար էլ Հևհևիկն այսքան խղճուկ ստացվեց։ Բայց շատ քիչ էր մնացել, բոլորովին֊բոլորովին քիչ։ Մնում էր հասնել այս ճյուղին և…
— Ախր ես ոչ մի վատ բան չէի ուզում անել… — փորձեց բացատրել նա՝ դիպչելով հաջորդ ճյուղին և օդում լարախաղացի պես գլուխկոնծի տալով։
— Եվ այս բոլորը նրա պատճառով, — վերջապես խոստովանեց նա, երբ մի երեք անգամ ևս գլուխկոնծի տվեց, ինչպես պետքն է ծանոթացավ ցածի ճյուղերի հետ և սահուն վայրէջք կատարեց մասրենու փշոտ թփերի մեջ, — այս բոլորը նրա համար, որ ես շա՛տ եմ մեղր սիրում։ Մայրա՜կ…Մայրի՜կ…
Թուխը մի կերպ դուրս պրծավ մասրենու թփերի միջից, քթից հանեց փշերը և նորից մտքի մեջ ընկավ։
— Մեղր, — կրկնեց Թուխը։
Հենց նախորդ օրը երեկոյան Քրիպտոֆեր Քրիստոֆեր Ռոբինը հյուր էր գնացել իր բարեկամի՝ Դնչիկի մոտ, և այնտեղ բոլոր հյուրերին փուչիկներ էին նվիրել։ Քրիստոֆեր Ռոբինին բաժին էր ընկել մի մեծ, շատ մեծ, կանաչ փուչիկ, իսկ Ճագարի Ազգականներից ու Ծանոթներից մեկի համար մի շատ մեծ, պարզապես հսկայական կապույտ փուչիկ էին պատրաստել։ Բայց այդ Ազգականն ու Ծանոթը բուչիկը փուչիկը չվերցրեց, որովհետև դեևս դեռևս այնքան փոքր էր, որ նրան երեկույթի չէին բերել, և Քրիստոֆեր Ռոբինը ստիպված եղավ երկու փուչիկն էլ ինքը վերցնել՝ թե կանաչը, թե կապույտը։
— Երկուսից ո՞րն է քեզ դուր գալիս, — հարցրեց Քրիստոֆեր Ռոբինը։
Բարեկամներն այդպես էլ արեցին։ Թուխը վերցրեց կապույտ փուչիկը, Քրիստոֆեր Ռոբինը իր հրացանը, և երկուսով ճանապարհ ընկան։
Վինի֊Թուխը նախ և առաջ մատեցավ մոտեցավ մի ծանոթ ջրափոսի և ինչպես պետքն է թավալվեց ցեխաջրում, որպեսզի բոլորովին֊բոլորովին սևանա, նմանվի իսկական ամպիկի։ Հետո սկսեցին փուչիկը լցնել օդով, և երբ փուչիկն այնքան ուռեց , որ թվում էր՝ հիմա֊հիմա կպայթի, Քրիստոֆեր Ռոբինը հանկարծ բաց թողեց թելը։ Եվ հենց որ նա թելը բաց թողեց, Վինի֊Թուխը փուչիկի հետ սլացավ երկինք ու կախվեց օդում, ճիշտ և ճիշտ մեղուների ծառի դիմաց, միայն մի քիչ հեռու։
— Ուռաաա՜, — բացականչեց Քրիստոֆեր Ռոբինը։
— Հը՛, ո՞նց է, — երկնքից կանչեց Վինի֊Թուխը։ — Հիմա ես ո՞ւմ նման եմ։
— Դու նման ես արջի, որը թռջում թռչում է փուչիկից կախված։
— Իսկ փոքրիկ սև ամպիկի նման չե՞մ, — անհանգստացավ Թուխը։
― Չգիտեմ։ Բայց ինձ թվում է, որ նրանք իրենց <b>կ ա ս կ ա ծ ե լ ի</b> են պահում։
― Գուցե նրանք մտածում ենմեն, թե դու ուզում ես գողանա՞լ իրենց մեղրը։
― Գուցե։ Ո՞նց իմանաս, թե ինչ կանցնի մեղուների մտքով։
― Չէ։
― Դե լավ, ոչինչ, նա երևի քեզ տեսնում է։ Իսկ հիմա բաց արա հովանոցը և գլխիդ պահած այստեղ հետ ու առաջ քայլիր։ Շարունակ նայիր ինձ ու ասա․ «Ա՛յ֊ա՛յ֊ա՛յ, կարծես թե անձև անձրև է գալու», իսկ ես կերգեմ Ամպիկի երգը, որը, երևի, երգում են բոլոր ամպիկները երկնքում… Դե, սկսի՛ր։
Քրիստոֆեր Ռոբինը սկսեց ծառի տակ հետ ու առաջ քայլել և ասել, որ կարծես թե անձրև է գալու, իսկ Վինի֊Թուխը երգեց այս երգը․
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;:::Ես Ամպիկ եմ, Ամպիկ, Ամպիկ,
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;:::Ոչ թե փոքրիկ թուխ արջուկ,
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;:::Ա՜խ, ինչ լավ է լինել Ամպիկ
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;:::Ու սավառնել երկնքում։
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;:::Ա՜խ, երկնքում կապույտ֊կապո՜ւյտ
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;:::Եվ հարմար է, և խաղաղ,
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;:::Դրա համար Ամպիկների
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;:::Երգը թեթև է, ուրախ։
― Մի՞թե վրիպեցի, ― հարցրեց Քրիստոֆեր Ռոբինը։
― Չի կարելի ասել, թե բրիպեցիրչվրիպեցիր, ― ասաց Թուխը, ― բայց փուչիկին, իհարկե, չդիպար։
― Ներիր, խնդրում եմ, ― ասաց Քրիստոֆեր Ռոբինը և նորից կրակեց։
Մի սովորական օր, քթի տակ մի նոր երգ քրթմնջալով՝ Վինի֊Թուխը (ի միջի այլոց, կարճության համար երբեմն նրան անվանում էին պարզապես Թուխ) ուռած֊փքված զբոսնում էր Անտառում։
Իսկ փքվելու պատճառ նա ուներ, որովհետև այդ երգ֊քրթմնջիկը ինքն էր հորինել այսօր առավոտյան, երբ, ինչպես միշտ, հայելու առջև լիցքային վարժություններ էր կատարում։ Պետք է ասեմ, որ Վինի֊Թուխը շատ էր ուզում նիհարել, ուստի ջանասիրաբար մարմնամարզությամբ էր զբաղվում։ Նա բարձրանում էր հետևի թաթերի ծայրերին, ամբողջ մարմնով ձըգվում ձգվում էր ու միաժամանակ երգում․
― Տարա֊տարա֊տարա֊րա՛։
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;:::Տարա֊տարա֊տարա֊րա՛,
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;:::Տրամ֊պամ֊պամ֊տիրամ֊պամ֊պա՛։
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;:::Տիրի֊տիրի֊տիրի֊րի՛,
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;:::Տրամ֊պամ֊պամ֊տիրիրիմ֊պիմ֊պի՛։
Նա գլուխը նորից դուրս հանեց և նորից մտքի մեջ ընկավ։ Իսկ հետո նորից գլուխը ներս խոթեց անցքից ու ասաց․
― Բարի եղեք, ասացեք ինձ, խնդրւոմ խնդրում եմ, որտե՞ղ է Ճագարը։
― Նա հյուր է գնացել իր բարեկամ Վինի֊Թուխին։ Եթե չգիտես, իմացիր, որ նրանք աննման բարեկամներ են։
Եվ Թուխը ներս սողաց։ Նա խցկվում էր, խցկվում, խցկվում և վերջապես հայտնվեց բնի մեջ։
― Դու միանգամայն իրավացի էիր, ― ասաց Ճագարը, որքից ոտքից գլուխ ուշադիր զննելով նրան։ ― Իսկապես դու ես։ Ողջո՛ւյն, ուրախ եմ, որ տեսնում եմ քեզ։
― Իսկ դու ո՞ւմ տեղն էիր ինձ դրել։
― Իսկ որևէ բան դեռ մնացե՞լ է, ― հարցրեց Թուխը, կրկին աշխուժանալով։
Ճագարը բացուխուփ արեց բոլոր կաթսաները, նայեց բոլոր ամանների մեջ և հոգոց հանելով ասաաց․ասաց․
― Ափսո՛ս, ոչինչ չի մնացել։
― Ես այդպես էլ գիտեի, ― գլուխն օրորելով, կարեկցեց Թուխը։ ― Դե, մնաս բարով, ես գնացի։
Եվ նա սկսեց նից բնից դուրս սողալ։ Առջևի թաթերով ամբողջ ուժով նա իրեն քաշում էր առաջ, ինչքան ուժ ուներ իրեն առաջ էր հրում հետևի թաթերով… և որոշ ժամանակ անց երեվաց երևաց նրա քիթը։ Հետո երևացին ականջները… ապա՝ առջևի թաթերը… հետո՝ ուսերը… իսկ հետո…
Իսկ հետո Վինի֊Թուխը գոռաց․
― Վա՛յ֊վա՛յ֊վա՛յ։ Փրկեցե՜ք֊օգնեցե՜ք։ Ոչ առաջ եմ գնում, ոչ հետ։
Ճագարը, եթե հիշում եք, մտադիր էր զբոսանքի գնալ։ Բայց տեսնելով, որ շքամուտքը անդառնալի փակվել է, դուրս եկավ հետնամուտքից և, շրջանցելով ույնըբույնը, մոտեցավ Թուխին, ավելի ճիշտ նրա այն կեսին, որ երևում էր։
― Ի՞նչ է պատահել, ― հարցրեց նա, ― մնացել ես անցքի մե՞ջ։
― Ոչ, պատճառն այն է, որ ինչ֊որ մեկը աչքածակություն էր անում, ― խիստ ասաց Ճագարը։ ― Ինձ ամբողջ ժամանակ թվում էր, թեև քաղաքավարությունից դրդված ոչինչ չէի ասում, թե ինչ֊որ մեկը չափազանց շատ է ուտում։ Եվ ես հաստատ համոզված եմ, որ այդ «ինչ֊որ մեկը» ես չէի։ Ուրիշ ճար չկա, ստիպված եմ գնալ Քրիստոֆեր Ռոբինի հետևից։ Գուցե նա օգնի։
Քրիստոֆեր Ռոբինը՝ Վինի֊Թուխի և Ճագարի մտերիմ բարեկամը, ապրում էր, ինչպես գիտեք, կանաչ դուռ ունեցող տանկումտնակում, Անտառի մյուս ծայրում։ Բայց նա անմիջապես օգնության եկավ և տեսնելով Վինի֊Թուխի առջևի կեսը, այնպիսի քնքշությամբ ասաց՝ «Ա՛խ, դու իմ հիմա՛ր արջուկ», որ բոլորն էլ թեթևություն զգացին։
― Իսկ ես հենց նոր մտածում էի, ― քիթը վեր քաշելով ասաց Թուխը, ― որ խեղճ Ճագարին այլևս երբեք երբեք չի վիճակվի տուն մտնել շքամուտքից… Եթե այդպես լիներ, ես շատ կտխրեի։
― Ես նույնպես, ֊ ասաց Ճագարը։
― Չի վիճակվի տուն մտնել շքամուտքի՞ց, ― կրկնեց Քրիստոֆեր Ռոբինը։ ― Իսկ ինչո՞ւ։ Կարծում եմ, որ կվիչակվի…կվիճակվի…
― Այ դա լավ է, ― թեթևացած շունչ քաշեց Ճագարը։
― Թերևս ստիպված լինենք բնի մեջ հրել, եթե չկարողացանք դուրս քաշել, ― ասաց Քրիստոֆեր Ռոբինը։
Այստեղ Ճագարը մտահոգ քորեց ականջի հետևն ու ասաց, որ եթե Վինի֊Թուխին հետ հրենմ հրեն ապա նա ընդմիշտ կմնա ներսում։ Եվ չնայած ինքը՝ Ճագարը, անսահման ուրախ է, որ Թուխին շարունակ իր կողքին կտեսնի, բայց այնուամենայնիվ, ինչ ուզում ես ասա, ոմանց վեյալ վայել չէ գետնի երեսին ապրել, իսկ ոմանց էլ՝ գետնի տակ, և…
― Քո կարծիքով, ես երբեք֊երբեք դուրս չե՞մ գա այստեղից, ― խեղճացած հարցրեց Թուխը։
Քրիստոֆեր Ռոբինը գլխով արեց։
― Միայն մի ելք կա, ― ասաց նա, ― հարկացոր հարկավոր է սպասել, մինչև դու նորից նիհարես։
― Իսկ շատ պիտի սպասե՞մ, ― վախեցած հարցրեց Թուխը։
― Մոտ մի շաբաթ։
― Վա՜յ, ե սմի ես մի շաբաթ ոնց ցցվեմ այստեղ։
― Ցցվելուց հեշտ բան չկա քեզ համար, իմ հիմար արջուկ։ Քեզ այստեղից դուրս հանե՛լն է դժվար։
― Մի տխրի, մենք քեզ համար գրքեր կկարդանք, ― ուրախ բացականչեց Ճագարը։ ― Միայն թե ձյուն չգա… Հա, մի բան էլ ասեմ, ― ավելացրեց նա, ― դու, արեկամսբարեկամս, զբաղեցրել ես համարյա ամբողջ սենյակս… Եթե թույլ տաս, ես քո հետևի թտքերից թաթերից սրբիչներ կկախեմ։ Ինչո՞ւ իզուր տեղը ցցվեն, երբ դրանցից հրաշալի կախիչներ դուրս կգան սրբիչի համար։
― Վա՛վ֊վա՛յ֊վա՛յ, մի ամ֊բո՛ղջ շաբաթ, ― տխուր ասաց Թուխը։ ― Իսկ ո՞նց եմ ճաշելու։
Վինի֊Թուխը ուզում էր հառաչել, բայց չկարողացավ․ շատ ամուր էր դեմ առել։ Նա մի կաթիլ արցունք թափեց ու ասաց․
ոնե Գոնե հեշտ մարսողական գրքեր կարդացեք, որոնք կմխիթարեն ու հույս կներշնչեն անելանելի վիճակում գտնվող դժվախտ դժբախտ արջուկիս…
Եվ ահա մի ամբողջ շաբաթ Քրիստոֆեր Ռոբինը հենց մի այդպիսի հեշտ֊մարսողական, այսինքն՝ հասկանալի ու հետաքրքիր գիրք էր կարդում Վինի֊Թուխի Հյուսիսային Կեսի մոտ, իսկ Ճագարը լվացված սպիտակեղենը կախ էր տալիս Հարավային Կեսից… Իսկ Թուխը բարակում էր, բարակում էր ու բարակում։
Այստեղ թե Քրիստոֆեր Ռոբինը, թե Ճագարը, թե Ճագարի բոլոր Ազգականներն ու Ծանթոները, մի խոսքով, բոլորը միասին գլուխկոնծի տվեցին։
Իսկ այդ կույտի վերևում հայտնվեց ազագտված ազատված Վինի֊Թուխը։
Վինի֊Թուխը ի նշան երախտագիտության՝ ուռած֊փրկված տեսքով գլուխ տվեց իր բարեկամներին, իսկ հետո նույն փքված տեսքով գնաց զբոսնելու Անտառում, չմոռանալով ճանապարհին երգել իր երգը։ Իսկ Քրիոստոֆեր Ռոբինը նայեց նրա հետևից ու քնքշանքով շշնջաց․
― Նայի՛ր, ― շշուկով գոռաց նա ու մատնացույց արեց ձյունը։
― Ո՞ւր, ― նույնպես շշուկով գոռաց Դնչիկը և սարսափից վեր ցատկեց։ Բայց, որպեսզի ցույց տա, որ վեր է ոռել թռել ոչ թե վախից, այլ հենց այնպես, նա տեղնուտեղը մեկ֊երկու անգամ էլ վեր֊վեր արեց, ասես պարզապես ցանկանում էր ցատկոտել։
― Նոր հետքեր, ― ասաց Թուխը։ ― Հայտնվել է երրորդ գազանը։
Քրիստոֆեր Ռոբինը առանց շտապելու իջավ ծառից։
― Իմ հիմա՜ր արջուկ, ― ասաց նա,մ ― դու այստեղ ինչո՞վ ես զբաղված։ Սկզբում դու մենակ երկու անգամ պտտվեցիր այս պուրակի շուրջը, հետո քեզ մոտեցավ Դնչիկը, և դուք սկսեցիք երկուսով պտտվել… Հիմա, իմ կարծիքով, դուք պատրաստվում էիք չորրորդ պտույտը կատարել ձեր իսկ սեփական ոտնահետքերով…
― Մի րոպե, ― թաթը տնկելով ասաց Թուխը։
Եվ տուն գնաց՝ ճաշելու։
 
==ԳԼՈՒԽ ՉՈՐՐՈՐԴ==
― Ա՛յ֊ա՛յ֊ա՛յ, ― ասաց Թուխը, ― շատ ցավալի է։ Ապա մի թող քեզ նայեմ։
Իան մնաց կանգնած, դարձյալ ամենավհատ տեսքով նայելով գետնին, իսկ Թուխը պըտըտվեց պտտվեց նրա շուրջը։
― Իա, ― զարմացած հարցրեց նա, ― ի՞նչ է պատահել պոչիդ։
Եվ Վինի֊Թուխը գնաց որոնելու պոչը։
Գարնանային հրաշալի առավոտ էր։ Փոքրիկ թափանցիկ ամպիկները ուրախ խաղում էին կապույտ երկնքում։ Նրանք մերթ լողում էին դեպի արևը, ասես ուզում էին ծածկել նրան, մերթ էլ շտապ֊շտապ հետ էին փախչում, որպեսզի մյուսներն էլ կարողանային խաղալ ու չարաճըճիություններ չարաճճիություններ անել։
Իսկ արևն ուրախ շողում էր, ոչ մի ուշադրություն չդարձնելով նրանց վրա, և սոճին, որ կլոր տարին հագից չէր հանել իր ասեղնավոր զգեստը, հին ու մաշված էր թվում նոր ու կանաչ ժանյակներով զուգված կեչու կողքին։ Վինին քայլում էր սոճիների ու եղևնիների մոտով, քայլում էր գիհեպտուղով ու կռատուկով պատված լանջերով, քայլում էր առվակների ու գետակների զառիթափ ափերով, քայլում էր քարակույտերի ու թփուտների միջով, և ահա, հոգնած ու քաղված, նա վերջապես հասաց հասավ Թավուտ Անտառը, որովհետև հենց այստեղ, Թավուտ անտառում էր ապրում Բուն։
«Եթե կա ինչ֊որ մեկը, որ ինչ֊որ բան գիտե ինչ֊որ բանի մասին, ― ինքն իրեն ասում էր արջուկը, ― ապա դա, անկասկած, ուն բուն է։ Կամ էլ ես Վինի֊Թուխը չեմ, ― ասաց նա։ Բայց ես նա եմ, ― ավելացրեց Թուխը։ ― Նշանակում է՝ ամեն ինչ կարգի՛ն է»։
Բուն ապրում էր «Շագանակներ» սքանչելի դղյակում։ Այո, դա տուն չէր, այլ իսկական դղյակ։ Համենայն դեպս, այդպես էր թվում արջուկին, որովհետև դղյակի դռան վրա թե կոճակով զանգ կար, և թե պարանով զանգ։ Կոճակով զանգի տակ գրված էր․
Վստահելի
593
edits