«Տրիբունալ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Հարավը, Հյուրսիսը, Արևմուտքը և Արևելքը,

Թող կայնքն էլ առայժմ, հոսի

Մինչ այդ շչակի ձայնը, ավելի ճիշտ բազմաթիվ շչակների, աղետալիորեն ուժգնանում է։ Լույսը դահլիճում և բեմի վրա հանգչում է։ Շչակների ձայնը խառնվում է արագ սլացող մեքենաների  անիվների շրշյունին։ Բեմով աջից ձախ արագ անցնում են կարմրա֊կապուտ թարթող լույսերը, ստեղծելով տպավորություն, որ մեքենաների շարանը հատում է բեմը։ Հանկարծ լույսերը մարում են, չքանում են բոլոր ձայները։ Մի քանի վայրկյան դահլիճում և բեմում խոր մթություն և լռություն է տիրում։ Հետո բռնկվում է լույսը, և միաժամանակ բեմում, բոլոր անցումներում և դռների մոտ հայտնվում են ինքնաձիգով մարդիկ։

Բեմ է դուրս գալիս Քարտուղարը հին և խիստ կոստյումով։ Գործունյա քայլվածքով մոտենում է բեմի եզրին և սևեռուն հայացքով նայում հանդիսատեսին, կարծես ուզում է որոշել, չկա՞ն արդյոք հանդիսատեսների մեջ չարագործներ։ Չփարատելով մինչև վերջ իր կասկածները, կամաց գնում է կուլիսների ետևը։ Բարձրախոսներում լսվում է բուռն ծափահարությունների աղմուկը, և շարքով բեմ են դուրս գալիս․ Նախագահը, Մեղադրողը, Պաշտպանը և Քարտուղարը։ Այդ նրանց դիմանկարներն են կախված բեմի վրա։ Կարծես պատասխանելով զմայլված հանդիսատեսի ծափահարություններին, նրանք քայլելիս նույնպես ծափ են տալիս։ Գրավում են իրենց տեղերը։ Նախագահը՝ կենտրոնում, Մեղադրողը՝ ձախ սեղանիկի մոտ, Պաշտպանը՝ աջի, Քարտուղարը՝ մեջտեղում։ Լուռ դասավորում են թղթերը։ Հանդիսատեսը սպասում է։ Վերջապես առաջին կարգից մի կին չի դիմանում և դիմում է իր կողքին նստած տղամարդուն (նրանք Պոդոպլեկով ամուսիններն են)։

Պոդոպլեկով։ Հանգստացիր, Լարա։ Ի՞նչու ես նյարդայնանում։ Չէ որ սա ներկայացում է։

Պոդոպլեկով։ Այո, այդպես էլ գրել է, որ եթե, ասում է, առաջին ակտում կախված է, ուրեմն երկրորդում կամ երրորդում անպայման ասում է, կտրաքի։

Պոդոպլեկով։ Ինչպես կարող եմ չհամաձայնվել, եթե Չեխովի նման հեղինակությունն է գրում։ Նա այն չէ, որ հիմիկվաններն են, որոնց գրքերում միայն սպանություններ են, սեքս և հայհոյանք։ Երբեմն այնպիսի բաներ կգրեն, որ ես, մեծ մարդս, կարդալիս կարմրում եմ։ Եվ նույնիսկ չեմ հասկանում, թե ուր է նայում մեր պետությունը։ Համաձայն եմ, գրաքննություն չկա և պետք էլ չէ, բայց պետք է լինեն չէ՞ ինչ֊որ սահմանափակումներ։ Իսկ եթե ամեն ինչ թույլատրված է, հայհոյանք, սեքս և այլն, ուրեմն, կարծես թե կարելի է և գողանալ, և բռնաբարել, և սպանել։

Պոդոպլեկով։ Այո։ Հիմա մենք բոլորս էլ կարծես թե հավատացյալ ենք։ Բա ո՞նց։ Առաջ կային աթեիստներ, խաչերը զանգակատներից գցում էին, սրբապատկերները կացնով ջարդում, խոզերին եկեղեցիներ քշում, իսկ հիմա բոլորս այնպիսի՜ հավատացյալ ենք, ուղղափառ, ուղղակի սարսափ։ Խաչեր ենք կրում, մոմերով կանգնում պատկերների տակ։ Իսկ ես, ընդհանրապես, ազնվորեն ասած, ոչ այնքան։ Երբ այս ու այն բանի մասին մտածում եմ, ինչպես այս ամենը ստացվեց, ապա գլխիս մեջ ինքնաբերաբար ինչ֊որ բան է սողոսկում։ Դժար է, գիտեք, ինչ֊որ պատկերացնել, որ այդ բոլորը, դե ես նկատի ունեմ ― մարդիկ, կովերը, շները, ու նաև տարբեր ուրիշ կենդանիներ, գորտերը, միջատները՝ իրենք իրենց, հենց այնպես, կարծես թե փոշուց են հայտնվել։ Ես կարծում եմ, որ միգուցե, մի ինչ֊որ կարծես թե, բարձրագույն միտք, այնուամենայնիվ, կարծես թե կա։

Պոդոպլեկով։ Այո, երբեմն այդպիսի բան գլխովս անցնում է։ Ահա, ոչ ուշ քան երեկ, գնացի սուպերմարկետ, հինգհարյուրանոց թուղթ վերցրի, դե, հավաքեցի սայլակի մեջ երեք հարյուր գրամ երշիկ, երկու հարյուր գրամ պանիր, մի փաթեթ կարագ, հնդկաձավար, մտա գրպանս վճարելու համար, իսկ  հինգհարյուրանոցը չկա։ Ստուգեցի աջ գրպանս, ձախը, շալվարում, պիջակում՝ ոչ մի տեղ չկա։ Դե, մտածում եմ, ուրեմն կամ թռցրել են, կամ էլ կորցրել եմ։ Եվ այնքա՜ն ցավալի էր դա ինձ համար։ Մտածեցի, դե, աստված չկա։ Հանկարծ մի մի կին ասում է․ տղամարդ, այդ դո՞ւք եք կորցրել փողը։ Եվ ինձ է մեկնում հինգհարյուրանոցը։ Չէ, մտածում եմ, այնուամենայնիվ նա կա։ Բայց ներեցեք ինձ, ես երևի խլում եմ ձեր ժամանակը։ Իսկ դուք, հատկապես, ո՞ւմ եք պատրաստվում դատել։

Պոդոպլեկով։ Որովհետև կարծես թե, ինձ դատելու ոչ մի պատճառ չկա։ Ես այսպիսի, այսպես ասած, ամենահասարակ մարդ եմ։ Ինժեներ։ Գնում եմ աշխատանքի, հեռուստացույցով ԿՎՆ, «Փառքի րոպե», Սառցային ժամանակաշրջան» նայում, և ոչ մի այդպիսի բան, կարծես թե, չեմ գործել։ (Նստում է տեղը։)

Պոդոպլեկով։ Իսկապես, հանդիսատեսը սպասում է։ Հանդիսատեսը սպասում է ձեզնից սովորական, հետաքրքրաշարժ բեմականացումներ խորը բովանդակությամբ, իսկ դուք ինչ֊որ հիմարությամբ եք զբաղվում։ Հասկանում եք չէ, աբսուրդի թատրոն է։ Մտածել եք՝ հանդիսատեսին բեմ քարշ տալ։ Ես այսպիսի զզվելի բանը նայել չեմ ցանկանում։

Գորելկինը և Յուրչենկոն մեջքի ետևը ոլորած ձեռքերով Պոդոպլեկինին հասցնում են բեմ և միանգամից սկսում են խուզարկել։ Քաշքշելով հանում են պիջակը, շուռ տալիս գրպանները, պատռում աստառը։ Շուռ են տալիս շալվարի գրպանները, հանում են գոտին, կտրում կոճակները։ Հանում են կոշիկները, նրանցից դուրս քաշում թելերը։

Գորելկին (արձանագրություն կազմելիս թվում է խուզարկության ժամանակ գտած առարկաները)։ Անձնագիր սովորական քաղաքացիական , տրված Լեոնիդ Լեոնիդովիչ Պոդոպլեկինի անունով՝ մեկ հատ։ Անձնագիր արտասահմանյան, թուրքական մուտքի արտոնագրով, բուլղարական արտոնագրով՝ մեկ հատ։ Թատերական տոմսեր՝ երկու։ Վարորդական իրավունք՝ մեկ հատ։ Սիգարետներ «Մալբորո», վառիչ, սանր, գրչահատ՝ մի֊մի հատ։

Գորելկին։ Բացի այդ նա ջարդել է մատիս եղունգը։ Ահա։ (Ցույց է տալիս մատը։)

Ոստիկանները տանում են Պոդոպլեկինին վանդակը, որից հետո Գորելկինը, ձեռքով փակելով վնասված աչքը, հեռանում է, իսկ Յուրչենկոն պատրաստ պահած ինքնաձիգը տեղ է զբաղեցնում վանդակի մոտ։ Պոդոպլեկովը նստում է մեղադրյալների աթոռին, հանգստանում և գործունյա  զննում խուզարկության ժամանակ վնասված իր հագուստը։

 

==տեսարան երրորդ==

Նախագահ։ Մեղադրյալ, որպես այս տրիբունալի նախագահ, ես պարտավոր եմ բացատրել ձեզ, որ ազնվորեն ընդունելով ձեր կատարած հանցանգործությունների մեղքը և  անկեղծորեն զղջալով դուք կարող են թեթևացնել ձեր ճակատագիրը։

Պոդոպլեկով։ Բայց ես չեմ հասկանում, թե ինչո՞ւմ է կայանում իմ մեղքը։

Գորելկին։ Ուրեմն, գործն այսպես էր։ Լինելով այստեղ հերթապահության, ես նախազգուշացված էի․  նկատի ունենալով, որ այստեղ տեղի է ունենալու կարևոր իրավաբանա֊քաղաքական միջոցառում, հնարավոր են սադրանքներ ծայրահեղական էլեմենտների և թշնամաբար տրամադրված բնակչության խմբերի կողմից։ Իսկ մայոր Կորոտիշևը ուղղակի ասաց, որ սադրանքները ոչ միայն հնարավոր են, այլ նույնիսկ անխուսափելի են, նկատի առնելով տվյալ միջոցառման բնույթը։ Եվ ձեզանից մեկի, ասում է, կամ քո, Գորելկին, կամ կամ քո, Յուրչենկո, մռութին կհասցնեն, և դա պետք է օգտագործել մեր օպպոնենտների հետ պայքարում։ Ես, իհարկե, հույս ունեի, որ կխփեն Յուրչենկոյին և ոչ թե ինձ, բայց միևնույն  է նախապատրաստվեցի և, գալով այստեղ, կանգնած էի ա՛յ անտեղ, և ինձ ասված էր, որ հենց այս մարդուն, որը բարձր խոսում է կնոջ հետ, հենց նրան էլ վերցնելու ենք և, հնարավոր է, որ նա, ուրեմն, ինքն էլ լինի  խփողը։ Դե, հետագայում այդպես էլ ստացվեց։ Երբ մենք նրան հրավիրեցինք բեմ, նա սկսեց տարբեր բառեր ասել, կծել և թափահարել բռունցքները, որի պատճառով կոտրվեց եղունգս, կապտուկ առաջացավ, և հնարավոր է , նույնիսկ ուղեղի ցնցում։

Նախագահ։ Առակությունը հանվում է։ Հարցաքննությունը ավարտված է։ Վկա, դուք կարող եք գնալ։

Գորելիկ։ Շնորհակալություն, շնորհակալություն։ (Վեր է թռչում մահճակալից և ուզում է փախչել։)

Պաշտպան։ Ինձ թվում է, վկան այնքան էլ ծանր վիճակում չէր, եթե նա նա կարողանում էր քայլել։

Նախագահ։ Վկա, դուք տեսաք, թե ինչ է լինում նրանց հետ, ով մերժում է կատարել տիրբունալի պահանջները։ Մի ստիպեք մեզ նորից ուժի դիմել։ Բարձրացե՛ք։

Գորելկին։ Ես այստեղ եմ։

Լարիսա, դու մի անհանգստացիր, ես կպայքարեմ, քեզ ազատ կարձակեն, դու տուն կվերադառնաս։

Լարիսա։ Հիմարություններ մի խոսիր, բացի քեզնից ինձ ոչ ոք պետք չէ, Լյոնեչկա, ես քեզ եմ սիրում, ես կպայքարեմ քեզ համար։ քեզ ազատ կարձակեն։

==Տեսարան հինգերորդ։==

Քարտուղար (դուրս գալով զուգարանից գնում է Լարիսայի կողմը, և գրքի մեջ նայելով կրկնում անգլերեն արտահայտությունները)։ Հելլո։ Այ էմ րաշեն սիտիզեն։ Այ վուդ լայկ տու բայ սամ կայնդ օֆ մոդեստ վիլլա օն Մայամի բիչ։ (Դիպչում է Լարիսային։) Օ, սորրի՛։

Լարիսա։ Ես չեմ անհանգստանում։ Ես զայրացած եմ։ Ես ուղղակի դողում եմ զայրույթից։ Ինչո՞ւ բռնեցիք իմ ամուսնուն։ Դուք լավ գիտեք, որ նա անմեղ է։ Ինչո՞ւ բռնեցիք նրան։

Քարտուղար։ Անձամբ ես ոչ մեկին չեմ բռնել։ Ես գրասենյակային առնետ եմ։ Ես նստած գրում եմ արձանագրություններ։ Ինչ ասեն, այն էլ կգրեմ։ Ասեն «ազատ արձակել», ես կգրեմ «ազատել»։ Ասեն «գնդակահարել»՝ , կգրեմ «գնդակահարել»։ Բայց դա, ես ասում եմ ձևականորեն։ Մահապատիժը մեզ մոտ արգելված է, և ամենաշատը ինչն սպառնում է ձեր ամուսնուն, դա ցմահ ձերբակալությունն է։

Քարտուղար։ Օ, ոչ։ Նրա վճիռները մեղմ չեն։ Հասկանում եք, եթե նա մեղմ որոշումներ ընդունի, բոլորը կհասկանան, որ նրա բնավորությունը շատ փափուկ է։  Դա թաքցնելու համար էլ, նա խիստ որոշումներ է ընդունում։ (Նկատելով զուգարանից դուրս եկած Մեղադրողին, շշուկով։) Ի դեպ, ահա և մեղադրողը։ (Փոխում է թեման։ Բարձրաձայն։) Դուք իզուր եք փորձում այդպիսի միջոցներով ներողամտության հասնել ձեր ամուսնու հանդեպ։ Չի կարելի կենտրոնանալ ձեր մանր վիրավորանքների վրա։ Ձեր շուրջը նայեք և կտեսնեք, թե ինչքան լավ բան կա մեր կյանքում։ Նոր ճանապարհներ են կառուցվում և լայնացվում են հները։ Մետրոյի գծերի երկարությունը ավելացել է ութ տոկոսով։ Շարունակվում են նախապատրաստությունները Օլիմպիական խաղերին և ֆուտբոլի չեմպիոնատին։ Ուղղություն է վերցվել դեպի իննովացիաներն ու մոդերնիզացիան, շուտով կբարձրացնեն ուսուցիչների աշխատավարձը, Հայրենական Պատերազմի վետերանները կստանան առանձին բնակարաններ։

Քարտուղար։ Ձեզ միայն ձեր ամուսինն է հետաքրքրում, մնացած բոլորի վրա դուք թքած ունեք։ Այն ժամանակ, երբ դեղատներում չեն հերիքում անհրաժեշտ դեղերը և բնակչության քառորդը մասը ապում է  աղքատության շեմից էլ ցածր է պայմաններում։

Քարտուղար։ Սիրելիս, այդ ի՞նչ եք ասում։ Մեզ մոտ ամեն տեղ նույն համակարգն է։ Եթե դուք թխում եք բուլկիներ, վերանորոգում կոշիկներ, նստած եք Գոսդումայում, ինքներդ եք դատում կամ ձեզ են դատում, դուք միևնույնն է մասնակցում եք մի ընդհանուր գործում։

Նախագահ։ Լսեք, ուրեմն, ձեզնից մեծ մարդու կարծիքը։ Ազգակցական կապը Պոդոպլեկովի հետ ձեզ ոչ մի լավ բան չի տա։ Բայց հենց որ դատավճիռը կայացվի, ձեր ցանկությամբ ձեզ կբաժանեն։ Իսկ դուք դեռ երիտասարդ եք, գեղեցիկ, ուժով լեցուն, դուք մի ուրիշին կգտնեք, սրանից էլ ավելի լավին։ Մենք նույնիսկ կօգնենք ձեզ ընտրել որևիցե մեկին։ Օրինակ, վերջերս ազատվածների միջից։

Նախագահ։ Դե լավ է, կգնաք։ Դեկաբրիստուհի հո չեք։ Այդքան սիրո՞ւմ եք։

Լարիսա։ Կարծում եմ, որ նա ինձ կսիրի ինպիսին էլ որ լինեմ։

Պաշտպան (թափ է տալիս Պոդոպլեկինի ձեռքը)։ Հիացած եմ։ Անկեղծ հիացած եմ ձեր արիությամբ։ Դուք այնպես ուղիղ, անկեղծ, սկզբունքայնորեն ժողովրդի առաջ արտահայտեցիք ձեր քննադատական հայացքները։

Պաշտպան։ Շատ ուրախ եմ այդ ամենը լսելու համար։  Երբ մարդն հասկանում է իր արարքների կարծանարար բնույթը, դա առաջին քայլն է դեպի  փրկություն։ Եթե դուք նաև ուղիղ և սկբունքայնորեն դատապարտեք և բարձրաձայնեք ձեր ոչ վաղ անցյալի վարքագիծը, իմ խնդիրը՝ պաշտպանել ձեզ զգալիորեն կհեշտանա։

Պոդոպլեկով (բռնելով գլուխը)։ Տա՛ս տարի։

Պոդոպլեկով (ձեռքերով փակում է երեսը, լացակումաց)։ Տա՛ս տարի։

Պաշտպան։ Հետո ինչ, որ ճաղատ։ Մեզ մոտ ինչքան ճաղատներ կան և ոչինչ, ապրում են, ամուսնանում, կարիերա անում։ Նույնիսկ պետության ղեկավարներն են ճաղատ լինում։ Իսկ ինչ վերաբերում է երկրորդին, երեխաներ դուք արդեն ունեք, իսկ դրանով զբաղվել հենց այնպես հիմար բան է, ձանձրալի, ինչպես ասում են անիմաստ։ Առավել ևս հաշվի առնելով, որ ձեր կինը պատրաստ է սիրել ձեզ ինչպիսին էլ որ լինեք։ Լսեք, Պոդոպլեկով, Լեոնիդ Սեմյոնովիչ, Լյոնյա, ազնվորեն և անզիջում խոստովանիր և դու ինձ կօգնես։ Դու կօգնես ինձ, ես էլ քեզ։  Ես քեզ այնպես կպաշտպանեմ, այնպիսի ճառ կարտասանեմ, որ դուք նույնիսկ պատկերացնել չես կարող։  

Պաշտպան։ Դե ինչ, մեղադրյալ, դուք ձեզ զրկում եք փաստարկներից, դժվարացնում իմ խնդիրը, բարդացնում սեփական ճակատագիրը։ Ափսո՛ս։ (Դուրս է գալիս վանդակից։)

 

==տեսարան յոթերորդ==

Նախագահ։ Կարծում ես, որ լավ տեսք պետք է ունենալ միայն մի որևիցե տեղ և ինչ֊որ մեկի համա՞ր։ Իսկ ամուսնուդ առաջ կարելի ինչպես պատահի՞։

Նախագահ։ Իսկ ինչու պետք է ունենամ։ Ուրիշի ամուսնուն բանտ են նստեցնում, իսկ կինը պատրաստ է սպասել ողջ կյանքում։ Ես քեզանից այդպիսի զոհաբերություն չեմ պահանջում և քո սիրո վրա այլևս հույս չեմ դնում, բայց հարգանքի վրա պնդում եմ։ Վերջ ի վերջո, եզի նման աշխատում եմ, զբաղեցնում եմ կարևոր պաշտոն, մեծ աշխատավարձ եմ ստանում ու էլի ինչ֊որ բան կողքից և այդ բոլորը ոչ թե ծախսում եմ Կուրշավելում, այլ տուն եմ բերում։ Եվ իմ սեփական տանը գոնե հարգանքի իրավունք ունեմ։

Լյուդմիլա։ Իսկ ի՞նչ անել, Սանյա։ Քո հոգին նուրբ է, բնավորությունդ փափուկ, բայց դու ստիպված ես լինել խիստ։ Իսկ եթե հրաժարվես, քո տեղը կզբաղեցնի քեզնից ավելի վատ մի որևէ մեկը։

Նախագահ։ Այդ դեպքում ինչո՞ւ ես ինձ դիմավորում այդ տեսքով։ Դու իսկապե՞ս չես հասկանում կամ գոնե զգում, որ լավ տեսք պետք է ունենալ ոչ միայն ամուսնությունից առաջ, այլև հետո։ Հետո նույնիսկ ավելի կարևոր է, քան առաջ։ Որպեսզի պահպանես այն ամենը, ինչ ինձ նախկինում ձգում էր դեպի քեզ։ Ոպեսզի, աշխատանքից գալով ու քեզ տեսնելով, դեպի քեզ քաշվեմ, ուզեմ քեզ։

Լյուդմիլա։ Իհարկե, Սանն։ «Բժշկական» երշիկ, «Մաասդամ» պանիր․․․ Սանն, խավիար կա, Բելուգայի։

Լյուդմիլան թակում է դուռը։ Հայտնվում է Ժորիկը այպադը ձեռքին։

Նախագահ։ Ողջույն։ Նստիր ուտելու։ Ի՞նչ ես անընդհատ քո այպադով ման գալիս։ Ինչ է պո՞ռնո ես նայում։

Նախագահ։ Դու էլ բան գտար զբաղվելու։ Ինչ֊որ նոր բառեր են հայտնվել, բլոգ, տվիտ, պոստ, ինստագրամ։ Ավելի լավ է պոռնո նայեիր։

Նախագահ։ Իսկական ժամանակն է պոռնո նայելու։ Ավելի բնական է այդ տարիքում, քան բլոգերում ման գալ։ Գեյ֊պրոպագանդան անչափահասների համար արգելված է, ուրեմն նորմալ և առողջ գետերոսեքսուալիզմը պետք է խրախուսվի։ (Ժորիկին։) Ինչո՞ւ ես միանգամից խավիրարին վրա պրծնում։ Սկզբից կոտլետները կեր։

Ժորիկ։ Ինչպես միշտ։ Կոռուպցիա, կեղծված ընտրություններ, անօրինական զավթումներ, կերպարափոխվող ուսադրավորներ, բասմանյան արդարադատություն։

Ժորիկ։ Պապ, ինքդ էլ գիտես, այնպիսի կարծիք կա, որ դու ինքդ չես դատում, այլ պատվեր ես կատարում, հեռախոսային իրավունք, լսում ես միայն մեղադրողին, պաշտպանությանը անտեսում ես, այնպես որ քո վարած գործերը անվանում եմ Մեշալկինի դատարան։

Ժորիկ (մարտականորեն)։ Այո, ամաչում եմ։ Ի՞նչպես չամաչեմ, երբ ուսուցիչները աչքերիս չեն նայում, իսկ Սերովը կողքիս էր նստում և փոխելով տեղը նստեց Կուզիչևի մոտ։

Նախագահ։ Ուրեմն չե՞ս սիրում։ Դու կարմիրն ես սիրում, սիրում ես սևը։ Բայց եթե ուզում ես, որ քո հայրը ազնիվ դատավոր լինի, սովորիր հասարակ սննդին։ Ազնիվ մարդիկ համեստ են սնվում։ Վաղվանից սկուտեր չես քշի, դա ամոթ է։ Ժամացույցդ հանիր։ Ես քեզ համար հարյուր ռուբլով կգնեմ ուրիշը հնեղենի շուկայից։ Ո՞ւր ես գում։

Նախագահ։ Այպադը թող։ Ազնիվ դատավորը քեզ համար այսպիսի բան չէր կարող գնել։

Ժորիկը դնում է սեղանին այպադն ու այֆոնը և դուրս գալիս բարձր շրխկացնելով դուռը։

Նախագահ։ Ոչինչ։ Սովածանա՝ կուտի։ Պարտադիր չէ սնվել դելիկատեսներով։ Պապս ինձ ասում էր․ հացն ու ջուրը ամենաառողջ սնունդն է։ Դու էլ այնպայման չէ որ նորկայով ման գաս։ Մորթյա վերարկուն ավելի սազում է նորկային, քան թե կովին։

Լյուդմիլա։ Սանն, էլ մի խմիր։

Լյուդմիլա։ Սանն։ Քեզ ի՞նչ է պատահել։ (Փորձում է օղին վերցնել սեղանից։ Նախագահը խլում է շիշը, լցնում, խմում։) Մեղադրյալս ինժեներ է աշխատում ֆիրմայում, այնքան է տուն բերում, որքան դու մի անգամ սուպերմարկետ գնալուց ես ծախսում, բայց կինը նրան սիրում է։ Նա, երբ ամուսինը գալիս է տուն, փաթաթված մազերով նստած չէ։ Եվ չի սպասում, որ նա ինքնուրույն սառնարանը բացի։ Իսկ հիմա, երբ նրան նստեցրել են, պատրաստ է գնալ նրա ետևից աշխարհի ծայրը, պատրաստ է սպասել նրան՝ դժբախտ աղքատին, ամբողջ կյանքում։ Եվ ոչինչ չի ուզի դրա համար, ոչ «Տոյոտա», ոչ մորթիներ։ Նա աղքատ է, իսկ կինը նրան հարգում է։ Նա սկզբունքային է, իսկ կինը պատրաստ է հագնել իր գործած բլուզը։ Տեղերը գցիր, ես քնել եմ ուզում։

 

Սվետան նստած է կոմպյուտերի առջև։ Ներս է մտնում Լարիսան։

Լարիսա։ Իսկ առայժմ քո «Ֆեյբո՞ւկն» ես քրքրում։

Սվետա։ Ոչ, բլոգեր եմ կարդում, կոմմենտներ, տվիտներ։

Սվետա։ Տարբեր բաներ։ Գրում են, որ Պոդոպլեկովի գործը փոքրիկ հաղթական պատերազմի դեր է խաղում, այսինքն՝ նպաստում է բնակչության  ավելի խոցելի շերտերի ուշադրության շեղմանը տնտեսական դրության վատթարացումից։ Իսկ մի շատ հայտնի բլոգեր գրում է, որ այդ գործը հարուցվել է միայն կոռուպցիոն նպատակով։ Որովհետև գործի վարման, նախնական փորձաքննության, փաստաբանական ծառայությունների,  պահակների համար բյուդժետից դուրս գրված փողերը, տարվել են և անհետացել օֆշորում։

Սվետա։  Իհարկե՝ անշուշտ նստեցնել։ Բայց ուրիշ պատճառ էլ կա։ Այստեղ մեկը՝ Ստարիկխոտտաբիչը, նիկը մեկ բառով, գրում է։ Ակնհայտորեն անմեղ մարդու դատավարությունը, ասում է, հանրությանը ուղղված ազդանշան է, որ ոչ մի մարդ, որքան էլ նա օրինապահ լինի չի կարող իրեն պաշտպանված զգալ։ Ո՛չ անմեղության կանխավարկածը, ո՛չ մեղքի բացակայությունը չեն կարող պաշտպանել և ոչ մի բանից։ Մեղադրողը, գրում է նա, հիմարություններ է ասում ոչ այն պատճառով, որ նա իսկապես հիմար է, այլ որովհետև դրանով նա ապացուցում է, որ ահա ես հիմարություններ կասեմ, իմ բոլոր ապացույցները զառանցանքի նման կլինեն, իսկ փաստբանը, ընդհակառակը, գեղեցիկ և համոզիչ կխոսի, ալիբիդ անխոցելի կլինի, բայց դու միևնույն է կնստես։

Սվետա։ Կան կոմմենտներ, որ աղբամանի են նման։ Ինչ ուզում են գրում են։

Բուլդոգ։ Իսկ դու, պորտյանկա, լվացք անցիր, թե չէ քեզնից գարշահոտություն է փչում։

Ավգուր։ Քանի դեռ նավթի գնները բարձր են, Պոդոպլեկովը կնստի։

Օզիրիս։ Ուֆ։ Իսկ ինձ մոտ յոթերորդ վինդան նորից նորից լավ չի աշխատում։

Լարիսա։ Դա շատ կոպտ է։

Լարիսան կանգնած է միանձնյա պիկետում պլակատով․

Նախագահ։ Կամ անտարբեր, ինչն ավելի վատ է։ Չէ՞որ քանի դեռ ձեր ամուսնուն չէին դատել, դուք  պիկետների չէիք գնում, որովհետև դա ձեզ չէր վերաբերվում։ Իհարկե, տեսնում էիք հեռուստացույցով, ռադիոյով, ինտերնետում էիք կարդում, որ ինչ֊որ մեկին ինչ֊որ տեղ այնպես չեն դատել, ինչ֊որ մեկին ծեծել են ոստիկանությունում, ինչ֊որ մեկի մի ոմն տեղը շամպայնի շիշ կամ բահի փայտ են խոթել, և միգուցե ձեր հոգում ինչ֊որ բան շարժվում էր։ Բայց րոպե անց ամեն ինչ մոռանում էիք։ Որովհետև ունեք ձեր կյանքը, ձեր գործերը։ Պետք էր երեխաներին դպրոց և մանկապարտեզ ուղարկել, ամուսնուն աշխատանքից դիմավորել, տունը հավաքել, շորերը փոխել, համով բան պատրաստել, իսկ եթե մի ինչ֊որ տեղ որևէ մեկը ինչ֊որ մեկին բռնաբարում է, այդ ձեզ չեն բռնաբարում։ Իսկ եթե որևէ մեկը  ինչ֊որ մեկին սպանում է, այդ ձեզ չեն սպանում։ Իսկ եթե ինչ֊որ տեղ որևէ մեկը ինչ֊որ մեկին․․․

Լարիսա։ Այո, դուք ճիշտ եք, այդպես է որ կա։ Բայց ես ես հասարակ կին եմ, ես շատ բան չգիտեի և չէի հասկանում։ Իսկ դուք այդպիսի բարձր պաշտոն եք զբաղեցնում․․․

Լարիսա։ Իսկ ձեր խղճից չե՞ք վախենում։ Տեսնում եմ, դուք վատ տեսք ունեք։ Գուցե, ուղղակի վատ եք քնել, իսկ միգուցե, սարսափելի երազներ եք տեսել։

Նախագահ։ Որովհետև անշնորհակալ արարածներ են։ Ես նրան կերակրում եմ, հագցնում։ Առնում եմ այն ամենը ինչ նա ուզում է։ Սկուտեր, հեծանիվ, լեռնային դահուկներ, կոմպյուտեր, այպադ, այֆոն, շվեյցարական ժամացույց, իսկ նա ասում է, որ ինձնից ամաչում է։

Հայտնվում է Լարիսան պլակատը կրծքին։

Բարդ։ Լավ բառեր են։ Բայց դրանք վերաբերվում են նրանց, ովքեր չեն կարող պոետ լինել, իսկ ես պոետ եմ։

Լարիսա։ Բայց մեղքը մեղքից տարբերվում է։ Ես միայն մի անգամ եմ ամուսնուս դավաճանել։ Այն էլ նրա ղեկավարի հետ։ Նրա աշխատանքային առաջնթացին օգնելու համար։ Համաձայն եմ, դա  մեղք է, բայց մեղք է հանուն բարու։ Իսկ այս դեպքում մարդ թատրոն է գալիս, նրան բռնում են, քարշ տալիս բեմ և առանց պատճառի դատում։ Կարո՞ղ եք դրան հավատալ։

Քահանա։ Այո, ունեմ։ Բայց այդ կապը, հասկանում ես, այնպիսին չէ , ինչպիսին երկի ղեկավարների հետ։ Դա սկայպ չի, հեռախոս չի, դա միստիկա է։

Քահանա։ Կպատժի, այնպայման կպատժի, ինչպես ասում են, ոչինչ չի մոռանա։ Դժոխային տանջանքներով կպատժի։ Բայց նախքան այդ նա քեզ փորձություն է ուղարկում։

Քահանա։ Այդ սրիկաների միջոցով էլ ուղարկում է։ Լավ մարդկանց միջոցով այդպիսի բան չես ուղարկի, իսկ դրանց միջոցով՝ հենց այն է որ կա։ Ամուսնուդ բանտով փորձություն, որ տեսնի, կդիմանա թե ոչ, իսկ քո հավատարմությունը բաժանումով է փորձում։ Եթե նա դիմանա, մարդկանց համար հերոս կդառնա։ Իսկ եթե դու նրան սպասես, հավատարիմ մնաս, ղեկավարի հետ քո կատարած մեղքը կներվի, քեզ սուրբ կդարձնի, դրախտ կընկնես։ Դրախտը, ― ինչպես բացատրեմ, դրախտը՝ հավերժական երանություն է, քեզ հասկանալի լեզվով ասած, օրգազմ։

Քահանա(խստորեն)։ Նա կլսի։ Նա ողորմած է։ Նրա ողորմածությունը հատուկ է և տարբեր ձևեր է ընդունում։ Ուրախություն է մեզ ուղարկում՝ ողորմածություն է։ Ուղարկում է տանջանքներ՝  ողորմածություն է։ Աստվածը ուժ է, սխալ է նրան պատկերացնել, պոկեմոնչիկի տեսքով, որի մոտ, հենց այնպես, դատարկ տեղը, կարելի է խղճահարություն առաջացնել։

 

Լարիսան կանգնած է պիկետում։ Անցնում է Դպետուտատ։

Դեպուտատ։ Հա։ (Շարունակում է ճանապարհը։)

Դեպուտատ։ Ինձ բոլորն էլ ճանաչում են։ Ես հանրությանը հայտնի մարդ եմ։ Դումայի անդամ եմ, հեռուստացույցով ելույթ եմ ունենում։

Դեպուտատ։ Ի՞նչ է նշանակում՝ ես ձեզ պետք եմ։ Պատկերացնո՞ւմ եք, թե ով եք դուք և ով եմ ես։

Լարիսա։ Իհարկե, պատկերացնում եմ։ Ես հասարակ ռուս կին եմ, ուշադրության անարժան գորշ մուկ, օֆիսային պլանկտոն, ցանցային կռծող, իսկ դուք խոշոր պետական գործիչ, ժողովրդի ընտրյալ, ինչպես լսել եմ, խոշոր գիտական նվաճումներ ունեք։

Դեպուտատ (ավելի փափուկ)։ Այո, գիտությունների թեկնածու եմ, շուտով դոկտոր կդառնամ։ Ինչո՞վ կարող եմ ձեզ օգնել։

Լարիսա։ Միգուցե լսել եք, ձերբակալել են ամուսնուս։

Դեպուտատ։ Ամուսնո՞դ են ձերբակալել։ Եվ ի՞նչ։

Դեպուտատ։ Բոլորն էլ այդպես են ասում, առանց պատճառի։ Բայն նա, երևի թե ինչ֊որ բան արե՞լ է։

Դեպուտատ։ Ի՞նչ է նշանակում ուղղակի թատրոն գնացել։ Ինչո՞ւ է գնացել։ Ո՞ւմ պատվերով։ Պետդեպի՞։

Դեպուտատ։ Ի՞նչը ինչ֊ինչ։ Մեզ մոտ առանց Պետդեպի հավանության, ոչ մի բան չի արվում։ Ամերիկան օկուպացրել է ողջ երկիրը։ Կառավարությունում նստած են ամերիկայի դրածոները։ Միայն Մոսկավայում ինը հարյուր հազար լավ նախապատրաստված ամերիկյան զինվորներ կան։ Այսօր նրանք իրենց պահում են սովորական քաղացիների նման։ Աշխատում են, մետրոյից են օգտվում, կինո, թատրոն, թանգարան գնում, և հնարավոր չէ նրանց տարբերել պարկեշտ քաղաքացիներից։ Բայց վաղը ազդանշան կլինի Վաշինգտոնից, և նրանք, մեկ մարդու պես փողոց դուրս կգան, արդեն ամերիկական զինվորական հագուստով և զենքով, և մեզ այլ բան չի մնա անել, քան հանձնվել։ Չնայած, մենք բոլորս էլ արդեն հանձնվե ենք։ Բոլոր պրոցեսները մեզ մոտ ուղղորդում են ամերիկացիները։ Նրանք ենք ցուցմունք տալիս, ով ինչ դեր է խաղա։ Ինչ են ասելու դատավորները, ինչ՝ գործակալները, ինչպես պետք է արձագանքեն հանդիսականները, այսպես և այնպես։ (Ցույց է տալիս դահլիճը։) Սրանք բոլորը ամերիկյան գործակալներ են։ Նրանք նայում ու արձագանքում են Պետդեպի ցուցմունքով։ Երբ պետք է լռում են, երբ պետք է ծիծաղել՝ ծիծաղում են, պետք է՝ ծափահարում են։ Եվ այդ ամենը անում են մեծ գումարներ ստանալով։

Դեպուտատ։ Ինչո՞ւ ոչ։ Հիմա որոշ գործերս կավարտեմ, կվերջացնեմ դիսսերտացիաս և դեպուտատական հարցում կանեմ։ Ամերիկյան Պետդեպ։ (Գնում է։)

Լարիսա։ Նա ասում է, որ դեպուտատ է։

Հաղորդավար։ Նա իր մասին շատ մեծ կարծիք ունի։ Միթե իսկական դեպուտատը, կարող է այդպիսի զառանցանքներ դուրս տալ։

Լարիսա։ Ինձ է թվում, որ չի կարող։ Բայց դուրս է տալիս։ Իսկ դուք ո՞վ եք։

Հաղորդավար։ Այո֊այո, Պոդոպլելով։ Ինչի՞ համար են նրան դատում։

Հաղորդավար։ Ամեն ինչ։ Ինչպիսի՜ թեմա։ Եկեք իմ «Օրվա խնդիր» տոկ֊շոուին։ Գիտե՞ք ինչպես մենք կանվանենք այդ հաղորդումը։ «Աբսուրդի թատրոն»։  Ես կհրավիրեմ ամենահայտնի րեժիսորներին, գրողներին, բլոգերներին, սպորտսմեններին, Ժիրինովսկուն, գուցե Մարիա Արբատովային։

Հաղորդավար։ Կխոսենք, կքնարկենք։ Ինչ են իրենցից ներկայացնում ժամանակակից թատրոնը և դատարանը։ Ինչն է տարբերում նրանց։ Կանդրադառնանք հարակից թեմաներին։ Կոռուպցիա, միգրացիա, գեյ֊ պրոպագանդա, պեդոֆիլիա։

Հեռուստուստուդիա։ Կիսաշրջանաձև դասավորված աթոռներ։ Հաղորդման մասնակիցներ․ Հաղորդավարը, դեպուտատը, Հասարակական պալատի անդամ, փաստաբան, դերասանուհի, Գրող֊Ֆեմինիստուհի, Հասարակ Կին, Մարդու իրավունքների պաշտպան։

Հաղորդավար։ Բարի երեկո։ Մեր այսօրվա հաղորդումը կնվիրվի այսպես կոչված Պոդոպլեկինի գործին, որը ոչ միանշանակ վերաբերմունք է առաջացրել և փաստորեն կիսել է մեր հանրությունը։ Բանն այն է, որ Պոդոպլեկովը, ինչպես պնդում են վկաները, զգաստ վիճակում և խելքը գլխին, եկել է թատրոն «Տրիբունալ» ներկայացմանը և դեռ այդ քիչ է, մենակ չի եկել, բայց վտնագին է ենթարկել իր կնոջը, Լարիսային։ Բարև ձեզ, Լարիսա։

Հաղորդավարը վազում է բեմում միկրոֆոնով, հերթով բոլորի քթին տակ մեկնում։

Ուղղակի Կին։ Հիմա նա լաց է լինում։ Իսկ ինչ էիր մտածում, երբ գնում էիր այդ այսպես ասած թատրոնը։ Ինչո՞ւ ինքդ կանգ չառար և նրան չկանգնեցրիր։ Չես սիրում դու նրան։ Չե՛ս սիրում։

Դերասանուհի։ Ինչո՞ւ եք միանգամից գոռում, սպասեցեք։ Պետք է գլու հանել կատարվածից։ Մենք, ռուս կանայք, ինչպե՞ս ենք սովոր։ Նա ասեղն է, ես թելը։ Ուր էլ որ գնա, մենք հետն ենք։ Եթե տղամարդը կանչում է, կարո՞ղ ենք մենք չլսել։

Ֆեմինիստկա։ Ականջներս հոգնեցին այսպիսի բաներ լսելուց։ Մի ոտքով կանգնած ենք Եվրոպայում, բայց մինչև հիմա չենք կարող պատկերացնել,  որ կինը ունի հավասար իրավունքներ տղամարդու հետ։ Եվ նույն պարտականությունները։  Ինձ զարմացնում է ոչ թե այն, որ նա չկանգնեցրեց ամուսնուն, այլ այն, ինչու նրան էլ չկալանավորեցին։ Դա պարզապես դիսկրիմինացիա է, սեռական պատկանելության նշաններով։ Որովհետև մեղադրողներն ու դատավորները սեքսիստ են։

Դեպուտատ։ Այդպիսի բան նույնիսկ քսաներորդ դարում չի եղել։

Փաստաբան։ Եթադրեցնք, ստալինիզմի օրերին կարող էին ավելի վատ բաներ լիել։

Դեպուտատ, Ինչպես են հոգնեցրել ձեր յդ ստապինյան ռեպրեսիաներով։ Ավելի լավ է հիշենք դժվարին իննսունականները, երբ Ելցինը ու Գայդարը քանդեցին հզոր պետությունը և թալանեցին ողջ ժողովրդին։

Հաղորդավար։ Պարոնայք, խնդրում եմ ձեզ վերադառնալ մեր թեմային։ Մեր թեման Ելցինը և Գայդարը չեն, այլ հասարակ ռուս մարդու մասին՝ Լեոնիդ Պոդոպլեկովի մասին, նա չի քանդել պետությունը և ժողովրդին չի թալանել ժողովրդին։

Դեպուտատ։ Նայած որ տեսանկյունից նայենք։ Ինչ է, կարծում եք, Ելցինը ու Գայդարը դա միայնա՞կ արեցին։ Հիշեք, թե ինչ էր ասել այդ մասին Զբիգնեվ Բժեզինսկին։

Դեպուտատ։ Նրա մասին էլ ասել է։ Նա ասում էր, որ Ռուսաստանի հետ պայքարելիս, մեզ կօգնեն իրենք ռուսները։ Հատկապես այն ոչ այնքան հաստատունները, որոնք հակում ունեն ալկոհոլիզմին, գոմոսեկսուալիզմին, պեդոֆիլիային։

Հասարակական պալատի անդամ։ Լսեք, իսկ ինչո՞ւ ենք մենք սևեռվել այդ Պոդոպլեկովի վրա։ Ինչ է, ուրիշ պրեբլեմ չունե՞նք։ Նստեցրել են և նստեցրել։ Դատարանը ամեն ինչ կպարզի։ Մենք պետք է մտածենք, թե ինչ անել Հուսիսային Կովկասի հետ։ Կոնստրուկտիվ քաղաքականություն է պետք։ Էֆֆեկտիվ սոցիալական ծրագրեր։ Նոր աշխատատեղեր է պետք ստեղծել։ Օգնել բազմանդամ ընտանիքներին։

Դեպուտատ։ Ո՞ւմ են պետք նրանց բազմանդամ ընտանիքները։ Դրանք առանց այն էլ չափից ավելի շատ են, նրանք զբաղված են միայն բազմանալով։

Հասարակական պալատի անդամ։ Իսկ դուք ինչ է, ուզում ծնելիությունը կառավարել ազգային պատկանելիությա՞մբ։

Դեպտուտատ։ Լավ։ Չենք կառավարի։ Այդ դեպքում եկեք չարգելենք գեյ֊պրոպագանդան, և ընդհակառակը, խրախուսենք։ Թոզ զբաղվեն ավրամոլությամբ, կենդանամոլությամբ, միայն թե երեխաներ չունենան։

Դեպուտատ։ Գուցե ես ֆաշիստ եմ, իսկ դու ապուշ ես։

Դեպուտատ։ Անզգամ։ Սրիկա։ Բռնեք ինձ, թե չէ ես նրա մռութին կհասցնեմ։

Հաղորդավար։ Միայն թե անձնավորություններին մի անցեք։

Դեպուտատ։ Ինչե՞ր է նա դուրս տալիս։ Հերիք է նրանց օգնել։ Նրանց պետք է անջատել Ռուսաստանից։ Չինական պատով շրջափակել, և թող այնտեղ իրար սպանեն, մորթեն, դա իրենց ներքին գործն է։

Դեպուտատ։ Ոչ ոք չի մոռանում։ Թեկուզ քաղաքացիներ են, բայց ինչու անպայման պետք է տեղաշարժվեն այնտեղ֊այստեղ։ Պետք է վերադարձնել գրանցումը և թող բոլորը ապրեն այնտեղ, որտեղ ապրում են։  Կովկասզիները՝ Կովկասում, ասիացիները՝ Ասիայում, մոսկվիչները՝ Մոսկվայում։

Ուղղակի Կին։ Ճի՛շտ է։ Թե չէ փողոց ես դուրս գալիս, մետրո նստում՝ բոլոր դեմքերը սև են։ Սարսափելի է ապրել։

Դեպուտատ։ Ինչ վերաբերում է այդ տիպին, ապա այդպիսիներին ուղղակի կկգնդակահարեի։

Փաստաբան։ Պրովոկացիոն հայտարարություն է։ Ստիպվաշ եմ հիշեցնել, որ մենք ունեքն անեմղության վարկած, իսկ մահապատիժ չունենք։

Դեպուտատ։ Մեր պարտիան ուզում է հասնել մահապատժի վերադարձին։ Վերջ ի վերջո մենք դրան կհասնենք և այն ժամանակ բոլորին, բոլորին կգնդակահարենք։

(Կամաց֊կամաց խոսակցությունը վերածվում է ընդհանուր աղմուկի։ Բոլոր խոսում են միառժամանակ։ Ընդհանուր բզզոցից երբեմն առանձին բառեր ու ֆրազներ են լսվում։)

Իսկ ես ձեզ սում եմ, որ մենք Եվրոպայից ետ ենք մնացել երկու հարյուր տարով․․․

Ձեր Եվրոպան վազուց արդեն խեղդվում է սոդոմի մեղքերի մեջ․․․

Ես գոռում եմ ձեզ վրա, որովհետև դուք եք ինձ վրա գոռում․․․

Հաղորդավար։ Բոլորին շնորհակալություն։ Մեր քննարկումը, գուցե, ավելրոդ զգացմունքային էր, բայց դա բացատրվում է անհանգստությամբ մեր քաղաքացիներից մեկի ճակատագրով։ Դե, իսկ վերջնական որոշումը իհարկե, կընդունի դատարանը։ Հոգատար եղեք ձեր և յուրաինների հանդեպ։