«Կամերային Երաժշտություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
(Նոր էջ «{{Վերնագիր |վերնագիր = Կամերային երաժշտություն |հեղինակ = Ջեյմս Ջոյս |թարգմանիչ = Մուշեղ Բադալյան...»:) |
|||
Տող 2. | Տող 2. | ||
|վերնագիր = Կամերային երաժշտություն | |վերնագիր = Կամերային երաժշտություն | ||
|հեղինակ = [[Ջեյմս Ջոյս]] | |հեղինակ = [[Ջեյմս Ջոյս]] | ||
− | |թարգմանիչ = Մուշեղ Բադալյան | + | |թարգմանիչ = Մուշեղ Բադալյան (անգլերենից) |
− | |աղբյուր = | + | |աղբյուր = Chamber Music, 1907 |
}} | }} | ||
Տող 13. | Տող 13. | ||
Հնչում են մեղմ, ներդաշնակ – | Հնչում են մեղմ, ներդաշնակ – | ||
Լարեր՝ գետում, այնտեղ ուր հեզ | Լարեր՝ գետում, այնտեղ ուր հեզ | ||
− | Ուռիներն են գլխահակ։ | + | Ուռիներն են գլխահակ։ |
+ | |||
Մեղեդի կա գետի ծոցին – | Մեղեդի կա գետի ծոցին – | ||
Սերն է այնտեղ մոլորվել, | Սերն է այնտեղ մոլորվել, | ||
Բաց ծաղիկներ իր թիկնոցին, | Բաց ծաղիկներ իր թիկնոցին, | ||
− | Մազերին մուգ տերևներ։ | + | Մազերին մուգ տերևներ։ |
+ | |||
Նվագում են՝ համահնչուն, | Նվագում են՝ համահնչուն, | ||
Տրված ելևէջներին, | Տրված ելևէջներին, | ||
Տող 28. | Տող 30. | ||
Մուգ կապույտի է անցնում, | Մուգ կապույտի է անցնում, | ||
Լապտերը վառ մութ ծառուղին | Լապտերը վառ մութ ծառուղին | ||
− | Բաց կանաչով է լցնում։ | + | Բաց կանաչով է լցնում։ |
+ | |||
Նվագն ուրախ դաշնակի հին | Նվագն ուրախ դաշնակի հին | ||
Հնչում է մեղմ ու կամաց – | Հնչում է մեղմ ու կամաց – | ||
Նա հակվել է ստեղներին՝ | Նա հակվել է ստեղներին՝ | ||
− | Գլուխը վար խոնարհած։ | + | Գլուխը վար խոնարհած։ |
+ | |||
Երկչոտ մտքեր, խոհուն աչքեր, | Երկչոտ մտքեր, խոհուն աչքեր, | ||
Ձեռք, որ էջերն է բացում․․․ | Ձեռք, որ էջերն է բացում․․․ | ||
Տող 44. | Տող 48. | ||
Ականջալու՞ր ես դու հառաչանքին | Ականջալու՞ր ես դու հառաչանքին | ||
Տավղի ու քամու, զուգերգին նրանց, | Տավղի ու քամու, զուգերգին նրանց, | ||
− | Մինչև այգաբաց։ | + | Մինչև այգաբաց։ |
+ | |||
Երբ ամենուրեք հանգչած են ու սուս, | Երբ ամենուրեք հանգչած են ու սուս, | ||
Արդյո՞ք մեն-մենակ արթուն ես դու դեռ | Արդյո՞ք մեն-մենակ արթուն ես դու դեռ | ||
Տող 50. | Տող 55. | ||
Ու հետն էլ քամու երգը սիրահույզ | Ու հետն էլ քամու երգը սիրահույզ | ||
Ողջ գիշերն ի լույս։ | Ողջ գիշերն ի լույս։ | ||
+ | |||
Այն ժամին, երբ մութ երկնքի ֆոնին | Այն ժամին, երբ մութ երկնքի ֆոնին | ||
Վառվում է Սիրո ճամփան լուսագես, | Վառվում է Սիրո ճամփան լուսագես, | ||
Տող 62. | Տող 68. | ||
Լսի՛ր, այդ ուշ քնկոտ պահին | Լսի՛ր, այդ ուշ քնկոտ պահին | ||
Մեկն երգում է դարպասիդ մոտ։ | Մեկն երգում է դարպասիդ մոտ։ | ||
+ | |||
Երգը նրա – նուրբ ցողի պես, | Երգը նրա – նուրբ ցողի պես, | ||
Նա եկել է տեսնելու քեզ։ | Նա եկել է տեսնելու քեզ։ | ||
Մի ընկրկիր երկմտանքով | Մի ընկրկիր երկմտանքով | ||
Երբ նա մթնից կանչում է հեզ, | Երբ նա մթնից կանչում է հեզ, | ||
+ | |||
Ո՛չ էլ խոկա, թե ու՞մ երգն է, | Ո՛չ էլ խոկա, թե ու՞մ երգն է, | ||
Որ դիպչում է սրտիդ այդպես։ | Որ դիպչում է սրտիդ այդպես։ | ||
Տող 76. | Տող 84. | ||
Ա՛յ ոսկեմազիկ, | Ա՛յ ոսկեմազիկ, | ||
Լսեցի երգդ - | Լսեցի երգդ - | ||
− | Զվարթ մի հովիկ։ | + | Զվարթ մի հովիկ։ |
+ | |||
Գիրքս գոցել եմ․ | Գիրքս գոցել եմ․ | ||
Ես էլ չեմ կարդում, | Ես էլ չեմ կարդում, | ||
Կրակի պարն եմ | Կրակի պարն եմ | ||
− | Հատակին դիտում։ | + | Հատակին դիտում։ |
+ | |||
Թողել եմ գիրքս, | Թողել եմ գիրքս, | ||
Դուրս եկել տանից՝ | Դուրս եկել տանից՝ | ||
Լսելով երգդ | Լսելով երգդ | ||
− | Խավարի միջից։ | + | Խավարի միջից։ |
+ | |||
Երգելով երգդ - | Երգելով երգդ - | ||
Զվարթ մի հովիկ- | Զվարթ մի հովիկ- | ||
Տող 96. | Տող 107. | ||
Ուր չէր գտնի ինձ ոչ մի բուք։ | Ուր չէր գտնի ինձ ոչ մի բուք։ | ||
Ասկետության թախծոտ ցրտից | Ասկետության թախծոտ ցրտից | ||
− | Լինեի այն ծոցում տաքուկ։ | + | Լինեի այն ծոցում տաքուկ։ |
+ | |||
Լինեի այն սրտում մի օր | Լինեի այն սրտում մի օր | ||
(Մեղմ թակեի, որ ներս առնի) | (Մեղմ թակեի, որ ներս առնի) | ||
Տող 108. | Տող 120. | ||
Այգու մեջ է խնձորի, | Այգու մեջ է խնձորի, | ||
Ուր հովերը զվարթ ու զով | Ուր հովերը զվարթ ու զով | ||
− | Վազվզում են խմբովի։ | + | Վազվզում են խմբովի։ |
+ | |||
Որտեղ հովը սեր է մանում | Որտեղ հովը սեր է մանում | ||
Ջահել ու նուրբ թփերին, | Ջահել ու նուրբ թփերին, | ||
Այնտեղ սերս ծանր է գնում | Այնտեղ սերս ծանր է գնում | ||
− | Խոնարհված իր ստվերին։ | + | Խոնարհված իր ստվերին։ |
+ | |||
Իսկ ուր հողը ծիծաղում է | Իսկ ուր հողը ծիծաղում է | ||
Երկնի մովով հմայված, | Երկնի մովով հմայված, | ||
Տող 124. | Տող 138. | ||
Ո՞վ է զվարթ պուրակի մեջ՝ | Ո՞վ է զվարթ պուրակի մեջ՝ | ||
Այն իրենով զարդարում։ | Այն իրենով զարդարում։ | ||
+ | |||
Ո՞վ է քայլում շողերի մեջ | Ո՞վ է քայլում շողերի մեջ | ||
Այնպես թեթև, աղջկական։ | Այնպես թեթև, աղջկական։ | ||
Ո՞վ է պայծառ շողերի մեջ | Ո՞վ է պայծառ շողերի մեջ | ||
− | Քայլում դեմքով կուսական։ | + | Քայլում դեմքով կուսական։ |
+ | |||
Ծառուղիները պուրակի | Ծառուղիները պուրակի | ||
Ոսկեփայլով են վառված – | Ոսկեփայլով են վառված – | ||
Ու՞մ համար է այս պուրակը | Ու՞մ համար է այս պուրակը | ||
− | Այսքան շքեղ զարդարված։ | + | Այսքան շքեղ զարդարված։ |
+ | |||
Օ՜հ, իհարկե իմ սիրուհու | Օ՜հ, իհարկե իմ սիրուհու | ||
Համար է այն պճնվել, | Համար է այն պճնվել, | ||
Տող 156. | Տող 173. | ||
Վերջ աղջկական քո հովերին՝ | Վերջ աղջկական քո հովերին՝ | ||
Համարումիդ անբիծ կույսի, | Համարումիդ անբիծ կույսի, | ||
− | Ու ծամկապին քո շեկ հյուսի։ | + | Ու ծամկապին քո շեկ հյուսի։ |
+ | |||
Երբ քերովբեն շեփոր փչի | Երբ քերովբեն շեփոր փչի | ||
Եվ անունը լսես նրա | Եվ անունը լսես նրա | ||
Տող 169. | Տող 187. | ||
Դառնացրի մեկին, | Դառնացրի մեկին, | ||
Որովհետև իմ ձեռքի մեջ պահված | Որովհետև իմ ձեռքի մեջ պահված | ||
− | Քո ձեռքն էր կրկին։ | + | Քո ձեռքն էր կրկին։ |
+ | |||
Ոչ բառ կա ոչ էլ որևէ հնար | Ոչ բառ կա ոչ էլ որևէ հնար | ||
Ինչ որ բան ուղղել— | Ինչ որ բան ուղղել— | ||
Տող 180. | Տող 199. | ||
Խոսքին քո յարի – | Խոսքին քո յարի – | ||
Տխուր է կորուստն | Տխուր է կորուստն | ||
− | Հին ընկերների։ | + | Հին ընկերների։ |
+ | |||
Հասկացել է նա | Հասկացել է նա | ||
Ընկերներին կեղծ | Ընկերներին կեղծ | ||
Ու հոգում հիմա | Ու հոգում հիմա | ||
− | Մոխիր է ու եղծ։ | + | Մոխիր է ու եղծ։ |
+ | |||
Բայց դու գգվելով | Բայց դու գգվելով | ||
Մոտեցիր նրան, | Մոտեցիր նրան, | ||
Սիրուդ թովչանքը | Սիրուդ թովչանքը | ||
− | Թող իջնի վրան։ | + | Թող իջնի վրան։ |
+ | |||
Երբ ձեռքը լինի | Երբ ձեռքը լինի | ||
Կլոր կրծքիդ տակ, | Կլոր կրծքիդ տակ, | ||
Տող 199. | Տող 221. | ||
Վաղանցիկ սիրո երգը թախծալի, | Վաղանցիկ սիրո երգը թախծալի, | ||
Թո՛ղ տխրությունդ, երգի՛ր, թե ինչպես | Թո՛ղ տխրությունդ, երգի՛ր, թե ինչպես | ||
− | Անցնող սերը միշտ բավ է լիուլի։ | + | Անցնող սերը միշտ բավ է լիուլի։ |
+ | |||
Երգի՛ր, թե մեռած սիրահարների | Երգի՛ր, թե մեռած սիրահարների | ||
Քունը երկար ու խորունկ է որքան, | Քունը երկար ու խորունկ է որքան, | ||
Տող 210. | Տող 233. | ||
Արի՛ մեր թաց ծառուղին, | Արի՛ մեր թաց ծառուղին, | ||
Մեր հուշերն են այնտեղ թաղված | Մեր հուշերն են այնտեղ թաղված | ||
− | Տերևների տակ դեղին։ | + | Տերևների տակ դեղին։ |
+ | |||
Անցնենք ճամփով մեր հուշերի | Անցնենք ճամփով մեր հուշերի | ||
Մինչ բաժանվելն առհավետ։ | Մինչ բաժանվելն առհավետ։ | ||
Տող 221. | Տող 245. | ||
Քնի՛ր, ո՜վ սիրտ անդադրում։ | Քնի՛ր, ո՜վ սիրտ անդադրում։ | ||
Մի ձայն անվերջ “Դե, քու՛ն մտիր” | Մի ձայն անվերջ “Դե, քու՛ն մտիր” | ||
− | Աղերսում է իմ սրտում։ | + | Աղերսում է իմ սրտում։ |
+ | |||
Դռնից այն կողմ բուքն է ձմռան | Դռնից այն կողմ բուքն է ձմռան | ||
“Էլ ո՛չ մի քու՜ն” աղմկում։ | “Էլ ո՛չ մի քու՜ն” աղմկում։ | ||
Բայց դու քնի՛ր, բուքը ձմռան | Բայց դու քնի՛ր, բուքը ձմռան | ||
Երբեք էլ աչք չի փակում։ | Երբեք էլ աչք չի փակում։ | ||
+ | |||
Համբույրս առ ու քու՛ն մտիր, | Համբույրս առ ու քու՛ն մտիր, | ||
Անդորր լինի քո սրտում – | Անդորր լինի քո սրտում – | ||
Տող 236. | Տող 262. | ||
Քրտնած նժույգների դոփյունը երկնահաս, | Քրտնած նժույգների դոփյունը երկնահաս, | ||
Ու սև զրահ հագած գոռոզ հեծելակի | Ու սև զրահ հագած գոռոզ հեծելակի | ||
− | Մտրակների շառաչն ու սուլոցն եմ լսում։ | + | Մտրակների շառաչն ու սուլոցն եմ լսում։ |
+ | |||
Մարտակոչ են նետում նրանք գիշերին զով, | Մարտակոչ են նետում նրանք գիշերին զով, | ||
Քրքջում են անզուսպ խավարի մեջ, հեռվում, | Քրքջում են անզուսպ խավարի մեջ, հեռվում, | ||
Անուրջներս են կտրում կուրացուցիչ բոցով, | Անուրջներս են կտրում կուրացուցիչ բոցով, | ||
− | Որ զնդանի նման զնգում է իմ սրտում։ | + | Որ զնդանի նման զնգում է իմ սրտում։ |
+ | |||
Գալիս են՝ անհամար, գիսակներով կանաչ, | Գալիս են՝ անհամար, գիսակներով կանաչ, | ||
Ճիչ ու բղավոցով դուրս են վազում ծովից... | Ճիչ ու բղավոցով դուրս են վազում ծովից... |
19:43, 26 Հունիսի 2016-ի տարբերակ
հեղինակ՝ Ջեյմս Ջոյս |
I.
Հողում, օդում՝ լարեր անտես –
Հնչում են մեղմ, ներդաշնակ –
Լարեր՝ գետում, այնտեղ ուր հեզ
Ուռիներն են գլխահակ։
Մեղեդի կա գետի ծոցին –
Սերն է այնտեղ մոլորվել,
Բաց ծաղիկներ իր թիկնոցին,
Մազերին մուգ տերևներ։
Նվագում են՝ համահնչուն,
Տրված ելևէջներին,
Անտես մատները դիպչում են
Աներևույթ լարերին։
II.
Վերջալույսը ամետիստից
Մուգ կապույտի է անցնում,
Լապտերը վառ մութ ծառուղին
Բաց կանաչով է լցնում։
Նվագն ուրախ դաշնակի հին
Հնչում է մեղմ ու կամաց –
Նա հակվել է ստեղներին՝
Գլուխը վար խոնարհած։
Երկչոտ մտքեր, խոհուն աչքեր,
Ձեռք, որ էջերն է բացում․․․
Վերջալուսը ամետիստից
Մուգ կապույտի է անցնում։
III.
Այն ժամին, երբ ողջ աշխարհն է քնած,
Ո՛վ դու միայնակ դիտորդ երկնքի,
Ականջալու՞ր ես դու հառաչանքին
Տավղի ու քամու, զուգերգին նրանց,
Մինչև այգաբաց։
Երբ ամենուրեք հանգչած են ու սուս,
Արդյո՞ք մեն-մենակ արթուն ես դու դեռ
Լսելու տավղի նվագը առ Սեր
Ու հետն էլ քամու երգը սիրահույզ
Ողջ գիշերն ի լույս։
Այն ժամին, երբ մութ երկնքի ֆոնին
Վառվում է Սիրո ճամփան լուսագես,
Նրբին մեղեդին լարերի անտես
Լցնում է օդը հույզով երկնային
Ու իջնում երկրին։
IV.
Երբ երկչոտ աստղն անցնի անդին –
Կուսավայել ու ամաչկոտ,
Լսի՛ր, այդ ուշ քնկոտ պահին
Մեկն երգում է դարպասիդ մոտ։
Երգը նրա – նուրբ ցողի պես,
Նա եկել է տեսնելու քեզ։
Մի ընկրկիր երկմտանքով
Երբ նա մթնից կանչում է հեզ,
Ո՛չ էլ խոկա, թե ու՞մ երգն է,
Որ դիպչում է սրտիդ այդպես։
Այդ ի՛մ երգն է՝ իմ սիրուհուն,
Այդ ե՛ս եմ քո ուշ այցելուն։
V.
Թեքվի՛ր դուրս նայիր,
Ա՛յ ոսկեմազիկ,
Լսեցի երգդ -
Զվարթ մի հովիկ։
Գիրքս գոցել եմ․
Ես էլ չեմ կարդում,
Կրակի պարն եմ
Հատակին դիտում։
Թողել եմ գիրքս,
Դուրս եկել տանից՝
Լսելով երգդ
Խավարի միջից։
Երգելով երգդ -
Զվարթ մի հովիկ-
Թեքվի՛ր դուրս նայիր
Ա՛յ ոսկեմազիկ։
VI.
Լինեի այն ծոցում տաքուկ
(Օ շքեղ է այն ու անբիծ)
Ուր չէր գտնի ինձ ոչ մի բուք։
Ասկետության թախծոտ ցրտից
Լինեի այն ծոցում տաքուկ։
Լինեի այն սրտում մի օր
(Մեղմ թակեի, որ ներս առնի)
Ուր գտնեի միայն անդորր։
Տրտմությունս էլ չի հառնի
Թե լինեմ այն սրտում մի օր։
VII.
Սերս թեթև նախշուն շորով
Այգու մեջ է խնձորի,
Ուր հովերը զվարթ ու զով
Վազվզում են խմբովի։
Որտեղ հովը սեր է մանում
Ջահել ու նուրբ թփերին,
Այնտեղ սերս ծանր է գնում
Խոնարհված իր ստվերին։
Իսկ ուր հողը ծիծաղում է
Երկնի մովով հմայված,
Այնտեղ սերս կաքավում է
Փեշը ձեռքով վեր պահած։
VIII.
Ո՞վ է կանաչ պուրակի մեջ՝
Գարնան նման, հարդարուն։
Ո՞վ է զվարթ պուրակի մեջ՝
Այն իրենով զարդարում։
Ո՞վ է քայլում շողերի մեջ
Այնպես թեթև, աղջկական։
Ո՞վ է պայծառ շողերի մեջ
Քայլում դեմքով կուսական։
Ծառուղիները պուրակի
Ոսկեփայլով են վառված –
Ու՞մ համար է այս պուրակը
Այսքան շքեղ զարդարված։
Օ՜հ, իհարկե իմ սիրուհու
Համար է այն պճնվել,
Ա՜խ, անուշիկ իմ սիրուհու,
Որ սիրուն է ու ջահել ։
IX.
Հե՛յ դուք, քամինե՛ր զվարթ մայիսի,
Որ պար եք բռնել ծովի երեսին,
Ալիքից ալիք կայթելով այդպես,
Ու վեր նետելով ճերմակ փրփրադեզ՝
Գծելով օդում արծաթե պսակ,
Իմ սիրեցյալին արդյոք չտեսա՞ք։
Ախ ցա՜վ էր, ցա՜վ էր,
Գարնան քամիներ,
Երբ Սերդ հեռու է, սիրտդ է ավեր։
XI.
Ասա՝ բարո՜վ մնաք, բարո՜վ
Քո կուսական վեհ օրերին։
Սերն է գալիս քեզ փնտրելով –
Վերջ աղջկական քո հովերին՝
Համարումիդ անբիծ կույսի,
Ու ծամկապին քո շեկ հյուսի։
Երբ քերովբեն շեփոր փչի
Եվ անունը լսես նրա
Մատաղ կուրծքդ, մի ամաչի,
Նրա առաջ դու բաց արա
Եվ արձակիր ծամկապդ – այն
Նշանն էր քո անմեղության։
XVII.
Որովհետև քո ձայնն ինձ էր տրված
Դառնացրի մեկին,
Որովհետև իմ ձեռքի մեջ պահված
Քո ձեռքն էր կրկին։
Ոչ բառ կա ոչ էլ որևէ հնար
Ինչ որ բան ուղղել—
Օտար է հիմա ինձ համար նա ով
Ընկեր է եղել։
XVIII.
Անսա՛, սիրելի՛ս,
Խոսքին քո յարի –
Տխուր է կորուստն
Հին ընկերների։
Հասկացել է նա
Ընկերներին կեղծ
Ու հոգում հիմա
Մոխիր է ու եղծ։
Բայց դու գգվելով
Մոտեցիր նրան,
Սիրուդ թովչանքը
Թող իջնի վրան։
Երբ ձեռքը լինի
Կլոր կրծքիդ տակ,
Ամեն տխրություն
Շուտ կիջնի հատակն։
XXVIII.
Բարեկիրթ տիկի՛ն, մի՛ երգիր այդպես
Վաղանցիկ սիրո երգը թախծալի,
Թո՛ղ տխրությունդ, երգի՛ր, թե ինչպես
Անցնող սերը միշտ բավ է լիուլի։
Երգի՛ր, թե մեռած սիրահարների
Քունը երկար ու խորունկ է որքան,
Որ գերեզմանում սերը պիտ քնի,
Զի սերը հիմա հոգնած է այնքան։
XXXII.
Ամբողջ օրը անձրև տեղաց,
Արի՛ մեր թաց ծառուղին,
Մեր հուշերն են այնտեղ թաղված
Տերևների տակ դեղին։
Անցնենք ճամփով մեր հուշերի
Մինչ բաժանվելն առհավետ։
Արի՛, շանս տուր, իմ սիրելի,
Փորձեմ Խոսել սրտիդ հետ:
XXXIV.
Քնի՛ր, քնի՛ր, խոր քու՛ն մտիր,
Քնի՛ր, ո՜վ սիրտ անդադրում։
Մի ձայն անվերջ “Դե, քու՛ն մտիր”
Աղերսում է իմ սրտում։
Դռնից այն կողմ բուքն է ձմռան
“Էլ ո՛չ մի քու՜ն” աղմկում։
Բայց դու քնի՛ր, բուքը ձմռան
Երբեք էլ աչք չի փակում։
Համբույրս առ ու քու՛ն մտիր,
Անդորր լինի քո սրտում –
Դե, խաղաղվի՛ր ու քու՛ն մտիր,
Քնի՛ր, ո՜վ սիրտ անդադրում։
XXXVI.
Արշավանքն եմ լսում ստվար մի բանակի,
Քրտնած նժույգների դոփյունը երկնահաս,
Ու սև զրահ հագած գոռոզ հեծելակի
Մտրակների շառաչն ու սուլոցն եմ լսում։
Մարտակոչ են նետում նրանք գիշերին զով,
Քրքջում են անզուսպ խավարի մեջ, հեռվում,
Անուրջներս են կտրում կուրացուցիչ բոցով,
Որ զնդանի նման զնգում է իմ սրտում։
Գալիս են՝ անհամար, գիսակներով կանաչ,
Ճիչ ու բղավոցով դուրս են վազում ծովից...
Խոհեմ եղիր, սիրտ իմ, խելագարվե՞ս պիտի...
Սեր իմ, սեր իմ, սեր իմ, ինչու՞ լքեցիր ինձ։