Changes

Մոսկվա 2042

181 bytes removed, 12:09, 28 Հունվարի 2014
==Երկրորդ մաս==
 
 
==Թռիչքը==
Ես ենթադրում եմ, որ այս գրքի ընթերցողներին հետաքրքրում են տիեզերական ուղևորության մանրամասները․ ծանրաբեռնումը, աստղային պեյզաժները, մետեորիտները, հանդիպումները և մարտերը օտար քաղաքակրթությունների ներկայացուցիչների հետ։
Ավաղ, ոչ մի նման բան մեր ճանապարհորդության ընթացքում տեղի չունեցավ։ Կարճ ասած, ում որ դա է հետաքրքրում, թող կարդան գիտաֆանտաստիկ վեպեր, որոնց հետ ես ոչ մի առնչություն չունեմ։ Ես նկարագրում եմ միայն այն ինչ եղել է, և ոչ մի ուրիշ ավելորդ բան։
Իսկ այն մասին, ինչ եղել է իրականում, նույնիսկ անհարմար է պատմել։ Որոշ մանրամասներ ես հաճույքով բաց կթողնեի և միայն իմ բացառիկ ազնվությունը թույլ չի տալիս, մի քայլ անգամ նահանջել ճշմարտությունից։
Ուրեմն այսպես, ճիշտն ասած, թռիչքի մասին ես ունեմ շատ անորոշ հիշողություններ։ Որովհետև, հենց որ մենք պոկվեցինք գետնից, ես նորից քնեցի։ Հետո ինձ արթնացրեց ուղեկցորդուհին, որը իր առջևից հրում էր խմիչքներով սայլակը։ Ժպտալով ծառայողական ժպիտով, նա հարցրեց ինձ, թե ինչ եմ ես խմելու։ Իհարկե ես ասացի․ օղի։ Նա նորից ժպտաց և մեկնեց ինձ պլաստմասսայից պլաստմասայից բաժակը և խաղալիքի չափս ունեցող (50 գրամմգրամ) «Սմիռնոֆֆ» օղու փոքրիկ շիշը։ Նա արդեն պատրաստվում էր առաջ շարժվել, երբ քնքշորեն բռնեցի նրա արմունկը և հարցրեցի, մոտավորապես ո՞ր տարիքի երեխաներին են տալիս այսպիսի քանակ։ Նա հասկացավ կատակը և անմիջապես, նույն ժպիտով, հանեց երկրորդ շիշը։ Ես էլ ժպտացի և գրավեցի նրա ուշադրությունը այն հանգամանքի վրա, որ երբ տոմս էի վերցնում, և մուծում նրա համար հիմնավոր գումար կանխիկ դրամով, ինձ խոստացվեց անսահման քանակությամբ խմիչք։ Նա զարմացավ և հայտնեց, որ անսահմանափակ քանակով ոչ մի բան բնությունում չի լիում։ Դրա համար էլ նա համենայն դեպս կուզենար իմանալ, թե քանի հատ այսպիսի սրվակ ինձ կբավարարի։
― Լավ, ― ասացի ես, տվեք տաս տասը հատ։
Նշածս թիվը չի կարելի համարել աներևակաելի։ աներևակայելի։ Բայց քրքրելով սայլակը, ուղեկցորդուհին գտավ այնտեղ ևս հինգ շիշ «Սմիռնոֆֆ», իսկ մնացածի ետևից վազ տվեց մեր ապարատի գլխամասը։
Երբ ես շարեցի բոլոր շշերը իմ առջև, հարևանս, որը պատվիրել էր մի բաժակ տոմատի հյութ, հանեց մուգ ակնոցները ակնոցը և սկսեց հետաքրքրությամբ հետևել իմ գործողություններին։ Հետո ներողություն խնդրեց և հարցրեց, մի՞թե ես իսկապես պատրաստ եմ տեղավորել իմ մեջ օղու այսպիսի սարսափելի քանակ։ Ես բացատրեցի նրան, որ կես լիտրը ռուս մարդու համար միայն սկզբնական, և կարելի է ասել բնական չափն է։
Առանց ակնոցների ակնոցի նրա դեմքը ինձ ավելի ծանոթ թվաց, քան առաջ։ Ինչ֊որ տեղ ես նրան անկասկած տեսել էի։ Խմելով ևս երկու սրվակ ստույգ հիշեցի, թե հատկապես որտեղ։ Մյունխենում, գլխավոր կայարանում։ Այնտեղ, տոմսարկղի մոտ, կախված էին ձախ տեռորիստների դիմանկարները, որոնցից ամեն մեկի համար ոստիկանությունը խոստանում էր հիսուն հազար մարկ։
Հիմա հիսուն հազարը կողքս էր նստած։
Իհարկե, ոստիկանությունը միշտ նախազգուշացնում է բնակչությանը տեռորիստների հետ զգուշույշ զգույշ լինել և ինքնուրույն նրանց ձեռք չտալ, բայց ես մտածեցի, որ այս փոքրիկ մարդուն ես ինքս էլ կարող եմ առանց ոստիկանության օգնության սեղմել։ Եթե նույնիսկ նա զենք ունի, նա հազիվ թե հիմա կարողանա այն օգտագործել։ Սակայն գերմանական մարկի կարիք ես հիմա չունեի, դրա համար էլ խմելով ևս մի երկու շիշ, ես ասացի հարևանիս, որ ես նրան ճանաչել եմ։ Նա սկսեց ամեն ինչ հերքել։
― Թող փչոցդ, ― ասացի նրան։ Ես ձեզ, տեռորիստներիդ, լավ եմ ճանաչում, բայց մատնել քեզ չեմ պատրաստվում, որովհետև առաջինը՝ ես մատնիչ չեմ, իսկ երկրորդը՝ այն պատճառով, որ այստեղ չկա գերմանական ոստիկանություն։
― Այո, այո, ― հաստատեցի ես։ Մարդիկ չեն ուզում պայքարել, որովհետև չափից ավելի լավ են ապրում։ Շատ կուշտ են։
― Ոչ միայն դա, ― առարկեց տեռորիստը։ Մարդկանց պասսիվությանը պասիվությանը շատ է նպաստում հակակոմունիստական քարոզչությունը։ Նրանք ճարպկորեն օգտագործում են Սովետական Միությունում և Արևելյան Եվրոպայի երկրներում թույլ տրված սխալները, և պատկերում են կոմունիզմը միայն սև գույներով։ գույնով։ Ես հույս ունեմ, որ կկարողանամ վերջ տալ այդ չարամիտ հերյուրանքներին։
― Ինչպե՞ս, ― հարցրեցի ես։
Երիտասարդը պատրաստակամորեն պատասխանեց, որ այդ որոշումը ընդունել են նրա պայքարի ընկերները։ Իմանալով դեպի ապագա ճանապարհորդելու հնարավորության մասին, նրանք որոշեցին ուղարկել այնտեղ իրենց ամենաակտիվ անդամներից մեկին, որպեսզի նա միաժամանակ կարողանա և՛ խուսափել հետապնդումներից, և՛ իր աչքերով տեսնել կոմունիզմը և՛ բերել իր հետ համոզիչ ապացույցներ կոմունիզմի անվերապահ առավելությունների մասին, բոլոր մնացյալ համակարգերի հանդեպ։
Իմ հարցին, թե որտեղից նա ճարեց տոմսի փողը, նա հիշեցրեց ինձ ոչ վաղուց կատարված Դյուսսելդորֆյան Դյուսելդորֆյան բանկի համարձակ կողոպուտը, որի ժամանակ սպանվեցին մի գանձապահ և երկու ոստիկան։
Չսպասելով իմ հաջորդ հարցին, նա բացատրեց, որ իրենց կուսակցությունը սպանությունների է դիմում միայն որպես բացառիկ միջոց դասակարգային պայքարի սրման շրջանում և միայն բարձր նպատակներից ելնելով։ Բայց երբ կոմունիստական կարգը հաղթանակի, բոլոր բանտերը անմիջապես կոչնչացվեն և ընդմիշտ կվերացվի մահապատիժը։
Երիտասարդը պատկերացնում էր այդ կյանքը ոչ թե մոտավորապես, այլ շատ հստակ։ Պատմեց, որ ապագայի մարդիկ կապրեն ոչ մեծ, բայց հարմարավետ քաղաքներում, որոնցից ամեն մեկը կլինի ծածկված ահռելի ապակյա գմբեթով։ Այդ քաղաքում կլոր տարի կշողա արևը (երբ բնական արև չի լինի, ավտոմատ կերպով կմիանան նրան փոխարինող կվարցային լամպերը): Հասկանալի է, որ այդպիսի քաղաքում կլինեն հրաշալի բույսեր, փողոցներում կաճեն արմավենիներ և սոսիներ։
Կոմունիզմի ժամանակ, ― ասաց նա, բոլոր մարդիկ կլինեն երիտասարդ և գեղեցիկ, առողջ և սիրահարված իրար։ Նրանք կզբոսնեն արմավենիների տակ, կվարեն փիլիսոփայական զրույցներ և կլսեն մեղմ երաժշտություն։
― Իսկ ի՞նչ է, ― հետաքրքրվեցի ես, ծերություն, հիվանդություններ և մահ չեն՞ չե՞ն լինի։
― Իհարկե չեն լինի, ― հավաստիացրեց երիտասարդը։ Ես ձեզ ասում եմ, որ բոլորը կլինեն երիտասարդ, առողջ և, իհարկե, իհարկե՝ անմահ։
― Շա՜տ հետաքրքիր է, ― ասացի ես։ ― Իսկ ինչպե՞ս եք դուք պատրաստվում դրան հասնել։
Մենք չենք պատրաստվում, ― արագ առարկեց տեռորիստը։ Մենք գործողության մարդիկ ենք։ Մենք զբաղված ենք պայքարով։ Ւսկ Իսկ առողջության և հավերժական երիտասարդության հարցերը, թող լուծեն գիտնականները։
Վերադառնալով կլիմայի և ապագայի քաղաքների մասին խոսակցությանը, ես նկատեցի, որ ապրել բարենպաստ պայմաններում անընդհատ լուսավորող արևի և արմավենիների տակ, միգուցե և շատ հաճելի է, բայց ի՞նչ անեն այն մարդիկ, որոնք սիրում են ձյունը, սառնամանիքը և տարբեր ձմեռային զվարճությունները։
Այդ ժամանակ բերեցին ճաշը (հավ, աղցան, պանիր, թխվածքաբլիթներ, նարնջի հյութ)։ Այսպիսի ուտեստներով մեղք կլիներ չխմել։ Խմելով էլի երեք շիշ, ես անցա սալոնով, և ծանոթացա մյուս ուղևորների հետ։
Դեղին դեմքով քառասուն տարեկան կինը, հույս ուներ ապագայում բուժվել քաղցքեղից։քաղցկեղից։
Մի մեծ ֆիրմայի ներկայացուցիչ, ուզում էր պարզել, կգործի՞ արդյոք վաթսուն տարի հետո Ուրենգոյ֊Արևմտյան Եվրոպա գազամուղը։
Շփվելով տարբեր մարդկանց հետ, ես վերադարձա իմ տեղը և ընդունեցի ևս երկու «Սմիռնոֆֆ»։ Հնարավոր է խմածիցս, կամ աննկատելի տիեզերական ճոճումից գիտակցությունս որոշ չափով մթագնեց, այնպես որ թռիչքի մնացած մասից հիշում եմ միայն որոշ դրվագներ։ Ժամանակ առ ժամանակ ես այն աստիճան ոչինչ չէի հասկանում, որ ի ամոթ ինձ իլյումինատորի կողքից անցնող Պրոկսիմա Ցենտավրան շփոթեցի Հյուսիսային աստղի հետ։ Սակայն այդ բոլոր տիեզերական մարմինները ֊ մեծ, միջին, փոքր, ընդհանրապես ոչ մի տպավորություն չթողեցին ինձ վրա։
Կյանքիս ընթացքում տեսել եմ բնության և մարդու ստեղծած բազմաթիվ զարմանալի հրաշալիքներ։ Տեսել եմ Էլբռուսը Էլբրուսը և Մոնբլանը, Մոսկովյան մոսկովյան Կրեմլը, Պիզայի աշտարակը, Կյոլնի Քյոլնի տաճարը, Բուկինգհեմյան Բուքինգհեմյան պալատը և Բռուկլինյան բրուքլինյան կամուրջը։ Չնայաց գիտեի, որ նայելով նրանցդրանց, պետք է ինչ֊որ բան զգամ և հետևաբար արտասանեմ վսեմ բառեր, ես ոչ մի արտասովոր բան չէի զգում, բայց բառեր, իհարկե ասում էի։
Հիշում եմ, մի անգամ երբ Փարիզում էի, ինձ ցույց տվեցին մի շենք և ասացին․ «Նայի՛ր, սա Լուվրն է»։ Ես նայեցի և մտածեցի․ «Դե Լուվրն է, և ի՞նչ»։
Համարյա թռիչքի վերջում, երբ մենք արդեն մտել էինք երկրի ձգողականության գոտին և քարշ էինք գալիս վարկյանում ութ կիլոմետր արագությամբ, հերր Օտտո Շմիդտը, հանկարծ հաղորդեց ռադիոյով, որ աջ նավակողում գտնվում է, հավանաբար, արհեստական ծագում ունեցող տիեզերական օբյեկտ։ Ուղևորները նետվեցին պատուհանների մոտ։ Ես նույնպես (ես հենց աջից էի նստած)։ Ես տեսա գնդաձև, մեծ, վաթսունից֊յոթանասուն մետր, կամ միգուցե և ավելի մեծ (տիեզերքում բոլոր չափսերը շատ հարաբերական են) տրամագիծ ունեցող հսկայական ակվարիումի նման մի բան, անսովոր անտենաներովալեհավաքով, տիեզերական քամուց տատանվող արևային մարտկոցների թերթիկներով, լուսնի խառնարաններին նման շատ մեծ իլյումինատորներով։
Բոլոր իլյումինատորները մութ էին, բացի մեկից։ Բայց այդ մեկում երևացողը, ինձ թվաց ուղղակի ֆանտաստիկ։ Դա մի մեծ, ճենապակե ջահով վառ լուսավորված, ընդարձակ կլոր սենյակ էր։ Ամբողջ հատակը ծածկված էր արևելյան գորգով, իսկ պատերը ընկույզե ընկուզե պանելներով։ Իլյումինատորի մոտ դրված էր շատ որակյալ, լայն, հնաոճ գրասեղան, իսկ նրա վրա մի քանի տարբեր գույների հեռախոսներ։ Սեղանի մի ծայրին դրված էր մեծ գլոբուս, մյուսին՝ հեռուստացույց։ Պատերի տակ կային էլի ինչ֊որ առարկաներ․ կաշվե բազմոց, սուրճի սեղան, Լենինի բյուստը կիսանդրին կարմիր պատվանդանի վրա։ Այդ ամենը հիշեցնում էր բարձրաստիճան սովետական ղեկավարի ծառայողական աշխատասենյակ, ճիշտ է բավականին անսովոր ուրվագծերով։
Սկզբից ինձ թվաց, որ աշխատասենյակում ոչ ոք չկա, բայց հանկարծ նկատեցի, որ խորքից դուրս լողաց և սկսեց մոտենալ իլյումինատորին ահռելի չափսերի մի ձուկ։ Ավելի ճիշտ, ինձ թվաց որ ձուկ է, բայց ավելի ուշադիր նայելով տեսա, որ ձուկը խիտ մորուքով մարդանման մի էակ է։ Հին սպորտային կոշիկներով, մաշված ջինսերով, մորեգույն սվիտերով էակը, դանդաղ շարժվում էր տարածքով թափահարելով ձեռքերով, ինչպես լողաթաթերովլողաթափերով, աստիճանաբար մոտենալով իլյումինատորին, առանց նայելու նրա մեջ։ Հայացքը ուղղած ինչ֊որ տեղ ներքև, էակը շարժում էր շրթունքները, կարծես խոսում էր կամ ինչ֊որ մեկի, կամ ինքն իր հետ։
Մեր համեմատական արագությունը այդ տարօրինակ կառույցի հետ հավասար էր համարյա զրոյի, և այդ պատճառով պարզ երևում էր, ինչպես էր այդ մարդը շարժում շրթունքները, խոժոռվում և երբեմն ինչ֊որ մեկին հրամայաբար ինչ֊որ բան ցույց տալիս մատով։
Հանկարծ նա բարձրացրեց գլուխը (գուցե պատահաբար), ցնցվեց, և անփորձ լողորդի նման դժվարությամբ շարժվելով տարածաության մեջ, մոտեցավ իլյումինատորին։
― Հե՜յ, հե՜յ, ― խմբովի կանչեցին նրան մեր ապպարատի ապարատի ուղևորները (կարծես թե նա կարող էր լսել) և թափահարեցին ձեռքերը։
Նա մի կերպ հաղթահարեց տեղաշարժվելու խնդիրը, ձեռքը գցելով ինչ֊որ բռնակի և դեմքը սեղմեց ապակուն։ Նա նայում էր մեր կողմը այնպիսի հուսահատությամբ, ինչպիսին կարելի է տեսնել միայն այն մարդու դեմքին, որին մահապատիժ է սպասում։
Ես ուզում էի քննարկել տեսածս հարևանիս հետ, բայց նա կարծես թե, ոչինչ չէր տեսել։ Համենայն դեպս, երբ ես շրջվեցի նրա կողմը, նա մատիտը ձեռքին ինչ֊որ բրոշյուր էր կարդում, տեղ֊տեղ ընդգծելով և նշումներ կատարելով լուսանցքներում։ Ես դրսի կողմից նայեցի գրքին, որպեսզի իմանամ նրա անվանումը։ Դա գերմաներեն թարգմանված Լենինի «Պետությունը և հեղափոխությունը» հայտնի աշխատույթունն էր։
 
Խաղաղ և այդքան սովորական գործով զբաղված մարդու տեսքը, հանգստացրեց ինձ, և ես որոշեցի, որ երևի ննջել եմ և հարբած վիճակում մի այդպիսի բան եմ երևակայել։
Ուշքի գալու համար, ես խմեցի սմիռնոֆկայի վերջին շիշը, բայց դրանից ավելի հարբեցի, գիտակցությունս շուտով նորից մթագնեց և ես քնեցի։
 
==Համար֊38276==
Ես ուշքի եկա տիրող լռությունից և միանգամից չհասկացա, թե ինչ է տեղի ունենում։ Մեր ապարատը արդեն չէր աղմկում և չէր դողում։ Թողնելով իրենց տեղերը, ուղևորներից շատերը պորտֆելներով, պայուսակներով և ճամպրուկներով լուռ հավաքվել էին անցումներում։
Լինելով հարբած և քնատ ես չկարողացա միանգամից հիշել, որտեղիցորտեղի՞ց, ո՞ւր և ինչու ինչո՞ւ եմ թռել։ Բայց դուրս նայելով պատուհանից, միանգամից հիշեցի։
Իլյումինատորի ապակուց այն կողմ երևում էր այրված խոտով ծածկված դաշտը, ճաքաց ճաքած ճանապարհը և քիչ հեռվում՝ բետոնից ու ապակուց սարքված շենքը։ Շենքի վերևի մասում մեծատառերով գրված էր․
ՄՈՍԿՎԱ։
Այդ բառի տակ տեղադրված էին ինչ֊որ դիմանկարներ, իսկ տանիքի վրա, շոգ հուլիսյան արևի տակ շողում էր կարմիր աստղը։
Կարո՞ղ էի ես հանգիստ մնալ։ Չափազանց հուզված, ես վեր թռա տեղիցս, բայց այդ ժամանակ ռադիոյով հայտարարեցին, որ տեղական օդանավակայանի աշխատակիցները, չեն կարողանում գտնել մեր մեքենային համապատասխանող նավասանդուղք, դրա համար ուղևորներին խնդրում են չհուզվել և չզբաղեցնել անցումը, դուրս գալու մասին կլինի հատուկ հայտարարություն։
― Դա շատ կանխատեսելի էր, ― վերադառնալով իր տեղը, ասաց իմ պատանի հարևանը։ ― Երևի մեր կոսմոպլանը երեկվա օրվա տեխնիկա է, դրա համար էլ նրանց մոտ չկան համապատասխան սարքեր։
Ուրեմն և Ռուդին, որը համոզում էր ինձ այդպիսի ճանապարհորդության հնարավորության մասին, և ֆրոյլայն Գլոբկեն, և Ջոնը, և արաբ առևանգիչները, և Լյոշկա Բուկաշևը, և ինքնաթիռի անձնակազմը, որը նրանք կոսմոպլանի տեղ էին ներկայացնում, բոլորն էլ գործում էին միևնույն, ԿԳԲ֊ում հիմնավորապես նախագծված սցենարով և բերեցին ինձ ոչ թե երկու հազար ինչ֊որ մի թվի, այլ այժման Մոսկվան։
Իսկ ես, ես՝ հիմարս , (քիչ էին ինձ դաս տվել), այդքան հեշտ ընկա այս ծուղակը։
Միանգամից լրջանալով, սկսեցի շտապ ելք փնտրել ստեղծված իրավիճակից։ Բայց ի՞նչ կարող էի ես նախաձեռնել։
Ես ճնշեցի իմ մեջ առաջացած խուճապահար ցանկությունը ինչ֊որ տեղ փախչել և թաքնվել զուգարանում, կամ նստարանի տակ։ Ես միշտ գիտեի, որ կրիտիկական րոպեներին չմտածված գործելակերպը, դա ամենակարճ ճանապարհն է դեպի վախճանը։ Բայց ի՞նչ պետք է ես անեի։ «Հարձակվիր անձնակազմի վրա» ― խորհուրդ տվեց իմ սատանան ոչ այնքան վստահ։ ― Հարձակվել «Հարձակվել անձնակազմի վրա, պատանդներ վերցնել և պահանջել անհապաղ վերադարձնել ինքնաթիռը Մյունխեն։ Մյունխեն։» Այս միտքը ես միանգամից մերժեցի, որպես անիրագործելի։ Ես չունեի ինձ մոտ ոչ ռումբ, ոչ ատրճանակ, և ոչ էլ նույնիսկ փոքրիկ դանակ, ոչ մի այնպիսի բան, ինչով կարողանայի սպառնալ անձնակազմին։ Խորհելով դրության մասին, ես շարունակում էի պատուհանից դուրս նայել և հանկարծ նկատեցի, որ շենքի ճակատի դիմանկարները այն չէին, որոնց ես հրաժեշտ տվեցի այստեղից մեկնելիս մի քանի տարի առաջ։ Քրտնած ապակու միջից նրանք վատ էին երևում, բայց նրանցում կար ինչ֊որ տարօրինակ բան։
Դրանք հինգն էին։
Ձախից առաջինի վրա պատկերված Հիսուս Քրիստոսին նման մարդը, ոչ թե հին պատառոտված հագուստով էր, այլ լավ կոստյումով, բաճկոնակով, փողկապով և նույնիսկ կարծես, ժամացույցի շխթայով։ Նրա կողքին տեղավորվել էր Կարլ Մարկսը։ Մարքսը։ Աջից գտնվող երկու դիմանկարը պատկերում էին Էնգելսին և Լենինին։ Բայց ինձ ցնցեցին ոչ թե միակ ճշմարտացի գիտական աշխարահայացքի հիմնադիրների դիմանկարները, և նույնիսկ ոչ Հիիսուս Հիսուս Քրիստոսը (չնայած նա այդ խմբում օտար էր ընկալվում), այլ միջին նկարի վրա պատկերված դեմքը։ Այդ մորուքավոր, մարշալի ուսադիրներով, զինվորական հագուստով թեթևակի բաց օձիքով մարդը նման էր․․․ ո՞ւմ մասին դուք մտածեցիք․․․ ՍյոԱյո, այո։ Նույն Լյոշկա Բուկաշևին, որի հետ ես գարեջուր էի խմում Անգլիական այգում, որը երեք ժամ առաջ հետևում էր մեզ Մյունխենի օդանավակայանում և որին ես կարծես թե նոր էի տեսել զարմանալի տիեզերական ապարատում։ Այդ Լյոշկան, չնայած որ մորուքով էր, ավելի էր նման իսկական Լյոշկային, որովետև ուներ շատ հաջողակ և ինքնավստահ տեսք, ճիշտ է, հայացքը ավելի սուր էր, քան կյանքում։
Ես բռնեցի գլուխս և տնքացի։
― Աստվա՜ծ իմ, ― մտածեցի ես։ Ի՞նչ է նշանակում այս բոլորը։ Ինչո՞ւ է իմ աչքին անընդհատ երևում այդ անիծված Բուկաշևը։ Մի՞թե ինձ մոտ արդեն սկսվել է ալկոհոլային պսիխոզ։
Դե լավ, ― ասացի ինքս ինձ։ ― Ենթադրենք ոչ մի տիեզերքում էլ ես չեմ եղել, այլ թռել եմ սովորական «Բոինգով»։ Ենթադրենք։ Պրոկսիմա Ցենտավրան և տիեզերական ակվարիումը, որի մեջ լողում էր Բուկաշևը, ԿԳԲ֊ի լաբորատորիաներում նախագծված օպտիկական հնարքներ էին։ Բայց ի՞նչ է նշանակում դիմանկարների այս խառնաշփոթը։ Նորից հնարքներ են, ինձ մոլորության մեջ գցելու համա՞ր։ Այդպիսի բան չի կարող լինել։
Այն բանին, թե որտեղ, ում և ինչ հերթականությամբ կախել դիմանկարները, իմ երկրի իշխանությունները միշտ էլ վերաբերվում էին հնարավոր լրջությամբ, ամեն մի այդպիսի ինքնագործունեության համար, անցյալի ժամանակներում տալիս էին բավականին մեծ ժամկետներ։ Հավատալ, որ նրանք կախել են դրանք իմ նման թակարդն ընկած անշնորհքին խաբելու համար, ես ճիշտն ասած, ուղղակի չէի հավատում։ Բայց այդ դեպքում ի՞նչ է նշանակում այս ամենը։ Ի՞նչ պետք է ես ենթադրեի։ Որ Լյոշկան «Իլով» «Իլ»֊ով ավելի արագ է թռել, քան ես «Բոինգո՞վ»։ «Բոինգ»֊ո՞վ։ Որ նա երեք ժամում հասցրեց դառնալ մարշալ, աճեցնել մորուք, գրավել իշխանությունը և կախել իր նկարնե՞րը։ Ենթադրությունները անհավանական էին, բայց ավելի հավանական ոչինչ միտքս չէր գալիս։
Մինչ ես լարում էի ոչինչ չհասկացող գլուխս, մեր մեքենայի մոտ գլորվեցին երկու գորտագույն մեծ և ծանր տրանսպորտային միջոց։ Զրահամեքենայի և շոգեքարշի տարօրինակ խառնուրդ։ Համենայն դեպս նրանք երևի թե շարժվում էին գոլորշիի օգնությամբ, որի խիտ ամպերը դուրս էին գալիս մեքենայի քթի վրա գտնվող խողովակից։ Հենց որ զրահամեքենաները կանգնեցին մեր և ծռված «Իլի» «Իլ»֊ի միջև, բացված լյուկերից, մեկը մյուսի հետևից, ինչպես զամբյուղից թափվող սունկեր, դուրս թռան կարճ շալվարներով և կարճ ավտոմատներով զինվորականներ։ Նրանք տեղն ու տեղը ցրվեցին և շրջապատեցին ինքնաթիռը, ուղղելով նրա վրա իրենց զենքը։
Այդ ժամանակ խռխռաց ռադիոն և Հերր Օտտո Շմիդտը հաղորդեց, որ մոսկովյան իշխանությունները այդպես էլ չգտան սանդուղք և ուղևորները ստիպված պետք է օգտվեն արտակարգ պատահարների համար նախատեսված պարանե սանդուղքից, որի համար ինքը, նավապետը, անձնակազմի և «Լյուֆտգանզա «Լյուֆտգանզա» ընկերության կողմից բերում հայցում է իր խորին ներողությունը։
Սակայն, մարդիկ արդեն այնքան էին շտապում թողնել ապարատը, որ պատրաստ էին իջնել ոչ թե պարանե սանդուղքով, այլ ուղղակի պարանով։ Առավել ևս, որ դիմանկարները, ինչպես ես նկատեցի, բացի ինձանից, ոչ մեկին չէին հուզում։
Հերթը սկսեց առաջ շարժվել։ Ես վերցի վերցրի «դիպլոմատս» և հայտնվեցի հերթի վերջում։ Նախավերջինը իմ պատանի հարևանն էր։
Ելքի մոտ կանգնած երկու ուղեկցորդուհիները, հոգնած ժպտալով, ցանկանում էին ուղևորներին երջանիկ ժամանց և հիշեցնում էին, որ հետադարձ չվերթը տեղի կունենա ուղիղ մեկ ամսից։
Անկեղծ ասած, ես շատ էի հուզվում, չիմանալով, ինչ է սպասվում ինձ ներքևում։ Այդ պատճառով, հավասարվելով ուղեկցորդուհիներից մեկի հետ, ես նրան հարցրեցիհարցրի, չի՞ կարող նա արդյոք տալ ինձ ևս մի երկու շիշ «Սմիռնոֆֆ», և լայն բացելով բերանս, ցույց տվեցի, որ այնտեղ ամեն ինչ վառվում է։
Նա սկզբից չհասկացավ, իսկ երբ հասկացավ, բավականին սառն սառը բացատրեց, որ ընկերությունը սպասարկում է ուղևորներին միայն թռիչքի ժամանակ, իսկ թռիչքը արդեն ավարտված է։
Ես նորից էի բացում բերանս, խփում կրծքիս, բառերով և նշաններով բացատրում, որ շատ է հարկավոր, քանի որ ունեմ ոչ մեծ կոպֆշմերցե, այսինքն՝ գլխացավ, բայց նա մնաց անտարբեր իմ բացատրություններին, ինչպես ժայռ։
Մինչ ես բացատրում էի, մնացած ուղևորները արդեն իջել էին ինքնաթիռից։ Ես մոտեցա բացված լյուկին, նայեցի ներքև և ընկրկեցի։ Հողը հեռու էր, իսկ պարանից աստիճանը թվում էր այնքան անհուսալի։ Եվ ընդհանրապես, ինչո՞ւ ես պետք է այդպիսի գումար տալով, մագլցեմ կապիկի նման ինչ֊որ պարաններով։ Բայց երբ տեսա, թե ինչ է կատարվում ներքևում, ինձ ամբողջապես կորցրեցի։ Ինձանից առաջ իջաց իջած ուղևորները, կանգնած էին շրջապատված զինվորականների խիտ պատով, որոնք նրանց վրա նշան էին բռնել իրենց ավտոմատներով։ Զինվորականները մեկ֊մեկ քշում էին ուղևորներին և համարյա ներս հրում զրահամեքենաներից մեկի մեջ։
― Շարժվիր, արագ, ավելի արագ, ― հրամայում էր ուսադիրների վրա չորս աստղ ունեցող կարճահասակ ամրակազմ սպան, որը երևի կապիտան էր։
Մեքենան ճռռում էր և փնչացնում, կուլ տալով ուղևորներին, որոնք հնազանդ էին և անտարբեր։ Միայն մեկը փորձեց դիմադրել։ Դա իմ հարևան֊տեռորիստն էր։
Չհասկանալով, թե ինչ է տեղի ունենում, ես նայեցի ուղեկցորդուհուն։ Նա ժպտաց և հանկարծ արագ ինձ մեկնեց մի շիշ «Սմիռնոֆֆ»։
― Դանքե շյոն, ― ասացի ես և ուզում էի միանգամից բացել շիշը, բայց տեսա որ ներքևում հայտնվեց զինվորականների մի նոր խումբ․ երեք տղամարդ և երկու կին։ Նրանք նույնպես կարճ շալվարներով ու շրջքագեստով էին, բայց ավելի լավ որակի, քան նրանք, նրանք՝ առաջինները։ Եվ բոլորը բացի մեկից կեպիներով։ Ակնհայտ էր, որ երեք տղամարդու և կանանցից մեկի ուսադիրները գեներալական էին, մյուս, ավելի երիտասարդ կինը կապիտան էր։ Գեներալներից մեկը, երևի թե եկեղեցական էր։ Նա հագել էր մուգ, շատ կարճ, ներքևի մասում լամպասներով, մինչև ծնկները հասնող փարաջա, գլխին մեծ երեսկալով վանականի գլխարկ, իսկ կրծքի վրա խոշոր, և միգուցե նույնիսկ արծաթե աստղ։ Աստղի ամեն մի ծայրում խաչեր էին։ Այդպիսի խաչերով աստղ կար նաև գլխարկի վրա։ Կին գեներալի լամպասները փեշի վրա էին, բայց ընդհանուր առմամբ, նրա համազգեստը զարմանք չէր պատճառում։
Գեներալների կրծքին կային բազմաթիվ շքանշաններ, իսկ կին֊կապիտանը ուներ միայն երկու մեդալ։ Երևի թե բոլորն էլ կարճ խուզված էին, որովհետև նույնիսկ կանանց մազերը գլխարկի տակից չէին երևում։
 
==Ջերմ հանդիպում==
Մոտենալով պարանե սանդուղքի ներքևի ծայրին, նրանք կանգ առան և նայում էին ինձ ներքևից վերև, կկոցելով աչքերը կուրացնող արևից և բարեհամբյուր բարեհամբույր ժպտում էին։ Ես էլ նրանց անվստահ ժպտացի և շարունակեցի կանգնած մնալ, չիմանալով ինչ անել։ Այդպես մենք իրար էինք նայում, մինչև զինվորականների խմբից դուրս եկավ երևի ամենագլխավոր գեներալը։ Նա բոլորից բարձրահասակ էր, գեր, և ուսադիրների վրա ուներ ոչ թե մեկ, ինչպես մնացածների մոտմնացածները, այլ երկու մեծ աստղ։
― Դե ինչ, Վիտալիյ Նիկիտիչ, ― ասաց նա ցածր, թավ ձայնով։ ― Իջեք ներքև, մենք ձեզ սպասում ենք։
Ես տատանվում էի, չիմանալով ինչպես իջնեմ։ Հետո, սրտապնդվելով, պառկեցի փորիս վրա և շատ ստորացուցիչ դիրքով, ոտքերով առաջ, դանդաղ սողացի դեպի ելքը։ Պատկերացնում եմ, ինչքան ծիծաղելի էր այդ տեսարանը ներքևից։ Ասենք, վերևից էլ (ուղեկցորդուհիներից մեկը չդիմացավ և փռթկաց):
Երբ ոտքերս արդեն կախվել էին անդունդի վրա, ես հանկարծ խուճապի մատնվեցի և վախեցա, զգացի, որ սողում եմ, բայց անօգնական ոտքերս չեն կարողանում գտնել հենարան։ Ես եղունգներս գցեցի ռետինե հատակին, բայց նա շատ հարթ էր։ Հնարավոր է ես վայր ընկնեի և դրանով իմ արկածները վերջանային, բայց ուղեկցորդուհիները ձայնները ձայններն այնպես գցեցին, որ հերր Օտտո Շմիտդը դուրս թռավ իր նավախցից և վերջին րոպեին բռնեց ձեռքերիցս։
Նա ինձ բռնած պահեց, մինչև ես ոտքերով գտա աստիճանը։
Նա բաց թողեց մի ձեռքս և միայն երբ բռնվեցի պարանից, բաց թողեց և մյուսը։
Ես սկսեցի զգուշորեն իջնել, իսկ նրանք, նրանք՝ ներքևում կանգնածները, հանկարծ ծափահարեցին։ Ես մտածեցի, որ նրանք ինձ ձեռք են առնում և զայրացա։ Զայրույթը ինձ ուժ տվեց, և մնացած ճանապարհը ես անցա շատ ավելի վստահ, առավել ևս, որ ինչքան մոտենում էի գետնին, այնքան իմ վայրեջքը վայրէջքը ավելի անվտանգ էր դառնում։ Իմ ետևից պարանով իջեցվեց իմ «դիպլոմատը»։
Իջնելիս, ես չէի բացառում, որ ինձ միանգամից կձերբակալեն։ Բայց ոչ մի նման բան չպատահեց։ Հենց որ ես զգացի ոտքերիս տակ ամուր հողը, զինվորականները մոտեցան ինձ, և ես նկատեցի, որ նրանց շքանշանները և մեդալները պատրաստված էին պլաստմասսայից։ պլաստմասայից։ Գլխավոր գեներալը առաջինը մոտեցավ, մեկնեց ինձ իր թմփլիկ թմբլիկ ձեռքը և ժպտալով ասաց․
― Սլագեն։
Երբ ես արդեն բոլորին ներկայացել էի, նրանք վերադասավորվեցին, և կին֊կապիտանը հայտնվեց իմ և գլխավոր գեներալի միջև։
― Դե ինչ, Վիտալիյ Նիկիտիչ, ― ասաց գեներալը, շարունակելով ժպտալ։ ― Թույլ տվեք ինձ, մեր փոքրիկ կոմպիսյան պատվիրակության կողմից սրտանց շնորհավորել ձեզ վերադարձի արթիվ։ առթիվ։ Ինչպես հնում էին ասում, բարի գալուստ հարազատ հողը։ ― Նա լայն բացեց ձեռքերը, կարծես ուզում էր ինձ գրկել, բայց նորից իջեցրեց նրանք։դրանք։
Ես չէի հասցրել պատասխանել, երբ խոսեց կին֊կապիտանը․
Վիտալիյ Նիկիտիչ, կոմսոր Սմերչևը սրտանց շնորհավորում է ձեր ժամանումը և ասում «Բարի գալուստ ձեր հարազատ հողը»։
― Ես դա հասկացա, ― ասացի ես, ես խուլ չեմ։
― Նա ասում է, որ խուլ չէ, ասաց կապիտանը գեներալին։
Ասա նրան, ― հաղորդեց գեներալը, ― որ ես հիացած եմ նրանով, որ նա իր տարիքում այդքան հիանալի տեսք ունի և նույնիսկ չի կորցրել լսողությունը։
Մինչ կինը ինչ֊որ անհասկանալի պատճառով կրկնում էր նրա բառերը, ես զարմացած նայում էի նրանց և մտածում, ինչո՞ւ են նրանք կարծում, որ ես իմ ոչ լրիվ քառասուն տարեկան հասակում պետք է խուլ լինեմ։ Արտահայտելով իրենց հիացմունքը իմ վիճակից, գեներալը թույլտվություն խնդրեց ներկայացնել ինձ, պատվիրակության բոլոր անդամներին։
― Ո՞ւմ֊Նե֊Իվանովիչ, ― կրկնեցի ես զարմացած։
Կապիտանը թարգմանեց (եթե նույն բառերի կրկնությունը նույն լեզվով կարելի է անվանել թարգմանություն) իմ բառերը գեներալին, որը ծիծաղեց (մյուս գեներալները նրան աջակցեցին) և բացատրեց, որ որոշ ենթականեր նրա բացակայութան բացակայության ժամանակ իսկապես իրեն անվանում են Կոմու֊Նե֊Իվանովիչ, իսկ իրականում նրա անունն է Կոմմունիյ Իվանովիչ։ Նա նաև ասաց, որ ինքը գրականության գծով գեներալ֊լեյտենանտ է, երկրի Գլավկոմպիսը և Հոբելյանական Հնգանկյունի նախագահը։
Կոմմունիյ Ւվանովիչը Կոմունիյ Իվանովիչը ներկայացրեց ինձ պատվիրակության մնացած անդամներին, որոնց անուններն ու պաշտոնները ես նշում եմ այն հաջորդականությամբ, ինչպես որ նրանք ներկայացվեցին։ներկայացան։
1. Սիրոմախին Ձերժին Գավրիլիչ, ԲԵԶՈ֊ի Գլխկոմգրի գեներալ֊մայոր, Հոբելյանական Հնգանկյունի Երկրորդ անդամ։
2․Կորովյակ 2․ Կորովյակ Պրոպագանդա Պարամոնովնա, քաղաքական ծառայության գեներալ֊մայոր, Գկխկոմգրի Գլխկոմգրի քաղաքական դաստիարակության և պրոպագանդայի բաժնի առաջին տեղակալ։ Հոբելյանական Հնգանկյունի Երրոդ անդամ։
3․ Հայր Զվեզդոնիյ, եկեղեցական ծառայության գեներալ֊մայոր, Գլխկոմգրի հոգևոր սննդի առաջին տեղակալ, Հոբելյանական Հնգանկյունի Չորրորդ անդամ։
4. Պոլյակովա Իսկրինա Ռոմանովնա, գրական ծառայության կապիտան, Հոբելյանական Հնգանկյունի Հինգերորդ անդամ և քարտուղար։
Չնայած Իսկրինա Ռոմանովնան բառ առ բառ կրկնում էր այն ամենը, ինչ ասում էին պատվիրակության անդամները, ես ամեն ինչ չէ, որ հասկանում էի։ Ես այնքան էլ չհասկացա, ինչ էին նշանակում այդ բոլոր կոչումները և պաշտոնները, ինչու են նրանց անունները այդքան տարօրինակ, ով է Գլխկոմգիրը, ինչ Հոբելյանական Հնգանկյունի մասին է գնում խոսքը և ընդհանրապես ի՞նչ է դա։ Նաև ռուսերեն լեզվումռուսերենում, ինչպես ես նկատեցի, իմ բացակայության ժամանակ հայտնվել են բազմաթիվ նոր բառեր, հասկացություններ և արտահայտություններ։ Ներկայացնելով իրեն և իր ուղեկիցներին, Կոմմունիյ Կոմունիյ Իվանովիչը հարցրեց (իսկ կապիտանը թարգմանեց), արդյոք ես չունե՞մ հարցեր։
Ես այնքան շատ հարցեր ունեի, որ չգիտեի ինչից սկսել։ Եվ սկզբի համար հարցրեցի, թե ինչ բան է իրենից ներկայացնում Հոբելյանական Հնգանկյունը և ում հոբելյանն է պատրաստվում նշել։
Կոմմունիյ Կոմունիյ Իվանովիչը ինձ հաճույքով բացատրեց, որ Հոբելյանական Հնգանկյունը դա Հնգանկյունի կողմից հատուկ ստեղծված ատեղծագործական կոմիտեն է, որին հանձնարարված է կազմակերպել, նախապատրաստել և բարձր գաղափարական մակարդակով անց կացնել իմ հոբելյանը։
― Ի՞մ հոբելյանը, ― հարցրեցի ես զարմացած։ ― Ախ, այո, մոտ օրերս կլրանա իմ քառասուն տարին։ Ես լրիվ մոռացել էի այդ մասին։
Դուք ասում եք քառասուն տարի՞ն։ ― Սմերչևը նայեց իր ուղեկիցներին։ ― Ւհարկե Իհարկե ոչ, Վիտալիյ Նիկիտիչ, ― նա ներողամտորեն ժպտաց։ ― Դուք քառասուն տարեկան չեք։ Լրանում է ձեր հարյուր տարին։
Սկզբից ես զարմացա, բայց հետո ամեն ինչ հասկացա։
― Իսկապես, ― ասացի ես։ Դե իհարկե, հարյուր տարին։ Իսկ իմ մտքով, ազնովորեն ասած, նույնիսկ չանցավ, ― չնայած եթե ես ավելի լավ մտածեի, կարող էի ինքս գլխի ընկնել։
Ես նույնիսկ ծիծաղեցի, և ամբողջ Հնգանկյունին ինձ հետ ծիծաղեց։ Մտածելով ժամանակի հրաշքների մասին, ես դեռևս փնթփնթում էի ինչ֊որ անհասկանալի բառեր և արտահայտություններ, ինչպիսիք էին «օ՜հ», «տես է», «այ քեզ բան»։
― Ասացեք, ― հարցրեցի ես գեներալին, ― իսկ որտեղի՞ց դուք իմ մասին գիտեք։
Նրանցից ոչ մեկը պատասխան չտվեց, կարծես ոչինչ չէին լսել, բայց այն բանից հետո, երբ Իսկրինա Ռոմանովնան կրկնեց հարցս, բոլորը միանգամից ժպտացին, իսկ Կոմմունիյ Կոմունիյ Իվանովիչը զարմացած տարածեց ձեռքերը․
Ինչ եք ասում Վիտալիյ Նիկիտիչ, ինչպես կարող էինք ձեզ չիմանալ, երբ ձեր ստեղծագործությունները ուսումնասիրել ենք դեռ պրեդկոմբերում։
― Իսկ դա ի՞նչ բան է։
― Պրեդկոմբ՝ նշանակում է կոմմունիստական կոմունիստական ուսուցանման ձեռնարկություն։
― Հասկանալի է, ― ասացի ես։ ― Եվ դուք անձամբ նույնպե՞ս ուսումնասիրել եք իմ ստեղծագործությունները պրեդկոմբում։
― Դե լավ, ― ասացի ես։ ― Ես շատ ուրախ եմ, որ պրեդկոմբերում դուք այդքան լավ եք յուրացրել նախնական գրականությունը, բայց ես չեմ կարողանում հասկանալ, ինչպե՞ս դուք իմացաք իմ գալու մասին։
Պատվիրակության անդամները նորից իրար նայեցին, իսկ Կոմմունիյ Կոմունիյ Իվանովիչը ժպտաց և զարմացած տարածեց ձեռքերը։
― Ինչ եք ասում, Վիտալիյ Նիկիտիչ, ինչո՞ւ եք մեր մասին այդքան վատ մտածում։ Մենք չենք ժխտում, որ մեր հետախուզության աշխատանքում դեռ կան որոշ թերություններ, բայց մի՞թե դուք կարծում եք, որ վաթսուն տարվա ընթացքում, այն չէր կարող լուծել այդպիսի, եկեք ճիշտն ասենք, ոչ այնքան բարդ խնդիրը։
― Սակայն մենք պետք է գնանք, ― միջամտեց խոսակցությանը մինչ այդ լռող Ձերժին Գավրիլովիչը։ Թե չէ շոգ է։ Ինչպես Հոնոլուլույում, ― ավելացրեց նա, և քմծիծաղ տալով, նայեց Կոմմունիյ Կոմունիյ Իվանովիչին։
― Դե, Հոնոլուլույում, ― ասաց ԿոմմունինԿոմունին, ես կարծում եմ, միգուցե նույնիսկ ավելի հով է։ Այնտեղ կլիման ավելի ծովային, խոնավ է, և օվկիանոսից անընդհատ քամի է փչում։ Ւսկ Իսկ մեզ մոտ կլիման կոնտինենտալ է։
Ես հասկացա նրանց ակնարկը և գնահատեցի նրանց տեղեկացվածությունը։ Եվ միայն հիմա գլխի ընկա, թե ինչ է կատարվել։ Ես կարծում էի, որ թողել եմ Բուկաշևին անցյալում, իսկ իրականում նա իր դարն անցած «Իլով»«Իլ»֊ով, այստեղ է վերադարձել վաթսուն տարի առաջ, և, իհարկե, վաղուց մահացել է։ Բայց նրա հաշվետվությունը Մյունխենի մեր հանդիպման մասին, կցվել է գործին և հաշվի առնվել։
Չէ, տարօրինակ և հանելուկային բան է այդ ժամանակը։
Այստեղ ես հիշեցի այն տիեզերական տեսիլքը և մտածեցի, որ դա, իհարկե, միայն ու միայն պատրանք էր։
Ինձ անհագստացնում էր, օդանավակայանի շենքի ճակատին փակցված դիմանկարը, նա չափից ավելի շատ էր հիշեցնում Բուկաշևին։ Բայց մյուս կողմից, Հնգանկյունի անդամներն էլ ինձ ինչ֊որ մեկին հիշեցնում էին։ Անցնելով առաջ, պետք է ասեմ, որ ապագայի Մոսկվայում ես շատերին հանդիպեցի, որոնք շատ նման էին անցյալում հանդիպածս մարդկանց։ Երբեմն այնքան նման, որ ես գրկաբաց նետվում էի նրանց վրա, և իհարկե ընկնում անհարմար դրության մեջ։ Ինչպես ես հետագայում հասկացա, մարդու արտաքին դիմագծերի տարբերակները բնությունում, երևի թե սահմանափակ են, միայն մարդու ներքին էությունն է անկրկնելի։ Սակայն, ինչպես անցյալում, այնպես էլ ապագայում և ներկայում ես հանդիպել եմ նույնիսկ շատ կրկնելի մարդկանց։ Ես դեռ մտածում էի, երբ ինձ առաջարկեցին մտնել օդանավակայանի շենքը, որտեղ (այդպես ասաց Կոմմունիյ Կոմունիյ Իվանովիչը) ինձ անհամբերությամբ սպասում էին իմ ընթերցողներն ու երկրպագուները։
Մենք շարունակեցինք ճանապարհը։ Իմ և Կոմմունիյ Կոմունիյ Իվանովիչի միջև քայլում էր Իսկրինա Ռոմանովնան, Կոմմունիյ Կոմունիյ Իվանովիչի ձախ կողմից բադի նման ճոճվելով՝ կարճլիկ և գեր Պրոպագանդա Պարամոնովնան, իմ աջ կողմից, ուղղելով ուսերը, քայլում էր Ձերժին Գավրիլովիչը, իսկ նրա ետևից մեկ ոտքով բետոնին խփելով, մի տեսակ ծռված, ամբողջապես ցնցվելով, թափ տալով գզգզվախծ գզգզված մորուքը, ծամածռելով դեմքը ու աչքով անելով, կաղում էր հայր Զվեզդոնին։
Ճանապարհին ես հարցրեցի Կոմմունիյ Կոմունիյ Իվանովիչից, ինչո՞ւ է նա ոչ թե ուղղակի ինձ դիմում, այլ թարգմանչուհու միջոցով։
― Արդյո՞ք, ― հարցրեցի ես, ― մենք միևնույն լեզվով չենք խոսում։
Նա քաղաքավարի սպասեց թարգմանությանը, հետո բացատրեց, որ չնայած մենք երկուսս էլ օգտվում օգտագրծում ենք մոտավորապես նույն բառերովբառերը, բայց ինչպես հայտնի է (ինձ դա հայտնի չէր), կարևոր են ոչ միայն բառերի նշանակությունը այլև նրանց գաղափարական հիմքը, և հենց դրա համար էլ անհրաժեշտ է թարգմանիչը, որը փոխանցում է միտքը մի գաղափարախոսությունից մյուսը, հաշվի առնելով նրանց տարբերությունը։
― Սակայն, ― ավելացրեց նա, եթե դա ձեզ անհանգստացնում է, եկեք փորձենք շփվել առանց թարգմանչի։ Իսկ դժվարանալու դեպքում, Իսկրինա Ռոմանովնան միշտ ձեր տրամադրության տակ կլինի։ Ուրիշ հարցեր ունե՞ք։
Սմերչևը հայացքներ փոխանակեց ուղեկիցների հետ, կանգնեց, և ձեռքը դնելով իմ ուսին հանդիսավոր տոնով ասաց․
― Ոչ մի քաղաքական համակարգ, Վիտալիյ Նիկիտիչ, մեր մեզ մոտ չկա։ Առաջին անգամ մեր և մարդկության պատմության մեջ, մեր մեզ մոտ կառուցված է առանց համակարգի և դասերի կոմմունիստական կոմունիստական հանրություն։
― Ի՜նչ եք ասում, ― զարմացա ես։ ― Մի՞թե դուք կառուցել եք իսկական կոմմունիզմ։կոմունիզմ։
Դե իհարկե իսկական, ― հաստատեց Սմերչևը։
― Իհարկե, ոչ խաղալիքային, ― իր խոսքը մտցրեց Ձերժին Գավրիլովիչը և ինչ֊որ տարօրինակ հայացքով նայեց ինձ։
― Մի՞թե, մի՞թե, մի՞թե դա իրականություն է դարձել, ― մռթմռթում մրթմրթում էի ես։ ― Իսկ ես չէի հավատում։ Իսկ ես կասկածում էի։ Եվ ինչքան հիմարություններ եմ այդ առիթով ասել։
― Այո, ասել եք, ― խիստ տոնով նկատեց Պրոպագանդա Պարամոնովնան։
― Կամ նույնիսկ այնպիսի կորած տեղ ինչպիսին Տոռոնտոն է, ― ուրախ շարունակեց Սմեռչևվը։
Սատանան տանի, ― մտածեցի ես, ի՞նչ են նրանք ակնարկում։ Ուզում են ասել, որ իմ մասին ամեն ինչ գիտե՞ն։ Այո, դա այդպես է, բայց նրանք այնքա՜ն ժամանակ ունեին իմ մասին տեղեկություններ հավաքելու համար։ Հետաքրքիր է, ինչների՞ն է պետք այդ հեռավոր անցյալը և ի՞նչ են ուզում նրանք գտնել այնտեղ։
― Ուրեմն դուք ասում եք, ― վերադարձա ես ընդհատված թեմային, ― որ կոմունիզմը արդեն կառուցվա՞ծ է։ Իսկ ես, ճիշտն ասած դա չէի սպասում և չէի կանխատեսում։ Հարցը նրանում է, որ առաջավոր աշխարահայացքների մասով ես միշտ թույլ եմ եղել։ Ես, գիտեք, ունեի այսպես ասած ոչ գիտական ուղեղ, և մարկսիստական թեորիայից մարքսիստական տեսությունից միշտ վատ գնահատականներ էի ստանում։ Բայց մի կարծեք, ես շատ ուրախ եմ, որ ամեն ինչ ստացվեց ոչ իմ սպասվածի նման։ Փառք աստծո, որ ես սխալվել եմ։
― Ո՞ւմ փառք, ― զարմացած հարցրեց Պրոպագանդա Պառամոնովնան։
― Նա ասաց․ «փառք Աստծուն», ― կրկնեց իմ բառերը Իսկրինա Ռոմանովնան։
― Բայց ոչ մի աստված էլ չկա, ― հանկարծ վեր թռավ Հայր Զվեզդոնին և աջ ոտքով խփեց գետնին։ ― Ոչ մի աստված էլ չկա, չկար և չի լինի։ Կա միայն ԳենիալիսսիմուսըԳենիալիսիմուսը, որը այնտեղ, վերևում, ― Զվեզդոնին ցույց տվեց մատով երկինքը, ― անքուն աշխատում է, նայում մեզ և մտածում մեր մասին։ Փառք ԳենիալիսսիմուսինԳենիալիսիմուսին, փառք ԳենիալիսսիմուսինԳենիալիսիմուսին, ― փնթփնթում էր նա, կարծես խելագար լիներ, և աջ ձեռքով սկսեց ինչ֊որ տարօրինակ շարժումներ անել։ Կարծես խաչակնքվում էր, բայց ինչ֊որ նոր անսովոր ձևով։ Ամբողջ հինգ մատով այսպիսի սխեմայով․ ճակատ, ձախ ծունկ, աջ ուս, ձախ ուս, աջ ծունկ, ճակատ։
Մյուսները կանգ առան և սկսեցին կրկնել այդ շարժումները և մրթմրթալ․ ― «Փառք ԳենիալիսսւմուսինԳենիալիսիմուսին, փառք Գենիալիսսիմուսին»։Գենիալիսիմուսին»։
Ես զարմացած և նույնիսկ որոշ վախով էի նայում նրանց։ Ինձ թվաց, որ նրանք բոլորը, միգուցե շոգից, մի թեթև թռցրել են խելքները։
Վերջացնելով այդ տարօրինակ և ինձ համար ոչ այնքան հասկանալի գործողությունը, բոլորը միանգամից հանգստացան, և մենք շարժվեցինք առաջ։
Ճանապարհին Կոմմունիյ Կոմունիյ Իվանովիչը բացատրեց ինձ, որ իսկական կոմունիզմի կառուցումը հնարավոր դարձավ Օգոստոսյան կոմունիստական մեծ հեղափոխության արդյունքում, որը նախապատրաստվել և իրագործվել էր Գենիալիսսիմուսի Գենիալիսիմուսի ղեկավարությամբ և մասնակցությամբ։
― Հույս ունեմ, որ դուք հասկացաք, ― ասաց նա, ― որ Գենիալիսսիմուսը Գենիալիսիմուսը ― մեր սիրելի, թանկագին և միակ առաջնորդն է։
Այո֊այո, ասացի ես։ Գլխի եմ ընկնում։ Միայն թե այնքան էլ չեմ հասկանում, ինչ է նշանակում այդ «Գենիալիսսիմուս» «Գենիալիսիմուս» բառը։ Ի՞նչ է դա, ազգանո՞ւն, անո՞ւն, թե պաշտոն։
― Այդ բոլորը միասին, ― ասաց Սմերչևը։ ― Հասկանում եք, մեր, կոմունյանների մոտ, բոլորն ունեին անուններ, որոնք տրված էին ծնված օրվանից, իսկ հետո մենք նրանք փոխարինեցինք աստղացումի ժամանակ ստացած անուններով, այսինքն՝ աստղային անուններով։ Այդ անունները արտացոլում են ամեն մի յուրաքանչյուր մարդու հիմնական գործունեությունը։ Իսկ Գենիալիսսիմուսը Գենիալիսիմուսը հայտնվեց միանգամայն ինքնաբերաբար։ Գենիալիսսիմուսը Գենիալիսիմուսը միաժամանակ և մեր կուսակցության Գլխավոր քարտուղարն է, և ունի Գեներալիսսիմուս Գեներալիսիմուս զինվորական կոչումը, և բացի այդ տարբերվում է հասարակ մարդկանցից իր համակողմանի հանճարեղությամբ։ Հաշվի առնելով բոլոր այդ առանձնահատկությունները, մարդիկ նրան անվանում էին «մեր հանճարեղ գլխավոր քարտուղար և գեներալիսսիմուս»։ գեներալիսիմուս»։ Բայց ինչպես հայտնի է, նրա բազմաթիվ արժանիքներց մեկն էլ համեստությունն է, և նա շատ անգամ է խնդրել մեզ անվանել նրան ավելի հասարակ, կարճ և համեստ բառով։ Վերջ ի վերջո սկսեց գործածվել այս հասարակ և բնական անվանումը՝ Գենիալիսսիմուս։Գենիալիսիմուս։
Թվում էր, էր՝ մեր հանդիպման վայրից մինչև օդանավակայանի շենքը, այնքան էլ հեռու չէր, բայց ճանպարհին Սմերչևը հասցրեց պատմել, թե ինչպես և ինչու իրագործվեց Օգոստոսյան օգոստոսյան հեղափոխությունը։
Նրանից ես իմացա, որ ԳենիալիսսիմուսըԳենիալիսիմուսը, երբ դեռ հասարակ գեներալ էր, հաճախ էր մտածում, ինչու այդքան լավ մշակված կոմունիզմի կառուցման թեորիանտեսությունը, չի հաջողվում իրագործել։ Բազմակի անգամ և ամենահիմնավոր կերպով աշխատելով բոլոր գիտական սկզբնաղբյուրների և թեորետիկ տեսական հաշվարկների վրա, նա գտավ այն սխալները, որոնք թույլ էին տրվել կոմունիզմի կառուցման ընթացքում։ Կուսակցության և պետության նախկին ղեկավարները, գռեհկացնելով հանճարեղ ուսմունքը, փորձում էին կառուցել կոմունիզմ հաշվի չառնելով տեղական և ընդհանուր պայմանները։ Ժամանակին նույնիսկ հանճարեղ Լենինը ենթադրում էր, որ կոմունիզմ կարելի է կառուցել միանգամից ամբողջ երկրագնդում, համաշխարհային ռևոլյուցիյա իրագործելով։ Հետո առաջարկվեց դրույթ, որ կոմունիզմի առաջին էտապը, սոցիալիզմը, կարելի է կառուցել և մեկ առանձին վերցված երկրում։ Այդպես էլ արվեց։ Սակայն անցումը սոցիալիզմից կոմունիզմ շատ ավելի բարդ դուրս եկավ, քան թվում էր սկզբից։ Բոլոր փորձերը կառուցել կոմունիզմ միայն մեկ երկրում անհաջող եղան։ Վերլուծելով այդ փորձերը և զարգացնելով հեղափոխական թեորիանտեսությունը, ապագա Գենիալիսսիմուսը Գենիալիսիմուսը դեռ այն ժամանակ եկավ այն ճշմարիտ եզրակացությանը, որ անհաջողությունների արմատը կայանում այն է նրանում, որ նախորդ կառուցողները, ղեկավարվելով գռեհկացված գաղափարներով, ցուցաբերում էին շտապողականություն, հաշվի չէին առնում ոչ երկրի չափերը, ոչ աննպաստ եղանակային պայմանները, ոչ բազմազգ բնակչության մեծամասնության հետամնացությունը։ Վերջի վերջո ապագա Գենիալիսսիմուսը Գենիալիսիմուսը եկավ այն պարզ, բայց հանճարեղ որոշմանը, որ կոմումիզմ կարելի է և պետք է սկզբում կառուցել առահձին վերցված առանձին վերցրած քաղաքում։
Եվ դա իրականացվեց։ Պատմական խտացրած ժամանակաշրջանում կառուցվեց կոմունիզմ Մոսկվայի սահմաններում, որը դարձավ աշխարհում առաջին կոմունիստական ռեսպուբլիկան (կրճատ ՄՈՍԿՈՐԵՊ)։
― Ներեցեք, ― ասացի ես, լավ չհասկացա։ Մոսկվան այլևս չի՞ մտնում Սովետական Միության կազմի մեջ։
― Ոչ միայն մտնում է, այլև առաջվա նման նրա աշխարհագրական, մշակույթային և հոգևոր մայրաքաղաքն է, ― հպատությամբ հպարտությամբ հաղորդեց Սմերչևը։ ― Բայց մեր սիրելի Գենիալիսսիմուսը Գենիալիսիմուսը իրեն հատուկ պայծառատեսությամբ մշակեց թեորիատեսություն, որով հնարավոր է երկու հասարակարգերի համատեղելիությունը միևնույն պետության սահմաններում։
― Ահա՜, ուրախացա ես, որ սկսում եմ ինչ֊որ բան հասկանալ։ ― Դա նշանակում է, ինչպես Չինաստանում։ Նրանք էլ ժամանակին մշակել էին երկու համակարգի թեորիա։տեսություն։
Երևի թե, ես ինչ֊որ բան այնպես չասացի։ Պատվիրակության անդամները ինչ֊որ տարօրինակ հայացքներ փոխանակեցին։
― Ինչո՞ւ եք այդպես ասում, ― առարկեց հայր Զվեդոնին։
― Այո, ժպտաց Պրոպագանդա Պարամոնովնան, ― ձեր հայտարարությունից մետաֆիզիկայի, հեգելյանիզմի և կանտիզմի հոտ է գալիս։
― Դե ինչո՞ւ, ինչու, ― անհապաղ խառմվեց խառնվեց Ձերժին Գավրիլովիչը։ Վիտալիյ Նիկիտիչը ասում է այն, ինչ մտածում է։ Ճի՞շտ է, Վիտալիյ Նիկիտիչ։
― Այո, իհարկե, արագ համաձայնվեցի համաձայնեցի ես, երախտագիտությամբ նայելով Ձերժինի վրա։
Իսկ ինչ վերաբերում է Չինաստանին, ներողամտաբար ասաց Սմերչևը, ապա չարժի համեմատել այդ երկիրը Սովետական Միության հետ, իսկապես չարժի։ Չինաստանը ընդգրկում է իր մեջ և սոցիալիստական տարածքներ, և այնպիսի չարամիտ քայքայվող կապիտալիստական օջախներ, ինչպիսիք են Հոնկոնգը, Թայվանը և Խոնսյու Հոնսյու կղզին։ Իսկ Սովետական Միությունը, լինելով մի ամբողջ սոցիալիստական մայրցամաք, ունի կոմունիստական միջուկ, որը դարձել է ոգեշնչող օրինակ բոլոր ժողովուրդների համար, որոնք դեռ չեն հասել զարգացման այդ մակարդակին։ Տարբերությունը, համաձայնվեքհամաձայնեք, շատ էական է։
Ինչքան ավելի էինք մոտենում օդանավակայանի շենքին, այնքան ավելի ու ավելի ուշադիր էի ես նայում շենքի ճակատին կախված դիմանկարներին և հարցրեցի Սմերչևին, թե ով է այն մարդը, որը այդքան նման է Հիսուս Քրիստոսին։
― Ինչպե՞ս թե ով, ― զարմացավ Սմերրչևը։ Հենց ինքը Հիսուս Քրիստոսն է։
― Բայց մենք երկրպագում ենք նրան, տեղում պտտվեց և ոտքով խփեց գետնին հայր Զվեզդոնիյն, ― ոչ թե որպես ինչ֊որ Աստծո որդու, այլ որպես առաջին կոմունիստի, Գենիալիսսիմուսի Գենիալիսիմուսի մեծ նախորդի, որի մասին Քրիստոսը ժամանակին ասել էր․ « Բայց իմ ետևից եկողը ինձանից ավելի ուժեղ է»։
Ես համոզված էի, որ այդ բառերը պատկանում էին ոչ թե Քրիստոսին, այլ Հովանես Հովահաննես Մկրտիչին, բայց համենայն դեպս չառարկեցի։
Օդանավակայանի աղյուսե պատի վրա ես տեսա կիսանջված կիսաջնջված գրություն․ Ուշարդրություն։ Դռները բացվում են ավտոմատ կերպով։ Բայվ ոչ մի դուռ ընդհանրապես չկար, պատի խոռոչը ոչնչով փակված չէր։
Սմերչևը կանգ առավ ինձ առաջ թողնելով։ Հենց որ ես ներս մտա, թնդաց երաժշտությունը, և մարդկանց մի մեծ խումբ սկսեց թափահարել կարմիր դրոշակներով, պլլակատներով, Գենիալիսսիմուսի Գենիալիսիմուսի և․․․ ես չհավատացի աչքերիս․․․ իմ դիմանկարներով։
Ձերժինը դուրս թռավ առաջ և ուսերով սկսեց տեղ բացել ամբոխի մեջ, նրա ետևից, մարդկանց հրելով գնում էր Սմերչևը, Սմերչևից հետո ― հետո՝ ես։
Տրանսպարանտների վրա գրված լոզունգները մոտավորապես այսպիսին էին․
ԿԵՑՑԵ ԳԵՆԻԱԼԻՍՍԻՄՈՒՍԸԳԵՆԻԱԼԻՍԻՄՈՒՍԸ
ԲԱՐԻ ԳԱԼՈՒՍՏ
Դեռևս չհասկանակով, թե ինչ է կատարվում, ես հայտնվեցի բեմի նման ինչ֊որ տեղ, կարմիր թղթով ծածկված սեղանի առաջ։ Մոտավորապես նույն հերթականությամբ, ինչպես որ քայլում էինք, իմ երկու կողմերից տեղավորվեց կոմպիսի պատվիրակությունը։ Միայն Իսկրինա Ռոմանովնան տեղավորվելով իմ ձախ ուսի ետևը, շշնջաց ականջիս, որ պատրաստ է ինձ օգնել, եթե ինչ֊որ բան անհասկանալի լինի։
Կոմմունիյ Կոմունիյ Իվանովիչը կանգնեց և բարձրացրեց ձեռքը։ Երաժշտությունը լռեց։ Լսվեցին բուռն ծափահարություններ։ Սմերչևը նշաններով կանգնեցրեց նրանց։
― Թանկագին կոմունյաններ և կոմունյաննուհիներ, ― հուզված սկսեց Սմերչևը։ Գենիալիսսիմուսը անձամբ է հանձնարարել ինձ ներկայացնել ձեր թանկագին, հարգելի, ուշացած հյուրին։ ― Այստեղ նորից հնչեցին բուռն ծափահարություններ։ ― Վաթսուն տարի, քաջաբար հաղթահարելով բացառիկ դժվարություններ, նա հասնում էր այստեղ անցյալից, որ իր աչքերով տեսնի մեզ և մեր իրագործումները, և անցյալ սերունդների անունից գլուխ տա մեր սիրելի Գենիսլիսսիմուսին Գենիսլիսիմուսին նրա անխոնջ գործունեության համար, որը ուղղված է մեր ժողովրդի և աշխարի աշխարհի բարեկեցությանը։
Ճիշտն ասած, ես արդեն վատ եմ հիշում նրա բոլոր ասածները։ Հիշում եմ միայն, որ նա շատ բարձր գնահատեց իմ գրական նվաճումները, որոնցում ես, ինչպես նա ասաց, անվախ քննադատում էի իմ ժամանակի սոցիալիստական հանրության արատները, ինչի համար էլ անարդար կերպով պատժվեցի, կուլտիստների, վոլյունտարիստների , կոռռուպցիոներների կոռուպցիոներների և րեֆորմիստների կողմից, որոնք սողոսկել էին կուսակցության շարքերը։ Չնայած դրան իմ քաջարի և կոշտ քննադատությունը առանձին դեպքերում իր համեստ նշանակությունը ունեցավ այն շարժումում, որը վերջի վերջո բերեց Օգոստոսյան օգոստոսյան հեղափոխությանը։
Սմերչևի խոսքը բազմակի անգամ ընդհատվում էր բուռն ծափահարություններով, և հանդիսատեսը ամեն անգամ վանկարկում էր Գենիալիսսիմուսի Գենիալիսիմուսի և իմ անունները։
Ընդհանեապես, դա այնպիսի հուզիչ հանդիպում էր, որ նույնիսկ չեմ կարող նկարագրել։ Թմբուկների որոտի տակ դահլիճ ներս բերեցին գվարդիական զորամասի դրոշը, որը, ինչպես պարզվեց, իմ անունն էր կրում։
Բոլոր ելույթ ունեցողները, ողջունելով ինձ, խոստանում էին աշխատել, սովորել, ծառայել բանակում և ապրել Կարցևի նման։ Հնարավոր է, նրանցից ոմանք իրենց գովեստներում չափը անցան, բայց խոստովանում եմ, նրանց ասածները միևնույն է շատ և շատ հաճելի էին, երբեմն նույնիսկ աչքերումս երևում էին արցունքներ։
Նրանք բոլորը հաճախ հիշատակում էին Գենիալիսսիմուսին Գենիալիսիմուսին (Գենիալիսսիմուսը Գենիալիսիմուսը ասաց, Գենիալիսսիմուսը Գենիալիսիմուսը նկատեց, Գենիալիսսիմուսը Գենիալիսիմուսը հրահանգել է), բայց միևնույն ժամանակ տարօրինակն այն էր, որ նրան էին վերագրում հայտարարություններ, արտահայտություններ և ասացվածքներ, որոնք (ես դա ստույգ գիտեի) նրա ասածները չէին։
Ելույթ ունեցողների մեջ էին նաև Ձերժին Գավրիլովիչը և հայր Զվեզդոնին։ Առաջինը իմ հասցեին ասաց ամենաջերմ հաճոյախոսոըթյուններ հաճոյախոսությունները և կոչ արեց մոսկորեպցիներին իմ ժամանումի արթիվ առթիվ ավելի շատ կոմունիստական զգոնության։
― Մենք, ― ասաց նա, ամենևին չենք կասկածում, որ Վիտալիյ Նիկիտիչը եկել է մեզ մոտ մաքուր մտադրություններով, բայց մենք պետք է հիշենք, որ նույն ճանապարհով մեզ մոտ կարող են ներթափանցել և ծպտվյալ ծպտյալ թշնամիներ։
Հայր Զվեզդոնիի խոսքը լի էր մեջբերումներով Սուրբ գրքից, որոնց հեղինակը, եթե հավատանք նրան, Գենիալիսսիմուսն Գենիալիսիմուսն էր։
Անցյալի պարզամիտ կոմունիստները, ասաց Զվեզդոնին, չլինելով ծանոթ Գենիալիսսիմուսի Գենիալիսիմուսի հիմնարար ուսմունքին, առանց բավարար հիմքեր ունենալու ժխտում էին այնպիսի, հիմա արդեն անվիճելի երևույթները, ինչպիսիք են կուսական հղիությունը, հարությունը, համբարձումը, երկրորդ հայտնությունը։ Հիմա այդպիսի երևույթների հնարավորությունը համոզիչ կերպով ապացուցված է ժամանակակից գիտության և կրոնի նվաճումներով։ Դրա ակնհայտ օրինակը մենք տեսնում ենք մեր առջև։ Վիտալիյ Նիկիտիչը, ինչպես մենք գիտենք, վաղուց մահացել է։ Բայց նա այժմ հարություն է առել և հայտնվել մեզ մոտ։ Եվ եթե հիմա ձեր մեջ կգտնվի որևէ մեկը, Գենիալիսսիմուսի Գենիալիսիմուսի բառերով ասած, Անհվատ Անհավատ Ֆոման, դե ինչ, նա կարող է մոտենալ, ձեռք տալ Վիտալիյ Նիկիտիչին և համոզվել, որ նա մսից ու արյունից է։
Հետո ելույթ ունեցավ տիեզերագնացների ջոկատի ղեկավար Պրոգրեսս Անիսիմովիչ Միլովիդովը։ Նա պատմեց իմ բացակայության ժամանակ իրագործված եզակի տիեզերական փորձի մասին։ Պարզվում է, մոտ ինը ամիս առաջ տիեզերագնացներ Ռակետա և Գելիյ Սոլնցևները, նրանց հետ գտնվող բժիշկ Պիրոժկովի հսկողության տակ, իրականցրին բեղնավորում անկշռելիության պայմաններում, և հիմա օր֊օրի սպասում են նորածնին, որը բժիշկ Պիրոժկովի կարծիքով պետք է որ տղա լինի։ Նրանք հույս ունեն ծննդաբերել նրան կուսակցության 67֊րդ համագումարի սկզբին և արդեն նախօրոք ընտրել են Սյեզդիյ անունը։ Միլովիդովը կարդաց տիեզերագնացների կողմից ինձ ուղարկված հեռագիրը․ «Սիրելի նախնական գրող, շնորհավորում ենք ձեր վերադարձը։ Ավարտում ենք կարևրագույն բիո֊գենետիկ փորձը։ Փառք Գենիալիսսիմուսին։ Գենիալիսիմուսին։ Սոլնցեվ, Սոլնցևա, Պիրոժկով»։
Այն ամենը ինչ ես տեսա և լսեցի այդ միտինգին, սարսափելի հետաքրքիր էր, բայց մի քիչ հոգնեցուցիչ։ Սյդ պատճառով ես ուրախացա, երբ Սմերչևը ասաց, որ հավաքի հիմնական մասը ավարտված է և նրան մնում է միայն կարդալ Բարձրագույն Հնգանկյունի հրամանագիրը։
Քանի որ այդ հրամանագիրը անմիջապես ինձ էր վերաբերվումվերաբերում, ես հիշեցի այն բառ առ բառ։ Ահա թե ինչ էր այնտեղ ասված․
«Հաշվի առնելով այն ներդրումը նախնական(մինչկոմունիստական) գրականության ստեղծման մեջ, նրա գործողություններում բացակայող հանցավոր մտադրությունները, նրա աշխարհահայցքի հետամնցությունը հետամնացությունը և վաղեմությունը Կարցեվ Վիտալիյ Նիկիտիչին․
1. Լիկատար արդարացնել և այսուհետև համարել Լենինինյան Լենինյան Կոմունիստական կարմիր դրոշի շքանշանակիր Մոսկովյան րեսպուբլիկայի լիիրավ քաղաքացի։
2. Արդարացված Կարցևին շնորհել գրական ծառայության կրտսեր լեյտենանտի կոչում և ընծայել Կլասսիկ Կլասիկ աստղային անունը։
3. Կլասսիկ Կլասիկ Նիկիտիչ Կարցևի մոտալուտ հարյուրամյակի արթիվ առթիվ հայտարարել նրա հոբելյանը համաժողովրդական տոն։
4. Պարտադրել Հոբելյանական Հնգանկյունին կազմակերպել հոբելյանի նախապատրաստումը բարձր գաղափարական֊քաղաքական մակարդակով, և բոլոր աշխատավորական կոլլեկտիոներում կոլեկտիոներում անցկացնել հանդիսավոր միտինգներ, ժողովներ, ընթերցողական կոնֆերանսներ Հոբելյարի հիմանկան գործերի պարտադիր ուսուցումով։
Բնական է, հրամանգիրը ստորագրել էր անձամբ Գենիալիսսիմուսը։Գենիալիսիմուսը։
Երաժշտության հնչյունների տակ ինձ հանձնվեցին անձնագիրը, զինվորակն զինվորական տոմսը և էլի ինչ֊որ գրքույկներ և թղթեր, որոնք ես խցկեցի իմ «դիպլոմատը»։
Այդ զարմանալի միտինգը ավարտվեց ոչ մեծ համերգով, որը վարում էր լեյտենանտի կոչում ունեցող մի օրիորդ։ Աղջիկների երամը կատարեց փոքրիկ կարապների պարը։ Հետո ելույթ ունեցան ակրոբատ Նեժդանով եղբայրները։ Մինչ նրանք իրար տանում էին ձեռքերի վրա, թռչում ու սալտո կատարում, բեմին մոտեցավ կարմրատակած այտերով և շաղված աչքերով մի գեր կին։
Երդվում եմ, ես նրան միանգամից ճանաչեցի։ Ես նրան ճանչում էի իմ անցյալ կյանքի ամբողջ ընթացքում, սկսած ծնվածս օրվանից մինչև մեկնելուս պահը էմիգրացիա։ պահը։ Նա երբեք չէր փոխվում, միշտ նույն տարիքը ուներ, նույն կազմվածքը և նույն սև թավշյա շրջազգեստը։ Այժմ այդ շրջազգեստը շատ ավելի կարճ էր, քան առաջ, ծնկներից բավականին վերև, բայց ինչպես և նախկինում մեծ դեկոլտեով էր։
Հանդիպումը այդ տիկնոչ տիկնոջ հետ ինձ այնպես հուզեց, որ ես մոռացա Նեժդանով եղբայրների մասին և նայում էի բացառապես նրան։ Հենց որ ակրոբատները վերջացրին իրենց ելույթը, սև հագած տիկինը բարձրացավ բեմ, կանգնեց մեջտեղում և դրեց իր մերկ ձեռքերը փարթամ կրծքի վրա։
― Իսկ հիմա, ― ասաց վարողը, ― Մոսկորեպի ժողովրդական դերասանուհի Զիրկա Նեչիպորենկոյի կատարմամբ կհնչի ուկրաինական ժողովրդական երգ․․․
― «Գյանձյան֊ձկնիկ է», ― բացականչեցի ես և ծափահարեցի։
Պրեզիդիումի անդամները զարմանքով ինձ նայեցին։ Ես նկատեցի, որ ինչ֊որ չափով զարմացան զարմացավ և հանդիսատեսները։ հանդիսատեսը։ Շրջվեց և ինձ նայեց նաև երգչուհին։ Բայց վարողը իրեն չկորցրեց և ժպտաց ինձ։
― Ճիշտ է։ «Գյանձյան֊ ձկնիկ է», ― հայտարարեց նա։
Ինչ կլինի հիմա ինձ հետ․․․
Լսում էի երգչուհուն և զգում ինձ միաժամանակ և հոգնած և շատ հուզված։ Վերջապես, թող որ ուշ, եկավ ինձ մոտ նա, վաստակված վաստակած ճանաչումը։ Իսկապես, ի՞նչ արժեմ, ինչի՞ եմ հասել անցյալ կյանքում։ Միայն նրան, որ ինձ անվանում էին խուլիգան, խմող, մաքսանենգ, սեկսուլ սեքսուալ ավազակ, օտար հետախուզությունների ծառա, միջազգային իմպերիալիզմի սպասավոր, սպեկուլյանտ, ֆարցովսչիկ, մակաբույցմակաբույծ, զրպարտիչ, անշնորհակալ, ոչխարի մորթով գայլ, շուն, որը հաչում է երեսուն արծաթի համար։ Ես հիմա, նույնիսկ դժվարանում եմ հիշել բոլոր այն վիրավորական մակդիրները, որոնցով անցյալում պարգևատրել էին ինձ կուլտիստները, վոլյունտարիստները, կոռուպցիոնիստները և ռեֆորմիստները։ Հիմա ես ամբողջովին վարձատրված էի այդ ամենի համար սիրով և լայն ճանաչումով, բոլոր հանդիպած կոմմունյանների կոմունյանների և կոմպիսյան պատվիրակության անդամների կողմից, որոնք դիմում էին ինձ իմ նոր անունով՝ Կլասսիկ Կլասիկ (բացի Ձերժին Գավրիլովիչից, որը սկսեց անվանել ինձ «թանկագինս»): Դրա համար էլ, երբ ինձ առաջարկեցին ելույթ ունենալ պատասխան խոսքով, սարսափելի հուզվեցի։
Ես բարձրացա տրիբունայի վրատրիբունա, լռեցի, նայեցի այդ գեղեցիկ, խելացի և ոգեշնչված դեմքերին։
― Բարև, երիտասարդ, անծանոթ ցեղակիցներ․․․ ― սկսեցի ես և հանկարծ, չդիմացա և լաց եղա։
Երևի պատճառը հոգնածությունս էր, հուզմունքը և խմածիս հետևանքը։ Այդ ամենից հետո ինձ համակեց իսկական հիստերիկա։ հիստերիա։ Ես փորձեցի վերցնել հավաքել ինձ ձեռքերիս մեջ, լարվեցի, և հանկար ինձ հետ ինչ֊որ բան կատարվեց։ Մարմինս կորցրեց քաշը, ես վեր բարձրացա առաստաղի տակ և դանդաղ լողացի մարդկանց գլխների գլուխների վրայով։
Ես ուշքի եկա կտրուկ հոտից։ Ինչ֊որ մեկը սառը ջուր էր լցնում բերանս, մեկ ուրիշը քթիս տակ էր խցկում ամոնիակով թրջված բամբակի կտորը։
Բացելով աչքերս, ես տեսա իմ ինձ վրա խոնարհված Ձերժին Գավրիլովիչի դեմքը։ Տեսնելով, որ ես ուշքի եկա, նա ավելի կռացավ և շշնջաց․
― Միայն մեկ հարց․ որտե՞ղ է սեյֆի բանալին։
― Զուգարա՞ն, ― Սմերչևը կնճռոտեց ճակատը և հարցական նայեց Իսկրինա Ռոմանովնային։
Կլասսիկ Կլասիկ Նիկիտիչը նկատի ունի ԿԱԲԵՍՈՏԸ, ― ժպտաց Իսկրինա Ռոմանովնան։
― Ա՜հ, կաբեսոտը, ― հոգոց հանեց Սմերչևը։ ― Դե հա, իսկապես կաբեսոտը։ Այդ ո՞նց ես միանգամից գլխի չընկա։ Դա հասկանալի է, դա բնական է։ Ինչպես ասում է ԳենիալիսսիմուսըԳենիալիսիմուսը, ոչ մի մարդկային բան մեզ օտար չէ, ― ասաց նա և ծիծաղեց։
Իսկրինա Ռոմանովնան եկավ ինձ ճանապարհելու, և ես գնացի, վերցնելով հետս «դիպլոմատը», որովհետև սոցիալիստական սովորությամբ վախենում էի, որ այն կգողանան։ Ճանապարհին Իսկրինա Ռոմանովնան բացատրեց ինձ, որ ԿԱԲԵՍՈՏ՝ նշանակում է Բնական Ուղղորդումների Կաբինետ։ Բերելով ինձ կաբեսոտի դռների մոտ (այնտեղ կար համապատասխան գրություն), Իսկրինա Ռոմանովնան հոգատարությամբ հարցրեց, ինչի համար է պետք ինձ այս հաստատությունը, մե՞ծ, թե փոքր կարիքի։ Ես կարմրեցի և հարցրեցի, ի՞նչի հետ է կապված նրա հետաքրքրութունը այդպիսի ինտիմ մանրամասներին։ Նա պատասխանեց, որ հարցնում է ոչ թե հետաքրքրասիրությունից, այլ որովհետև ուզում է օգնել ինձ ձևակերպել իմ կարիքը։ Թե ինչ էր դա նշանակում, ես հետո հասկացա։
Ներս մտնելով ինձ հետ կաբեսոտ, Իսկրինա Ռոմանովնան դիմեց ինտելլիգենտ ինտելիգենտ տեսք ունեցող և նույնիսկ սպիտակ խալաթ հագած, ակնոցները ակնոցը ականջներին կոշկակապերով ամրացրած կնոջը։ Տիկինը ինձ տվեց մոխրագույն թղթից ինչ֊որ բլանկ, որտեղ ես պետք է նշեի ազգանունս, աստղային անունս, ծննդյան տեղը և տարեթիվը, կաբեսոտ այցելելու նպատակը (այդ սյունակում Ւսկրինա Իսկրինա Ռոմանովնայի ցուցմունքով ցուցումով ես գրեցի․ «երկրորդական ապրանքի հանձնում»): Հետո ես ստորագրեցի, դրեցի ամսաթիվը, որից հետո Ւսկրինա Իսկրինա Ռոմանովնան դուրս եկավ, իսկ ինձ թույլ տրվեց գործի անցնել, ինչի համար ուղիղ այդ տիկնոջ աչքերի առաջ էին գտնվում մի երկար շարք անցքեր։
Այդ կինը ինձ շփոթեցնում էր, որովհետև ես պատրաստվում էի անել ոչ միայն այն, ինչը նշեցի անկետայում։ Եթե ընթերցողը չի մոռացել (ես չեի չէի մոռացել), իմ գրպանում պետք է լիներ հրաժեշտի ժամանակ ուղեկցորդուհու տված «Սմիռնոֆֆի» փոքրիկ շիշը, որը օգտագործելու իսկական ժամանակն էր։ Բայց երբ ես գնացի ամենահեռու փոսի մոտ և, շրջվելով հերթապահին մեջքով, ձեռքս գցեցի գրպանս, այնտեղ ոչ մի շիշ չգտա։ Ես նույնիսկ շուռ տվեցի գրպաններս և նայեցի արդո՞ք այնտեղ ծակ չկա։ Բայց ոչ մի ծակ այնտեղ չկար։
Ինձ մնում էր միայն դառնությամբ ժպտալ։ Կոմունիզմ նրանք կառուցել են, իսկ գրպաններ միևնույն է մտնում են։ Ինչ որ սրիկա օգտվել է այն հանգամանքից, որ ես ուշագնաց էի եղել։ Իզուր չէ, որ ես անհանգստանում էի իմ «դիպլոմատի» համար։
Ուղիղ իմ դիմաց վաղուց չներկված բազմապիսի նկարներով պատն էր։ Այնտեղ նաև քիմիական մատիտով գրված կոչ կար․ «Պրոլետարներ բոլոր երկրների, սրբվե՛ք»
Պետք է ասել, որ անձամբ ինձ այդ արձանագրությունը տհաճություն պատճառեց։ Ես ոչ մի կերպ չէի կարող մտածել, որ մարդիկ, հասնելով կոմունիզմի, ընդունակ են այդպիսի կատակների։ Բայց գրվածը գունաթափված էր, և ես մտածեցի, որ միգուցե, դա գրվել է ոչ թե հիմա, այլ դեռ իմ ժամանակ։ Եվ ես նույնիսկ մի քիչ անհարմար զգացի անցած սերնդի համար, որը չէր կարող որևիցե ավելի սուր կատակ մտածել։ Այդ գրառումի տակ, ես տեսա երեք տառից բաղկացած ևս մի բառ։ Նա Այն անընթեռնելի էր, միգուցե ինչ֊որ մեկը փորձել էր այն սվաղել, բայց ոչ այնքան հաջող, որովհետև ծեփի տակից միևնույն է երևում էր։ Դա «ՍԻՄ» բառն էր։ Կարդալով այն, ես նույնիսկ ծիծաղեցի, ինչով առաջացրի հերթապահի զարմացած հայացքը։
― Ես ծիծաղում եմ, ― ասացի ես նրան, ― որովհետև այստեղ գրված է «ՍԻՄ», իսկ ես այդպիսի անունով ծանոթ ունեմ։
Ինձ թվաց, որ իմ խոսքերը զարմանք և նույնիսկ վախ առաջացրին նրա մոտ։ առաջացրին։ Նա շատ տարօրինակ նայեց ինձ, հետո դռանը և մատը դրեց շրթունքներին։
Ես ոչինչ չհասկացա, բայց մտածեցի, որ ըստ երևույթին, այս ստեղծագործության հեղինակը իրավացի է և պետք է կատարել նրա ուղերձը։
« Իսկ «Իսկ կա՞ արդյոք այստեղ թուղթ, ― մտածեցի ես տագնապով»։ Զարգացած սոցիալիզմի ժամանակ, ինչքան ես հիշում էի, հանրային զուգարաններում երբեք զուգարանի թուղթ չէր լինում և պայծառ ապագա կառուցողները ստիպված էին լինում հաղթահարել որոշ դժվարություններ։ Ես կասկածանքով շուրջս նայեցի և համոզվեցի, որ իմ բացակայության ժամանակ, այստեղ տեղի են ունեցել զգալի դրական տեղաշարժեր։ Թուղթ կար։ Այն էլ ոչ թե ինչ֊որ կտորտանքներ, այլ մի ամբողջ ռուլոն, որը փաթաթված էր հատակին հատուկ ամրացված ձողին։ Ահա թե ինչ է նշանակում կոմունիզմ։ Ճիշտ է, թուղթը թերթի էր։ Լավ է, մտածեցի ես, եթե այս թուղթը ինչ֊որ մեկը կտրատել է և սոսնձել, ուրեմն մարդու նկատմամբ հոգատարությունը այս հասարակությունում բարձր մակարդակի վրա է։ Ես բռնեցի թղթի ծայրից և քաշեցի դեպի ինձ։
Եվ տեսա այն, ինչին, ճիշտն ասած, այնքան էլ պատրաստ չէի։ Ոչ, այդ ռուլոնը թերթից չէր։ Այդ թերթն էր տպված ռուլոնի նման։
Չեմ կարող արտահայտել, թե ինչքան էի ցնցված։ Ուղևորվելով հեռավոր ճամբորդությանճամփորդության, ես, բնականաբար, պատրաստ էի ամենա տարբեր ամենատարբեր անակնկալների։ Ես սպասում էի տեսնել անհավանական գիտական նվաճումներ, իմանալ տիեզերագնացերի թռիչքի մասին դեպի Մարս կամ Յուպիտեր, ենթադրում էի, որ Մոսկվայի տեսքը բավականին փոխված կլինի։ Դեպի երկինք կխոյանան հիասքանչ լուսավոր շենքեր, նրանց միջև կթռչեն հրաշալի ապարատներ, եվ ուրիշ շատ գիտական հրաշքներ ինձ համար դժվար չէր պատկերացնել։ Բայց ես երբեք չէի մտածում, որ ապագայի մարդիկ կգտնեն այդպիսի հանճարեղ և պարզ լուծում զուգարանի թղթի հետ կապված դժվարությունները լուծելու համար։
Իհարկե, ես սկսեցի անշտապ քանդել թերթը, որպեսզի հնարավորին չափ շատ իմանամ այն հասարակության մասին, որում հայտնվել եմ։ Ինչպես և նախկինում թերթը կոչվում էր «Պրավդա»։ Մոտ կես մետր զբաղեցնում էին շքանշանների պատկերները, որոնցով թերթը պարգևատրվել էր աշխատավորների վերադաստիարակության, երկար տարիների անխոնջ գործունեության համար։ Թերթի անվան տակ գրված էր, որ նա Կոմմունիստական Կոմունիստական կուսակցության և պետական անվտանգության օրգանն է։ Ահա թե ինչ էր նշանակում լոզունգներից մեկի վրա տեսածս ԿՊԳԲ հապավումը։
Մոտավորապես մետրուկես թուղթ նվիրված էին Գենիալիսսիմուսին։ Գենիալիսիմուսին։ Սկզբում նրան համազգեսոտվ մինչև գոտկատեղը պատկերող մեծ նկարն էր, որի վրայի շքանշանները զբաղեցնում էին նրա ողջ կուրծքը կզակից մինչև փորը։ Դիմանկարի տակ տեղադրված էր կարճ բժշկական տեղեկագիր նրա առողջության մասին։ Ես սկզբից տագնապ ապրեցի, կարծելով, որ Գենիալիսսիմուսի Գենիալիսիմուսի հետ ինչ֊որ բան է պատահել, բայց հետո տեսա, որ տեղեկագիրը պարունակում էր դրական տեղեկություններ, որոնք երևի թե տպագրվում են ամեն օր։ Այնտեղ ասված էր, որ գիշերային պտղաբեր աշխատանքից հետո Գենիալիսսիմուսը Գենիալիսիմուսը իրեն լավ է զգում։ Սիրտը, ստամոքսը, երիկամները, լյարդը, թոքերը և մյուս օրգանները գերազանց են գործում։ Կատարելով հանձնարարված ֆիզիկական վարժությունները և համեստ բուսական սննունդ ընդունելով, Գենիալիսսիմուսը Գենիալիսիմուսը նորից անցել է իր ամենօրյա տիտանիկ աշխատանքին, ի բարորություն բարօրություն ամբողջ մարդկության։ Հետո տպված էին նրա հրամանգրերը։ Կլյազմա գետի վերանվանման մասին Կարլ Մարկսի Մարքսի անվան գետ։ Ուղղիչ աշխատանքային կազմակերպություններին շքանշաններով և մեդալներոով պարգևատրելու մասին։ Այնտեղ մոտավորապես այսպես էր գրված․ «Աշխատավորների վերադաստիրակման և նրանց գիտակցության մեջ կոմունիստական իդեալների ներդրումի համար պարգևատրել․․․» Եվ հետո, ընդհանուր, խիստ, հատուկ ճամբարների, հսկող հաստատությունների և բանտերի երկար ցուցակ, որոնց մեջ էին Լեֆորտովոյի Կարմիր դրոշի Ակադեմիական և Ֆ․ Է․Ձերժինսկու անվան Ակադեմիական բանտերը։ Տպված էին նաև տարբեր հեռագրեր, որոնք Գենիալիսսիմուսը Գենիալիսիմուսը մեծ քանակությամբ ուղարկում էր ինչ֊որ համագումարների, կոնֆերանսների և խորհրդակցությունների հասցեներով։ Ես առանձնապես ժամանակ չունեի, բայց մի այդպիսի հեռագիր կարդացի։ Նա Այն ուղղված էր ինչ֊որ վաստակավոր դոնորների, որոնք, ինչպես ասված էր, իրենց ազնիվ և անձնուրաց գործունեությամբ, օգնում են կատարել համատարած խնայողության և թափոնների օգտահործման կուսակցական որոշումը։ Հետաքրքիր էր ամբողջ թերթը։ Հոդվածներ խնայողության օգուտների մասին, ֆելիետոն երկար շալվարներ և շրջազգեստներ կրող և բուրժուական պարերով տարվող երիտասարդների մասին։ Ծաղրանկարներ, առակներ, ֆենոլոգի գրառումներ։ Այդ ամբողջը կարդալու համար ես ժամանակ չունեի, դրա համար աշխատում էի ընտրել գլախավորը։ Օրինակ « Ինչու «Ինչու ենք մենք սիրում Գենիալիսսիմուսին» Գենիալիսիմուսին» հոդվածից ես իմացա, որ նա համաժողովրդական առաջնորդ է և զբաղեցնում է միանգամից հինգ բարձրագույն պաշտոն։ Նա և՛ ՑԿ ԿՊԳԲ֊ի Գլխավոր քարտուղարն է, և՛ Գերագույն Հնգանկյունի և պետական անվտանգության կոմիտեներիի նախագահը, և՛ ամբողջ Ռուսաստանի պատրիարքը։ Թերթից ես իմացա, որ գտնվելով թշնամիների երեք օղակով շրջապատված, պետությունը ունի որոշ դժվարություններ, իսկ սահմանափակ քանակությամբ սովետական զորքերը տեղակայված են Աֆղանա֊Պակիստանյան Ժողովրդա֊Դեմոկրատական հանրապետության տարածքում։ Իմացա և այն մասին, որ երկիրը հաջողությամբ բուժում է այն վերքերը, որոնք ստացել է ոչ վաղուց ավարտված Բուրյատ֊Մոնղոլական պատերազմի ընթացքում։
Ավելին ես չհասցրեցի չհասցրի կարդալ, որովհետև կաբեսոտ խուժեց Իսկրինա Ռոմանովնան։
Կլասիկ Նիկիտիչ, դուք դեռ նստա՞ծ եք։ Այնտեղ ձեզ մարդիկ են սպասում, իսկ դուք այստեղ թերթեր եք կարդում։ Ես սարսափելի շփոթվեցի։
― Իսկրինա Ռոմանովնա, ― ասացի ես, ինչո՞ւ եք այստեղ մտնում առանց թույլտվության։ Ինձ համար անհարմար է ձեզ հետ խոսել գտնվելով այս դրությունում։
― Ի՞նչ է նշանակում անհարմար է, ― ասաց նա։ Մեզ մոտ չկան այդպիսի հասկացություններ, ինչպիսիք են հարմարը և անհարմարը։ Իսկ այն, որ մարդիկ ձեզ սպասում են իսկապես անհարմար է։
Ես միևնույն միևնույնն է խնդրեցի նրան անհապաղ դուրս գալ և շտապեցի։ Ափսոսում էի, որ պետք է բաժանվեմ թերթից, ես հաճույքով կտանեի այն ինձ հետ, բայց այդ անտանելի տիկինը աչքերը չէր հեռացնում ինձանից, և բացի այդ, ճիշտն ասած, այն դնելու տեղ էլ չունեի։ Այդպիսի փաթեթը ծոցում չես պահի, իսկ իմ «դիպլոմատը» առանց այն էլ բերնեբերան լիքն էր։ Օգտագործելով Գենիալիսսիմուսի դիմանկարը և բժշկական տեղեկագրի մի մասը, ես վերցրի պայուսակս և շտապեցի դուրս։
Օգտագործելով Գենիալիսիմուսի դիմանկարը և բժշկական տեղեկագրի մի մասը, ես վերցրի պայուսակս և շտապեցի դուրս։
==Թշնամական օղակներում==
Հանդիսատեսից մաքրված տարացքումտարածքում, ինձ իսկապես սպասում էին և նյարդայնանում Սմերչևը և նրա տեղակալները։
― Ամեն ինչ լա՞վ է, ― հարցրեց Սմերչևը և, առանց լսելու պատասխանը ասաց, որ ժամանակն է քաղաք գնալ, որովհետև առանց այն էլ չափազանց երկար մնացինք այստեղ։
Մենք դուրս եկանք փողոց։
Զենիթում կախված արևը անխնա վառում էր։ Ճաքճքված Ճաքճքած մայթի մոտ շարքով կանգնած էին երկու զրահամեքենա (մեկը առջևից, մյուսը ետևից) և չորս բարձր և հին բեռնատարներ, որոնք պատրաստվում էին մեկնել ։ մեկնել։ Նրանցից ամեն մեկի վրա գրված էր՝ «ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑՉԱԿԱՆ»։ Մեքենաների մեջ կանգնած էին երևի թե այն նույն մարդիկ, որոնք հենց նոր սրտանց դիմավորում էին ինձ օդանավակայանի ներսում։ Նրանք այնքան խիտ էին լցված, որ ընկալվում էին որպես ամեն ինչին անտարբեր, ոչինչ չարտահայտող դեմքերով մի բազմագլուխ օրգանիզմ։ Ես նրանց ձեռքով արեցի, բայց ոչ ոք չպատասխանեց, երևի այն պատճառով, որ հնարավոր չէր դուրս հանել ձեռքերը։
Առաջին զրահամեքենան ազդանշան տվեց, և ամբողջ շարքը, թողնելով ծխի և գոլորշու ամպեր, դանդաղ շարժվեց տեղից։ Ետևի բեռնատարում ես տեսա մեքենայի կողին կրծքով սեղմված խեղճ Գյանձյա֊ձկնիկին։ Նրա տանջված դեմքը պատած էր քրտնքի խոշոր կաթիլներով և արտահայտում էր հնազանդություն և հանդուրժողականություն։ Մեր հայացքները հանդիպեցին և ես նրան առանձին ձեռքով արեցի։ Նա պատասխանեց ինձ տխուր ժպիտով և շուռ եկավ, պարզ էր, որ հիմա ինձ հետ գլուխ դնելու տրամադրություն չուներ։
Շարքը հեռացավ, ծուխը ցրվեց, և հրապարակի վրա մնացին մասսամբ մասամբ շոգեքարշային, մասամբ էլ գազոգեներատորային գազագեներատորային մի քանի զրահամեքենա և տաս֊տասնհինգ մարդատար մեքենաներ։
Սմերչևը ինձ բացատրեց, որ շոգեքարշային և գազոգեներատորային գազագեներատորային վառելիքի անցան նրանից հետո, երբ կուլտիստների, վոլյունտարիստների, կոռուպցիոնիստների և ռեֆորմիստների գիշատից գիշատիչ գործողությունների արդյունքում, Բաքվի և Տյումենի նավթը վերջնականապես սպառվեց։ Հիմա բենզինային շարժիչներ օգտագործվում են միայն զինվորական տեխնիկայում և հատուկ նշանակության տրանսպորտային միջոցներում։
Մենք մոտեցանք այն զրահամեքենային, որի բաց դռների մոտ կանգնած էր կարճ ու գույնը գծաց կոմբինեզոնով մի երիտասարդ՝ տանկիստի սաղավարտով։
Նա այդ անշնորհք մեքենայի վարորդն էր և նրա անունն էր, ինչքան էլ որ դա տարօրինակ լինի, պարզապես Վասյա։
Ներսում կիսամութ էր և շոգ, ինչպես շոգեբաղնիքում։ Տեղավորվելով Վասյաի Վասյայի կողքին, ես միանգամից թրջվեցի և վախեցա, որ այս վերջին ուղևորությանը ես չեմ դիմանա։
Սմերչևը և նրա ուղեկիցները նստցին ետևում, մեքենայի երկայնքով դրված փայտե նստարանների վրա։
― Ո՞վ, ― զարմացավ Վասյան։
― Անցյալում այդպիսի ժողովուրդ կար, ― թեքվելով աթոռի մեջքից բացատրեց Վասյաին հայր Զվեզդոնին։ ― Շատ վատ մարդիկ էին։ Նրանք Հիսուս Քրիստոսին խաչեցին։ Բայց մեզ մոտ, փառք ԳենիալիսսիմուսինԳենիալիսիմուսին, նրանք չկան։ Իսկ առաջին օղակում դեռ հանդիպում են։
Ես հարցրեցի, թե ինչ բան է այդ Առաջին Օղակը։ Այստեղ խոսակցությանը միացավ Սմերչևը և ասաց, որ Մեծ Մոսկվայի սահմաններում կառուցված կոմունիզմը, բնականաբար, առաջացնում է ոչ միայն հիացում, այլև դրսում բնակվող մարդկանց տարբեր խմբերի նախանձը։ Հասկանալի է, որ կոմունյանների և Մոսկորեպի սահմաններից այն կողմ ապրող մարդկանց հարաբերություններում գոյություն ունի որոշ լարվածություն և նույնիսկ թշնամություն, որը, ինչպես ճշմարտացի նկատել է ԳենիալիսսիմուսըԳենիալիսիմուսը, ունի օղակաձև կառուցվածք։ Թշնամության Առաջին Օղակը կազմում են սովետական ռեսպուբլիկաները, որոնց կոմունյանները անվանում են որդիական, Երկրորդը՝ եղբայրական սոցիալիստական երկրները, իսկ Երրորդը, թշնամական կապիտալիստական երկրները։
― Սովորաբար, ― բացատրեց ինձ Սմերչևը, ― այդ օղակները մենք կրճատ անվանում ենք՝ Որդիական Թշնամության Օղակ, Եղբայրական Թշմամության Օղակ, և, բնականաբար, Թշնամիների Թշնամական Օղակ։ Բայց ավելի հաճախ մենք ուղղակի ասում ենք․ Առաջին, Երկրորդ և Երրորդ Օղակ։
― Դե, ոմանց արժե, ոմանց էլ ոչ, ― կասկածանքով նկատեց Ձերժինը, բայց չզարգացրեց իր միտքը։
Մեր մեքենան դանդաղ էր շարժվում։ Ճանապարհն էր խցանված, թե էլի ինչ֊որ բան, բայց մենք բավականին հաճախ կանգ էինք առնում, և հետո դղրդոցով շարժվում առաջ։ Իմ առաջ գտնվող դիտորդի համար նախատեսված ճեղքը, լայն համայնապատկեր տեսնելու հնարավորություն չէր տալիս, իսկ Առաջին Օղակից մեր ճանապարհը պաշտպանող պատի վրա ես տեսնում էի Գենիալիսսիմուսի Գենիալիսիմուսի անհամար թվով դիմանկարները, հաճախ ոչ ամբողջովին, այլ միայն նրանց առանձին մասերը։ Մեկ մորուքը, մեկ երկարաճիտ կոշիկները, մեկ լամպասները։
Ես տեսնում էի մեծ թվով տարբեր լոզունգներ, կոչեր և բարի ցանկություններ, որոնցից շատերը ինձ վաղուց ծանոթ էին, բայց կային և նորերը։ Ասենք, այսպիսին․
ԺՈՂՈՎՐԴԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ, ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ, ԿՐՈՆ, ԶԳՈՆՈԻԹՅՈՒՆ, ՊԵՏԱԿԱՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆ։
Ես հարցրի Սմերչևին, թե երբվանի՞ց է կրոնը համարվում համատեղելի կոմունիստական գաղափարախոսության հետ։ Խոսակցությանը խառնվեց հայր Զվեզդոնին և ասաց, որ կրոնի ներգրավումը կոմունիզմի կառուցմանը դա այն խնդիրներից մեկն էր, որ Գենիալիսսիմուսը Գենիալիսիմուսը դրել էր Օգոստոսյան օգոստոսյան հեղափոխության ժամանակ։ Անցյալում վուլգարիզատորները հաշվի չէին առնում եկեղեցու դաստիարակչական հնարավորությունները, իսկ հավատացյալներին անընդհատ ճնշում էին։ Հիմա եկեղեցին համարվում է կուսակցության կրտսեր քույրը, նրան տրված են մեծ իրավունքներ և հնարավորություններ, բայց միայն մի պայմանով․ եկեղեցին պետք է քարոզի ոչ թե Աստծո հավատը, որը, ինչպես հայտնի է գոյությում գոյություն չունի, այլ կոմունիստական գաղափարները և անձամբ Գենիալիսսիմուսին։Գենիալիսիմուսին։
Ես նաև հարցրեցիհարցրի, ի՞նչի ինչի՞ համար են նրանց պետք անվտանգության օրգանները (կամ ԲԵԶՈ֊ն, ինչպես իրենք են անվանում), եթե պարտիան, հաշվի առնելով նրա այժեմյան անունը, ինքն է զբաղվում պետական անվտանգությամբ։
― Չկա՞ արդյոք այստեղ ինչ֊որ հակասություն, ― հարցրեցի հարցրի ես։
― Ոչ մի հակասություն էլ չկա, ― վճռական ասաց Սմերչևը։ ― Կուսակցությունը մեր հասարակության ղեկավար և ուղղորդիչ ուժն է, իսկ ԲԵԶՈ֊ն՝ դա ծառայություն է․ Հասկանալի՞ է։
Հիմա, հիշելով առաջին օրը Մոսկորեպում, ես մտածում եմ, որ չնայած ինձ վրա մինգամից թափվեցին բազմաթիվ հակասական և անսպասելի տեղեկություններ, ես բավականին արագ սկսեցի հասկանալ որոշ բաներ։ Օրինակ, ինքս, առանց կողմնակի օգնության, գլխի ընկա, որ «կոմսոր» բառը նշանակում է «կոմունիստական զինակից», «կոմպիս» ― «կոմունիստական գրող», «սլագեն» ողջույնը՝ նշամակում է «կեցցե Գենիալիսսիմուսը»Գենիալիսիմուսը», իսկ թե ինչու են նրանք «Օ Աստվա՜ծ֊ի» Աստվա՜ծ»֊ի փոխարեն ասում «Օ Գե՜նա», իմ կարծիքով բացատրության կարիք չունի։ Բայց ինձ հետաքրքրում էր մի շատ էական հարց․ ի՞նչպես է իրագործվում Մոսկորեպում կոմունիզմի հիմնական դրույթը ― ամեն մեկից իր կարողություններով, ամեն մեկին ըստ պահանջի։ Ես հարցրեցի դրա մասին Սմերչևին, և նա ասաց, որ, այդ դրույթը, իհարկե, ամենաանմիջական ձևով պահպանվում է։
― Ուրեմն, ― հարցրեցի ես, ― ամեն մարդ կարող է մտնել ցանկացած խանութ և բացարձակապես անվճար վերցնել այնտեղ ինչ ուզո՞ւմ է։
Բայց Սմերչևը պիտակներ չկպցրեց, այլ ասաց, որ իմ հարցը նրան տարօրինակ է թվում։
― Ինչո՞ւ մարդ ինքը պիտի որոշի իր կարիքները։ Նա կարող է բավարար չափով պատրաստ չլինել դրան։ Միգուցե, նա ունի ինչ֊որ, այսպես ասած, անիրագործելի ցանկություներ, որոնք նա համարում է կարիքներ։ Միգուցե նա ուզում է երկնքից վերցնել լուսինը։ Ոչ, այդպես չի կարելի։ Կարիքները որոշելու համար մեզ մոտ ամենուրեք գոյություն ունեն Հնգանկյուններ, ինչպես Բարձրագույն, այնպես էլ տեղական։ Նրանց մեջ մտնում են կուսակցական, կրոնական ակտիվիստներ, ԲԵԶՈ֊ի աշխատակիցներ և այլն։ Նախքան որոշում ընդունելը, թե այս կամ այն մարդ մարդը ինչ կարիքներ ունի, պետք է պարզել նրա անհատական ֆիզիկական և բարոյական հատկանիշները, նրա քաշը, հասակը, գաղափարական հայացքները, վերաբերմունքը աշխատանքին, նրա մասնակցության չափը հասարակական կյանքում։ Բնականաբար, մարդը, որը լավ է աշխատում, կատարում է բոլոր պահանջները, մասնակցում է հասարակական աշխատանքներին, ջանասիրաբար ուսումնասիրում է Գենիալիսսիմուսի Գենիալիսիմուսի աշխատությունները, այդպիսի մարդու մոտ, կարիքները ավելի շատ են, քան մի ինչ֊որ ծույլիկի կամ հասարակական կարգը խախտողի մոտ։խախտողի։
― Մեզ մոտ, Մոսկորեպում, կարգ խախտողներ համարյա չեն լինում, ― ասաց Ձերժին Գավրիլովիչը։
― Խախտողներ չեն լինում, ― համաձայնվեց Սմերչևը։ ― Բայց մարդիկ միանման չեն աշխատում։ Մեկը կատարում է պլանը երկու հարյուր տոկոսով, իսկ մի ուրիշը միայն հարյուր հիսուն, և համարել, որ նրանց կարիքները նույնն են, ես կասեի, դա շատ անարդարացի անարդար կլիներ։ 
Եթե ես ճիշտ նկատեցի, ապա մոտավորապես այն տեղում, որտեղ մեր շոսսեն մայրուղին հատեց դեռ իմ ժամանակ կառուցված օղակային ճանապարհը, մեր շարժումը դանդաղեց։ Հպվելով դիտանցքին և կկոցելով աչքերս թափվող քրտնքից, ես տեսա, որ այստեղ ճանապարհը ավելի լայն է և նրա վրա երկար հերթում շարվել են մի քանի շարքով շոգե և գազոմոբիլներգազամոբիլներ, որոնք երևի թե բաժանված են տեսակներով․ խոշոր զրահամեքենաները մի շարքում, ավելի փոքրերը՝ մյուսում, իսկ բոլորովին փոքր մարդատարները՝ երրորդում։
Բայց մեր շարքը ինպես ինչպես և առաջ ազատ էր։ Սկզբից ես մտածեցի, որ ուղղակի մեր բախտը բերել է, բայց հետո գլխի ընկա, որ այդ շարքը նախատեսված է, ոչ թե բոլորի, այլ միգուցե, միայն այնպիսի կարևոր անձանց համար, ինչպիսին ես եմ։
Սակայն, շուտով ես հասկացա, որ լինում են ավելի կարևոր անձինք։ Անսպասելի լսվեց սարսափելի ոռնոց։ Վասյան անմիջապես գցեց մեր ծանր մեքենան ճանապարհի եզրը, հազիվ խուսփելով առվի մեջ ընկնելուց։
Մինչդեռ ոռնոցը արագ մոտենում էր, և ես տեսա անցյալ կյանքից ինձ լավ ծանոթ մի տեսարան։ Ահռելի արագությամբ, շրջապատված մոտոցիկլիստների մոտոցիկլետիստների էքսկորտով և ինչ֊որ բան գոռացող բարձրախոսով, մեր կողքով սլացավ վառվող թարթիչներով հին կոնստրուկցիայի մեքենաների երկար շարքը։ Առաջին և երկրորդ մեքենաները նման էին իմ ժամանակվա «զիլերին, բայց երկրորդ «զիլին» կարմիր և դեղին խողովակներով կցված էր նրա ետևից գնացող սև ավտոբուսը։ Ավտոբուսին հետևում էր էլի մի «զիլ», որից տարբեր կողմեր էին ցցված գնդացրի փողեր։
Այդ հեծելազորի անցումի ժամանակ, իմ բոլոր ուղեկիցները աստղակնքվեցին, իսկ Սմերչևը հոգոց հանեց և ակնածանքով շշնջաց․
Ւ՜նքը Ի՜նքը անցավ։
― Ո՞վ ինքը, ― հարցրեցի ես։ ― Գենիալիսսիմո՞ւսը։Գենիալիսիմո՞ւսը։
Այդ բառերի վրա Վասյան բարձր ծիծաղեց, իսկ Սմերչևը շատ լուրջ պատասխանեց․
― Ի՜նչ եք ասում։ Գենիալիսսիմուսը Գենիալիսիմուսը մեքենայով ման չի գալիս։ Դա Խմբագարական հանձնաժողովի նախագահն էր։
Մենք շարժվեցինք առաջ։ Շուտով նորից կանգ առանք, և Սմերչևը ասաց, որ պետք է դուրս գանք որոշ ձևականություններ կատարելու համար։
ԵՐԿՐՈՐԴԱՅԻՆ ՍՏՈՒԳՄԱՆ ԿԵՏ
Մուտքի առաջ փնչացնում էր մի մեծ շոգեգարշ, որին կցված թափքից կախված էին եղևնու թաց տախտակներ։ Կցորդի մի անիվը հանված էր, և յուղոտ կոմբինեզոններով երկու մարդ աշխատում էին հանված ռեսսորի վրա․ մեկի ձեռքում մեծ դուր էր, մյուսը խփում էր նրան դրան մուրճով։ Ընթացքում նրանք վարում էին ինձ համար ոչ այնքան հասկանալի խոսակցություն։ Նա, որը պահում էր դուրըդուռը, անբնական ձևով ծռելով վիզը, գլխարկի երկար երեսկալի տակից նայեց երկնքին և ասաց․
― Երևում է, այսօր կինո չի լինի։
Մյուսը նույնպես ծռեց վիզը և համաձայնվեց․
― Այո, երկինքը չափազանց պարզ է։
Այդ եզրակացությունը անելուց հետո նա վրիպեց և խփեց դուրը դուռը բռնողի մատին, որը տեղից վեր թռավ, հոլի պես պտտվեց և ինձ համար մինչև վերջին խոսքը հասկանալի նախնական լեզվով այնպիսի պատկերավոր բառերի շարք արտասանեց, որ սիրտս չէր կարող չուրախանալ։
Իմ ուղեկիցները նայեցին միմյանց։ Վասյան ծիծաղեց։ Սմերչևը խոժոռվեց, կանայք ձևացրին, որ ոչինչ չեն լսել, իսկ հայր Զվեդոնին, դատապարտող ինչ֊որ բան մրթմրթաց և աստղակնքվեց։
Նա լսում էր դժգոհ արտահայտությամբ, հետո նրա դեմքին զարմանք հայտնվեց, նա նայեց ինձ և ձեռքերը իրար խփեց։
― Օ՜, Գենա։ Ւսկապե՞ս Իսկապե՞ս այդ դուք եք։ Ես էլ տեսնում եմ, ձեր դեմքը կարծես ծանոթ է։ Ախր ես ձեզ հենց նոր հեռուստացույցով եմ տեսել։ Այ քեզ բա՜ն։ Իսկ ինչ տե՜սք ունեք։ Մի՞թե հարյուր տարեկան եք։ Արտաքինից վաթսունից ավելի ոչ մի կերպ չես տա։ Երևի Երրորդ Օղակում միայն վիտամիններով եք սնվում։
― Երրորդ Օղակում, ասաց մոտ եկած Պրոպագանդա Պարամոնովնան, ― աշխատավորները սնվում են միայն երկրորդական մթերքով։
― Այո, այո, իհարկե, ― շտապեց համաձանվել համաձանել նրա հետ գրանցումներ կատարող կինը։ ― Իհարկե երկրորդական։ Բայց ես լսել եմ, այն վիտամիններով հարստացված է։
Հարցաթերթիկը լրացնելուց հետո, ինձ առաջարկվեց անցնել սենյակի հեռավոր անկյունը, որտեղ դրված էր երկար, ցինկով պատած սեղան, այդպիսիների վրա իմ պատկերացմամբ, պաթոլոգաանատոմները հերձում են հանգուցյալներին։
― Օրինակ այ սա, ― ասաց մաքսայինը և, վերցնելով իմ «Նիկոն» ֆոտոապարատը իսկույն բաց արեց այն։
― Ի՞նչ եք անում, ― գոռացի ես։ ― Դուք լուսավորեցիք ժապավենը։ Ինչ է, ձեր ձեզ մոտ չի՞ կարելի նկարահանել։
― Ի՜նչ եք ասում, ի՜նչ եք ասում, ― վախեցավ մայորը։ ― Դե իհարկե կարելի է։ Հատկապես ձեզ։ Դուք կարող եք անել ամեն ինչ, բացի նրանից ինչ չի կարելի։ Խնդրեմ։ ― Նա տվեց ինձ ապարատը։ խցիկը։ ― Նկարահանեք ինչքան ուզում եք։ Ես միայն սա հանեցի, իսկ մնացածով օգտվեք ինչքան ուզում եք։
Դուք ինչ է չե՞ք հասկանում, ― հարցրեցի ես։ ― Ես ի՞նչ կարող եմ անել սրանով առանց դրա։ Մեխե՞ր խփել։ Թե՞ պոպոք ջարդել։
― Հանուն Գենիալիսսիմուսի։ Գենիալիսիմուսի։ ― Նա ձեռքը դրեց սրտին։ ― Դուք կարող եք օգտագործել այս իրը ինչպես ուզում եք, ձեր կարիքների սահմաններում։ Բայց մեզ մոտ, հարգելով ձեզ նորից ներողություն եմ խնդրում, ֆոտոապարատներ խցիկներ օգտագործել թույլատրված է, իսկ լուսազգայուն էլեմենտներ՝ ոչ։
Այս բառերը արտասանելիս նա շպրտեց սեղանին ժապավենների ևս վեց կոմպլեկտ, որոնք մեկնումից առաջ ես գնել էի Կաուֆհոֆում։
― Մինգամաայն ճիշտ նկատողություն է, ― հռհռաց մաքսային աշխատակիցը։ ― Բայց թերթերի լուսանկարները արվում են պետության կարիքների համար, իսկ ձեր կարիքները անձնական են։ Նրանք գիտեն ինչ է կարելի նկարել ժապավենի վրա, իսկ դուք, ես ներողություն եմ խնդրում, կարող եք չիմանալ։ Եվ անիմացության պատճառով կարող եք պատկերել որևէ այնպիսի բան, հասկանում եք, մեր կյանքի ստվերային կողմերը և դրանով գրավել ԲԵԶՈ֊ի ծառայությունների ուշադրությունը։ Ձեր ինչի՞ն է այդ պետք։
ԲԵԶՈ֊յի ԲԵԶՈ֊ի հիշատակման ժամանակ ես նայեցի Սիրոմախինին, որը իմ ետևն էր կանգնած։
― Զիջեք նրան, թանկագինս, ― ասաց ինձ Ձերժին Գավրիլովիչը։ ― Ավելի լավ է զիջել մի մասը և պահպանել ամբողջը, քան կորցնել ամեն ինչ։
― Ոչ, այսպիսի բան երբեք չեմ տեսել։
― Իսկ ձեզ մոտ դուք համակատգիչներ կա՞ն։ունե՞ք։
― Իհարկե կան, ― ասաց Սմերչևը։ ― Բայց նրանք դրանք այդպիսին չեն, մեր համակարգիչները մեծ են։
― Սա կարգիչ չէ, ― փորձեցի բացատրել ես։ ― Սա համակարգչի ժապավեն է։
― Իսկ նա այն ինչի՞ համար է, ― հարցրեց մաքսայինը։
Ես ասացի, որ ժապավենը դնում են համակարգչի մեջ և նրա վրա գրի առնում տարբեր ծրագրեր կամ տեքստեր։
― Իսկ սրա վրա ի՞նչ է ձայնագրված, ― հարցրեց մաքսատան աշխատակիցը և սկսեց ուսումնասիրել ֆլոպպի֊դիսկը, հույս ունենալով տեսնել նրա դրա վրա ինչ֊որ տառեր։
― Հենց դրա վրա գրի են առնված մի նախնական գրողի վեպեր։ Դուք հավանաբար նրան գիտեք։ Նրա ազգանունը Կարնավալով է։
― Ինչպե՞ս, ― զարմացա ես։ ― Մի՞թե դուք երբեք չեք լսել այդ ազգանունը։
― Մաքսայինը շփոթվեց։ Կոմմունիյ Կոմունիյ Իվանովիչը կարմրեց։
― Ինչպե՞ս թե, ― ասացի ես, ― մի՞թե նախակոմբերում Կարնավալովին չեք անցել։
― Այո, ― ասացի ես։ ― Իմ սեփական։ ― Իսկ ի՞նչն է ձեզ զարմացնում։
― Հասկանո՞ւմ եք, ― փորձեց օգնել ինձ Կոմմունիյ Կոմունիյ Իվանովիչը։ ― Կլասիկ Նիկիտիչը․․․
― Լսեք, ― նրա խոսքը կտրեցի ես, ― դե վերջացրեք ինձ անվանել այդ հիմար անունով։ Եթե չեք կարող հրաժարվել այդ մականուններից, գոնե անվանեք ինձ ուղղակի ԿլասսիկԿլասիկ, առանց այդ Նիկիտիչների։
Ուրիշ անգամ ես կարող էի լռել։ Բայց հիմա ես շատ էի գրգռված այդ տարօրինակ և անհասկանալի արարողություններից, քանի որ ապրելով վայրենի կապիտալիստական հասարակությունում նման բաներից մի քիչ հետ էի սովորել։
― Լավ, լավ, ― համաձայնվեց համաձայնեց Սմերչևը։ ― Եթե դուք չեք ուզում, որ ձեզ դիմեն հայրանունով, մենք ձեզ կդիմենք միայն Կլասսիկ Կլասիկ անունով։ ― Ես միայն ուզում եմ ասել, թանկագին ԿլասսիկԿլասիկ, որ մեր հասարակությունում գոյություն չունի անձնական սեփականություն։ Մեզ մոտ ամեն ինչ ընդհանուր է։ Եվ այս գրքերը նույնպես չեն կարող համարվել ձերը։
Ես սարսափելի տանջված էի։ Գլուխս ցավում էր։ Հոգնածությունից, շոգից, անքնությունից, այն բանից, որ վաղուց չէի խմել և այդ օրվա բոլոր հակասական տպավորություններից։
― Դուք հասկանո՞ւմ եք, ― ասացի ես Սմերչևին, ― որ ինչ էլ որ դուք ասեք, այս գրքերը իմ անձնականն են։ Եվ ոչ միայն այն պատճառով, որ նրանք ինձ են պատկանում որպես իրեր։ Այլ որովհետև հենց այս ձեռքով եմ նրանք գրել։ Ավելի համոզիչ լինելու համար, ես նույնիսկ թափահարեցի ձեռքս Սմերչևի քթի առաջ։ Հույս ունեմ, որ դուք համաձայն եք, որ իմ սեփական ձեռքը պատկանում է ինձ և ոչ թե բոլորին։
― Իսկ դուք բանից դուրս է գալիս սեփականատեր եք, ― ասաց Պրոպագանա Պարամոնովնան և ճոճեց գլուխը։
― Լսեք, դիմեցի ես միանգամից և մաքսայինին և կոմպիսներին։ Ինչո՞ւ եք ուզում ինձ խելագարության հասցնել։ Ի՞նչու Ինչո՞ւ թույլ չեք տալիս վերցնել ինձ հետ իմ գրքերը։ Ես չեմ պատրաստվում վաճառել նրանքդրանք, կամ նրանցով դրանցով փող աշխատել։ Բայց միգուցե ցանկանամ որևիցե մեկին նվեր տալ։
Դուք ոզում ուզում եք նրանք դրանք տարածե՞լ, ― սարսափած հարցրեց Պրոպագանդա Պարամոնովնան։
― Ի՞նչ է նշանակում տարածել, ― առարկեցի ես։ Ոչ թե տարածել, այլ նվիրել։ Ուզո՞ւմ եք մի օրինակ էլ ձեզ նվիրեմ։
― Ի՞նձ։ Ինչո՞ւ ինձ, ― վախեցած ընկրկեց Պրոպագանդան։ Ինձ դա պետք չէ, ես նախնական լեզվով չեմ կարդում։
Ես տեսնում էի, որ նրանք բոլորը շատ հուզված ու գրգռված են։ Այս խոսակցությունը նրանց համար շատ բարդ էր։ Բայց ես էլ երկաթից չէի։ Չդիմանալով այդ ամբողջ հիմարությանը, ես պազապես նստեցի հատակին, ձեռքերով բռնեցի գլուխս և լաց եղա։ Պետք է ասել, որ այդպիսի բան ինձ հետ հազվադեպ է պատահում։ Ես մանկությունից լաց չեմ եղել, իսկ այս կոմունյանները մի օրում ինձ երկրորդ անգամ արցունքի հասցրին։
― Դե ինչո՞ւ եք դուք։ Ի՞նչ պատահեց ձեզ։ Ինչո՞ւ եք լաց լինում։ Հանգստացեք։ Լաց մի եղեք։ Պետք չէ, սիրելի, թանկագին Կլաշենկա․․․
Կլաշենկա՞։ Ես հասկացա, որ դա «կլասսիկ» «կլասիկ» բառի փոփոխված տեսակն է։ Եվ հանկարծ ծիծաղս այնպես եկավ, որ լացս ինքնաբերաբար փոխարինվեց ծիծաղով։ Ես չկարողացա տեղում մնալ և ծիծաղից գլորվում էի հատակի վրա։ Կոմպիսները շփոթված կանգնած էին իմ գլխավերևում, և նրանցից մեկը ինչ֊որ բան ասաց բժշկի մասին։
― Ոչ մի բժիշկ էլ պետք չէ, ― ասացի ես վեր կենալով և թափ տալով ծնկներս։ ― Արդեն ամեն ինչ անցավ։ Ես ամեն ինչ հասկացա և ոչինչ չեմ ուզում։ Դուք կարող եք աղբանոց նետել իմ բոլոր գրքերը, միայն բացատրեք, ինչո՞ւ եք դուք այդքան վախենում նրանցից։ դրանցից։ Դուք ինքներդ ասացիք, որ կարդացել եք նրանք դրանք պրեդկոմբերում։
Ոչ թե կարդացել, այլ անցել ենք ― փաղաքշաբար ժպտաց Սմերչևը։ Այսինքն՝ ոմանք ծանոթանում էին ավելի մանրամասն, բայց հիմնականում ուսուցիչները ուղղակի համառոտ ծանոթացնում էին ձեր արծածված արծածած թեմաներին և գաղափարական֊գեղարվեստական բովանդակությանը։
― Ահա՜, ― ասացի ես հիասթափված։ ― Դուք իմ գրքերը անցել եք, բայց ինչպես և առաջ արգելված է նրանք դրանք կարդալ։
― Ոչ մի դեպքում, ― առարկեց Սմերչևը։ ― Դե ինչո՞ւ եք դուք մեր մասին այդքան վատ մտածում։ Մեզ մոտ ոչինչ արգելված չէ։ Ուղղակի նախնական գրականության մեր կարիքները արդեն բավարարված են։
― Առավել ևս, որ գաղափարական առումով նախնական գրականությունը շատ անհավասարակշիռ է, ― նկատեց Պրոպագանդա Պարամոնովնան։ ― Այնտեղ մեծ տեղ են գրավում մետաֆիզիկան, գեգելյանությունը հեգելականությունը և կանտիանությունը։կանտականությունը։
― Եվ սրբապղծված է մեր կոմունյանական կրոնը, ― օգնության եկավ մինչ այդ լուռ կանգնած հայր Զվեզդոնին։
― Եվ բացի այդ, սոցիալիստական ռեալիզմի սկզբունքը, որից օգտվում էին նախնական գրողները, ― ասաց Պրոպագանդա Պարամոնովնան, պարտիան վաղուց արդեն որակել է, որպես սխալ և վտանգավոր։ Ճշմարիտը միայն կոմունիստական ռեալիզմն է։
― Եվ ընդհանրապես, ― ասաց Սմերչևը, ― դուք պետք է հասկանաք, թանկագին ԿլասսիկԿլասիկ, որ մեզ բաժանող ժամանակաշրջանի ընթացքում, մեր գրականությունը այնքան է աճել, որ նրա հետ համեմատած ձեր և ձեր ժամանակակիցների գրածները ուղղակի խղճուկ ու անօգնական են թվում։
― Այո, այո, այո, այո, ― ասաց Զվեզդոնին, և նրանք բոլորը տխուր գլխով արեցին։
Եվ երբ ինձ առաջարկեցին ստորագրել առգրավված առարկաների ցուցակի տակ, ես այն ստորագրեցի առանց նայելու։
 
==Երեքով==
 
Բայց դա իմ վերջին փորձությունը չէր։