Սուն Լուտանի հարվածները
հեղինակ՝ Չժան Յունան |
Հազար ինը հարյուր քսանմեկ թվականի գարունն էր: Պեկինի հին թաղամասում դեռևս վերջերս ամենուրեք տարածված ձնակույտերից ոչինչ չէր մնացել, և միայն սառը հյուսիսային քամին էր շարունակում հիշեցնել անցած ձմռան մասին: Չանան փողոցը լի էր ամենտարբեր կոստյումներ և զգեստներ հագած տղամարդկանցով և կանանցով: Անկյուններում հանդիպում էին միայնակ աղքատներ` պատառոտված շորերով: Ամբոխի մեջ թափառող վաճառականները բարձրաձայն գովաբանում էին իրենց ապրանքը: Երկու տղա դուրս վազեցին մեծ շենքից` ձեռքերում բռնած թարմ լրագրերի տրցակներ: Իրենց զիլ ձայներով նրանք սկսեցին ձայնել այցելուներին.
- Տիկնայք և պարոնայք, խնդրեմ, գնեք «Շենչժոու ժիբաո»-ի նոր համարը… Ճապոնացի սամուրայը, Տայշո կայսեր թիկնապահը, զորեղ մարտիկը, ժամանել է Պեկին, որպեսզի գոտեմարտ կազմակերպի և խորտակի չինական մարտարվեստի աշխարհը, հաղթի «Ասիայի հիվանդ մարդկանց»… Հարևան նրբանցքի համար 10 տան մուտքի սև դուռը կտրուկ բացվեց: Լի Վենբյաոն լայն, արագ քայլերով դուրս եկավ փողոց, նրան կրնկակոխ հետևում էին Ցի Գունբոն և Սուն Չժենչուանը: Ցի Գունբոն մեկնեց մեծ ձեռքը և իր լայն ափով փակեց լրագրավաճառի ճանապարհը: Մինչ նա մանչուկի ձեռքի մեջ կխցկեր մի քանի մանրադրամ, Սուն Չժենչուանը արդեն լրագիրը պահում էր իր ձեռքերում: Նրանք երկուսով սկսեցին ուշադրությամբ կարդալ գլխագրերը: Դրանցից մեկն ասում էր. «Ճապոնացի սամուրայը, Տայշո կայսեր թիկնապահը, զորեղ մարտիկը, ժամանել է մայրաքաղաք, որպեսզի մարտնչի վարպետ Սուն Լուտանի հետ»: Արագորեն կարդալով հոդվածը՝ նրանք դարձան Լի Վենբյաոին.
- Վարպետ Վենբյաո, նայեք այստեղ:
Լի Վենբյաոն միայն մրմնջաց.
- Իրոք, ամեն ինչ ճիշտ է:
Ցի Գունբոն ամուր սեղմեց բռունցքները և դողացող ձայով դիմեց Լի Վենբյաոին.
- Վարպետ, իմ ուսուցիչն արդեն վաթսունն անց է, բացի այդ վերջերս մահացավ մեր ավագ եղբայրը: Դուք պետք է համոզեք ուսուցչին, որ նա ինձ թույլ տա փոխարինել իրեն ճապոնացու հետ մարտի ժամանակ:
Սուն Չժենչուանը, աչքերն աղերսանքով լի, ավելացրեց.
- Վարպետ, ավագ եղբայր Գունբոն ճիշտ է ասում: Այս գործում մենք պետք է փոխարինենք ուսուցչին և ինքներս մարտնչենք ճապոնացու հետ: Ուսուցիչն արդեն երիտասարդ չէ և դեռ չի մոռացել որդու կորուստը: Հանգամանքների այս անսպասելի դասավորությունը…
Լի Վենբյաոյի դեմքը արյունով լցվեց. իրավիճակը նրա համար պարզ էր: Կես տարի էլ չէր անցել, որ վարպետության մեջ նրա ավագ եղբայրը կորցրել էր որդուն դժբախտ պատահարի հետևանքով: Դա ուժեղ հարված էր նրա հոգեվիճակին, ինչից նա դեռ չէր ապաքինվել և այդ պատճառով էլ ճիշտ կլիներ, եթե խուսափեր խուսափեր մարտից:
Բակի կենտրոնում Սուն Լուտանը, երկար ավանդական ճերմակ զգեստ հագած, կատարում էր Տայցզիցյուանի հարվածները: Նրա շարժումները բնական էին: Շարժումները տարբերվում էին շրջայնությամբ, կենդանությամբ, հստակությամբ և սեղմվածությամբ: Տեղաշարժերը` շարժունությամբ և փոփոխականությամբ: Սահունությունը և ճկունությունը ներդաշնակվում էին անսպասելիության և արագության հետ: Չնայած իր տարիքին, նա լեցուն էր կենսական ուժով: Նրա թափանցող հայացքի մեջ արտացոլվում էր անդորրի ծովը:
Մտնելով բակ, Լի Վենբյաոն և երկու ընկերները կանգ առան և սկսեցին ուշադրությամբ հետևել Սուն Լուտանի հստակ շարժումներին: Դիրքերը փոխարինում էին միմյանց. «Սպիտակ կռունկը բացում է թևերը»` ձգելով ծունկը, նա կատարում էր «կոտրված» քայլ, շարժվում առաջ` կասեցնելով հարվածը, շարժվում հետ, «Ծուլորեն կոճկել հագուստը»` պտույտ, բացում, փակում…
- Հայրիկ, ճապոնացի դևը եկել է, որպեսզի մարտնչի քեզ հետ, հապա նայիր, - Սուն Շուտինը մոտեցավ հորը և լրագիրը մեկնեց նրան: Աղջկա ութ տարին նոր էր լրացել: Նրա պարզամիտ դեմքը հուզմունք էր արտահայտում: Սուն Լուտանը վերցրեց դստեր ձեռքից լրագիրը, նայեց նրան և ասաց. «Վերջերս Տոկիոյում կայացել էր մարտական արվեստների առաջին համաճապոնական առաջնությունը: Այս ճապոնացին այնտեղ իրար հետևից նվաճել էր երեք ոսկե մեդալ: Սակայն այստեղ՝ Չինաստանում, նրան կտամ միայն փայտի կտորի վրա գրած թիվ»: Այս բառերի հետ նա բարձր ծիծաղեց: Լի Վենբյաոն արագ մոտեցավ Սուն Լուտանին և հուզմունքով ասաց.
- Ավագ եղբայր, մենք արդեն տարեց ենք և պիտի զգուշությամբ մոտենանք բռունցքի մրցումներին, այդ պատճառով էլ Գունբոն, Չժենչուանը` մենք…
Լի Վենբյաոն, Ցի Գունբոն և Սուն Չժենչուանը աղերսանքով նայեցին Սուն Լուտանին: Լի Վենբյաոյի աչքերում արցունքներ երևացին, կոկորդում ասես գունդ էր կանգնել. նա ասաց.
- Ավագ եղբայր, անցել է կես տարի այն դժբախտ պատահարից, որն այնքան ազդեց քո հոգեվիճակի վրա… Դու պետք է մտածես…
Սուն Լուտանի աչքերը փայլեցին և նա՝ ձայնի մեջ խորը թախծով ասաց.
- Որդու կորուստն այս տարիքում իսկապես մեծ դժբախտություն է: Բայց այդ դժբախտությունը վերաբերում է միայն իմ ընտանիքի անդամներին: Ճապոնացու ժամանումը և բռունցքի մրցումը իրադարձություն է, որը վերաբերում է ողջ երկրին: Ես համառորեն ուսումնասիրում էի մարտական արվեստները իմ կյանքի ընթացքում, ցանկանալով փոխանցել մեր ժողովրդի ժառանգությունը և ուսուցանել հնարավորինս շատ հայրենակիցների, որպեսզի նրանք կարողանան ուժեղ մարդիկ դառնալ: Շատ տարիներ անցան. սակայն մեր երկիրը զուրկ է զարգացումից, մեր հասարակության բարոյական ոգին անկում է ապրել: Ես պիտի մասնակցեմ օտարականի հետ մրցմանը, պաշտպանեմ իմ ազգի հեղինակությունը, բարձրացնեմ ազգային ոգին:
Բոլոր հյուրանոցներում, որտեղ կանգ էր առնում ճապոնացի մարտիկը, նրան անմիջապես շրջապատում էին լրագրողները: Արդեն երրորդ օրն, ինչ նա գտնվում էր մայրաքաղաքում: Խոշոր և բարձրահասակ, հագած ձյուդոյի սպիտակ կիմոնո, ձեռքերը խաչած կրծքին և աչքերը կիսափակ, նա կանգնել էր մեծ սենյակի կենտրոնում և պատասխանում էր լրագրողների հարցերին: Թարգմանիչն ասում էր.
- Չեմպիոնն ասում է. ես եկել եմ Չինաստան, որպեսզի հաղթեմ չինական մարտական արվեստի տարբեր դպրոցների վարպետներին, սակայն սկզբում ես պատրաստվում եմ հաղթել Սուն Լուտանին, քանի որ այդպես է կայսեր ցանկությունը: Ես նաև պատրաստվում եմ այցելել Նանցզին, Շանհայ և հաղթել տեղացի բոլոր վարպետներին: Չնայած, ես «Ասիայի հիվանդ մարդկանց» նկատմամբ տարած հաղթանակը չեմ համարի մեծ նվաճում:
Արդեն ուշ երեկոյան լուսնի լույսի տակ Սուն Լուտանը բակում մարզվում էր Ութ Եռատողերի թրով: «Վիշապի բռունք» կոչվող հին թուրը նրա ձեռքերում փայլում էր արծաթագույն լույսով: Հարվածները հաջորդում էին միմյանց` համաձայն Ութ Եռատողերի օրենքի: Սուն Լուտանն անսպասելիորեն կանգ առավ և գետնին դրեց հին թուրը: Մտորումների մեջ նա բարձրացրեց հայացքը և նայեց լուսնին: Տան մեջ տիկին Սունը` Չժան Չժաոսյանը, վեր կացավ աթոռից, մոտեցավ լուսամուտին և ծանր սրտով նայեց ամուսնուն: Նա լսեց, թե ինչպես ամուսինը հոգոց հանեց և հասկացավ, որ ինչ-որ զգացմունքներ ստիպում են նրան ներքուստ տագնապել: Սուն Լուտանը հասկանում էր, որ այդպիսի բնավորությունը ուժեղ խոչընդոտ կարող է լինել վաղվա մարտի համար: Նա դրսից մոտեցավ տան պատուհանին և սասաց կնոջը.
- Ինչու՞ ես տրտմում: Թող դեմքի այդ արտահայտությունը ճապոնացուն: Չնայած նրա ինքնավստահությանը, նա ուշադրություն է դարձնում միայն կոպիտ ուժին:
Այս ասելով, նա վերցրեց գետնից շաքարեղեգնի մի կտոր և երկու ծայրերից բռնելով` ճարճատյունով ջարդեց դրանք: Այնուհետև նա ծիծաղելով ավելացրեց. - Մի անհանգստացիր, ես գիտեմ, թե ինչպես հաղթել ճապոնացուն:
Չժան Չժաոսյանը ոչինչ չէր ասում, միայն գորովանքով նայում էր ամուսնուն: Սուն Լուտանն անկեղծությամբ արտասանեց.
- Վաղվա մարտը հուզում է ողջ երկիրը: Հիմա չի կարելի մեր երկիրն անվանել ծաղկող: Ժողովրդական զգացմունքները ոգեշնչման կարիք ունեն: Մարտում տարած հաղթանակը կամ պարտությունը փոքր իրադարձություններ են: Եթե ես կորցնեմ դեմքս որպես Սուն Լուտան, դա նույնպես փոքր իրադարձություն կլինի: Սակայն եթե դեմքը կորցնի երկիրը… Միտքն այդ մասին իմ ուժերն անհատում է դարձնում: Սուն Շուտինը դուրս եկավ տնից և մոտեցավ հորը: Ամուր սեղմելով իր փոքրիկ բռունցքները, նա ասաց.
- Հայր, մարտական արվեստի գրքի մեջ ասվում է. «Նայիր հակառակորդիդ որպես մոլախոտի: Հարվածիր, ասես զբոսնում ես»: Չնայած այդ ճապոնացին շատ խոշոր է թվում քո համեմատ, ես կարծում եմ, որ նա միայն մոլախոտ է քո համար և դու այն արմատահան կանես:
Սուն Լուտանը բարձր ծիծաղեց և ժպտալով ասաց.
- Վաղը դու կտեսնես, թե ինչպես է հայրդ արմատից պոկում այդ մոլախոտին:
Մեծ սրահում, նոր պատրաստված մրցահարթակի շուրջ շատ մարդ էր հավաքվել: Լի Վենբյաոն, Սուն Չժենչուանը, Ցի Գունբոն, փոքրիկ Շուտինը նստել էին առաջին շարքում և անհամբերությամբ սպասում էին մարտի սկզբին: Հանգստի սենյակում Սուն Լուտանին շրջապատել էին լրագրողները: Մի ճապոնացի լրագրող սառնորեն հարցրեց.
- Միթե՞ Դուք չգիտեք, որ չեմպիոնի ուժին հավասարը չկա:
Սուն Լուտանի աչքերը փայլեցին, նա ասաց.
- Ես միայն գիտեմ, որ չինական ոսկորը չափազանց ամուր է այդ ուժի համար:
Չինացի լրագրողը, ով քաջատեղյակ էր Սուն Լուտանի հեղինակությանը, հարցրեց.
- Վարպես Սուն, ես կցանկանայի իմանալ, թե ի՞նչն է Ձեզ այդքան խիզախություն տալիս:
Վարպետը պատասխանեց.
- Պետք է պաշտպանել ազգային արժանապատվությունը, պետք է բարձրացնել հայրենակիցների ոգին, պետք է մաքրել «Ասիայի հիվանդ մարդկանց» ազգային անպատվությունը:
«Շենչժոու ժիբաո» օրաթերթի լրագրողն սկսեց իր հարցը.
- Ձեր հայրենասիրական ոգին արժանի է մեծ հարգանքի: Սակայն ինչ կլինի, եթե ամոթալի պարտության արդյունքում…
Սուն Լուտանը ծիծաղեց, ընդհատեց լրագրողի հարցը և ժպտալով, կրկնեց.
- Ամոթալի պարտության արդյունքու՞մ: Ցավոք սրտի, մեր սիրելի «Շենչժոուն» այսօր ճաքեր է տալիս բոլոր կողմերից: Ինչո՞ւ ես, Սուն Լուտանս, պիտի մտածեմ ամոթալի պարտության մասին: Ես առաջարկում եմ պարոնայք լրագրողներին ուշադրությամբ գրառել այն, ինչը կհայտնվի վաղվա լրագրերի առաջին էջում. «Ճապոնացի չեմպիոնը, Տայշո կասյեր թիկնապահը, զորեղ մարտիկը, ժամանել էր Չինաստան մարտնչելու համար, սակայն հաղթվել է և հետ վերադարձել»:
Որոշ ժամանակ անց լսվեց կոչնակի ձայնը: Սրահի ժխորն ակնթարթորեն դադարեց և բոլոր ներկաների հայացքն ուղղվեց մրցահարթակին: Չեմպիոնը բարձր գոռոցով նետվեց Սուն Լուտանի վրա, որը կատարելապես լուռ կանգնած էր Սանտի դիրքում: Հայացք նետելով հարձակվողի վրա, Սուն Լուտանը կայծակնորեն մի կողմ քաշվեց և օգտագործելով «Կանաչ վիշապը շրջվում է» շարժումը` խուսանավեց հակառակորդի հարձակումից: Հակառակորդը խուժեց դատարկության մեջ, սակայն պահպանելով հավասարակշռությունը, շրջվեց և փորձեց հարված հասցնել երկու ձեռքով` դրա մեջ հսկայական ուժ դնելով: Սուն Լուտանը մի ակնթարթում օգտագործելով Բագուայի տեղաշարժը և երկու «լյանհուան» ափերը` անցավ հակառակորդի թիկունք: Սակայն նա, արձագանքելով այդ շարժմանը, գոռոցով ոտքով հարված կատարեց դեպի հետ: Սուն Լուտանը վերջին պահին կողքի թեքվեց` փորձելով խուսափել հարվածից: Սակայն չեմպիոնը, ըմբռնելով շարժումը, առանց իջեցնելու ոտքերը, կտրուկ փոխեց հարվածի ուղղությունը և ներդրեց իր ողջ ուժը ողնաշարին ուղղված շրջանաձև հարվածի մեջ: Հավաքվածների մեջից տարբեր կողմերից լսվեցին վախի բացականչություններ: Սուն Լուտանը, օգտագործելով թեթևության արվեստը, բարձրացրեց ցին և «Ծիծեռնակը թափանցում է ամպի մեջ» թռիչքով կասեցրեց չեմպիոնի ջանքերը: Դա շփոթեցրեց հակառակորդին, նա չկարողացավ պահել հավասարակշռությունը և ընկավ մրցահարթակի վրա: Հավածքվածների մեջից լսվեցին հիացական բացականչություններ և ճիչեր: Չեմպիոնը կրկին և կրկին հարվածներ էր հասցնում դատարկության մեջ, ամեն անգամ կատաղորեն նետվելով Սուն Լուտանի վրա: Սուն Լուտանը շարժվում էր վստահ և հստակ, առանց փոքր ինչ հուզվելու: Նա շփոթեցնում էր հակառակորդին կայծակնային շրջանաձև տարաշարժերով` հայտնվելով կամ մոտ կամ հեռվում, գործելով մերթ բարձրից, մերթ ցածրից: Դա զրկեց հակառակորդին իր առավելություններից՝ նվազեցնելով նրա քաջությունը: Հիմա նրան թվում էր, թե Սուն Լուտանը անհասկանալիորեն մերթ հայտնվում է, մերթ անհայտանում: Նա դադարեցրեց անընդհատ նետվել վարպետի վրա: Նրա աչքերի առաջ օղակներ էին հայտնվել, շնչառություն մեջ տատանումներ կային, հոգում` աններդաշնակություն:
Սուն Լուտանը, որոշելով, որ ժամանակը եկել է, ներշնչվեց և դրսևորելով Սինյիցյուանի արագությունը և անսպասելիությունը, կիրառելով կոշտ ջանքը` գանցզինը, սկսեց հարձակվել հակառակորդի վրա: Հոգնած չեմպիոնն արդեն չկարողացավ դիմակայել ճնշմանը: Սկզբից կրծքին, իսկ հետո մեջքին մեկը մյուսի հետևից նրա վրա թափվում էին հարվածները: Բարձր գոչյունով նա մի քանի նահանջի արագ քայլ կատարեց հետ և փոխելով մարտավարությունը` սկսեց կիրառել պաշտպանությունը հարձակման համար: Սուն Լուտանը ուժեղացրեց հարձակումը: Նրա հարձակումն իր ձևով զոհին հետապնդող գիշատչի էր հիշեցնում, իսկ ոգով`մուկ բռնող կատվի: Հավաքվածներին համակեց ուրախալի ոգևորության հոսանքը:
Հանկարծ Սուն Լուտանի ձեռքը հայտնվեց չեմպիոնի ամուր աքցանի մեջ: Չեմպիոնի սիրտը լցվեց մեծ ուրախությամբ: Օգտագործելով իր ամբողջ մարմնի զորությունը, նա ուժով ձգեց բռնված ձեռքը` ցանկանալով կոտրման հնարք կատարել: Հետևելով հակառակորդի ուժի ուղղվածությանը, Սուն Լուտանի ձեռքը, ասես ոսկորներ չունենալով, ճկունորեն թեքվեց և ազատվեց բռնվածքից: Չկարողանալով ուշքի գալ այդ անսպասելիությունից, հակառակորդը հարկարծ զգաց, թե ինչպես է սեփական ձեռքը ուժեղ ոլորվում, ասես այն պատվում է ամուր պողպատե լարով, ստիպելով իր ողջ մարմնին կորանալ և շարժվել ներքև: Հավաքելով ողջ ուժերը, չեմպիոնը փորձեց ազատ ձեռքով հարված հասցնել վարպետի կրծքին: Սակայն նախանշված թիրախի փոխարեն նրա ձեռքը հարվածեց դատարկության մեջ: Սուն Լուտանը, օգտագործելով «չորս լյանը պտտեցնում են հազար ցզին» հնարքը, խուսափեց հարվածից և անմիջապես դիմադարձ հարված հասցրեց ոտքով հակառակորդի որովայնի ներքին մասին: Այդ հարվածից հակառակորդը կռացավ և մեծ շենքի նման ընկավ մրցահարթակի հատակին: Նա տենդորեն փորձում էր բարձրանալ, բայց անհաջող: Միայն որոշ ժամանակ անց նրան դժվարությամբ հաջողվեց ոտքի կանգնել: Լսվեց կոչնակի ձայնը, սրահը լցվեց ծափահարությունների ձայով և հիացական բացականչություններով:
Չանան փողոցը լուսավորվեց ծագող արևի առաջին շողերով: Նոր լրագրերի տրցակներով տղաների խումբը դուրս վազեց մայթ:
- Ուրախացեք լավ լուրով, բռունցքի վարպետ Սուն Լուտանը գլխովին ջախջախեց ճապոնացի չեմպիոնին, - մանչուկների ձայները հասնում էին Սուն Լուտանի տանը: Լի Վենբյաոն, Ցի Գունբոն, Սուն Չժենչուանը ուրախ ժպտացին: Սուն Լուտանը կատարում էր Տայցզիցյուանի հարվածները, փոքրիկ Շուտինը ջանասիրաբար կրկնում էր հոր հետևից. «Սպիտակ կռունկը բացում է թևերը», «քշել կապկին», «ծուլորեն կոճկել հագուստը», պտույտ, բացում, փակում…
