Changes

Մատանիների Տիրակալը

Ավելացվել է 1411 բայտ, 13:10, 30 Ապրիլի 2016
/* Գլուխ երրորդ․ Երեք ճանապարհորդ */
― Այո, աշնանը տեղափոխվում եմ, ― հաստատում էր նա։ ― Մերի Բրենդիբաքն այնտեղ ինձ համար մաքուր բույն, իսկ գուցեև հարմարավետ տնակ է փնտրում։
Մերին իսկապես էլ փնտրեց և շատ փոքրիկ մի տնակ գնեց Ճագարի Գերանում, Բաքլբերիից Բաքմորիից քիչ հեռու։ Բոլորին, բացի Սեմից, Ֆրոդոն ասում էր, որ ինքը որոշել է տեղափոխվել այնտեղ մշտական բնակության։ Բրենդիդուիմք տեղափոխվելու միտքը հուշեց նրան ապագա ճանապարհի ուղղությունը՝ դեպի արևելք: Նապաստակի բլուրները գտնվում էին Հոբիթստանի արևելյան սահմանին: Բացի դրանից, Ֆրոդոն այնտեղ էր անցկացրել իր մանկությունը, ուստի և վերադաձն այնտեղ միանգամայն բնական էր դիտվում։
Գենդալֆը երկու ամսից ավելի մնաց Հոբիթստանում։ Բայց, մի անգամ երեկոյան, հունիսի վերջերին, հենց այն ժամանակ, երբ Ֆրոդոյի պլանները կայունացան, նա հանկարծ հայտարարեց, որ առավոտյան մեկնում է։
Սեպտեմբերի քսանին Բրենդիդուիմյան կամուրջով դեպի Ֆրոդոյի նոր տուն ուղևորվեցին երկու սայլ՝ բեռնված վաճառքից հետո մնացած կահույքով ու իրերով։ Հաջորդ օրն անցավ Գենդալֆին սպասելով։ Մյուս՝ Ֆրոդոյի հիսնամյակի առավոտը պարզ էր ու պայծառ, ինչպիսին հիշարժան Հյուրասիրության օրն էր։ Գենդալֆը չկար ու չկար։ Երեկոյան Ֆրոդոն հինգ հոգու սեղան բացեց իր և ընկերների համար՝ փորձելով ցրել վհատությունը։ Տոնի տրամադրություն չուներ, հոգին տանկնուվրա էր լինում: Ահա շուտով բարեկամներից բաժանվելու հերթը կգա։ Ի՞նչ պետք է նրանց ասի:
Երիտասարդ Իսկ երիտասարդ հոբիթները՝ Մերի Բրենդիբաքը, Ֆրեդեգար Կուզբոնցը, Ֆոլկո Բոքոնակը և Փերեգրին Տուկը աղմկալի ու անհոգ ուրախանում էին․ բազմաթիվ երգեր երգեցինէին, հազարումի բան հիշեցինև շուտով սեղանի շուրջ ուրախ տրամադրություն տիրեց: Խոհանոցից ամեն ինչ դուրս էին հանել, խմեցին Բիլբոյի կենացըբացի սեղանից ու աթոռներից, հետո երկու նորածինների կենացը միասինբայց ուտելիք, ինչպես որ սովորություն էր դարձել Ֆրոդոյի ծննդյան օրերին։ Հետո դուրս եկան մաքուր օդ շնչելու, նայեցին աստղերին ու գնացին քնելու։ Իսկ Գենդալֆն այդպես էլ չերևաց։ նաև գինի շատ կար: Ֆրոդոն չցանկացավ գինին վաճառել Քսակ-Պարկինսներին:
Հաջորդ օրն առավոտյան նրանք արագ-արագ — Չգիտեմ՝ ինչ կլինի մնացած իրերիս, երբ դրանք հայտնվեն Սերինիայի ճիրաններում, բայց սրա համար, համարեք լավ տուն եմ գտել,— հայտարարեց նա՝ մինչև վերջին սայլը բեռնեցին։ Սրանով մեկնեցին Մերին ու Գիրուկը (նրանք այդպես կաթիլը դատարկելով «Հին այգի» գինու վերջին գավաթը: Դա իրոք վերջինն գավաթն էր՝ ընկերներն արդեն մնացածի հախից եկել էին անվանում Ֆրեդեգար Կուղբոնցին)։ :
― Մեկնումեկը պետք էՀոբիթները բազմաթիվ երգեր երգեցին, որ անբաններիդ համար վառարան վառի նոր տանըհազարումի բան հիշեցին, ― ասաց Մերին։ ― Դե լավխմեցին Բիլբոյի կենացը, վաղը չէ մյուս օրը կտեսնվենքհետո երկուսի կենացը միասին, ինչպես որ սովորություն էր դարձել։ Հետո դուրս եկան մաքուր օդ շնչելու, եթե դուք ճանապարհին մեռելի պես չքնեք։ նայեցին աստղերին ու գնացին քնելու։ Իսկ Գենդալֆն այդպես էլ չերևաց։
Ֆալկոն նախաճաշեց Հաջորդ օրն առավոտյան նրանք արագ-արագ վերջին սայլը բեռնեցին։ Դրանով մեկնեցին Մերին ու գնաց, մնաց միայն Փինը։ Ֆրոդոն իրեն կորցրել էր, նա դեռ սպասում էր Գենդալֆին և որոշել էր սպասել մինչև մութն ընկելը։ Դե իսկ հետո, եթե ինքը հրաշագործին շատ հարկավոր լինի, թող վերջինս գա Ճագարի Գերան։ Մեկ էլ տեսար առաջինը նա հասավ այնտեղ։ Ֆորդոն որոշեց Զայգորդյան գետանցմանը մոտենալ զարտուղի ճանապարհով, որպեսզի գոնե վերջում մի անգամ էլ նայի Հոբիթստանին։ Գիրուկը (նրանք այդպես էին անվանում Ֆրեդեգար Կուղբոնցին)։
Միաժամանակ ճարպերս կհալեցնեմՄեկնումեկը պետք է, որ անբաններիդ համար վառարան վառի նոր տանը, ― ասաց ինքն իրենՄերին։ ― Դե լավ, վաղը չէ մյուս օրը կտեսնվենք, նայելով կիսադատարկ նախասենյակի փոշոտ հայելու մեջ։ Նա շատ նստելուց ահագին լայնքին էր տվել։ եթե ճանապարհին մեռելի պես չքնեք։
Կեսօրից քիչ անց հայտնվեցին Քսակ-Պարկինսները՝ Սերինիան իր սպիտակամազ ժառանգի՝ Լոթոյի հետ։ «Մի կերպ դիմացանք էսօր»Ֆոլկոն նախաճաշեց ու գնաց, մնաց միայն Փինը։ Ֆրոդոն իրեն կորցրել էր, ― ասաց նա, շեմից մտնելով։ Դա անքաղաքավարի դեռ սպասում էր Գենդալֆին և ոչ արդարացի․ մինչև գիշերվա ժամը տասներկուսը Պարկուտի տերը մնում որոշել էր Ֆրոդոն։ Բայց դե Սերինիայից ի՞նչ պահանջես, ախր նա յոթանասուն տարի ավելի է սպասելմինչև մութն ընկելը։ Դե իսկ հետո, քան ենթադրում էրեթե ինքը հրաշագործին շատ հարկավոր լինի, նրա հարյուրն արդեն անցել էր։ Եվ հենց այնպես չէր եկել, այլ նայելու, որ Բրենդիզայքներն ու մյուսները սխալմամբ իրենց հետ որևէ բան չտանեն, և մեկ թող վերջինս գա Ճագարի Գերան։ Մեկ էլ բանալիների համար։ Նրան ճանապարհ դնելը հեշտ գործ չէր․ տեսար առաջինը նա իր հետ բերել հասավ այնտեղ։ Ֆորդոն որոշել էր վաճառված կայքի ցուցակը և ցանկանում ոտքով գնալ: Նա ուզում էր ստուգելԲրենդիդուիմի գետանցմանը մոտենալ զարտուղի ճանապարհով, արդյոք ամեն ինչ տեղո՞ւմ է, թե ոչ։ որպեսզի գոնե վերջում մի անգամ էլ նայի Հոբիթստանին։
Ստուգեց մեկ անգամ― Միաժամանակ ճարպերս կհալեցնեմ, հետո՝ երկրորդ― ասաց ինքն իրեն, ստացավ բանալիների երկրորդ կապուկը և հավաստիացավ, որ բանալիների երրորդ կապուկը նրա համար կթողնեն Պարկուտավանում Համեստուկների մոտ։ նայելով կիսադատարկ նախասենյակի փոշոտ հայելու մեջ։ Նա «հըմ» արեց հետ էր վարժվել ոտքով զբոսանքներից և շրթունքները սեղմեց՝ իբր, գիտենք այդ Համեստուկներին, առավոտյան իրերի կեսը չի լինիինչպես իրեն թվաց, բայց վերջիվերջո գնաց։ ահագին լայնքին էր տվել։
Պնդերես հյուրերից ազատվելովԿեսօրից քիչ անց հայտնվեցին Քսակ-Պարկինսները՝ Սերինիան իր շիկամազ ժառանգի՝ Լոթոյի հետ։ «Վերջապես տիրացանք այս կալվածքին», երեք ճամփորդները խոհանոցում անշտապ թեյ էին խմում։ ― ասաց նա, շեմից մտնելով։ Դա անքաղաքավարի էր և ոչ արդարացի․ մինչև գիշերվա ժամը տասներկուսը Պարկուտի տերը մնում էր Ֆրոդոն։ Բայց դե Սերինիայից ի՞նչ պահանջես, ախր նա յոթանասուն տարի ավելի է սպասել, քան կարծում էր: Նրա հարյուրն արդեն անց էր։ Այնուամենայնիվ հենց այնպես չէր եկել, այլ նայելու, որ հին տերն ու մյուսները սխալմամբ իրենց հետ որևէ բան չտանեն, և մեկ էլ բանալիների համար։ Նրան ճանապարհ դնելը հեշտ գործ չէր․ նա իր հետ բերել էր վաճառված ապրանքների ցուցակը և ցանկանում էր ստուգել, արդյոք ամեն ինչ տեղո՞ւմ է, թե ոչ։
― Պարկուտում վերջին թեյախմությունն էր․․․ ― ասաց Ֆրոդոն և վճռականորեն հետ տարավ աթոռը։ Իրենց ափսեները ի հեճուկս ՍերինիայիՍտուգեց մեկ անգամ, չլվացին։ Սեմը հետո՝ երկրորդ, ստացավ բանալիների երկրորդ կապուկը և Փինը արագորեն կապեցին երեք պարկերի բերանները և հանեցին շեմքը։ Փինը գնաց այգում զբոսնելուհավաստիացավ, իսկ Սեմն անհետացավ ինչ-որ տեղ։ բանալիների երրորդ կապուկը նրա համար կթողնեն Զառիթափ-Նրբանցքում՝ Գեմջիների մոտ։ Նա «հըմ» արեց և շրթունքները սեղմեց՝ իբր, գիտենք այդ Գեմջիներին, առավոտյան իրերի կեսը չի լինի, բայց վերջիվերջո գնաց։
․․․ Արևը թեքվեց դեպի մայրամուտ, ու Պարկուտը մռայլՊնդերես հյուրերից ազատվելով՝ երեք ճամփորդները խոհանոցում անշտապ թեյ էին խմում։ Հայտարարված էր, դատարկված որ Սեմը նույնպես գնում է Բրենդիդուիմք՝ ծառայելու պարոն Ֆրոդոյին և քայքայված նրա այգուն հոգ տանելու: Ծերուկ Գեմջին էդ գործին հավանություն էր թվում։ Ֆրոդոն շրջում էր ծանոթ սենյակներում՝ մայրամուտի լույսը դժգունում տվել, բայց շարունակ տրտնջում էր, և անկյուններից մռայլ ստվերներ էին դուրս լողում։ թե՝ ոմանց զբոսանքի են գնում, իսկ ինքը պետք է Սերինիայի պես հարևանուհու հետ յոլա գնա:
― Պարկուտում վերջին թեյախմությունն էր․․․ ― ասաց Ֆրոդոն և վճռականորեն հետ հրեց աթոռը։ Իրենց ափսեները ի հեճուկս Սերինիայի, չլվացին։ Սեմը և Փինը արագորեն կապեցին երեք պարկերի բերանները և հանեցին շեմքը։ Փինը գնաց այգում զբոսնելու, իսկ Սեմն անհետացավ ինչ-որ տեղ։  Արևը թեքվեց դեպի մայրամուտ: Պարկուտը մռայլ, դատարկված և քայքայված էր թվում։ Ֆրոդոն շրջում էր ծանոթ սենյակներում, մինչև մայրամուտի լույսը դժգունեց, և անկյուններից մռայլ ստվերներ դուրս լողացին։ Շուտով բոլորովին մթնեց։ Նա շեմից դուրս եկավ, գնաց այգու հեռավոր դռնակի մոտ՝ հանկարծ մոտ ու նայեց բլուրը բարձրացող ճանապարհին: Հույսը չէր կորցնում, որ այնուամենայնիվ Գենդալֆը գա։ կտեսնի մեծ-մեծ քայլերով բլուրը բարձրացող Գենդալֆին։
Պարզ երկնքում աստղեր վառվեցին։
― Լավ գիշեր է լինելու, ― բարձրաձայն ասաց Ֆրոդոն։ ― Դա հրաշալի Հրաշալի է, քայլելը հաճելի կլինի։ Շատ նստեցինք, ազնիվ խոսք։ Կգնամ, իսկ Գենդալֆն արդեն թող ինքը հասնի իմ հետևից։ ― Նա շրջվեց տան կողմը և իսկույն կանգ առավ, ինչ-որ մոտիկ տեղից ձայներ լսելով․ երևի Պարկուտավանից է։ Խոսում էին Համեստուկը ու էլի ինչ-որ մեկը․ ձայնն անծանոթ էր, բայց սրտխանության չափ քստմնելի։ Օտարականն ինչ-որ բան էր հարցնում՝ լավ չէր լսվում, լսվում էր միայն ծեր Համեստուկի պատասխանը՝ զգուշավոր ու երկյուղած, համարյա թե վախեցած։
Նա շրջվեց տան կողմը և իսկույն քարացավ՝ ինչ-որ մոտիկ տեղից՝ երևի Զառիթափ-Նրբանցքից, ձայներ էին լսվում։ Խոսում էին ծեր Գեմջին ու էլի ինչ-որ մեկը․ ձայնն անծանոթ էր, բայց սրտխանության չափ զզվելի։ Օտարականն ինչ-որ բան էր հարցնում՝ լավ չէր լսվում, լսվում էր միայն ծեր Գեմջիի պատասխանը՝ զգուշավոր ու երկյուղած, համարյա թե վախեցած։  ― Ոչ, պարոն Պարկինսը մեկնել է։ Այսօր առավոտյան, իմ Սեմն էլ է նրա հետ, ամեն ինչ արդեն տեղափոխել են։ Հենց այդպես էլ տեղափոխել են, ինչ որ չեն վաճառել՝ տեղափոխել են․․․ Իսկ թե ինչու ու ինչի համար՝ դա արդեն իմ գործը չէ․․․ դե և ոչ էլ ձերը։ Հայտնի է, թե ուր՝ Բաքմորի, Ճագարի Գերանէ, իսկ գուցեև ավելի հեռուինչ է, դա բոլորը գիտեն։ Այ, հրեն՝ ուղիղ ճանապարհ է։ Չէ, ես ինքս չեմ եղել, իմ ինչին է պետք, էնտեղ էնտեղի ժողովուրդը վատն տարած է։ Չէ, ինչ-որ բան հաղորդել հանձն չեմ առնի։ Բարի գիշեր։
Քայլերը փափուկ իջան Զառիթափից, և Ֆրոդոն զարմացավ, թե ինքն ինչու է այդքան ուրախ, որ իջան, և ոչ թե բարձրացան։ «Ըստ երևույթին, ես անչափ հոգնել եմ հարցաքննություններից և ամեն տեսակ հետաքրքրասիրությունից, ― մտածեց նա։ ― Սարսափելի հետաքրքրասեր ժողովուրդ է մեզ մոտ»։
Նա մեկ ուզեց ծերուկ Համեստուկից Գեմջիից իմանալ, թե ով էր նրան նեղելնեղում, բայց հանկարծ միտքը փոխեց ու արագ քայլեց դեպի Պարկուտ։ Փինը իր տոպրակին հենված նստած քնել էր։ Սեմը չկար։ Ֆրոդոն ներս նայեց սև դռնից։
Սա՜մՍե՜մ, ― կանչեց նա։ ― Ո՞ւր ես․․․ ժամանակն է։
― Գալի՜ս եմ, տեր իմ, ― արձագանքեց Սեմը ինչ-որ խորքերից, և քիչ անց շրթունքները մաքրելով։ մաքրելով հայտնվեց։ Նա մառանում հրաժեշտ էր տալիս գինու տակառին։
Ֆրոդոն ծածկեց ու կողպեց կլոր դուռը— Հը, իսկ բանալին տվեց Սեմին։պակասդ լրացրի՞ր,— հետաքրքրվեց Ֆրոդոն:
― Դու վազիր քո սենյակը— Հա, իսկ այնտեղից՝ կարճ ճանապարհով, կհանդիպենք մարգագետնի կողմի դռնակի մոտ։ Գյուղով չենք գնա՝ թաքուն հետևում են, ականջ են դնում։ Դե, թռիր։ որոշ ժամանակ կպահի:
Սամը սուրաց մթության մեջ։ Ֆրոդոն ծածկեց ու կողպեց կլոր դուռը, իսկ բանալին տվեց Սեմին։
Վազիր բանալին տուր ծերուկիդ, իսկ այնտեղից՝ կարճ ճանապարհով: Կհանդիպենք մարգագետնի կողմի դռնակի մոտ։ Գյուղով չենք գնա՝ թաքուն հետևում են, ականջ են դնում։ Դե վերջապես գնում ենք, ― Փինին ասաց Ֆրոդոն։ թռիր։
Նրանք պարկերը մեջքներին գցեցին, ցուպերը վերցրեցին ու գնացին Պարկուտի արևմտյան պատի երկարությամբ։ Սեմը սուրաց մթության մեջ։
Մնաք բարովԴե, վերջապես գնում ենք, ― Փինին ասաց Ֆրոդոն, նայելով սև, կույր պատուհաններին։ Նա ձեռքը թափահարեց, շրջվեց և (ճիշտ այնպես, ինչպես Բիլբոն, միայն թե ինքն այդ մասին չգիտեր) սուզվեց այգու թփերի մեջ՝ Փինի հետևից։ Նրանց թռան ցածրիկ, բարակ գերանի վրայով և գնացին դաշտ, ալեկոծելով խավարը և խշխշացնելով բարձր խոտերը։Ֆրոդոն։
Պայմանավորված դռնակի մոտ նրանք կանգ առանՆրանք պարկերը մեջքներին գցեցին, ձգեցին պարկերի փոկերը և շուտով լսվեց Սեմի ոտնաձայնն ցուպերը վերցրին ու ֆսֆսոցը։ գնացին այգու արևմտյան պատի երկարությամբ։
Լիքը ― Մնաք բարով, ― ասաց Ֆրոդոն՝ նայելով սև, կույր պատուհաններին։ Նա ձեռքը թափահարեց, շրջվեց և (ճիշտ այնպես, ինչպես Բիլբոն, միայն թե ինքն այդ մասին չգիտեր) սուզվեց այգու թփերի մեջ՝ Փինի հետևից։ Նրանց ցատկեցին ցածրիկ ցանկապատի վրայով և գնացին դաշտ՝ ձուլվելով խավարին ու խշխշացնելով բարձր խոտերը։ Պայմանավորված դռնակի մոտ կանգ առան, նստեցին ու ձգեցին պարկերի փոկերը: Շուտով լսվեց Սեմի ոտնաձայնն ու ֆսֆսոցը։ Նա լիքը լցրած ուղեպարկը նա բարձրացրել գցել էր համարյա ուսերի վրաուսերին, իսկ գլխին ինչ-որ ճմրթված ֆետր էր դրել, իբրև գլխարկ։ Մթության մեջ իսկ և իսկ թզուկ էր։
― Որը որ ծանր է, դա, իհարկե, ինձ եք տվել, ― ասաց Ֆրոդոն։ ― Խեղճ խխունջներ ու չարքաշ արարածներ, ովքեր իրենց տունն ու կահույքը սեփական մեջքին են կրում․․․
― Էդ մեկը չէ, Սեմ, ― ասաց Փինը։ ― Մի կերպ կտանի, ինքն է դասավորել՝ մեզ էլ, իրեն էլ հավասար։ Դե ինքը մի փոքր ճարպակալել է․ մի քիչ կքայլի, պարկն էլ կթեթևանա, ինքն էլ։
― Ողորմացեք ծեր, անուժ հոբիթին, ― ծիծաղելով աղաչեց Ֆրոդոն։ ― Ճամփի վերջում ես Բաքմորի չհասած հալից ընկած կօրորվեմ, ոնց որ եղեգը քամուց։ Սակայն կատակը մի կողմ։ Սեմ, դու երևի քեզ վրա չափից շատ ես վերցրել, այ որ դադար տանք, կնայենք ու կտեղափոխենք։  Եվ նա վերցրեց իր ցուպը։
― Գիշերային զբոսանքից լավ ի՜նչ կա, ― ասաց նա։ ― Քնելուց առաջ մի երկու լիգ մաքուր օդում։ Եվ նա վերցրեց իր ցուպը:
Մի երկու լի՞գԴե ինչ, ― հարցրեց Սեմը։ ― Տեր իմ, շատ ծավալվեցիր։ Լիգը նույնիսկ հսկա մարդու համար հեշտ բան չէ՝ առա՛ջ: Գիշերային զբոսանքից լավ էլ ի՜նչ կա: Քնելուց առաջ մի երկու հազար քայլ։ Իսկ մեր, հոբիթականով՝ երևի մի չորս հազար կդառնա։ Չէ, տեր իմ, ե՛ս համաձայն չեմ այդպիսի երեկոյան զբոսանքների․․․ լիգ մաքուր օդում։
Նրանք իծաշարուկի Սկզբում օգտում էին արահետից, բայց շուտով թեքվեցին ու մտան դաշտ: իծաշարուկ գնում էին կանաչ ցանկապատի երկարությամբ, հողաբաժան թփուտների կողքով, և գիշերային խավարը պարուրել էր նրանց։ Թիկնոցները մուգ էին, քայլում էին Մուգ թիկնոցները հոբիթներին անտեսանելիէին դարձրել, ասես երեքն էլ կախարդական մատանի էին հագել։ Երբ երեք հոբիթ գնում են սուսիկ ու փուսիկ՝ նրանց հետևելը դժվար է։ Նույնիսկ զգուշավոր դաշտային գազանիկները հազիվ էին նկատում անաղմուկ ճամփորդներին։
Երբ Նորգորդն Հոբիթոնն իր գողտրիկ հովտով մնաց հեռվում, իսկ կածանը բարձրացավ սարը, և փողոցի լամպի հեռավոր լույսը վերջին անգամ թափանցեց ծառերի միջից, Ֆրոդոն շրջվեց ու նորից ձեռքը թափահարելով հրաժեշտ տվեց։
― Ի՞նչ իմանաս, էլ երբևէ կտեսնե՞մ մեր հովիտը, ― ցածր ձայնով խոսեց նա։
Վստահելի
1342
edits