==ԳԼՈՒԽ ՉՈՐՐՈՐԴ==
— Կատարյալ խելագար է,— ասաց Թեյլորը։
Գեստարմուսը քիչ առաջ գնացել էր սենյակից։
— Ի՞նչ հույս ունի։
— Տղան սոսկալի խառնված է,— շարունակեց Թեյլորը։— Ինչպես բոլոր կույրերը։
Կարտոպը վեր կացավ և սկսեց ետուառաջ անել։
— Ես մտածում եմ, արդյոք հետին միտք չունի՞։
— Ի՞նչ միտք։ Բնավ։ Պարզապես քիթը տնկել է։
— Պա՜րոնայք, պարոնայք,— ասաց Միրիամը,— այդքան խիստ մի եղեք։— Պատկերացրեք ձեզ նրա տեղը։ Նա կույր է։ Եղբորը մահվան են դատապարտել։ Կարծում եմ, որ պետք է մի քիչ խղճալ նրան։
Լռություն տիրեց։
— Շատ լավ, խղճում եմ նրան։ Բարի գիշեր,— ասաց Վեստը։
Բարեկամները սպասում էին նրան։ Պիտի ճաշեին գնչուական ռեստորանում։
— Մի րոպե,— ասաց Կարտոպը։— Բոլորս միասին կգնանք։ Ցույց չտանք, թե փախչում ենք։
— Բայց ես չեմ փախչում, ես հեռանում եմ։ Իմ կողմից ցտեսություն ասեք նրան։ Եթե հարկ լինի, ներողություն խնդրեք իմ փոխարեն։
Նա գնաց դեպի դուռը, պտտեց բռնակը, բայց դուռը չբացվեց, բանալիով փակված էր։ Հայացքով փնտրեց բանալին։ Հետո, չգտնելով, գնաց խոհանոց։ Ետնամուտքն էլ բանալիով փակ էր։ Դուռն ապակեպատ էր։ Նա կարող էր հրել, ապակին ջարդել և գնալ։ Բայց չհամարձակվեց։ Վերադարձավ հյուրասենյակ։
— Մենք փակված ենք,— ասաց նա։— Պետք է բանալին գտնել։
— Քիչ հետո գնամ նրանից խնդրեմ,— ասաց Միստոնը։
Միստոնը ցանկություն չուներ միանգամից տուն գնալու։ Գիտեր, որ կինն իրեն սպասում է։ Հազար ու մի հարց պիտի տար։ Վեստը տնկվեց նրա առջև.
— Իսկ ինչո՞ւ քիչ հետո։
Միստոնը քորեց քիթը։
— Ես մտածում եմ, քանի որ հավաքվել ենք, գուցե դատավարռւթյանը վերաբերող մի քանի փաստեր վերանայենք։
Վեստը սիգարեթը ճզմեց մոխրամանի մեջ։ Նա ամբողջությամբ կարմրել էր.
— Ո՛չ, ո՛չ, ո՛չ։ Բավական է երեխայություն անեք։ Դատավարությունն ավարտված է, հիմնովին ավարտված է, անցա՛ծ։ Վե՜րջ, վե՜րջ, այլևս խոսելու բան չկա։
Միստոնը նահանջեց.
— Լավ, լավ, հաշվենք, թե ոչինչ չասացի։
— Եվ, վերջապես, պարոնայք, եթե այս դատը վերանայելու լինեինք, կփոխեի՞ք ձեր կարծիքը։
— Ես՝ ոչ,— ասաց Կարտոպը։— Ես համոզված եմ նրա մեղավորության մեջ։
— Ես նույնպես,— ասաց Վեստը։— Իսկ դո՞ւք, Թեյլոր։
Թեյլորը շունչ առավ.
— Ես դատել եմ հոգով և խղճով։
— Իսկ դո՞ւք, միսս Հորք։
Միրիամը շրթունքը կծեց, մտածեց.
— Ես չեմ հավատում անհրաժեշտ պաշտպանությանը։ Ես համոզված եմ նրա մեղավորության մեջ։
— Իսկ դո՞ւք, Միստոն։
Վերջինս ուզեց իր ասածին կարևորություն տալ։ Կարճ հասակը ձգեց, լռեց, հայացքը հառեց առաստաղին՝ կարծես մտածում էր, հետո հայտնեց.
— Մեղավոր է։
Վեստը հաղթական հայտարարեց.
— Ուրեմն մենք մի կարծիքի ենք։ Հիանալի է։ Գնացեք բանալին բերեք...
Քանի որ ոչ ոք չշարժվեց, Վեստը որոշեց.
— Գնամ ինքս բերեմ։
Ննջասենյակի դռան մոտ վարանեց, հետո կամաց թակեց։ Լսվեց Գեստարմուսի ձայնը.
— Ի՞նչ է։
— Ես եմ, մենք ենք։ Մենք գնում ենք։
— Արդե՞ն։
Դուռը բացվեց, հայտնվեց Գեստարմուսը։
— Արդեն վերանայեցի՞ք դատը։
Նա ձեռքը բարձրացրեց, որպեսզի առաջնորդվի։ Վեստն ընկրկեց։
— Լսեք,— ասաց Վեստը։— Եմ ենթադրում եմ, որ դուք կիրթ մարդ եք։ Մի չարաշահեք իրադրությունը, տվեք բանալին։ Մենք ոչինչ չենք կարող անել ձեր եղբոր համար։ Նա պետք է հանգիստ պահեր իրեն։
Կույրի շրթունքները շարժվեցին։
— Խեղճը... խեղճը... խեղճը...
Վեստն ուսերը թոթվեց և Կարտոպին նշան անելով, որ ուզում է հետը խոսել, նստեց բազկաթոռին։ Վերջինս շրթունքները թրջեց, որպեսզի փափկացնի ձայնը.
— Իսկապես, ի՞նչ եք ուզում մեզնից։
— Ես ձեզ ասացի։ Դատի վերանայում։
— Արդեն արված Է։
— Եվ ձեր կարծիքը չեք փոխե՞լ։
— Մենք բոլորս համաձայն ենք ձեր եղբոր մեղավորության մեջ։ Բոլորս։ Միաձայն։
Գեստարմուսը մի պահ մտածեց։
— Դուք լուրջ մարդիկ չեք,— ասաց նա։
— Եթե մենք լուրջ չլինեինք, մեզ ատենակալ չէին ընտրի։
Մի հեգնական ժպիտ սահեց Գեստարմուսի շրթունքներով։ Հետո միանգամից փոխվեց։ Նա գլուխն իջեցրեց և հևալով ասաց.
— Ամեն ինչ վերջացել է։ Տխմարության թագավորությունն է սկսվել։ Հանուն ինչի՞։ Ամեն ինչ դատարկ է և իզուր։ Գավազանս։ Ո՞ւր է գավազանս։ Չեք տեսե՞լ իմ գավազանը։ Այսուհետև միայն գավազանն է մնում ինձ։
Նրանք նայում էին շուրջբոլորը։ Գավազանը չկար։
— Ինչ հիմարն եմ ես,— ասաց Գեստարմուսը։— Գավազանը եղբորս սենյակում է, անկողնու վրա։ Որևէ մեկը չի ուզի՞ բերել։
— Ես գնամ,— ասաց Կարտոպը։
— Սպասե՛ք,— ասաց Գեստարմուսը։— Պարկետի վրա կարող եք սահել, պարոն Կարտոպ։ Կարո՞ղ եմ խնդրել ձեզ, որ կոշիկները հանեք։
— Իմ կոշիկները մաքուր են,— ասաց Կարտոպը։
— Հնարավոր է։ Բայց իմ գավազանը թանկարժեք է։ Այս պահիս շատ փխրուն է։ Ամենաթեթև ցնցումից կարող է ցրիվ գալ։
Վեստը մատը դրեց ճակատին և գլուխը ճոճեց։
— Ես ձեզ խոստանում եմ, չսահել,— ասաց Կարտոպը։— Ահա, ես հանում եմ կոշիկներս։
— Դուք նայլոնե գուլպա եք հագե՞լ։
— Բրդյա,— պատասխանեց Կարտոպը՝ համբերությունը հատած։— Մաքուր բուրդ։
— Հիանալի է։ Բերեք գավազանը։ Բայց, ուշադիր։ Այսինքն... ավելի լավ է գնամ ինքս բերեմ։ Ես ձեզ չեմ վստահում։
Նա գնաց եղբոր սենյակը և մեկ րոպե հետո հայտնվեց՝ գավազանը երկու ձեռքով բռնած։
Դա թանկարժեք փայտից պատրաստած, լավ լաքած, քանդակազարդ գավազան էր։ Հավանաբար բնակարանում էր գործածում։
— Բոլորդ այստե՞ղ եք։ Լավ լսեք ինձ։
Նա պտտեց֊հանեց գավազանի գլուխը։
— Ինչպես տեսնում եք,— ասաց նա,— ներսը դատարկ է։
Նա ցույց տվեց գավազանի գլուխը, որն իսկապես դատարկ էր։ Գեստարմուսը գավազանի մյուս մասը կամաց թեքեց։
— Այստեղ էլ դատարկ է, բայց մասամբ։ Այդտեղ լրիվ դատարկ չէ, որովհետև մի կեռ կա։ Դա շատ օգտակար է։ Այնտեղ կարելի է դանակ դնել կամ սովորական ոսկեդրամ։ Ինչպես տեսնում եք, ոչ դանակ կա, ոչ էլ ոսկեդրամ. միայն մի փոքրիկ սրվակ։
Նա հանեց սրվակը։
— Լավ նայեք, դա շատ կարևոր է։ Գուշակեք, թե ինչ է։
Նրանք ուշադիր նայում էին։
— Դուք ձեզ հարց եք տալիս, թե սա ի՞նչ կարող է լինել,— ասաց Գեստարմուսը։— Պարոն դեղագործ, ըստ ձեզ, ի՞նչ է։
Վեստն անհամբեր պատասխանեց.
— Ես ենթադրում եմ, որ դա սոսինձ է։
— Կարող է և լինել, իսկապես։ Բայց սոսինձ չէ, գտեք...
— Յուղ է։
— Ոչ, յուղ չէ։
— Չգիտեմ,— ասաց Վեստը։— Եվ պետքս չէ։
— Դուք սխալ եք։ Սա պարզապես ՆԻ... ՆԻ... ՆԻՏ... Օգնեք, որ հիշեմ...
Վեստը վեր թռավ։
Գեստարմուսն արտաբերեց։
— ՆԻՏ-ՐՈ-ԳԼԻ-ՑԵ-ՐԻՆ։
==ԳԼՈՒԽ ՀԻՆԳԵՐՈՐԴ==