Սթափվելու ժամանակ չտալով, Օստապը թեյքամիչը դրեց սեղանին, վերցրեց աթոռը և, հիասքանչ կնոջից իմանալով ամուսնու հասցեն, քաղաքավարի գլուխ տվեց։
==Աբեսալոմ Վլադիմիրովիչ Իզնուրենկով==
Կոնցեսիոներների համար թեժ օրեր սկսվեցին։ Օստապը պնդում էր, թե աթոռները պետք է տաք֊տաք ծեծել։ Իպոլիտ Մատվեևիչը ներումն էր ստացել, թեև ժամանակ առ ժամանակ Օստապը հարցաքննում էր նրան։
― Ինչ ղալաթ արեցի, որ կապվեցի ձեզ հետ։ Ճիշտն ասած, դուք իմ ինչի՞ն եք պետք։ Լավ կանեիք գնայիք ձեր տուն, զագս։ Այնտեղ ձեզ սպասում են հանգուցյալները, նորածինները։ Մի տանջեք մանկիկներին։ Գնացե՛ք։
Բայց հոգու խորքում մեծ կոմբինատորը կապվել էր վայրենացած պարագլխին։ «Առանց նրան այնքան էլ ծիծաղելի չէ ապրելը», ― մտածում էր Օստապը։ Եվ նա ուրախ նայում էր Վորոբյանինովին, որի գլխին արդեն արծաթյա գազոն էր բուսել։
Աշխատանքների պլանում Իպոլիտ Մատվեևիչի նախաձեռնությունը կարգին տեղ էր հատկացված։ Հենց որ մեղմաբարո Իվանոպուլոն գնում էր, Բենդերը իր կոմպանյոնի գլխին էր մոտեցնում գանձերը գտնելու ամենակարճ ուղիները։
― Գործել համարձակ։ Ոչ ոքի չհարձուփորձել։ Ավելի շատ անպատկառություն։ Դա դուր է գալիս մարդկանց։ Երրորդ անձերի միջոցով ոչինչ չձեռնարկել։ Հիմարներ այլևս չկան։ Ոչ ոք ձեզ համար ադամանդ դուրս չի քաշի ուրիշի գրպանից։ Բայց և առանց քրեագործության։ Օրենսգիրքը մենք պետք է հարգենք։
Եվ այնուամենայնիվ հետախուզման գործերը այնքան էլ փայլուն չէին ընթանում։ Խանգարում էին քրեական օրենսգիրքը և մեծ թվով բուրժուական նախաշարժմունքներ, որ պահպանվել էին մայրաքաղաքի բնակիչների մոտ։ Նրանք, օրինակ, հանդուրժել չէին կարող գիշերային այցելությունները՝ օդանցքների միջով։ Ստիպված էին միայն լեգալ աշխատել։
Էլլոչլա Շչուկինայի մոտ Օստապի կատարած այցելության օրը ուսանող Իվանոպուլոյի սենյակում կահույք հայտնվեց։ Դա թեյքամիչի հետ փոխանակված աթոռն էր ― էքսպեդիցիայի երրորդ ավարը։ Վաղուց անցել էր այն ժամանակը, երբ ադամանդների ետևից ընկնելը ընկերների մեջ հուժկու հույզեր էր հարուցում, երբ նրանք մագիլներով հոշոտում էին աթոռները և կրծում նրանց զսպանակաները։
― Եթե նույնիսկ աթոռների մեջ ոչինչ չկա, ― ասում էր Օստապը, ― հաշվեք, որ մենք արդեն վաստակել ենք առնվազն տասը հազար։ Ամեն մի բացած աթոռ ավելացնում է մեր շանսերը։ Ի՞նչ արած, որ դամոչկայի աթոռի մեջ ոչինչ չկա։ Դրա համար չարժե կոտրատել այն։ Թող Իվանոպուլոն կայքի տեր դառնա։ Մեզ համար էլ հաճելի կլինի։
Նույն օրը կոնցեսիոներները չվեցին վարդագույն տնակից և ցրվեցին տարբեր կողմեր։ Իպոլիտ Մատվեևիչին հանձնարարված էր Սադովո֊Սպասսկայի մկկացող անծանոթը, ծախսերի համար տրված էր քսանհինգ ռուբլի, պատվիրված էր գարեջրատուն չմտնել և չվերադառնալ առանց աթոռի։ Էլլոչկայի ամուսնուն մեծ կոմբինատորը վերցրեց իր վրա։
Իպոլիտ Մատվեևիչը N 6 ավտոբուսով կտրեց անցավ քաղաքը։ Կաշվե նստարանի վրա ցնցվելով և վեր֊վեր թռչելով մինչև կառեթի լաքած առաստաղը, նա մտածում էր այն մասին, թե ինչպես իմանա մկկացող քաղաքացու ազգանունը, ինչ պատրվակով մտնի նրա մոտ, ինչ ասի առաջին ֆրազով և ինչպես անցնի բուն նյութին։
Կարմիր դարբասների մոտ իջնելով, նա Օստապի գրած հասցեով գտավ հարկավոր տունը և սկսեց ման գալ նրա շուրջը։ Նա սիրտ չէր անում ներս մտնել։ Դա մի հին, մոսկովյան կեղտոտ հյուրանոց էր, որ վերածել էին բնակընկերության, և դատելով շենքի ցեխոտված ճակատից, կոմպլեկտավորել էին չարամիտ չվճարողներով։
Իպոլիտ Մատվեևիչը երկար կանգնեց շքամուտքի առաջ․ նա մոտենում էր նրան, բերանացի արավ ձեռագիր հայտարարությունը, որի մեջ սպառնալիքներ կային անփույթ կենվորների հասցեին և, ոչ մի որոշում չընդունելով, բարձրացավ երկրորդ հարկ։ Առանձին սենյակները դուրս էին գալիս միջանցք։ Դանդաղ, ասես գրատախտակին էր մոտենում ապացուցելու չսովորած թեորեման, Իպոլիտ Մատվեևիչը մոտեցավ N 41 սենյակին։ Դռան վրա մի կնոպկայով գլխիվայր ամրացված էր այցեքարտ․
Կատարյալ մտախավարումի պայմաններում, Իպոլիտ Մատվեևիչը մոռացավ թակել, բացեց դուռը, լուսնոտի երեք քայլ արեց և հայտնվեց սենյակի մեջտեղում։
― Ներեցեք, ― ասաց նա խեղդված ձայնով, ― կարո՞ղ եմ տեսնել ընկեր Իզնուրենկովին։
Աբեսալոմ Վլադիմիրովիչը չէր պատասխանում։ Վորոբյանինովը գլուխը բարձրացրեց և նոր միայն տեսավ, որ սենյակում ոչ ոք չկա։
Սենյակի արտաքին տեսքով դժվար էր որոշել տանտիրոջ հակումները։ Պարզ էր մի բան, որ նա ամուրի է և սպասավոր չունի։ Պատուհանի գոգին մի թուղթ էր դրված երշիկի կլեպներով։ Պատի տակի թախտը ծածկված էր թերթերով։ Փոքրիկ գրադարակի վրա մի քանի փոշոտ գրքեր կային։ Պատերի վրայից նայում էին կատուների և կատվիկների գունավոր նկարներ։ Սենյակի մեջտեղը, թեք ընկած կեղտոտ կոշիկների կողքին կաղնե սեղան էր դրված։ Կահավորման բոլոր առարկաներից, այդ թվում և ստարգորոդյան առանձնատան աթոռից մորեգույն զմուռսե կնիքներ էին կախված։ Բայց Իպոլիտ Մատվեևիչը ուշադրություն չդարձրեց դրանց վրա։ Նա անմիջապես մոռացավ քրեական օրենսգիրքը, Օստապի խրատները և վրա պրծավ աթոռին։
Այդ ժամանակ թախտի վրա թերթերը շարժվեցին։ Իպոլիտ Մատվեևիչը վախեցավ։ Թերթերը սահեցին ու ընկան հատակին։ Նրանց տակից դուրս եկավ հանգիստ մի կատու։ Նա անտարբեր նայեց Իպոլիտ Մատվեևիչին և սկսեց լվացվել, թաթիկներով ականջը, այտը և բեղը տրորելով։
― Փո՛ւհ, ― ասաց Իպոլիտ Մատվեևիչը։
Եվ աթոռը քարշ տվեց դեպի դուռը։ Դուռն ինքն իրեն բացվեց։ Շեմքին հայտնվեց սենյակի տերը՝ մկկացող անծանոթը։ Նա վերարկուով էր, որի տակից երևում էր մանուշակագույն վարտիքը։ Ձեռքին բռնած ուներ շալվարը։
Աբեսալոմ Վլադիմիրովիչ Իզնուրենկովի մասին կարելի էր ասել, որ նման մեկ ուրիշը չկար ամբողջ հանրապետության մեջ։ Հանրապետությունն ըստ արժանվույն գնահատում էր նրան։ Նա մեծ օգուտ էր բերում հանրապետությանը։ Եվ այնուամենայնիվ նա մնում էր անհայտ, թեև իր արվեստի մեջ նույնքան վարպետ էր, որքան Շալյապինը՝ երգի, Գորկին՝ գրականության, Կապաբլանկան՝ շախմատի, Մելնիկովը՝ չմուշկներով վազքի և Տվերսկոյի ու Կամերգրադսկու անկյունում լավագույն տեղը գրաված մեծագույն քթով դարչնագույն ասորին՝ դեղին կրեմով սապոգներ մաքրելու մեջ։
Շալյապինը երգում էր։ Գորկին մեծ վեպ էր գրում։ Կապաբլանկան պատրաստվում էր մրցելու Ալյոխինի հետ։ Մելնիկովը ռեկորդներ էր պոկում։ Ասորին քաղաքացիների կոշիկները հասցնում էր արևային փայլի։ Աբեսալոմ Իզնուրենկովը սրամտում էր։
Նա երբեք չէր սրամտում աննպատակ՝ ի սեր դիպուկ խոսքի։ Այդ բանը նա անում էր երգիծական ամսագրերի առաջադրանքներով։ Իր ուսերի վրա նա տանում էր պատասխանատու կամպանիաներ, նկարների և ֆելիետոնների թեմաներ էր մատակարարում մոսկովյան երգիծական ամսագրերի մեծամասնությանը։
Մեծ մարդիկ իրենց կյանքում սրամտում են երկու անգամ։ Այդ սրամտությունները մեծացնում են նրանց փառքը և մնում պատմության մեջ։ Իզնուրենկովը ամսական բաց էր թողնում ամենապակասը վաթսուն առաջնակարգ սրամտություն, որոնց ժպիտով կրկնում էին բոլորը, և այնուամենայնիվ մնում էր անհայտության մեջ։ Եթե Իզնուրենկովի սրամտությունը դնում էին նկարի տակ, ապա փառքը բաժին էր ընկնում նկարչին։ Նկարչի անունը տեղավորում էին նկարի վերևում։ Իզնուրենկովի անունը չէր լինում։
― Դա սարսափելի է, ― բղավում էր նա։ ― Անհնարին է ստորագրել։ Ինչի՞ տակ ստորագրեմ։ Եկու տողի՞։
Եվ նա շարունակում էր կատաղի պայքարել հասարակության թշնամիների՝ վատ կոոպերատորների, վատնիչների, Չեմբեռլենի, բյուրոկրատների դեմ։ Նա իր սրամտություններով խայթում էր քծնողներին, տնային կառավարիչներին, մասնավորներին, վարիչներին, խուլիգաններին, քաղաքացիներին, որոնք չէին ցանկանում գներն իջեցնել, և խնայողության ռեժիմից խուսափող տնտեսվարներին։
Ամսագրի լույս տեսնելուց հետո սրամտությունները արտասանվում էին կրկեսի հրապարակներից, արտացոլվում էին երեկոյան թերթերում առանց աղբյուրը ցույց տալու և բեմերից հրամցվում էին հասարակությանը «կուպլետիստ֊հեղինակների» կողմից։
Իզնուրենկովը կարողանում էր սրամտել այն բնագավառներում, ուր թվում էր, թե արդեն ոչ մի ծիծաղելի բան ասել չի կարելի։ Այնպիսի հյուծված անապատից, ինչպիսին ինքնարժեքի ուռցված վերադիրներն են, Իզնուրենկովը կարողանում էր հումորի մոտ հարյուր գլուխգործոցներ քամել։ Հայնեի ձեռքերը կթուլանային, եթե նրան առաջարկեին որևէ ծիծաղելի և միաժամանակ հասարակականորեն օգտակար բան ասել փոքր արագության բեռների սխալ տարիֆադրման մասին։ Մարկ Տվենը կփախչեր այդպիսի թեմայից։ Բայց Իզնուրենկովը մնում էր իր պոստում։
Նա վազվզում էր խմբագրական սենյակներով, դիպչելով մոխրամաններին և մկկալով։ Տասը րոպեից թեման մշակված էր լինում, նկարը լավ մտածված և վերնագիրը սարքած։
Տեսնելով իր սենյակում մի մարդու, որ տանում է կնքած աթոռը, Աբեսալոմ Վլադիմիրովիչը թափահարեց հենց նոր դերձակի մոտ արդուկած շալվարը, ցատկոտեց և ծղրտաց․
― Գժեվ՛լ եք, ինչ է։ Ես բողոքում եմ։ Դուք իրավունք չունեք։ Վերջապես, օրենք կա։ Թեև այն հիմարների համար չի գրված, բայց դուք հավանորեն լսած կլինեք, որ կահույքը դեռ կարող է երկու շաբաթ մնալ․․․ Ես կբողոքեմ դատախազին․․․ Ես կվճարեմ, վերջապես։
Իպոլիտ Մատվեևիչը կանգնել էր տեղում, իսկ Իզնուրենկովը դեն նետեց վերարկուն և, դռներից չհեռանալով, շալվարը քաշեց իր Չիչիկովի ոտքերի պես չաղ ոտքերը։ Իզնուրենկովը հաստլիկ էր, բայց վտիտ դեմք ուներ։
Վորոբյանինովը չէր կասկածում, որ հիմա իրեն կբռնեն և քարշ կտան միլիցիա։ Ուստի և խիստ զարմացավ, երբ սենյակի տերը, իր վրան֊գլուխը կարգի բերելուց հետո, անսպասելիորեն հանդարտվեց։
― Հասկացեք ախր, ― խոսել սկսեց տանտերը, հաշտվողական տոնով, ― չէ՞ որ ես չեմ կարող համաձայնել դրան։
Իպոլիտ Մատվեևիչը Իզնուրենկովի փոխարեն նույնպես կարող էր վերջ ի վերջո չհամաձայնել, որ օր ցերեկով իրենից աթոռները գողացան։ Բայց նա չգիտեր ինչ ասել, ուստի լռում էր։
― Այդ ես չեմ մեղավոր։ Մեղավորը ինքը Մուզպրեդն է։ Այո, ես խոստովանում եմ, ութ ամիս չեմ վճարել վարձով վերցրած դաշնամուրի համար, բայց հո չեմ ծախել, թեև լիակատար հնարավորություն ունեի այդ անելու։ Ես ազնվորեն վարվեցի, իսկ նրանք ժուլիկաբար։ Դաշնամուրը վերցրին հերիք չէ, դատարան էլ տվեցին և կահույքը վերգրեցին։ Ինձ մոտ վերգրել ոչինչ չի կարելի։ Այս կահույքը արտադրության գործիք է։ Աթոռը նույնպես արտադրության գործիք է։
Իպոլիտ Մատվեևիչը ինչ֊որ բան գլխի ընկավ։
― Բա՛ց թողեք աթոռը, ― հանկարծ վնգստաց Աբեսալոմ Վլադիմիրովիչը։ ― Լսո՞ւմ եք։ Դո՛ւք։ Բյուրոկրա՛տ։
Իպոլիտ Մատվեևիչը խոնարհաբար բաց թողեց աթոռը և թոթովեց․
― Ներեցեք, թյուրիմացություն է, պաշտոնս է այսպիսին։
Այստեղ Իզնուրենկովը սաստիկ ուրախացավ։ Նա սկսեց վազվել սենյակում և երգել․ «Իսկ առավոտյան նա կրկին ժպտում էր, ինչպես միշտ իր պատուհանի առջև»։ Նա չգիտեր, թե ինչ աներ իր ձեռքերի հետ։ Նրանք թռչում էին։ Նա սկսեց կապել իր փողկապը և, չպրծած, թողեց։ Ապա վերցրեց լրագիրը և, ոչինչ չկարդալով, նետեց հատակին։
― Ուերմն այսօր կահույքը չե՞ք վերցնի․․․ Լա՛վ է։ Ա՛խ, ա՛խ։
Իպոլիտ Մատվեևիչը օգտվելով բարեհաջող դասավորված հանգամանքներից, շարժվեց դեպի դուռը։
― Սպասեցե՛ք, ― բղավեց հանկարծ Իզնուրենկովը ― Դուք երբևէ տեսե՞լ եք այսպիսի կատու։ Ասացեք, նա իսկապե՞ս արտաքո կարգի փափկամազ է։
Կատուն հայտնվեց Իպոլիտ Մատվեևիչի դողդոջուն ձեռքերի մեջ։
― Բա՛րձր դաս․․․ ― քրթմնջում էր Աբեսալոմ Վլադիմիրովիչը, չիմանալով ինչ անել իր անսպառ եռանդը։ ― Ա՛խ, ա՛խ․․․
Նա նետվեց դեպի պատուհանը, ձեռքերը իրար զարկեց և սկսեց հաճախակի գլուխ տալ դիմացի տան պատուհանից իրեն նայող երկու աղջիկներին։ Նա դոփում էր տեղում և քնքշանքով հոգոցներ քաշում։
― Արվարձանի աղջիկնե՛ր։ Լավագույն պտո՛ւղը․․․ Բա՛րձր դաս․․․ Ա՛խ․․․ «Իսկ առավոտյան նա կրկին ժպտում էր, ինչպես միշտ իր պատուհանի առջև․․․»։
― Դե, ես գնում եմ, քաղաքացի, ― հիմարաբար ասաց կոնցեսիայի դիրեկտորը։
― Սպասեցեք, սպասեցեք, ― հանկարծ իրար անցավ Իզնուրենկովը։ ― Մի րոպե․․․ Ա՛խ․․․ Բա կատո՞ւն։ Նա արտաքո կարգի փափկամազ է, այնպես չէ՞․․․ Սպասեցեք․․․ Ես հիմա․․․
Նա շփոթված քրքրեց գրպանները, վազեց, վերադարձավ, ախ քաշեց, պատուհանից դուրս նայեց, նորից վազեց ու նորից վերադարձավ։
― Ներեցեք, հոգյակս, ― ասաց նա Վորոբյանինովին, որն այդ ամբողջ բարդ գործողությունների ընթացքում կանգնել էր ձեռքերը զինվորավարի ծալած։
Այդ ասելուն պես նա հիսուն կոպեկ տվեց պարագլխին։
― Ոչ, ոչ, մի հրաժարվեք, խնդրում եմ։ Ամեն մի աշխատանք պետք է վարձատրվի։
― Անչափ շնորհակալ եմ, ― ասաց Իպոլիտ Մատվեևիչը, զարմանալով իր հնարագիտության վրա։
― Շնորհակալություն, սիրելիս, շնորհակալություն, հոգյակս։
Միջանցքով անցնելիս, Իպոլիտ Մատվեևիչը լսեց Իզնուրենկովի սենյակից մկկոց, ճղճղոց, երգ ու բուռն ճիչեր։
Փողոցում Վորոբյանինովը հիշեց Օստապին և վախից դողաց։
Էռնեստ Պավլովիչ Շչուկինը թրև էր գալիս դատարկ բնակարանում, որն ամառվա ընթացքում սիրալիր նրան էր զիջել իր բարեկամը, և որոշում էր մի հարց՝ վաննա ընդունե՞լ, թե չընդունել։
Երեքսենյականոց բնակարանը տեղավորված էր իննհարկանի տան հենց կտուրի տակ։ Նրանում, բացի գրասեղանից և Վորոբյանինովի աթոռից, միայն մի տրյումո կար։ Արևն անդրադառնում էր հայելու մեջ և աչք էր ծակում։ Ինժեները պառկեց գրասեղանի վրա, բայց իսկույն վեր ցատկեց։ Ամեն ինչ շիկացած էր։
«Գնամ լվացվեմ», ― որոշեց նա։
Նա հանվեց, հովացավ, նայեց հայելու մեջ և գնաց վաննայի սենյակը։ Զովությունը պարուրեց նրան։ Նա մտավ վաննան, էմալե կապույտ ամանով ջուր շաղ տվեց վրան և առատորեն սապնվեց։ Նա ամբողջովին ծածկվեց սապնի փրփուրով և նմանվեց տոնածառի ձմեռ֊պապիկի։
― Լա՜վ է, ― ասաց Էռնեստ Պավլովիչը։
Ամեն բան լավ էր։ Զովություն տիրեց։ Կինը չկար։ Առջևում լիակատար ազատություն էր։ Ինժեները նստեց և պտտեցրեց ծորակը, որպեսզի սապոնը մաքրի։ Ծորակը շնչասպառ եղավ և սկսեց դանդաղորեն ինչ֊որ անորոշ բաներ ասել։ Ջուր չէր գալիս։ Էռնեստ Պավլովիչը լպրծուն ճկույթը մտցրեց ծորակի անցքը։ Մի բարակ շիթ ծորաց, բայց ուրիշ ոչինչ չկար։ Էռնեստ Պավլովիչը կնճռոտվեց, դուրս եկավ վաննայից, ոտքերը հերթով բարձրացնելով, և գնաց դեպի խոհանոցային ծորակը։ Բայց այնտեղ էլ հնարավոր չեղավ որևէ բան կթել։
Էռնեստ Պավլովիչը քստքստացնելով անցավ սենյակներով և կանգնեց հայելու առջև։ Փրփուրը կսկծացնում էր աչքերը, մեջքը քոր էր գալիս, սապոնի քուլաները թափվում էին պարկետի վրա։ Ականջ դնելով՝ արդյոք չի գալիս վաննայի ջուրը, Էռնեստ Պավլովիչը որոշեց կանչել դռնապանին։
«Թող գոնե նա ջուր բերի, ― որոշեց ինժեները աչքերը տրորելով և դանդաղ եռ գալով, ― թե չէ սատանան գիտե՝ ինչ բան է սա»։
Նա նայեց պատուհանից դուրս։ Բակի խոր հատակում երեխաներ էին խաղում։
― Դռնապա՛ն, ― բղավեց Էռնեստ Պավլովիչը։ ― Դռնապա՛ն։
― Ոչ ոք չարձագանքեց։
Այդ պահին Էռնեստ Պավլովիչը հիշեց, որ դռնապանը ապրում է շքամուտքում, սանդուղքի տակ։ Նա ոտքը դրեց սառը սալիկների վրա և, դուռը ձեռքով պահելով, կախվեց ներքև։ Հարթակի վրա մի բնակարան կար միայն, և Էռնեստ Պավլովիչը չէր վախենում, թե իրեն կարող են տեսնել սապնափրփուրի այդ տարօրինակ հագուստով։
― Դռնապա՛ն, ― բղավեց նա ներքև։
Խոսքը թնդաց և աղմուկով գլորվեց աստիճաննեով։
― Գո՛ւ֊գո՛ւ, ― պատասխանեց սանդուղքը։
― Դռնապա՛ն, դռնապա՛ն։
― Դո՛ւմ֊դո՛ւմ։ Դո՛ւմ֊դո՛ւմ։
Այդ պահին բոբիկ ոտքերն անհամբեր շարժող ինժեները սայթաքեց և հավասարակշռությունը պահպանելու համար դուռը ձեռքից բաց թողեց։ Դուռը չրխկաց ամերիկայն կողպեքի մետաղյա լեզվակով և փակվեց։ Պատը դողաց։ Էռնեստ Պավլովիչը, դեռ չհասկանալով պատահած դեպքի անուղղելիությունը, քաշեց դռան բռնակից։ Դուռը չէր բացվում։
Ինժեները շշմած մի քանի անգամ ևս ձգեց և ականջ դրեց բաբախող սրտով։ Մթնաշղի եկեղեցական լռություն էր տիրում։ Շատ բարձր պատուհանի գույնզգույն ապակիների միջով հազիվ լույս էր թափանցում։
«Ա՜յ քեզ դրություն», ― անցավ Էռնեստ Պավլովիչի մտքով։
― Սրիկայի մեկը, ― ասաց նա դռան հասցեին։
Ներքևում ճայթռուկների պես որոտալ և պայթել սկսեցին մարդկային ձայներ։ Հետո բարձրախոսի պես հաչել սկսեց սենյակի շունը։
Սանդուղքով վեր էին հրում մի մանկասայլակ։
Էռնեստ Պավլովիչը վախվխելով ման էր գալիս հարթակի վրա։
― Գժվել կարելի է։
Նրան թվաց, թե այս ամենը շատ անհեթեթ բան է, դժվար թե իրականում պատահած լինի։ Նա կրկին մոտեցավ դռանը և ականջ դրեց։ Ինչ֊որ նոր ձայներ լսեց։ Սկզբում նրան թվաց, թե մեկը ման է գալիս սենյակում։
«Գուցե մեկն ու մեկը նե՞րս է մտել ետևի դռնից», ― մտածեց նա, թեև գիտեր, որ ետևի մուտքի դուռը փակ է և ոչ ոք չի կարող սենյակ մտնել։
Միալար աղմուկը շարունակվում էր։ Ինժեները շունչը պահեց։ Այդ ժամանակ նա հասկացավ, որ աղմուկը առաջանում է ջրի ճողփյունից։ Ըստ երևույթին ջուրը հոսում էր բնակարանի բոլոր ծորակներից։ Էռնեստ Պավլովիչը քիչ մնաց բարձրաձայն լաց լիներ։
Սոսկալի դրություն էր։ Մոսկվայում, քաղաքի կենտրոնում, իններորդ հարկի հարթակի վրա կանգնել էր մեծահասակ բեղավոր մի մարդ՝ բարձր կրթությամբ, բացարձակապես մերկ և ամբողոջովին պատած դեռևս շարժվող սապնափրփուրով։ Նա գնալու տեղ չուներ։ Նա ավելի շատ կհամաձայնվեր բանտ նստել, քան երևալ այդ տեսքով։ Մնում էր մի բան՝ կորչել։ Փրփուրը պայթում և այրում էր մեջքը։ Ձեռքերի և ոտքերի վրա այն արդեն սառել էր, դարձել թեփի նման և ձգում էր մաշկը, ածելիի քարի պես։
Այդպես անցավ կես ժամ։ Ինժեները քորվում էր գաջե պատերին, հառաչում էր և մի քանի անգամ ապարդյուն փորձ արեց դուռը կոտրելու։ Նա դարձել էր կեղտոտ և սարսափելի։
Շչուկինը որոշեց ինչ գնով էլ ուզում է լինի ինջնել ներքև, դռնապանի մոտ։
«Չէ, ուրիշ ելք չկա։ Միայն թաքնվել դռնապանի մոտ»։
Շնչակտուր լինելով և ձեռքերով այնպես պաշտպանվելով, ինչպես անում են տղամարդիկ ջուրը մտնելիս, Էռնեստ Պավլովիչը սկսեց դանդաղ, գողեգող իջնել ճաղաշարքի երկարությամբ։ Նա հայտնվեց ութերորդ և իններորդ հարկի միջև եղած հարթակի վրա։
Նրա կերպարանքը լուսավորվեց պատուհանի գույնզգույն ռոմբերով և քառակուսիներով։ Նա սկսել էր նմանվել Կոլոմբինայի և Միմոսի խոսակցությունը լսող Արլեկինին։ Նա արդեն թեքվել էր սանդուղքի նոր բացվածքը, երբ հանակարծ ներքևի բնակարանի դռան կողպեքը չխկաց և բնակարանից դուրս եկավ մի օրիորդ՝ բալետային ճամպրուկով։ Օրիորդը դեռ մի քայլ չէր արել, երբ Էռնեստ Պավլովիչը հայտնվեց նորից իր հարթակի վրա։ Սրտի ուժգին բաբախումից նա գրեթե խլացել էր։
Կես ժամից հետո միայն ինժեները ուշքի եկավ և կարողացավ իջնելու նոր փորձ անել։ Այս անգամ նա հաստատ որոշեց սրընթաց նետվել ներքև և, ոչ մի բանի վրա ուշադրություն չդարձնելով, վազեվազ հասնել մինչև նվիրական դռնապանի սենյակը։
Նա այդպես էլ արավ։ Անձայն թռչելով չորսական աստիճան և մի թեթև ոռնալով, ինժեներների և տեխնիկների սեկցիայի բյուրոյի անդամը արշավեց ներքև։ Վեցերորդ հարկի հարթակի վրա մի վայրկյան կանգ առավ։ Այդ բանը կործանեց նրան։ Ներքևից մեկը բարձրանում էր։
― Անտանելի տղա, ― լսվեց կանացի մի ձայն, որը բազմապատիկ ուժեղանում էր սանդուղքային բարձրախոսով։ ― Քանի֊քանի անգամ ասել եմ ես նրան։
Էռնեստ Պավլովիչը, ենթարկվելով արդեն ոչ թե գիտակցությանը, այլ բնազդին, շներից հալածված կատվի նման ցատկեց իններորդ հարկը։
Հայտնվելով թաց հետքերով ապականված իր հարթակի վրա, նա անձայն լաց եղավ, քաշելով իր մազերից և ջղաձգորեն օրորվելով։ Տաք արցունքները խրվեցին սապնե կեղևի մեջ և նրանում երկու ալիքաձև ակոսներ բացեցին։
― Տե՜ր աստված, ― ասաց ինժեները։ ― Աստվա՜ծ իմ։ Աստվա՜ծ իմ։
Կյանք չկար։ Մինչդեռ նա որոշակի լսեց փողոցով անցնող բեռնատարի աղմուկը։ Նշանակում է՝ ինչ֊որ տեղ ապրում էին։
Նա մի քանի անգամ էլ դրդեց իրեն ներքև իջնելու, բայց չկարողացավ՝ նյարդերը տեղի տվեցին։ Նա ընկել էր դամբարանի մեջ։
― Խոզի պես կեղտոտ հետքեր են թողել իրենց հետևից, ― լսեց նա պառավական մի ձայն ներքևի հարթակից։
Ինժեները մոտ վազեց պատին և գլխով մի քանի անգամ հարու տվեց նրան։ Շատ խելացի կլիներ, իհարկե, բղավեր այնքան ժամանակ, մինչև որ մեկը գար և ապա եկողին գերի հանձնվեր։ Բայց Էռնեստ Պավլովիչը բոլորովին կորցրել էր կշռադատելու ընդունակությունը և, ծանր շնչելով, պտույտ էր գալիս հարթակակի վրա։
Ելք չկար։
==Ծանոթագրություններ==
<references/>