— Գիշեր է իջել Իզենգարդի վրա,— ասաց Ծառմորուսը:
==== Գլուխ հինգերորդ. Սպիտակ Ճերմակ ձիավորը ====
[[Պատկեր:TN-The Stranger in athe Forest.jpg|300px|thumb|right]]
— Մինչև ոսկորներս սառել եմ,— ատամները չխկչխկացնելով բողոքեց Գիմլին և սկսեց ոտքերով դոփել գետնին ու ծափ զարկել, որ տաքանա: Գիշերը վերջանում էր:
Լուսադեմին բարեկամները նախաճաշ պատրաստեցին և որոշեցին ևս մեկ անգամ էլ զննել մարտադաշտըմարտի դաշտը` հուսալով գտնել հոբիթների հետքը:
— Չմոռանաք Մտքիցս չի հեռանում երեկվա ծերունու մասինծերունին,— հիշեցրեց ասաց Գիմլին,: — ես Ես շատ ավելի հանգիստ կլինեմ, եթե նրա հետքերը գտնվեն:
— Եվ ի՞նչ կա այդտեղ հանգստացնող,— ուսերը թոթվեց հարցրեց Լեգոլասը:
— Դե՛, եթե քայլում է հողի վրայով ու սովորական հետքեր թողնում, նշանակում է է՝ նա ուղղակի մի հասարակ ծերունի է, ուրիշ ոչինչ,— բացատրեց թզուկը:
— Գուցե և դու ճիշտ եսայդպես է,-— համաձայնեց էլֆը,— բայց այստեղ նույնիսկ ծանր սապոգները ճտքավոր կոշիկները հետք չեն թողնի: Խոտն այստեղ . խոտը չափազանց բարձր է ու ճկուն:
— Դրանով հետքագետին չես շփոթեցնի,— առարկեց Գիմլին: — Արագորնին մի հատիկ տրորված ցողունն էլ է բավական: Միայն թե վախենում եմ նա ոչինչ չգտնիչի գտնի, նույնիսկ հիմա, երբ լույսը բացվել է: Դա Սարումանի ձեռքի գործն է: Այդ նրա ուրվականն էր, ես դրանում միանգամայն համոզված եմ: Գուցե՞ նա հիմա էլ է մեզ հետևում անտառից:
— Բացառված չէ,— ասաց Արագորնը: — Թեպետ, դժվար թելիովին վստահ չեմ: Ինձ Առհասարակ ինձ ձիերն են մտահոգում: Դու, Գիմլի, դու ասացիր, որ նրանց ինչ-որ մեկը վախեցրեց և նրանք փախան: Բայց , իմ կարծիքով դա , այնքան էլ այդպես չէ: Լեգոլաս, իսկ դու լսեցի՞ր նրանց խրխնջոցը, քո : Քո կարծիքով նրանք վախեցա՞ծ էին:
— ԱմենևինԻմ կարծիքով՝ ոչ: Ես շատ լավ էի նրանց լսում: Եթե մթությունը և մեր սեփական վախը չլիներ, կմտածեի, որ ձիերը ձիերն ուրախությունից են վրնջում, ասես հանդիպած լինեին իրենց հին ընկերոջը:
— Ինձ էլ այդպես թվաց,— ասաց Արագորնը: — Բայց ես չեմ Սակայն մենք չենք կարող լուծել այդ հանելուկը, մինչև ձիերը չգտնվեն: Լա՛վ, շուտով արևը կծագի, հանելուկները թող մնան հետո կլուծենք: Սկսենք հենց մեր ճամբարից, հարկավոր է որքան հնարավոր է ուշադիր հետազոտել տարածքը: Մեր խնդիրը հոբիթների հետքը գտնելն է, գիշերային հյուրի մասին հետո կմտածենք: Եթե նրանց ինչ-որ կերպ հաջողվել է փախչել, ապա նրանք կարող էին թաքնվել միայն անտառում, այլապես նրանց անմիջապես կտեսնեին: Եթե այստեղից մինչև անտառեզր ոչինչ չգտնենք, կվերադառնանք ու կրկին կհետազոտենք մարտադաշտըմարտի դաշտը, իսկ հետո՝ մոխրակույտը: Չնայած Թեպետ դժվար թե մոխիրների մեջ ինչ-որ բան գտնենք, ռոհանցիները գտնենք՝ ռոհիրիմները չափազանց լավ գիտեն իրենց գործը:
Բարեկամները Բարեկամներն սկսեցին չորեքթաթ հետազոտել հողը, հողը՝ շոշափոլով յուրաքանչյուր ցողուն: Ծառը, որի անշունչ տերևները թեթև սոսափում էին արևելյան սառը քամուց, լուռ թախիծով հետևում էր նրանց: Արագորնը դանդաղ հեռացավ մի կողմԱրագորնն աստիճանաբար հեռանում էր ճամբարից: Հետևում թողնելով գետամերձ պահապան կրակից մնացած մոխրակույտը, մոխրակույտը՝ նա շարժվեց դեպի բլուրը, որտեղ տեղի էր ունեցել մարտը: Հանկարծ նա կանգ առավ և ու այնքան ցածր կռացավ, որ քիթը քսվեց խոտերին: Հետո նա շրջվեց և ձայնեց ու ձայն տվեց ընկերներին: Լեգոլասն ու Գիմլին շտապեցին Արագորնի մոտ:
— Վերջապե՛ս,— գոչեց հետքագետը, բացականչեց հետքագետը՝ գետնից բարձրացնելով ճմրթված, կիսաչորացած, մեծ շագանակաոսգեգույն տերևը: — Սա լորիենյան մելլորնի տերև է, վրան էլ փշրանքներ կան, տեսնու՞մ եք: Խոտերի Եվ խոտերի մեջ էլ փշրանքներ կան: Իսկ սա ի՞նչ է: Տեսե՛ք, ահա այնտեղ կտրված պարաններեն ընկած:
— Եվ դանակ, որով կտրատել կտրել են պարանները,— ավելացրեց Գիմլին, Գիմլին՝ դուրս քաշելով մինչև կոթը հողի մեջ խրված ատամնավոր դանակը: Գտնվեց նաև պատյանը:
— Օրքի դանակ է,— որոշեց նա, նա՝ զզվանքով բռնելով կոթից, որն ուներ այլանդակ, ծուռ աչքերով, հեգնալից քմծիծաղը բերանին գլխի տեսք:
— Ախր սա հանելուկների հանելուկն էԱ՜յ քեզ հանելուկ,— բացականչեց Լեգոլասը: — Եվ այսպես, ոտ Ոտ ու ձեռը կապկպված կապված գերին հանգիստ լքում է օրքերին, աննկատ անցնում բլուրը շրջապատած ռոհանցիների քթի տակով, նստում բաց դաշտում՝ բոլորի աչքի առաջ, և օրքի դանակով ազատվում կապանքներիցկտրատում կապանքները: Ոչինչ չեմ հասկանում: Եթե նրա ոտքերը կապկպված կապված էին, ինչպե՞ս է կարողացել փախչել: Իսկ, եթե միայն ձեռքերը, այդ դեպքում ինչպե՞ս է կարողացել դանակով աշխատել: Իսկ, եթե նա ընդհանրապես կապկպված կապված չի եղել, այդ դեպքում այս պարաններն ինչի՞ համար են: Լավ, ենթադրենք նա այս ամենը արել Եվ ամենահետաքրքիրը դեռ առջևում է, բա հետո՞: Աղավնյակն իրենից գոհ նստում է խոտին և առանց շտապելու լեմբաս ծամում: Անմիջապես զգացվում Նույնիսկ առանց մելորնի տերևի էլ պարզ է, որ հոբիթ է այս ամենի հեղինակը: Առանց լորիենյան տերևի էլ ամեն ինչ պարզ է: Դե, իսկ ուտելուց հետո, պետք է հասկանալ, թևեր է աճեցրել ու երգով թռել անտառ: Նրան գտնելը հեշտից էլ հեշտ է, միայն թռչել է պետք սովորել:
— Կախարդանք Կախարդի մատը խառն էայս գործում,— եզրափակեց Գիմլին: — Այն ծերունին հենց Հենց այնպես չէր երեկ այստեղ թափառում: Ի՞նչ կասես, Արագո՛րն, գուցե ինչ-որ մի բան կավելացնե՞ս:
— Այո, կփորձեմ,— ժպտաց հետքագետը: — Բանն այն է, որ այստեղ այլ հետքեր էլ կան, թեև դուք դրանք չնկատեցիք: Համաձայն եմ, որ այստեղ հոբիթ է եղել, և, որ նրա ձեռքերը, կամ ոտքերը ազատ են եղել: Ավելի շուտ ձեռքերը, դա հեշտացնում է խնդիրը: Բայց նա ոչ թե փախել է, այլ նրան այստեղ բերել են: Մի քիչ Քիչ այն կողմ արյուն է կա թափված, օրքի արյուն: Եվ բացի այդ հեծյալները Բացի դրանից հեծյալներն ինչ-որ ծանր բան են քարշ տվել խոտի վրայով: Ըստ երևույթին նրանք այստեղ ինչ-որ օրք են բռնացրել, սպանել և դիակը քարշ տվել խարույկի մոտ: Դե, իսկ հոբիթին չեն նկատել մի հասարակ պատճառով. ամեն ինչ գիշերն է տեղի ունեցել, իսկ փախստականը՝ զգեստավորված է փախստականի հագին էլֆական թիկնոցովթիկնոց է: Բնականաբար խեղճը մահու չափ հոգնած ու քաղցած է եղել և ոչ մի զարմանալի բան էլ չկա, որ նա , սպանված թշնամու դանակով կապանքներից ազատվելով , որոշել է մի քիչ հանգստանալ ու սնվել: Ուղեբեռ Ուղեպարկ չի ունեցել, . ըստ երևույթին Լեմբասը գրպանում է եղել: Հըմ, իսկական հոբիթային արարք... Ես ասում եմ «հոբիթ» և «նա», բայց շատ հնարավոր է, որ նրանք երկուսն էլ փրկվել են: Հուսով եմ, որ այդպես է, ապացույցներ դեռ չկան...
— Բայց ինչպե՞ս է նա կարողացել նրան հաջողվել ձեռքերն ազատել,— տարակուսեց Գիմլին:
— Ինչը չգիտեմ՝ չեմ կարող ասել,— պատասխանեց Արագորնը: — Չգիտեմ նաև այն, թե ինչու է օրքը նրան քարշ տվել այստեղ, հաստատ ոչ փրկելու նպատակով: Այնուամենայնիվ ամեն ինչ քիչ-քիչ բացահայտվում է: Ես վաղուց եմ ինքս ինձ հարց տալիս, թե ինչու օրքերը Բորոմիրին սպանելուց հետո Մերիին ու Փինին ձեռք չտվեցին: Եվ հետո նրանք հանգիստ կարող էին հարձակվել մեր ճամբարի վրա, բայց նախնտրել են արագ հեռանալ: Գուցե՞ նրանք որոշել են, որ գերեվարել են մատանու պահապանին և նրա ծառային: Չնայած, դժվար... դժվար թե տերերը այդպիսի կարևոր գաղտնիքը վստահեին նրանց: Օրքերը հուսալի արարածներ չեն: Կարծում եմ նրանց ուղղակի հրամայված է եղել ամեն գնով գերեվարել հոբիթներին և հասցնել տեղ կենդանի վիճակում: Դե, իսկ օրքերից մեկը որոշել է մարտից առաջ ծլկել թանկարժեք ավարի հետ միասին: Դավաճանության հոտ է գալիս, բայց դա նրանց արյան մեջ է, զարմանալու ոչինչ չկա: Հավանաբար ինչ-որ մի հանդուգն օրք որոշել է միայնակ տիրել խոստացված պարգևներին, կամ գուցե այլ պլաններ է ունեցել... Ես այդպես եմ կարծում: Իհարկե, կարելի է և այլ կերպ մեկնաբանել, բայց այնուամենայնիվ մի բան հաստատ գիտենք. մեր ընկերներից մեկին կամ գուցե երկուսին, հաջողվել է փախչել: Մեր խնդիրն է գտնել նրանց և օգնել, ռոհանցիները կսպասեն: Մեր ընկերներից մեկը փախել է անտառ. պետք է մի կողմ դնել կասկածներն ու վախը և գտնել նրան: