«Այդ դեպքում ես այստեղ չէի լինի», - խոնարհությամբ պատասխանեց Աքիլլեսը, «և դու արդեն մի քանի անգամ աշխարհի շուրջ պտտված կլինեիր»:
«Շոյվեցի ասածներիցդ, ի նկատի ունեմ, համարյա ''տափակեցի'',», - ասաց Կրիան։ «Քո խոսքերի ծանրությունից գետնին հասա գետնին։ Լավ, լսիրԻսկ հիմա, չե՞ս ցանկանա լսել մի մրցավազքի ուղու մասին, որը, մեծամասնությունը կարծում է, կարելի է անցնել երկու-երեք քայլով, բայց ''իրականում '' այն բաղկացած է անվերջ հեռավորություններից, և յուրաքանչյուրը՝ նախորդից ավելի մեծ»երկար»:
«Անշուշտ կցանկանամ», - ասաց հույն մարտիկը՝ դուրս բերելով իր սաղավարտից (քանի որ այն օրերին շատ հույն մարտիկներ ''գրպաններ '' չունեին) հսկայական նոթատետր և մատիտ։ «Խնդրում «Լսում եմ․ և խնդրում եմ, խոսիր դանդաղ։ Շտապ գրերը դեռ չեն հայտնագործվել»:
«Այդ գեղեցիկ՝ Եվկլիդեսի «Եվկլիդեսի հիասքանչ Առաջին Պնդումը», - երազկոտ ասաց Կրիան։ «Դու՞ք հիանում հավանում եք Եվկլիդեսով»Եվկլիդեսին»:
«Խենթորեն։ «Իհակե՛։ Այդքանով՝ ինչքան կարելի է հիանալ մի տրակտատով, որը դեռ դարեր անց հետո կհրատարակվի»
«Լավ«Դե, ուրեմն եկեք վերցնենք այդ Առաջին Պնդման Պնդումից մի փոքր մաս՝ ընդամենը երկու քայլ և դրանցից բխող եզրակացությունը։ Խնդրում եմ, դրանք մտցրեք դա գրանցեք ձեր նոթատետրի մեջ։ Եվ որպեսզի հարմար լինի դրանց հղում կատարելհղել, կոչենք դրանք ԱA, B և Z։ ''(A)'' Բաները, որոնք հավասար են միևնույնին, հավասար են միմյանց։''(B)'' Այս եռանկյան երկու կողմերը՝ բաներ են, որոնք հավասար են միևնույնին։''(Z)'' Այս եռանկյան երկու կողմերը հավասար են միմյանց։ Եվկլիդեսի ընթերցողները կընդունեն, ես կարծում եմ, որ Z-ն տրամաբանորեն բխում է A-ից և B-ից։ Այսինքն՝ ով ընդունում է A-ն և B-ն որպես ճիշտ պնդում, պե՞տք է ընդունի նաև Z-ն»: «Անկասկած։ Նույնիսկ ավագ դպրոցի ամենափոքր երեխան՝ երբ դրանք իհարկե հայտնաբերվեն մի երկու հազար տարի հետո, ''դա'' կընդուներ»: «Իսկ եթե ինչ-որ ընթերցող դեռևս ընդունած չլիներ A-ն և B-ն որպես ճիշտ, նա այնուամենայնիվ կարող էր ընդունել այդ ''հաջորդականությունը''''վավեր'', այդպես չէ՞»: «Իհարկե նման ընթերցող կարող է լինել։ Նա կարող է ասել՝ "Ես ընդունում եմ այն հիպոթետիկ պնդումը, որ եթե A-ն և B-ն ճշմարիտ են, Z-ն նույնպես ճշմարիտ է։ Բայց ես չեմ ընդունում A-ն և B-ն որպես ճշմարիը։" Նման ընթերցողը իմաստուն կգտներ Եվկլիդեսին թողնել և ֆուտբոլով զբաղվել», - ասաց Աքիլլեսը։ «Իսկ հնարավոր չէ՞, որ մի ընթերցող, որը կասի՝ Ես ընդունում եմ A-ն և B-ն որպես ճշմարիտ, բայց ես չեմ ընդունում հիպոթեզը»: «Իհարկե հնարավոր է։ Նրան նույնպես ավելի լավ կլինի ֆուտբոլի ուղարկել»: «Եվ այդ երկու ընթերցողներից ոչ մեկը», - շարունակեց Կրիան, տրամաբանորեն պարտավորված չէ՞ Z-ն ընդունել որպես ճշմարիտ»: «Չէ, պարտավորված չէ», - համաձայնեց Աքիլլեսը։ «Հիմա պատկերացրու ինձ երկրորդ տիպի ընթերցող, Բ և Զ։համոզիր ինձ տրամաբանորեն ընդունել Z-ն որպես ճշմարիտ»:
(Ա) Բաները, որոնք հավասար են միևնույնին, հավասար են միմյանց։
(Բ) Այս եռանկյան երկու կողմերը՝ բաներ են, որոնք հավասար են միևնույնին։
(Զ) Այս եռանկյան երկու կողմերը հավասար են միմյանց։
Եվկլիդեսի ընթերցողները կընդունեն, ես կարծում եմ, որ Զ-ն տրամաբանորեն բխում է Ա-ից և Բ-ից։ Այսինքն՝ ով ընդունում է Ա-ն և Բ-ն որպես ճշմարիտ, պետք է ընդունի Զ-ն էլ»:
«Անկասկած։ Նույնիսկ ավագ դպրոցի ամենաերիտասարդ երեխան՝ երբ դրանք իհարկե կգոյանան, դա կընդուներ»:
«Իսկ եթե ինչ-որ ընթերցող դեռևս չընդունած լիներ Ա-ն և Բ-ն որպես ճշմարիտ, նա այնուամենայնիվ կարող էր ընդունել այդ հաջորդականությունը որպես վավեր, այնպես չէ՞»:
«Անկասկած, նման ընթերցող կարող էր լինել։ Նա կարող էր ասել՝ Ես ընդունում եմ Հիպոթետիկ Պնդումը, որ եթե Ա-ն և Բ-ն ճշմարիտ են, Զ-ն նույնպես ճշմարիտ է, բայց ես չեմ ընդունում Ա-ն և Բ-ն որպես ճշմարիտ»:
«Նման ընթերցողը իմաստուն կգտներ Եվկլիդեսին թողնել և ֆուտբոլով զբաղվել», - ասաց Աքիլլեսը։
«Իսկ հնարավոր չէ՞ նաև մի ընթերցող, որը կասեր՝ Ես ընդունում եմ Ա-ն և Բ-ն որպես ճշմարիտ, բայց ես չեմ ընդունում Հիպոթետիկը»:
«Անշուշտ հնարավոր է։ Նրան նույնպես ավելի լավ կլինի ֆուտբոլով զբաղվել»:
«Եվ այդ երկու ընթերցողներից ոչ մեկը», - շարունակեց Կրիան, «լոգիկորեն պարտավորված չէ Զ-ն ընդունել որպես ճշմարիտ, այնպես չէ՞»:
«Իհարկե, ոչ», - համաձայնեց Աքիլլեսը։
«Հիմա պատկերացրու ինձ երկրորդ տեսակի ընթերցող, և ստիպիր ինձ տրամաբանորեն ընդունել Զ-ն որպես ճշմարիտ»:
«Ֆուտբոլ խաղացող Կրիան կդառնա...» - սկսեց Աքիլլեսը։
«... անոմալիա, իհարկե», - շտապեց ընդհատել Կրիան։ «Մի շեղվիր թեմայից։ Նախ ԶZ-ն լուծենք, հետո՝ ֆուտբոլը»: «Այսինքն՝ ես պետք է ստիպեմ քեզ ընդունել ԶZ-ն, չէ՞»: - մտածկոտ ասաց Աքիլլեսը։ «Իսկ քո ներկա դիրքորոշումն այն է, որ դու ընդունում ես ԱA-ն և ԲB-ն, բայց չես ընդունում Հիպոթետիկըհիպոթետիկը...»«Եկե՛ք «Արի՛կոչենք այն կոչենք Գ»C», - ասաց Կրիան։ «... բայց չես ընդունում ` (ԳC)՝ Եթե ԱA-ն և ԲB-ն ճշմարիտ են, ապա ԶZ-ն նույնպես պետք է լինի ճշմարիտ»:
«Այո, հենց դա է իմ ներկա դիրքորոշումը», - ասաց Կրիան։
«Այդ դեպքում ես պետք է խնդրեմ քեզ ընդունել ԳC-ն»: «Կընդունեմ», - ասաց Կրիան։ «Հենց որ այն գրես քո նոթատետրում։ Ի՞նչ Էլ ինչե՞ր ունես այդտեղ»այդտեղ գրած»:
«Միայն մի քանի նշումներ», - ասաց Աքիլլեսը՝ վախվորած թերթելով էջերը։ «Մի քանի հիշատակություններ այն մարտերի մասին, որոնցում ես փառավորվել եմ»:
«Լավ էլի, շատ դատարկ էջեր ես թողել», - ուրախ բացականչեց Կրիան։ «Դրանք բոլորն էլ մեզ պետք կգան»: (Աքիլլեսը սարսափով դողաց): «Գրիր այն, ինչ կասեմ։
(Ա) Բաները, որոնք հավասար են միևնույնին, հավասար են միմյանց։
(Բ) Այս եռանկյան երկու կողմերը՝ բաներ են, որոնք հավասար են միևնույնին։
(Գ) Եթե Ա-ն և Բ-ն ճշմարիտ են, ապա Զ-ն նույնպես պետք է լինի ճշմարիտ։
(Զ) Այս եռանկյան երկու կողմերը հավասար են միմյանց»:
«Տեսնում եմ, որ դատարկ էջեր շատ են», - ուրախ բացականչեց Կրիան։ «Դրանք ''բոլորն'' էլ մեզ պետք կգան»: (Աքիլլեսը սարսափով դողաց): «Գրիր այն, ինչ կասեմ։ (A) Բաները, որոնք հավասար են միևնույնին, հավասար են միմյանց։(B) Այս եռանկյան երկու կողմերը՝ բաներ են, որոնք հավասար են միևնույնին։(C) Եթե A-ն և B-ն ճշմարիտ են, ապա Z-ն նույնպես պետք է լինի ճշմարիտ։(Z) Այս եռանկյան երկու կողմերը հավասար են միմյանց»: «Դու պետք է այն կոչես ԴD, ոչ թե Զ»Z», - ասաց Աքիլլեսը։ «Այն նախորդ երեքից հետո է գալիս։ Եթե ընդունում ես ԱA-ն, ԲB-ն և ԳC-ն, ապա ''պետք է '' ընդունես ԶZ-ն»:«Իսկ «Եվ ինչո՞ւ պետք է»''պիտի'' ընդունեմ»: «Որովհետև այն տրամաբանորեն բխում է դրանցից։ Եթե ԱA-ն, ԲB-ն և ԳC-ն ճշմարիտ են, ապա ԶZ-ն նույնպես պետք է լինի ճշմարիտ։ Դու դա չես վիճարկում, չէ՞»: «Եթե ԱA-ն, ԲB-ն և ԳC-ն ճշմարիտ են, ապա ԶZ-ն ''պետք է '' լինի ճշմարիտ», - մտածկոտ կրկնեց Կրիան։ «Սա ևս մեկ Հիպոթետիկ Հիպոթետեզ է, չէ՞։ Եվ եթե ես չհասկանայի դրա ճշմարտացիությունը, ես կարող էի ընդունել ԱA-ն, ԲB-ն և ԳC-ն, բայց դեռևս չընդունել ԶZ-ն, չէ՞»: «Կարող էիր», - անկեղծորեն խոստովանեց Աքիլլեսը։ «Չնայած նման տգիտությունը իսկապես ֆենոմենալ կլիներ։ Բայց այդպիսի դեպք ''հնարավոր է։ է''։ Այսպիսով, ես պետք է խնդրեմ քեզ ընդունել ևս մեկ Հիպոթետիկ»Հիպոթետեզ»: «Լավ։ Ես պատրաստ եմ ընդունել այն, հենց որ գրես այն։ եթե կշարունակես գրել։ Մենք այն կոչենք կկոչենք՝ (ԴD)՝ Եթե ԱA-ն, ԲB-ն և ԳC-ն ճշմարիտ են, ապա ԶZ-ն նույնպես պետք է լինի ճշմարիտ»ճշմարիտ:«Այդ արդեն գրեցի»Գրեցի՞ր։» «''Այո՛''», - ուրախ բացականչեց Աքիլլեսը՝ դնելով մատիտը իր տեղը։ մատիտը։ «Եվ վերջապես մենք հասանք այս իդեալական մրցավազքի ավարտին։ Այժմ, երբ դու ընդունում ես ԱA-ն, ԲB-ն, ԳC-ն և ԴD-ն, դու, ''իհարկե'', ընդունում ես ԶZ-ն»: «Այդպես է՞», - անմեղորեն ասաց Կրիան։ «Եկե՛ք «Արի՛ դա պարզենք։ Ես ընդունում եմ ԱA-ն, ԲB-ն, ԳC-ն և ԴD-ն։ Բայց արի ենթադրենք, որ ես ''դեռ մերժում '' մերժու՞մ եմ ԶZ-ն։» «Այդ դեպքում տրամաբանությունը ''կստիպեր '' քեզ ընդունել այն», - հաղթանակով հայտարարեց Աքիլլեսը։ «Տրամաբանությունը քեզ կասեր՝ “Դու չես կարող այլ կերպ վարվել։ Այժմ, երբ ընդունում ես ԱA-ն, ԲB-ն, ԳC-ն և ԴD-ն, դու պետք է ընդունես ԶZ-ն”: Այսպիսով, դու այլ ընտրություն չունես»չունես այլընտրանք»: «Ինչ էլ որ տրամաբանությունը լավ համարի, արժե ''գրի առնել»առնել''», - ասաց Կրիան։ «Այսպիսով, գրի՛ր ևս մեկը։ Մենք այն կկոչենք կկոչենք՝ (ԵE)՝ Եթե ԱA-ն, ԲB-ն, ԳC-ն և ԴD-ն ճշմարիտ են, ապա ԶZ-ն նույնպես պետք է լինի ճշմարիտ։ Մինչև ես դա չընդունեմ, ակնհայտ է, որ Զ-ն ընդունել պարտավոր չեմ»չեմ, հասկանում ե՞ս»:
«Հասկանում եմ», - ասաց Աքիլլեսը։ Նրա ձայնի մեջ տխրություն կար։
Այստեղ պատմողը, քանի որ շատ շտապ գործ ուներ բանկում, ստիպված հեռացավ։ Երբ մի քանի ամիս անց նա կրկին անցավ այդ տեղով, Աքիլլեսը դեռ նստած էր դիմադրող Կրիայի մեջքին, իր գրեթե լցված նոթատետրով։ ավարտված նոթատետրի էջերով։ Կրիան ասում էր. «Վերջին քայլը գրեցի՞ր։ Եթե հաշիվս չկորցրի, սա հազար ու մեկը եղավ։ Կան դեռևս միլիոնավոր քայլեր։ Եվ եթե դժվար չէ, որպես անձնական խնդրանք, մտածիր՝ որքան շատ ուսուցում կտրամադրի մեր երկխոսությունը տասնիններորդ դարի տրամաբաններին։ Եվ ''համաձայնվիր '' վերցնել իմ զարմիկի՝ ԿեղծԿատակասեր-Կրիայի առաջարկած կատակն ու անվանվել “Ուսուցե՛ցմեզ «իմաստություն ''կր-Մեզ”»ի-ողներ''»:«Ինչպես «Ոնց կուզես», - հուսահատ ձայնով պատասխանեց հոգնած մարտիկը՝ դեմքը թաքցնելով ձեռքերի մեջ։ «Միայն թե դու էլ վերցրու մի անուն, որ ԿեղծԿատակասեր-Կրիան երբեք չի առաջարկել, ու դառնա “Սպանելթույլ տուր քեզ անվանել «''Ա-Հեշտություն”»քիլավոր''»: