Changes
/* Գլուխ 13 */
Երբ նա բերեց սկուտեղը ու դրեց մահճակալի կողքի սեղանին, ես շնորհակալություն հայտնեցի ու մի քիչ կերա։ Հետո լրիվ մթնեց, ու ես տեսնում էի երկնքում թափառող լուսարձակների ճառագայթները։ Ժամանակ հետևեցի դրանց, իսկ հետո քնեցի։ Խորը քնեցի, միայն մի անգամ, քրտնած ու վախեցած, արթնացա, բայց հետո նորից քնեցի, փորձելով չվերհիշել երազս։ Լուսաբացից շատ կանուխ կրկին արթնացա ու լսեցի աքլորների կանչը ու մինչև լույս արթուն մնացի։ Դա ինձ շատ հոգնեցրեց, և երբ արդեն լուսացավ, դարձյալ քնեցի։
==Գլուխ 14==
Պայծառ արև էր երբ արթնացա։ Ինձ թվաց, թե նորից ռազմաճակատում եմ, ու ձգվեցի ամբողջ մարմնով։ Վերքերս ցավեցին, նայեցի ոտքերիս ու, տեսնելով կեղտոտ վիրակապերը, հիշեցի, թե որտեղ եմ։ Ձեռքս մեկնեցի զանգին և սեղմեցի կոճակը։ Միջանցքից զանգի ձայն լսվեց, իսկ քիչ անց՝ ռետինե ներբանների վրա քսքստոց։ Միսս Գեյջն էր։ Արևի պայծառ լույսի տակ նա թվում էր ավելի մեծ և ոչ այնքան գեղեցիկ։
― Բարի լույս, ― ասաց նա։ ― Ինչպե՞ս անցկացրիք գիշերը։
― Լավ, շնորհակալություն, ― ասացի ես։ ― Հնարավո՞ր է վարսավիր կանչել։
― Ես մի անգամ էլ ներս մտա ու տեսա, որ սրանով եք քնել։
Բաց արեց զգեստապահարանի դուռը և ցույց տվեց վերմուտի շիշը։ Շիշը գրեթե դատարկ էր։
― Մյուս շիշն էլ վերցրի մահճակալի տակից ու այստեղ դրեցի, ― ասաց նա։ ― Ինչո՞ւ բաժակ չուզեցիք։
― Վախեցա, որ չեք թողնի խմել։
― Ես էլ կխմեի ձեզ հետ։
― Կեցցեք։
― Մենակ խմելը լավ չէ, ― ասաց նա։ ― Երբեք այդպիսի բան չանեք։
― Էլ չեմ անի։
― Ձեր ընկերուհին, միսս Բարկլին, եկել է արդեն, ― ասաց նա։
― Իսկպաե՞ս։
― Այո։ Բայց դուր չեկավ ինձ։
― Դուր կգա։ Հիանալի աղջիկ է։
Նա շարժեց գլուխը։
― Չեմ կարծում։ Կարո՞ղ եք մի փոքր այս կողմ շարժվել։ Այ, այսպես։ Նախաճաշին պետք է մաքուր լինել։ ― Նա լվաց ինձ շորի կտորով, օճառով ու տաք ջրով։ ― Ձեռքը բարձրացրեք, ― ասաց նա։ ― Այ, այսպես։
― Հնարավոր չէ՞, որ վարսավիրը մինչև նախաճաշ գա։
― Հիմա կասեմ դռնապանին։ ― Դուրս եկավ ու շուտով վերադարձավ։ ― Գնաց կանչելու, ― ասաց նա և ձեռքի շորը մտցրեց ջրի մեջ։
Վարսավիրը եկավ դռնապանի հետ։ Մոտ հիսուն տարեկան էր, դեպի վեր ոլորած բեղերով։ Միսս Գեյջը վերջացրեց գործը ու հեռացավ, իսկ վարսավիրը օճառ քսեց դեմքիս ու սկսեց սափրել։ Նա իրեն շատ հանդիսավոր էր պահում և խուսափում էր խոսելուց։
― Ինչո՞ւ եք լռում։ Նոր լուրե՞ր չկա՞ն։ Հարցրի ես։
― Ի՞նչ լուր։
― Մեկ է։ Ի՞նչ է կատարվում քաղաքում։
― Պատերազն է, ― ասաց նա։ ― Թշնամին ամեն տեղ էլ ականջ ունի։
Ես նայեցի նրան։
― Խնդրում եմ չշարժել գլուխը, ― ասաց նա ու շարունակեց սափրել։ ― Ես ոչինչ չեմ ասի։
― Ի՞նչ է պատահել, ― հարցրի ես։
― Ես իտալացի եմ։ Գործ չունեմ թշնամու հետ։
Էլ ոչինչ չասացի։ Եթե խելքը թռցրել է, ուրեմն, որքան շուտ ազատվեմ ածելիից, այնքան լավ։ Մի անգամ փորձեցի ուշադիր նայել նրան։
― Զգույշ, ― ասաց նա։ ― Ածելին սուր է։
Երբ վերջացրեց, վճարեցի ինչ որ հարկն էր ու կես լիրա էլ ավել տվի։ Նա վերադարձրեց փողը։
― Չեմ վերցնի։ Ես ռազմաճակատում չեմ։ Բայց իտալացի եմ։
― Գրողի ծոցը կորեք։
― Ձեր թույլտվությամբ, ― ասաց նա և ածելիները փաթաթեց թերթի մեջ։ Ապա դուրս եկավ, մահճակալի կողքի սեղանին թողնելով հինգ պղնձադրամները։
Զանգ տվի։ Միսս Գեյջը ներս մտավ։
― Բարի եղեք կանչել դռնապանին։
― Խնդրեմ։
Դռնապանը եկավ։ Հազիվ էր զսպում ծիծաղը։
― Խենթ է, ինչ է այդ վարսավիրը։
― Ոչ, signorino: Սխալվեց։ Լավ չլսեց ինձ ու նրան թվաց, թե ես ասել եմ, որ դուք ավստրիացի սպա եք։
― Մեղա քեզ տեր, ― ասացի ես։
― Հա, հա, հա, ― ծիծաղում էր դռնապանը։ ― Այ քեզ զվարճալի մարդ։ Եթե մի փոքր էլ շարժվեր, ասում էր նա, ես նրան․․․ ու ցուցամատը քսեց կոկորդին։
― Հա, հա, հա, ― չէր կարողանում ծիծաղը զսպել։ ― Բա որ ասացի դուք ավստրիացի չեք․․․ հա, հա, հա․․․
― Հա, հա, հա, ― բարկացա ես։ Ինչ զվարճալի կլիներ, չէ՞, եթե կոկորդս կտրեր։ Հա, հա, հա։
― Ոչ, signorino: Ոչ, ոչ։ Սոսկալի վախենում էր ավստրիացուց։ Հա, հա, հա։
― Հա, հա, հա, ― ասացի ես։ ― Դուրս կորեք։
Գնաց, բայց միջանցքում էլ դեռ շարունակում էր ծիծաղել։ Ինչ֊որ ոտնաձայն լսվեց դռան ետևում։ Նայեցի դռանը։ Կետրին Բարկլին էր։
― Նա սենյակ մտավ ու մոտեցավ մահճակալին։
― Բարև սիրելիս, ― ասաց նա։
Ջահել էր, թարմ ու գեղեցիկ։ Մտածում էի, որ երբեք չեմ տեսել այդքան գեղեցիկ դեմք։
― Բարև, ― ասացի ես։
Հենց որ նրան տեսա, հասկացա, որ սիրահարված եմ։ Ամեն ինչ տակնուվրա եղավ իմ մեջ։ Նա նայեց դռան կողմը, տեսավ, որ մարդ չկա, հետո նստեց մահճակալի ծայրին, կռացավ ու համբուրեց ինձ։ Ես մոտեցրի նրան, համբուրեցի և զգացի, թե ինչպես է սիրտը խփում։
― Իմ լավ Կետրին, ― ասացի ես։ ― Ինչ ուրախ եմ, որ եկաք։
― Գալը հեշտ էր։ Մնալն է դժվար։
― Դուք պետք է մնաք, ― ասացի ես։ ― Դուք հրաշալի եք։
Կորցրել էի խելքս։ Չէի հավատում, որ նա իրոք իմ կողքին է, ու ես նրան ամուր սեղմեցի ինձ։
― Պետք չէ, ― ասաց նա։ ― Դուք դեռ չեք առողջացել։
― Առողջացել եմ։ Ինձ մոտ արի։
― Սիրո՞ւմ եք ինձ։
― Շատ եմ սիրում։ Կորցրել եմ խելքս։ Խնդրում եմ, արի։
― Լսո՞ւմ եք մեր սրտի զարկերը։
― Ինչի՞ս է պետք սիրտը։ Ես քեզ եմ ուզում։ Կորցրել եմ խելքս։
― Դուք իսկապե՞ս ինձ սիրում եք։
― Հերիք է այդ մասին խոսես։ Ինձ մոտ արի։ Կետրին, խնդրում եմ, շատ եմ խնդրում։
― Լավ․․․ Բայց միայն մի րոպեով։
― Լավ, ― ասացի ես։ ― Փակիր դուռը։
― Չի կարելի։ Հիմա չի կարելի։
― Արի։ Ոչինչ չասես։ Ինձ մոտ արի։
Կետրինը նստել էր մահճակալի կողքի բազկաթոռին։ Դուռը բաց էր։ Խենթությունն արդեն անցել էր, ու կյանքումս այսքան լավ չէի զգացել երբեք։
Նա հարցրեց․
― Հիմա հավատո՞ւմ ես, որ սիրում եմ քեզ։
― Դու շատ սիրելի ես, ― ասացի ես։ ― Այստեղ կմնաս։ Քեզ ոչ մի տեղ չեն տանի։ Ես սիրուց կորցրել եմ գլուխս։
― Մենք պետք է շատ զգույշ լինենք։ Մենք լրիվ կորցրել ենք մեզ։ Այդպես չի կարելի։
― Գիշերը կարելի է։
― Մենք պետք է շատ զգույշ լինենք։ Հատկապես կողմնակի մարդկանց մոտ։
― Զգույշ կլինեմ։
― Պետք է անպայման զգույշ լինես։ Դու լավն ես։ Սիրում ես ինձ, չէ՞։
― Էլ մի հարցրու։ Թե չէ բաց չեմ թողնի քեզ։
― Լավ, էլ չեմ հարցնի։ Դու պետք է բաց թողնես ինձ։ Իսկապես, արդեն պետք է գնամ, սիրելիս։
― Անմիջապես վերադարձիր։
― Հենց որ կարողանամ։
― Ցտեսություն։
― Ցտեսություն։
Նա դուրս եկավ։ Աստված է վկա, որ ես չէի ուզում նրան սիրահարվել։ Ոչ ոքի չէի ուզում սիրահարվել։ Բայց վկա է աստված, որ սիրահարված եմ և պառկած Միլանի հիվանդանոցի մահճակալին, և տարբեր մտքեր են պտտվում գլխումս, և վերջապես ներս մտավ միսս Գեյջը։
― Բժիշկը գալիս է, ― ասաց նա։ ― Կոմոյից զանգ տվեց։
― Ե՞րբ կլինի այստեղ։
― Երեկոյան կգա։
