Changes
/* Երգ տասնյոթերորդ */
===Երգ տասնյոթերորդ===
<poem>
Ինչպես եկավ Կլիմենի մոտ, անհանգիստ,
Ստուգելու իր լսածը իր մասին
Նա՝ ով որդվոց հար անց հանդեպ, դարձրեց խիստ,
Այսպես էի ես, և այսպես հասկացված
Իմ տիրուհուց և սրբազան այն հոգուց,
Որ քիչ առաջ ինձ համար էր տեղ փոխած։
Այնժամ ասաց ինձ տիրուհիս հոգածու,
«Արտահայտիր քեզ այրող միտքը, այնպես,
Որ դա լինի հայտարարը քո հոդու,
Ոչ վասնզի դա անհայտ է մեզ համար,
Այլ որպեսզի վարժվես խոսել դա այնպես,
Որ լսողը գոհացում տա քեզ հոժար»։
«Ո՛վ նախահայր, դու այնքան ես իմաստուն,
Որ ինչպես մարդ տեսնում է, որ չի կարող
Եռանկյան մեջ մտնել երկու բթանկյուն,
Այնպես տեսնում ես դու դեպքերն ապագա,
Նայելով այն հավերժական Կետի մեջ,
Որտեղ բոլոր ժամանակներ են ներկա։
Վիրգիլի հետ մինչ բարձրաճում էի ես
Քավարանի մաքրագործող լեռն ի վեր,
Եվ ցածրանում Դժոխքն ի վար տանջակեզ,
Իմ ապագա կյանքի մասին լեսեցի։
Ծանըր խոսքեր, թեև ես միշտ պատրաստ եմ
Ընդդեմ բախտի ամեն տեսակ հարվածի.
Ուստի և, ես կցանկայի իմանալ,
Թե ինչպիսի չար բախտ է ինձ սպասում.
Նախատեսված նետին հեշտ է չիմանալ»։
Այսպես ահա ես ասացի լույս հոգուն,
Եվ ինչպես որ Բեատրիչեն էր ուզել,
Ես պարզեցի նրան խռովքն իմ թաքուն։
Ոչ խոսքերով մանվածո ու մթիմաստ,
Որոնցից էլ, նախքան մահը Քրիստոսի,
Խաբվում էին հեթանոսներն, անզգաստ,
Այլ հստակ ու որոշակի խոսքերով
Պատասխանեց ինձ իմ հայրը սիրասուն,
Որ պատած էր բերկրազվարթ իր լույսով.
«Որևէ դեպք, որ տեղի, է ունենում
Ձեր աշխարհում նյութական ու երկնային,
Հավերժ Մտքին կանխավ հայտնի է լինում,
Բայց անհրաժեշտ, նա չի դառնում դրանից,
Ինչպես նավի ընթացք չի որոշվում
Նրան դիտող ու հետևող հայացքից։
Այդտեղից էլ երևում է իմ աչքին
Տեսլապատկերը քո կյանքի ապագա,
Ինչպես տաղվից ձայնն է հասնում ականջին։
Ինչպես մեկնեց Հիպպոլիտը Աթենքից
Իր մորուի սադրանքների պատճառով,
Այսպես պետք է դու հեռանաս Ֆլորենաից։
Քո ոսոխներն այդ են ուզում ու փնտրում,
Եվ այդ շուտով կիրագործեն հենց այնտեղ,
Ուր Քրիստոսին ամեն օր են վաճառում։
Եվ, ինչպես միշտ, ամբողջ մեղքը կընծայվի
Տուժող կողմին, բայց պատիժը վերահաս
Ճշմարտության վկայություն կլինի։
Դու կթողնես քեզ սիրելի տեղ ու տուն
Եվ հայրենիք, և մեծագույն ցավն է դա,
Որ աքսորը միշտ պատճառում է մարդուն։
Դու կիմանաս, թե ինչ դառն է ու նզով
Հացն օտարի, և թե ինչքան է դժվար
Ելնել, իջնել օտարների սանդուղքով։
Բայց այն, ինչ որ քեզ կճնշի ծանրապես,
Կլինի այն ընկերությունը հիմար,
Որի հետ դու աքսորի մեջ կլիննս։
Անմտությունն ու խոլությունը նրանց
Դու լավ գիտես, բայց ոչ թե դու, այլ նրանք
Կջախջախեն շուտով քունքերը յուրյանց։
Նրանք գործքով կապացուցեն հայտնապես,
Որ անբան են, և քեզ պատիվ կլինի,
Որ կազմել ես կուսակցություն ինքըդ քեզ։
Քո առաջին ապաստանը աքսորում
Քեզ կտա այն մեծահոգի Լոմբւսրդցին,
Որ սանդուղքի վրա արծիվ է կրում։
Նա կվարվի քեզ հետ այնքան բարեհաճ,
Որ, հակառակ ուրիշների արածի,
Քեզ կաջակցի քո խնդրելուց դեռ առաջ։
Դու նրա հետ տեսնելու ես և նրան,
Ով ծնվելիս այնքան ազդվեց այս աստղից,
Որ գործերն իր նշանավոր կդառնան։
Նա փոքրության համար դեռ չի նկատվել.
Զի տակավին երկինքները նրա շուրջ
Ընդամենը ինն տարի են պտտվել։
Բայց Գասկոնցին դեռ չխաբած Հենրիկին,
Նա ցույց կտա նշաններն իր մեծ հոգու,
Քամահրելով փողն ու գանձերը անգին։
Վեհանձնությամբ այնքան աչքի նա կընկնի,
Որ մինչև իսկ թշնամիները նրա
Այդ չեն կարող պահել ծածուկ ու գաղտնի։
Դու հույս դիր այդ անձի վրա փառապանծ.
Նրա շնորհիվ վիճակները կփոխվեն
Թե չքավոր և թե հարուստ շատ մարդկանց։
Այս բոլորը քո մտքի մեջ թող մնա,
Բայց մի խոսիր...»— և ինձ հայտնեց դեռ բաներ,
Որ լսողը երբևէ չէր հավատա։
Ապա հարեց. «Որդի, ահա սրանք են
Մեկնությունը քեզ հայտնված խոսքերի.
Ահա դավերն, որ ոչ շատ անց կգործվեն։
Բայց մի ատիր համերկրացոց քո դաժան,
Զի դու կապրես ապագայում այնքան դեռ,
Որ կտեսնես նրանց պատիժը արժան»։
Երբ հասկացա, որ այն հոգին սրբազան
Վերջացրել էր հյուսվածքը իր խոսքերի,
Որոնց հենքը տվել էի ես նրան,
Սկսեցի խոսել նման այն անձի,
Որ ընկնելով անձկության մեջ դիմտմ է
Ազնիվ մարդու խորհուրդներին խելացի.
«Տեսնում եմ, հայր, թե ժամանակը ինչպես
Սպառնալից վազում է իմ ետևից,
Որպեսզի ինձ հարված հասցնի ծանրապես։
Արդ լավ է, որ խոհեմությամբ ես զինվեմ,
Որպեսզի, երբ հայրենիքից զրկեն ինձ,
Իմ սրտի մոտ այլ բաներից չզրկվեմ։
Հավետ, տխուր ու ցավատանջ աշխարհում
Եվ այն լեռում,, որի ծայրից տիրուհիս
Ինձ բարձրացրեց, և այս ու այն երկնքում
Ես իմացա բաներ, որոնք եթե ես
Մարդկանց պատմեմ, ապա դրանք շատերին
Կդառնացնեն ու կգրգռեն մեծապես.
Իսկ եթե ես ճշմարտությանը ծածկեմ,
Վախենում եմ, որ սերնդոց մեջ գալիք
Իմ անունը և համբավը կկորցնեմ»։
Լույսը, որով պարուրված էր, հիրավի,
Գանձն իմ գտած, նախ սկսեց շողշողալ,
Զերթ հայելին՝ ճաճանչներից արևի։
Ապա ասաց. «Նա, ում խիղճն է անհանգիստ
Իր կամ այլոց ամոթալի գործերից,
Հարկավ կազդվի, քո խոսքերից դաոն ու խիստ։
Բայց դու հայտնիր, համարձակ ու ճշտորեն,
Ինչ որ տեսար ա լսեցիր քո ճամփին.
Թող որ մարդիկ քորեն, որտեղ բոր ունեն։
Քո խոսքերը սկզբնապես կնեղեն,
Բայց երբ դրանք լավ յուրացվեն մարդկանցից,
Կենսապարար սննդանյութ կլինեն։
Թող քո ձայնը հնչի ինչպես փոթորիկ,
Եվ հարվածի գագաթները բարձրագույն,
Իսկ թեզ համար դա պատիվ է ոչ փոքրիկ։
Խորհիր, որ քեզ ցույց տրվեցին երկնքում,
Լեռան ճամփում և անդնդում ցավալի
Լոկ այն անձինք, որոնք հայտնի են երկրում.
Զի լսողը չի համոզվի խոսքերից,
Եթե երբեք օրինակները վերցվեն
Անհայտ ու մութ դեմքերից ու դեպքերից,
Եվ կամ եթե փաստարկները որոշ չեն»։
</poem>
===Երգ տասնութերորդ===
===Երգ տասնիններորդ===
