}}
Ռուսաստանը, այո, իսլամի խնդիր ունի։ Ինչպես ընդունված է ասել՝ իսլամ ծայրահեղականության։ Բայց Ռուսաստանի (ինչպես եւ Արեւմուտքի) թե խնդրի ըմբռնումն է տարբերվում մերինից եւ թե, բնականաբար, խնդրի լուծման եղանակը։ Սա տեսության ոլորտի տարաձայնություն չէ։ Մեր անհասկացողության (եթե կուզեք՝ անհամաձայնության) գինը վճարված է կորսված հայրենիքով ու միլիոնների կյանքով։
:ՌուսաստանըԻսկ Արեւմուտքի կամ քրիստոնյա աշխարհի՝ իսլամական ռադիկալիզմի ըմբռնման էությունը այն է, այոոր Արաբական ավազուտներում եւ Ասիայի անապատներում խորովվող ժողովուրդների հակառակությունը Ռուսաստանի, իսլամի խնդիր ունի: Ինչպես ընդունված Եվրոպայի եւ Հյուսիսային Ամերիկայի արգավանդ հողերը վայելող ժողովուրդների հանդեպ՝ սողացող սոցիալական ընդվզում է ասել՝ իսլամ ծայրահեղականության: Բայց Ռուսաստանի ավելի, քան կրոնական անհանդուրժողականության դրսեւորում։ Նաեւ դեմոգրաֆիկ պայթյունի արդյունք (ինչպես եւ Արեւմուտքի) թե խնդրի ըմբռնումն է տարբերվում մերինից եւ թեչինացիների, բնականաբարիբր, խնդրի լուծման եղանակը: Սա տեսության ոլորտի տարաձայնություն չէ: Մեր անհասկացողության (եթե կուզեք՝ անհամաձայնությանգաղափարաբանական հակառակությունը Արեւմուտքին) գինը վճարված է կորսված հայրենիքով , որը նույնպես սոցիալական խնդիր է։ Չմոռանանք, որ իսլամի ծագումը նախորդեց դեպի Միջերկրական ծովի հյուսիսային ու միլիոնների կյանքով:արեւմտյան բարեխառն կլիմայով ափերն ու դեպի Կասպիան ավազանի ոռոգելի հողերը իսլամի դրոշի տակ միավորված արաբական ցեղերի արշավանքին։
:Իսկ Արեւմուտքի կամ քրիստոնյա աշխարհի՝ իսլամական ռադիկալիզմի ըմբռնման էությունը այն Արեւմուտքը սոցիալական այդ արհավիրքին դիմագրավում էազատ հասարակությանը հատուկ միակ եղանակով՝ ինտեգրելով կամ ինտեգրվելով։ Եւ որպեսզի այդ ընթացքը պայթյուններով չլինի, որ Արաբական ավազուտներում եւ Ասիայի անապատներում խորովվող ժողովուրդների հակառակությունը Ռուսաստանի, Եվրոպայի եւ Հյուսիսային Ամերիկայի արգավանդ հողերը վայելող ժողովուրդների հանդեպ՝ սողացող սոցիալական ընդվզում ապահովության գոտիներ է ավելիկարգում քաղաքակրթությունների միջեւ։ Եւ ապահովության միջնաբերդերը ընտրվում են ոչ թե քրիստոնյա երկրների թվից, քան կրոնական անհանդուրժողականության դրսեւորում: Նաեւ դեմոգրաֆիկ պայթյունի արդյունք (ինչպես եւ չինացիներիհայերն են երազում, իբրայլ նույն իսլամական, գաղափարաբանական հակառակությունը Արեւմուտքին)բայց բավարար չափով լուսավորյալ երկրների, որը նույնպես սոցիալական խնդիր է: Չմոռանանքորոնց համար նաեւ ոչինչ չի խնայվում, որ իսլամի ծագումը նախորդեց դեպի Միջերկրական ծովի հյուսիսային ու արեւմտյան բարեխառն կլիմայով ափերն ու դեպի Կասպիան ավազանի ոռոգելի հողերը իսլամի դրոշի տակ միավորված արաբական ցեղերի արշավանքին: այդպիսին մնան։ Նաեւ հարաբերական բարեկեցության օջախներ է ստեղծում այդ աշխարհի ներսում։ Արեւմուտքը այդ քաղաքականությունը որդեգրել է ճարահատյալ, բայց գնալով դա դառնում է այդ երկրների համար օրգանական, որովհետեւ Արեւմուտքի ռասայական պատկերը փոխվում է։ Արեւմուտքը դառնում է խառնածին։
:Բացառված չէ, որ Արեւմուտքը սոցիալական այդ արհավիրքին դիմագրավում ճակատագրական սխալ է ազատ հասարակությանը հատուկ միակ եղանակով՝ ինտեգրելով կամ ինտեգրվելով: Եւ որպեսզի անում, բայց նա այդ ընթացքը պայթյուններով չլինի, ապահովության գոտիներ «սխալ» ճանապարհով գնում է կարգում քաղաքակրթությունների միջեւ: Եւ ապահովության միջնաբերդերը ընտրվում են առնվազն կես հազարամյակ եւ մեր ու հույների կարծիքի հետ ոչ թե քրիստոնյա երկրների թվիցմիայն հաշվի չի նստում, ինչպես հայերն են երազումայլեւ մեր ինքնամատույց զոհողությունը հանուն քրիստոնեությանը, այլ նույնիսկ մեր եղեռնը ի չարս է գործադրում կամ ծառայեցնում է նույն իսլամականփափուկ դիմագրավման քաղաքականությանը։ Եւ «նեղացնում» է Թուրքիային, բայց բավարար չափով լուսավորյալ երկրներիորովհետեւ Թուրքիան բուֆերի իր դերը ամբողջությամբ չկատարած, որոնց համար նաեւ ոչինչ չի խնայվումհախուռն մտնել է ուզում Եվրոպա։ Արդարն ասած, որ այդպիսին մնան: Նաեւ հարաբերական բարեկեցության օջախներ ուզում է ստեղծում այդ աշխարհի ներսում: Արեւմուտքը այդ քաղաքականությունը որդեգրել է ճարահատյալվերադառնալ Եվրոպա, բայց գնալով դա դառնում է այդ երկրների համար օրգանականԵվրոպան անցյալ դարի Եվրոպան չէ, որովհետեւ Արեւմուտքի ռասայական պատկերը փոխվում է: Արեւմուտքը դառնում է խառնածին:եւ դեռ տարիներ են պետք, որպեսզի Թուրքիայի ապրանքներն ու ծառայությունները բերվեն Եվրամիության ստանդարտի։ Նաեւ այդպես մեկ էթնոսի խուռներամ ընդունելության Եվրոպան պատրաստ չէ։
:Բացառված չէԴրա համար են Թուրքիային ժամանակ առ ժամանակ տեղը դնում, եւ ոչ թե այն պատճառով, որ Արեւմուտքը ճակատագրական սխալ է անումքրդերին օր ու արեւ չեն տալիս, բայց նա այդ «սխալ» ճանապարհով գնում իսկ հայերին ժամանակին կոտորել են։ Եւ Ֆրանսիան էլ թուրքերին կասեցնելու հարցում առաջ է առնվազն կես հազարամյակ եւ մեր ու հույների կարծիքի հետ ընկնում ոչ միայն հաշվի չի նստումթե այն պատճառով, այլեւ մեր ինքնամատույց զոհողությունը հանուն քրիստոնեությանըոր թիթիզ է, նույնիսկ մեր եղեռնը ի չարս ինչպես հայերի մի մասն է գործադրում կարծում, կամ ծառայեցնում մարդու իրավունքի մեռած են ու հայասեր, ինչպես մյուս մասն է նույն փափուկ դիմագրավման քաղաքականությանը: Եւ «նեղացնում» է Թուրքիայինմտածում, այլ որովհետեւ Թուրքիան բուֆերի իր դերը ամբողջությամբ չկատարած, հախուռն մտնել Ֆրանսիայում այդ բանը սրտանց է ուզում Եվրոպա: Արդարն ասածստացվում նաեւ այն պատճառով, ուզում որ Ֆրանսիան աննկատ արաբանում է վերադառնալ Եվրոպաիր նախկին գաղութների հաշվին, բայց Եվրոպան անցյալ դարի Եվրոպան չէ, եւ դեռ տարիներ իսկ արաբները Եվրոպայի այդ փափուկ կտորը համարում են պետքիրենց բաժինը, որպեսզի Թուրքիայի ապրանքներն ու ծառայությունները բերվեն Եվրամիության ստանդարտի: Նաեւ այդպես մեկ էթնոսի խուռներամ ընդունելության Եվրոպան պատրաստ չէ: ոչ թե թուրքերի կամ չինացիների։
:Դրա համար են Թուրքիային ժամանակ առ ժամանակ տեղը դնումՖրանսիան, եւ ոչ թե այն անշուշտ, այդքան հեշտ հանձնվել չի ուզում։ Այդ պատճառով, որ քրդերին օր ու արեւ չեն տալիս, իսկ հայերին ժամանակին կոտորել են: Եւ Ֆրանսիան էլ թուրքերին կասեցնելու հարցում առաջ է ընկնում ոչ թե այն պատճառովերկու հազարամյակի սահմանին Ֆրանսիայի պառլամենտը երկու՝ օրգանապես իրար հետ կապված արտահերթ հարց ուներ օրակարգում․ Թուրքիայի Եվրոպա մտնելը դանդաղեցնելը ցեղասպանությունը դատապարտելու միջոցով եւ ռուս երիտասարդ կանանց մուտքը Ֆրանսիա դյուրացնելու գործը օրենսդրորեն կարգավորելու հարցը։ Շեշտում են՝ արդեն մեկ անգամ ծննդաբերած կանանց։ Այսինքն, ծննդաբերելու ընդունակ կամ (որ թիթիզ ավելի երաշխավորված է, ինչպես հայերի մի մասն ) երեխայի հետ։ Երկրորդ հարցը քննարկվում է կարծումզգուշորեն, կամ մարդու իրավունքի մեռած են ու հայասեր, ինչպես մյուս մասն է մտածում, այլ որովհետեւ Ֆրանսիայում այդ բանը սրտանց շոշափում է ստացվում նաեւ այն պատճառով, որ Ֆրանսիան աննկատ արաբանում է իր նախկին գաղութների հաշվին, իսկ արաբները Եվրոպայի այդ փափուկ կտորը համարում են իրենց բաժինը, չբեր ֆրանսուհիների զգացմունքները։ Իսկ ցեղասպանության հարցում՝ ոչ թե թուրքերի կամ չինացիների:մի նրբանկատություն։
:Ֆրանսիան… Ո՞վ կսպասեր, անշուշտ, այդքան հեշտ հանձնվել չի ուզում: Այդ պատճառով էլ երկու հազարամյակի սահմանին Ֆրանսիայի պառլամենտը երկու՝ օրգանապես իրար հետ կապված արտահերթ հարց ուներ օրակարգում. Թուրքիայի Եվրոպա մտնելը դանդաղեցնելը ցեղասպանությունը դատապարտելու միջոցով եւ ռուս երիտասարդ կանանց մուտքը Ֆրանսիա դյուրացնելու գործը օրենսդրորեն կարգավորելու որ 130 տարի հետո Հայկական հարցը: Շեշտում են՝ արդեն մեկ անգամ ծննդաբերած կանանց: ԱյսինքնԵվրոպային պետք կգա երկրորդ անգամ։ Եվ ի՞նչ երաշխիք կա, ծննդաբերելու ընդունակ կամ (որ ավելի երաշխավորված պետք չի գալու եւս մի 110 տարի հետո։ Ռուսաստանի քաղաքականության մեջ չի կարող չարտացոլվել 25 միլիոն իսլամ դավանող բնակչության մտայնությունը։ Ռուսաստանը չի կարող չպաշտպանել ու չգուրգուրել Տաջիկստանի նման բուֆերը, ինչպես պահպանում էՄոնղոլիան Չինաստանի ոչ իսլամ բնակչության դեմ։ Ռուսաստանը դատապարտված էր Ադրբեջանին դաշնակից֊բուֆեր ունենալ (կամ ինտեգրման խողովակ) երեխայի հետ: Երկրորդ հարցը քննարկվում է զգուշորենԿասպից ծովի հարավային ափին։ Եւ այս հարցում Արեւմուտքը նրա համախոհն է։ Եւ առաջին հերթին այդպես պիտի աներ, որովհետեւ շոշափում ոչ թե Հայաստանին կամ Վրաստանին պատնեշ դներ հեղեղի դեմը։ Արեց այնպես, ինչպես Արեւմուտքն է չբեր ֆրանսուհիների զգացմունքները: Իսկ ցեղասպանության հարցում՝ անում՝ Թուրքիայի, Եգիպտոսի, Հորդանանի, Ալժիրի միջոցով, ոչ թե քրիստոնյա Հունաստանի, ինչի պատրանքն ունեն հույներն ու հայերը։ Իհարկե, Ռուսաստանը կուզենա, համենայն դեպս, հայկական մի նրբանկատություն:անկլավ ունենալ Ադրբեջանի կազմում, բայց կպնդի այն աստիճան, որքան Ադրբեջանը թույլ տա։
:... Ո՞վ կսպասերԻսկ ընդհանրապես, որ 130 տարի հետո Հայկական հարցը Եվրոպային պետք կգա երկրորդ անգամ: Եվ ի՞նչ երաշխիք կա, որ պետք չի գալու եւս մի 110 տարի հետո: Ռուսաստանի քաղաքականության մեջ չի կարող չարտացոլվել 25 միլիոն իսլամ դավանող բնակչության մտայնությունը: Ռուսաստանը չի կարող չպաշտպանել աշխարհքաղաքական վերադասավորումների պատմական այս փուլում հայկական անկլավի ու չգուրգուրել Տաջիկստանի նման բուֆերը, ինչպես պահպանում Հայաստանի դերակատարումը կարելի է Մոնղոլիան Չինաստանի ոչ իսլամ բնակչության դեմ: Ռուսաստանը դատապարտված էր Ադրբեջանին դաշնակից-բուֆեր ունենալ (կամ ինտեգրման խողովակ) Կասպից ծովի հարավային ափին: համարել ավարտված։ Ինչպես Առաջին համաշխարհային պատերազմից առաջ եւ ընթացքում հայ կամավորական շարժումն ու արեւմտահայությունը կատարեցին իրենց դերն ու վերացան։ Եւ այս հարցում Արեւմուտքը նրա համախոհն է: Եւ առաջին հերթին այդպես պիտի աներայսպես կլինի միշտ, ոչ թե Հայաստանին կամ Վրաստանին պատնեշ դներ հեղեղի դեմը: Արեց այնպեսքանի դեռ մենք մեր երեւակայած աշխարհում Հայաստանը կարգված կհամարենք քրիստոնեական աշխարհի միջնաբերդ։ Իսկ իրականում՝ նա վաղուց ապահովության այլ համակարգի անցած տիրույթներում անելիք ունենալու պատրանքով ծերացող, ինչպես Արեւմուտքն հավատարիմ ու ժամանակավրեպ շան է անում՝ Թուրքիայինման, Եգիպտոսիորին ժամանակ առ ժամանակ մի կտոր տրանշ են նետում եւ թողնում, Հորդանանիոր իր մահով մեռնի։ Իսկ Բաքու Պուտինի այցից ուղիղ երկու օր հետո Մախաչկալա ռուսական նավատորմի ռազմակայան ժամանեց ռազմածովային ուժերի հրամանատար Կուրոեդովը, Ալժիրի միջոցովիբր, ոչ թե քրիստոնյա Հունաստանիշքանշան հանձնելու «Կուրսկ» սուզանավի անձնակազմի հետ զոհված տեղացի ինժեների հարազատներին։ Ասել է թե՝ շքանշանի հանձնումը վաղ աշնանից հետաձգվում էր մինչեւ նախագահի այցը Ադրբեջան, ինչի պատրանքն ունեն հույներն ու հայերը: Իհարկե, Ռուսաստանը կուզենա, համենայն դեպս, հայկական մի անկլավ ունենալ Ադրբեջանի կազմում, բայց կպնդի այն աստիճան, որքան Ադրբեջանը թույլ տա: երբ արդեն հնարավոր կլինի ռուսական Կասպիական նավատորմը քշել մինչեւ Պարսկաստանի եւ Թուրքմենիայի ափերը՝ նաեւ այդ կողմից (հեռվից) հսկելով Տաջիկստանի սահմանը։ Գուցեեւ չափավորելու համար չինական ազդեցությունը միջինասիական երիտասարդ պետությունների վրա։
:Իսկ ընդհանրապեսԻնչը պիտի որ ձեռնտու լինի նաեւ Արեւմուտքին։։Ադրբեջանը՝ չլինելով շրջափակման մեջ, աշխարհքաղաքական վերադասավորումների պատմական այս փուլում հայկական անկլավի ու չլինելով Հայաստանի դերակատարումը կարելի է համարել ավարտված: Ինչպես Առաջին համաշխարհային պատերազմից առաջ եւ ընթացքում հայ կամավորական շարժումն ու արեւմտահայությունը կատարեցին իրենց դերն ու վերացան: Եւ այսպես կլինի միշտնման իրեն միակողմանի կախման մեջ դրած, քանի դեռ մենք մեր երեւակայած աշխարհում Հայաստանը կարգված կհամարենք քրիստոնեական աշխարհի միջնաբերդ: Իսկ իրականում՝ նա վաղուց ապահովության այլ համակարգի անցած տիրույթներում անելիք ունենալու պատրանքով ծերացողպաշարներով լինելով Հայաստանից հարյուրապատիկ հարուստ, հավատարիմ ու ժամանակավրեպ շան հնարավորություն ունենալով իր նավթը արտահանելու նաեւ Իրանով, դրանով հանդերձ միայն Կասպիական համաձայնագրով այնպիսի գին է նմանվճարել Ռուսաստանին, որին ժամանակ առ ժամանակ մի կտոր տրանշ որը վճարում են նետում եւ թողնումմիայն հողի դիմաց։ Իսկ թե երկրորդ֊երրորդ նավթամուղը Վրաստանով կանցնի թե Հայաստանով, որ իր մահով մեռնի: Ադրբեջանի համար մեկ է։ Իսկ Բաքու Պուտինի այցից ուղիղ երկու օր հետո Մախաչկալա ռուսական նավատորմի ռազմակայան ժամանեց ռազմածովային ուժերի հրամանատար ԿուրոեդովըՌուսաստանը կուզի, իբրոր Հայաստանով անցնի։ Ոչ թե հանուն Հայաստանի, շքանշան հանձնելու «Կուրսկ» սուզանավի անձնակազմի հետ զոհված տեղացի ինժեների հարազատներին: Ասել այլ որ չանցնի Վրաստանով։ Եւ Վրաստանը կախված մնա Ռուսաստանի էներգոռեսուրսներից։ Որքան էլ տարօրինակ է թե՝ շքանշանի հանձնումը վաղ աշնանից հետաձգվում էր մինչեւ նախագահի այցը Ադրբեջան, երբ արդեն հնարավոր կլինի ռուսական Կասպիական նավատորմը քշել մինչեւ Պարսկաստանի եւ Թուրքմենիայի ափերը՝ դրանից կարող է շահել նաեւ այդ կողմից (հեռվից) հսկելով Տաջիկստանի սահմանը: Գուցեեւ չափավորելու համար չինական ազդեցությունը միջինասիական երիտասարդ պետությունների վրա: Վրաստանը՝ նավթամուղից հրաժարվելու դիմաց վերականգնելով իր տարածքային ամբողջականությունը։
:Ինչը պիտի Չէ՞ որ ձեռնտու լինի նաեւ Արեւմուտքին::Ադրբեջանը՝ չլինելով շրջափակման մեջԱբխազիայի ու հարավային Օսեթիայի հարցը կախված է բացառապես Ռուսաստանից։ Կգնա՞ Վրաստանը դրան, չլինելով Հայաստանի նման իրեն միակողմանի կախման մեջ դրածկհամոզի՞ Ռուսաստանը Կասպյան միջազգային ծրագրերի շահագրգիռ երկրներին, պաշարներով լինելով Հայաստանից հարյուրապատիկ հարուստդժվար է հիմա ասել, հնարավորություն ունենալով իր նավթը արտահանելու նաեւ Իրանով, դրանով հանդերձ միայն Կասպիական համաձայնագրով այնպիսի գին բայց որ Հայաստանով տարբերակը 500 կիլոմետր կարճում է վճարել Ռուսաստանինխողովակի ուղին եւ համապատասխանաբար էժանացնում նավթի ինքնարժեքը, որը վճարում լուրջ պատճառաբանություն է։ Բայց շուտ են ուրախացել մեր պետական հեռուստատղերքը Վրացական նավթամուղի տապալման առիթով։ Դա միայն հողի դիմաց: Իսկ թե երկրորդ-երրորդ այն է նշանակում, որ նավթամուղը Վրաստանով կանցնի թե Պարսկաստանով կամ Հայաստանով, Ադրբեջանի համար մեկ է: Իսկ Ռուսաստանը կուզի, որ իսկ Հայաստանով անցնի: Ոչ թե հանուն Հայաստանիկանցնի միայն մի դեպքում, այլ որ չանցնի Վրաստանով: Եւ Վրաստանը կախված մնա Ռուսաստանի էներգոռեսուրսներից: Որքան էլ տարօրինակ էեթե Ադրբեջանի կամքով լինի, դրանից կարող իսկ Ադրբեջանի կամքն ու պայմանը էլի Ղարաբաղն է։ Ասել է շահել նաեւ Վրաստանը՝ նավթամուղից հրաժարվելու դիմաց վերականգնելով իր տարածքային ամբողջականությունը: թե՝ վրացական տարբերակի տապալումը միայն արագացնում է Ադրբեջանի տերիտորիալ ամբողջականության վերականգնումը։
:Չէ՞ Ոնց որ Աբխազիայի ու հարավային Օսեթիայի հարցը կախված թե ստացվում է բացառապես Ռուսաստանից: Կգնա՞ Վրաստանը դրանհայ գյադաների՝ լամպը ռեկլամելու ուղիղ հակառակը։ Այնպես որ, կհամոզի՞ Ռուսաստանը Կասպյան միջազգային ծրագրերի շահագրգիռ երկրներինմիշտ չէ, դժվար է հիմա ասել, բայց որ Հայաստանով տարբերակը 500 կիլոմետր կարճում պետք է խողովակի ուղին եւ համապատասխանաբար էժանացնում նավթի ինքնարժեքըկամենալ հարեւանի վատը։ Թուրքական բանակը, լուրջ պատճառաբանություն համենայն դեպս Իրաքի տարածքում, ուխտադրժորեն ջախջախում է: Բայց շուտ են ուրախացել մեր պետական հեռուստատղերքը Վրացական նավթամուղի տապալման առիթով: Դա միայն քրդական ջոկատները։ Հայ գրողների միության անդամ Օջալանի կոչով Թուրքիայի տարածքից քաշված ապստամբների դեմ, այն է նշանակումէլ այլ երկրի տարածքում, որ նավթամուղը կանցնի Պարսկաստանով կամ Հայաստանով, իսկ Հայաստանով կանցնի միայն մի դեպքումծավալվող բանակային գործողությունները խիստ տարօրինակ են, եթե Ադրբեջանի կամքով լինիհաշվի չառնենք մեկ էական հանգամանք․ այդ ջոկատների պարտիզանական գործողությունների հնարավոր վերականգնման շրջանը համընկնում է այն տարածքների հետ, իսկ Ադրբեջանի կամքն ու պայմանը էլի Ղարաբաղն որտեղով անցնում է: Ասել է թե՝ վրացական տարբերակի տապալումը միայն արագացնում է Ադրբեջանի տերիտորիալ ամբողջականության վերականգնումը:Միջերկրականի թուրքական ծայր արեւելյան ափը (Ադանայի մոտ) Բաքվի հետ կապող ամենակարճ ուղին՝ լինի դա Պարսկաստանով, թե Մեղրիով։ Չմոռանանք ասել, որ թուրքական բանակի գործողությունները սկսեցին Մինսկի խմբի համանախագահների՝ Անկարայից Երեւան եւ Բաքու ժամանելուց անմիջապես հետո։
:Ոնց որ թե ստացվում է հայ գյադաների՝ լամպը ռեկլամելու ուղիղ հակառակը: Այնպես որԵրեւանում, միշտ չէի դեպ, ակնարկեցին Թուրքիայի միջնորդ դերի մասին, որ պետք է կամենալ հարեւանի վատը: Թուրքական բանակըվաղուց չէր եղել։ Դրանից երկու շաբաթ հետո կնքվեց Բաքվի հռչակագիրը։ Անմիջապես հետեւեց ՆԱՏՕ֊ի գլխավոր քարտուղարի հայտարարությունը Երեւան ժամանելուց առաջ, համենայն դեպս Իրաքի տարածքումթե ՆԱՏՕ֊ի վրա հույս դնել չարժե։ Ամենազվարճալին, ուխտադրժորեն ջախջախում է քրդական ջոկատները: Հայ գրողների միության անդամ Օջալանի կոչով Թուրքիայի տարածքից քաշված ապստամբների դեմսակայն, Թուրքիայի սփոփիչ ակնարկն էր այն էլ այլ երկրի տարածքումմասին, ծավալվող բանակային գործողությունները խիստ տարօրինակ ենթե իբր, եթե հաշվի չառնենք մեկ էական հանգամանք. այդ ջոկատների պարտիզանական գործողությունների հնարավոր վերականգնման շրջանը համընկնում է այն տարածքների պատրաստ են Հայաստանի հետհարաբերությունները կարգավորել։ Բայց Օսկանյանը դեռ չէր հասցրել իրենց «անկոտրում» պահվածքի արդյունքների մասին մանրամասնորեն զեկուցել ժողովրդին, որտեղով անցնում է Միջերկրականի թուրքական ծայր արեւելյան ափը (Ադանայի մոտ) Բաքվի հետ կապող ամենակարճ ուղին՝ լինի դա Պարսկաստանովթուրքերը «քաջերի» 24 ժամվա ուրախությունը շատ համարեցին եւ հասկացրին, որ հանաք են արել։ Նման չէր, թե Մեղրիով: Չմոռանանք ասելձեռ են առնում, բայց ստացվեց այդպես։ Հազիվ թե նախատեսված լիներ, որ թուրքական բանակի գործողությունները սկսեցին Մինսկի խմբի համանախագահների՝ Անկարայից Երեւան եւ զգացվի, թե թուրքերը առաջին հաղորդումը տվել են ուրիշի խնդրանքով, որպեսզի Պուտինի Բաքու ժամանելուց անմիջապես հետո: գնալու օրը հայ կառավարիչները հնարավորություն ունենան «հաղթական» մի բան ասելու շփոթված հայ ժողովրդին։ Հնարավոր է, որ դա Ալիեւի խնդրանքն էր, եւ Թուրքիան որոշեց կատարել կեսբերան։
:Երեւանում, ի դեպ, ակնարկեցին Թուրքիայի միջնորդ դերի մասինՀնարավոր է, որ վաղուց չէր եղել: Դրանից երկու շաբաթ հետո կնքվեց Բաքվի հռչակագիրը: Անմիջապես հետեւեց ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի հայտարարությունը Երեւան ժամանելուց առաջ, թե ՆԱՏՕ-ի վրա հույս դնել չարժե: Ամենազվարճալին, սակայն, Թուրքիայի սփոփիչ ակնարկն ավելի ազդեցիկ խնդրանք էր այն մասին, թե իբր, պատրաստ են Հայաստանի հետ հարաբերությունները կարգավորել: Բայց Օսկանյանը դեռ չէր հասցրել իրենց «անկոտրում» պահվածքի արդյունքների մասին մանրամասնորեն զեկուցել ժողովրդին, թուրքերը «քաջերի» 24 ժամվա ուրախությունը շատ համարեցին եւ հասկացրին, որ հանաք են արել: Նման չէր, թե ձեռ են առնում, բայց ստացվեց այդպես: Հազիվ թե նախատեսված լիներ, քանի որ զգացվի, թե թուրքերը առաջին հաղորդումը տվել են ուրիշի խնդրանքով, որպեսզի Պուտինի Բաքու գնալու օրը հայ կառավարիչները հնարավորություն ունենան «հաղթական» մի բան ասելու շփոթված հայ ժողովրդին: Հնարավոր է, որ դա Ալիեւի խնդրանքն էրհայերը էլի չափը անցան Թուրքիային «ծնկի բերելու» հարցում, տեղնուտեղը սաստեցին եւ Թուրքիան որոշեց կատարել կեսբերան: ստացվեց էլի ձեռ առնելու նման։
:Հնարավոր Մնում էավելացնել, որ ավելի ազդեցիկ խնդրանք թվարկածս բոլոր անցքերը տեղի են ունեցել 25 օրվա մեջ։ Մի ժամանակահատված, որի մասին կարելի է ասել, որ Ամերիկան զբաղված էրընտրություններով, բայց քանի կարելի է ասել նաեւ, որ հայերը էլի չափը անցան Թուրքիային «ծնկի բերելու» հարցումդա մի ժամանակահատված էր, տեղնուտեղը սաստեցին եւ ստացվեց էլի ձեռ առնելու որի համար ԱՄՆ֊ի թե´ նախկին, թե´ ներկա նախագահները չէին կարող պատասխանատվություն կրել։ Ասենք Կալիֆոռնիայի հայ ընտրողների առաջ։ Ընտրությունը ընտրություն, բայց հո չեն կարող տասը տարուց ավելի դայակություն անել թալիբների նման:գործիչների ծնող քրիստոնյա ժողովրդին։ Ի դեպ, թալիբների մասին։ Հայկական Թալիբանը առանձին ուսումնասիրության նյութ է եւ, հավանաբար, կլինի հետեւյալ հոդվածաշարի թեման։
:Մնում է ավելացնել, որ թվարկածս բոլոր անցքերը տեղի են ունեցել 25 օրվա մեջ: Մի ժամանակահատված, որի մասին կարելի է ասել, որ Ամերիկան զբաղված էր ընտրություններով, բայց կարելի է ասել նաեւ, որ դա մի ժամանակահատված էր, որի համար ԱՄՆ-ի թե´ նախկին, թե´ ներկա նախագահները չէին կարող պատասխանատվություն կրել: Ասենք Կալիֆոռնիայի հայ ընտրողների առաջ: Ընտրությունը ընտրություն, բայց հո չեն կարող տասը տարուց ավելի դայակություն անել թալիբների նման գործիչների ծնող քրիստոնյա ժողովրդին: Ի դեպ, թալիբների մասին: Հայկական Թալիբանը առանձին ուսումնասիրության նյութ է եւ, հավանաբար, կլինի հետեւյալ հոդվածաշարի թեման: :Իսկ այս թեման հնարավոր չէ ավարտել, չվերադառնալով Մեղրու հարցին: հարցին։ Իսկ Մեղրու հարցը, դատելով վերջին մեկ ամսվա սրընթաց զարգացումներից, փակված չէ, եւ խոր կասկածներ կան, որ նավթամուղի առիթով Քոչարյանը, այնուամենայնիվ, ինչ-որ ինչ֊որ դավաճանություն է որոշում ռմբակոծություններից խաթարված իր մտքում՝ Մեղրիի հանդեպ: հանդեպ։ Որը նշանակում է. է․ Ղարաբաղը Ադրբեջանի կազմում՝ «անկախությունից ցածր, ինքնավարությունից բարձր», Մեղրին՝ ոչ Հայաստանի կազմում, ոչ Ադրբեջանի, նավթի խողովակը՝ Մեղրիով Թուրքիա, իսկ Քոչարյանին՝ ունեցվածքի անձեռնմխելիություն եւ երաշխիք, որ իրեն Արեւմուտքը չի հանձնի Հայաստանի հաջորդ իշխանություններին, երբ նոր հանգամանքներ ի հայտ կգան հոկտեմբերի 27-ի 27֊ի նորոգված դատական պրոցեսում: պրոցեսում։ Եւ, ըստ երեւույթին, նա կանգ չի առնելու այդ ճանապարհին, որովհետեւ իր ստեղծած փակուղուց ոչ մի ելք չունի, բացի այն միջոցը, ինչին դիմում է զորքն ու երկիրը կործանած հրամանատարը: հրամանատարը։ Բայց, քանի որ այդ մասին խոսելը անիմաստ է եւ տեղ չի թողել նաեւ մարդավայել հրաժարականի, նաեւ՝ Ազգային ժողով չկա, որ դրությունը փրկի իմպիչմենտով, ամեն ինչ կվերջանա ավելի վատ՝ հոկտեմբերի 27-ի նման:27֊ի նման։
