Հեղինակ՝ [[Category: Արձակ]] {{Վերնագիր|վերնագիր = Քաղաքավարության վնասները|հեղինակ =[[Հակոբ Պարոնյան]] <br>}}[[Կատեգորիա:Արձակ]] ==ՔԱՂԱՔԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՎՆԱՍՆԵՐԸ== Բռնավոր մը կա, որ գեղեցիկ անվան տակ ծածկված` զմեզ գերության կը դատապարտե նույնիսկ այն առանձնաշորհմանց մեջ, զորս մեր կամքն կը շնորհե մեզ և որոց չհակառակիր օրենքն: Այս բռնավորը բնության ալ կը հակառակի և թույլ չտար անոր, որ ազատ համարձակ գործե մարդ էակին վրա: Այս բռնավորը քաղաքավարությունն է: Այս բռնավորին հակառակորդներն անկիրթ կանվանվին հանիրավի: Այս քաղաքավարությունն քաշվելու բան չէ մանավանդ անոնց համար, որ կը սիրեն և տրամադրություն ունին բնության օրինաց հետևիլ և այս ընթացքով երջանկություն գտնել: Հասկցնելու համար, թե որչափ կը չարչարվին, կը հարստահարվին այս խեղճերն, արժան կդատենք քանի մ’օրինակներ մեջ բերել: Բարեկամներեդ մեկուն անվան տոնախմբության ներկա գտնվիլ կը փափաքիս: Ընթրելեն հետո կելնես, բարեկամիդ տունը կերթաս, ուր սիրալիր ընդունելությունմը կը գտնես: Մեկ ժամու չափ նստելեն ետքը աչքերդ կսկսին գոցվիլ, և կուզես բազմոցի վրա ընկողմանիլ Քաղաքավարությունը կարգիլե: Ախորժակով ընթրած ըլլալով` գոտիդ քիչ մը թուլցնելու կամ քակելու պետքը կզգաս: Հրավիրելոց առջև ասանկ պետք մը զգալն հակառակ է քաղաքավարության: Քունը երթալով կը ծանրանա արտևանացդ վրա: Բազմության մեջ եկող քունն անկիրթին մեծն է, վանել հարկ է այդ քունը: Բնությունը քնացիր կըսե, քաղաքավարությունը մի քնքնար կը պոռա: Փորձե և քիչ մը քնացիր: Տան տերը գլխուդ վրան կը տնկվի: — Ինձ նայեցեք, — կը պոռա սպասավորներուն, — քիչ մը ջուր բերեք Պապիկ աղային: Չէ, չէ, չեմ ուզեր ջուր: Ի՞նչու կը քնանաք Պապիկ աղա: Նստած տեղս քունս եկավ, ներեցեք: Մեզմե չախորժեցաք: Քավ լիցի: — Ուրիշներուն տունը մինչև առտու կը նստեք, մեր տունը շուտ մը կը քնանաք: Շատ կերա այս գիշեր, այդ պատճառավ… — Ոչ աս է, ոչ ան, — կըսե տան տիկինը, — մեր տունն աղեկ զբոսում չկա անոր համար… Կաղաչեմ, մի խոսիք այդպես: — Ուրիշ տուն մը գտնվիք նե, հարկավ ալ ավելի պիտի զբոսնուիք և զվարճանայիք: — Սիկարա մը բերեք Պապիկ աղային, — կը հրամայեց տան տերը: — Խնձոր մը ըստկեցեք Պապիկ աղային, — կը հրամայե տան տիկինը: Շնորհակալ եմ: Խահվե մ’ եփեցեք: Թեյ մը բերեք: — Ելիր, սանկ քիչ մը պտտե, Պապիկ աղա, որ քունդ փախչի: — Եկուր, սքանպիլ մը խաղանք, որ չքնանաս, — կը պոռա անդիեն ուրիշ մը: Շնորհակալ եմ, դուք քեյֆերնուդ նայեցեք: Չըլլար, սքանպիլ մը խաղամ քեզի հետ: — Պապիկ աղան չկրնար դիմադրել: Կսկսի սքանպիլ խաղալ: Հազիվ կը խաղա երեք քառորդ, և ահա քունն վերստին կուգա: Մի քնանար, Պապիկ աղա: Չեմ քնանար կոր: Կը քնանաս կոր, Պապիկ աղա: Չեմ քնանար կոր: Եթե կուզես, բոլքա մը պարե, որ քունդ փախչի: Բոլքա չեմ գիտեր: Կը սորվիս: — Թող տվեք զիս, Աստվածնիդ սիրեք նե, անդիի սենյակը կերթամ, կը քնանամ քիչ մը: Անկարելի բան է: Տոնախմբության մեջ կը քնացվի՞: Բռնությամբ պարի կը հանեն Պապիկ աղան, որ մտքեն իրարու ետևե կը շարե այն խոսքերը, զորս բարկությունն արտասանել կուտա մեզ նմանօրինակ պարագայից մեջ: Պարը կը վերջանա: Պապիկ աղային քունը կփախչի: Մեկ երկու ժամեն հրավիրյալները ոտք կելնեն մեկնելու համար: Պապիկ աղան ալ կելնե տուն կդառնա: Անկողին կը մտնե, չկրնար քնանալ. քունն անդառնալի կերպով փախած է: Կելնե անկողինեն, քիչ մը կը կարդա, որ քունը գա, չգար. ուրիշ քնաբեր գիրք մը կառնե. հնար չէ քնանալ նույնիսկ եթե… Օրվան կյանքը կարդա: Այսպես Պապիկ աղան մինչև առտու կը տապլտկի անկողնույն մեջ և կսկսի այն ատեն քնանալ, ուր ամեն մարդ կարթննա և գործի կերթա: Ահավասիկ քաղաքավարության արդյունքը: — Թող չերթար, էֆենտիմ, թող տունը նստեր, — պիտի առարկվի մեզ: Միթե մարդս յուր տան մեջ ավելի ազատ է: Փորձենք: Իրիկունը տունդ կդառնաս, հագուստներդ կը հանես և գիշերազգեստ կը հագնիս և սենյակիդ մեկ անկյունը կը քաշվիս, կը նստիս: Քիչ մը կանցնի, կերակուրի սեղանը կը դրվի: Կինդ, հայրդ, մայրդ, զավակներդ, եղբայրներդ, քույրերդ, թոռներդ կառնես և վար կիջնաս ընթրելու: Սեղանեն կելնես, խահվեդ կը խմես և սանկ կերկննաս բազմոցիդ վրա: Պապիկ աղան ստիպողական գործ մ’ունի և կը ստիպվի մեկ կողմե պանիր ու հաց ուտել փողոցի մեջ: Քաղաքավարությունը կարգիլե փողոցի մեջ անոթնալը: Կուզե բարեկամի մը խանութը մտնել և հոն ճաշել յուր պանիրն ու հացը: Քաղաքավարությունը միշտ կը պոռա, թե բարեկամի մը խանութը ճաշարան չէ: Պապիկ աղան խոսք տված է մեկուն. ժամադիր եղած է մեկու մը հետ: Թող անոթի երթա ժամադրության տեղը, կըսե քաղաքավարությունը: Պապիկ աղան կը հնազանդի: Նույն օրն անոթի կանցունե և իրիկվան տուն կը դառնա թեթև տկարությամբ: Այս ապաշխարանքին փոխարեն մարդկությունն ի՞նչ վարձատրություն կընե Պապիկ աղային, որ քաղաքավարության դեմ չմեղանչելու համար օր մը ծոմ պահեց: Ոչինչ: Ով իմացավ Պապիկ աղային այս զոհողությունն: Ոչ ոք: Բայց Աստված չընե, եթե փողոցն ուտելով քայլեր. որքան խոսքեր պիտի լսվեին… Իմացա՞ք Պապիկ աղային ըրածը: Վաճառական մը կը վայլե՞, եղբայր: - Յուր վարկը կոտրեց, մեղք, բիացայի վրա 20.000 ոսկվո վարկ ուներ: Քիչ մը համբերեր թող, փաթլամիշ չպիտի ըլլար յա…