Վիշապն ու մոգը

Գրապահարան-ից
Վիշապն ու մոգը

հեղինակ՝ Դոնալդ Բիսեթ
թարգմանիչ՝ Կարեն Ա․ Սիմոնյան
աղբյուր՝ «Մոռացված ծննդյան օրը»

Եղել է, չի եղել՝ մի կրակե սար։ Այդ սարում ապրում էր մի մոգ, անունն էլ՝ Ֆուձի֊սան։

Նա շատ գոհ էր, որ այդ սարում է ապրում։

— Այստեղ հաճելի է ու տաք,— ասում էր նա ամեն անգամ թեյնիկը սարի կատարին դնելիս։

Երբ թեյամանի ջուրը եռում էր, շրջակայքի բնակիչները տեսնում էին սարից բարձրացող գոլորշին ու ասում․

— Տեսեք… Ֆուձի֊սանը դարձյալ թեյ պիտի խմի։

Ու մի անգամ էլ, երբ Ֆուֆի֊սանը սարի կատարին նստած ցած էր նայում, հանկարծ տեսավ, որ մի փոքրիկ վիշապ է գալիս իրեն հյուր։

— Երեւի Էնդրյուն է,— անցավ նրա մտքով։— Երեւի թեյ խմելու է գալիս։

Վիշապի անունը իսկապես Էնդրյու էր։ Նա իր տատիկի հետ ապրում էր սարի ստորոտի քարանձավում։

Ձեզ պետք է ասեմ, որ վիշապի տատիկը, ամենից համակրելին էր վիշապների բոլոր տեսակների մեջ։ Աշխարհում ամենից շատ նա սիրում էր թեյ խմել։ Բայց արդեն շատ զառամյալ էր ու չէր կարողանուս սարալանջով վեր բարձրանալ։ Ուստի Էնդրյուն էլ որոշել էր մոգից մի գավաթ թեյ տանել տատիկի համար։

Բայց որքան բարձրանում էր սարալանջով, այնքան նրա ոտքերի տակի հողը տաքանում էր։ Ի վերջո, հողն այնքան տաքացավ, որ նա այլեւս չկարողացավ շարունակել վերելքը։

Ուստի վերադարձավ հովիտ, որովհետեւ ուրիշ ճար չուներ։ Հովտում հաստ֊հաստ ճյուղեր կոտրեց ու ոտնացուպեր սարքեց իր համար։ Վեց ոտնացուպ։ Յուրաքանչյուր ոտքին՝ մեկ հատ։ Ու դարձյալ սկսեց վերելքը դեպի սարի գագաթ։

Այս անգամ նա հողի տաքությունը չէր զգում եւ շատ կարճ միջոցում տեղ հասավ։

Մոգը նրան թեյ ու թխվածք հյուրասիրեց։ Իսկ Էնդրյուն Ֆուձի֊սանին պատմեց իր տատիկի եւ այն մասին թե տատիկը ինչքան է ուզում տաք թեյ խմել։

— Ես հաճույքով մի գավաթ թեյ կտամ,— ասաց Ֆուձի֊սանը։— Բայց մինչեւ քարանձավ հասնես՝ կսառի։

Ու գավաթի փոխարեն նա Էնդրյուին տվեց խոշոր թեյամանը, հետո մի շատ փոքրիկ ու գեղեցիկ թեյաման էլ՝ գույնը եփելու համար, հետո էլ երկու հատ գավաթ տվեց ու թեյի խոտ։

— Սրանք վերցրու,— ասաց նա։— Հիմա ինքդ էլ կարող ես ուզած ժամանակ թեյ եփել։

— Շնորհակալ եմ, շատ շնորհակալ եմ,— ասաց Էնդրյուն։— Տատիկը շատ կուրախանա։

Եվ արդեն պատրաստվում էր վերադառնալ, երբ հանկարծ հիշեց, որ թեյի համար ջուր տաքացնելու հնարավորություն չունեն։

— Մեծ բան չի… Իմ սարից մի քիչ էլ կրակ վերցրու,— առաջարկեց մոգը։

— Վախենում եմ՝ տանել չկարողանամ,— ասաց Էնդրյուն։— Իմ բոլոր ոտքերը զբաղված են թեյամաններով ու գավաթներով։

Մոգը մի պահ մտորեց ու ասաց․

— Լավ… Ես հիմա մի հրաշք կգործեմ։ Աչքերդ փակիր, խորը ներշնչիր, եւ հաշվիր մինչեւ տասը։

Էնդրյուն աչքերը փակեց, խորը ներշնչեց եւ հաշվեց մինչեւ տասը։

— Հիմա՝ արտաշնչիր,— ասաց մոգը։

Էնդրյուն արտաշնչեց որքան ուժ ուներ, եւ նրա երախից կրակ ու բոց ժայթքեց։ Խեղճը հազիվ կարողացավ հազը զսպել։ Բայց եւ այնպես՝ դժգոհ չէր։ Կրակ արտաշնչելը հաճելի բան էր։

— Ես հիմա արդեն իսկական վիշապ եմ,— ուրախացավ նա։— Իսկական, կրակ արտաշնչող վիշապ։ Շնորհակալ եմ, Ֆուձի֊սան։

Հրաժեշտ տալով, Էնդրյուն վերադարձավ իր քարանձավը։ Թեյամանի մեջ ջուր լցրեց, հետո վրան կրակ արտաշնչեց եւ ջուրը տեղն ու տեղը սկսեց եռալ։ Էնդրյուն թեյը լցրեց գավաթի մեջ ու տարավ տատիկին։

— Շնորհակալ եմ, Էնդրյու,— ասաց տատիկը,— Ես թեյ շատ եմ սիրում։

Ու այդպես էլ շարունակվում է մինչեւ այսօր։ Հենց որ վիշապները վերջացնում են կրակ ժայթքել հեքիաթներում, վերադառնում են տուն եւ թեյ են եռացնում իրենց տատիկների համար։