Changes

Տերեմոն 762֊ը ուրիշ բան չէր էլ սպասում։ Երբ դեռ սկսնակ էր, եւ հոդվածները, որոնք այժմ արտատպում էին տասնյակ լրագրեր, դեղնակտուց պատանու սին երազանքներ էին միայն, արդեն այն ժամանակ նա մասնագիտանում էր «անհնարին» հարցազրույցների գծով։ Հաճախ էր կապտուկներ ու ջարդվածքներ ստանում, բայց փոխարենը սովորում էր սառնասրտություն ու ինքնավստահություն պահպանել բոլոր պարագաներում։

Ատոն 77֊ը վերստացավ խոսելու շնորհը ու, թեեւ հռչակավոր աստղագետի ձայնը դողում էր զսպված զայրույթից, խոսեց սովորականի պես հանդարտ, խնամքով ընտրելով բառերը։

— Սըր, ինձ թվում է, դուք պիտի լսեք նրան։

Հինգ գիտնականները (աստղադիտարանի մյուս աշխատակիցները), որ մինչ այդ խելամիտ չեզոքություն էին պահպանում, լարվեցին։

— Դուք ձե՞ր ձեռքն եք անվանում բարեկամական,— խայթեց Ատոնը։

— Ոչ ոք այդպիսի բան չի ասում, երիտասարդ,— ընդհատեց նրան Ատոնը։— Թեեւ Պաշտամունքի պահապանները շատ տեղեկություններ հայտնեցին մեզ, բայց մեր հետազոտությունների արդյունքները զերծ են պաշտամունքային միստիցիզմից։ Փաստերը ինքնին փաստեր են, իսկ այսպես կոչված Պաշտամունքի «առասպելը», անկասկած հենվում է որոշակի փաստերի վրա։ Մենք դրանք բացատրեցինք, վերացնելով նախկին խորհրդավորությունը։ Հավատացնում եմ ձեզ, որ Պաշտամունքի պահապանները այժմ մեզ ավելի շատ են ատում, քան դուք։

— Դեհ, այդքան էլ չէ, սըր։ Ես ընդհանուր պատկերացում ունեմ։ Դուք պնդում եք, որ մի քանի ժամ հետո ամբողջ աշխարհը կպարուրվի խավարով, եւ ողջ մարդկությունը կզրկվի բանականությունից՝ կխելագարվի։ Ես միայն հարցնում եմ, թե դուք ինչպե՞ս եք դա բացատրում գիտականորեն։

— Դե լավ, համարեք, որ ձեզ եմ այդ հարցը տվել։

— Ես գիտեմ,— զգուշորեն նկատեց Տերեմոնը,— որ դա տարածված հնագիտական վարկած է։ Ուրեմն, այժմ դա բացարձակ ստո՞ւյգ են համարում։

Տերեմոնը ուշադիր լսում էր։

— Միանգամայն ճիշտ եք,— գոհունակությամբ նշեց Շիրինը։— Պաշտամունքի պահապանները պնդում են, իբր յուրաքանչյուր երկու հազար հինգ հարյուր տարին մեկ Լագաշն ընկնում է մի վիթխարի անձավի մեջ, այնպես որ բոլոր արեգակները անհետանում են, եւ ամբողջ աշխարհը պարուրվում է խավարով։ Իսկ հետո, ասում են նրանք, հայտնվում են այսպես կոչված Աստղերը, որոնք խլում են մարդկանց հոգիները եւ նրանց դարձնում անբանական անասուն, ու հենց մարդիկ էլ կործանում են իրենց իսկ ստեղծած քաղաքակրթությունը։ Պաշտամունքի պահապանները, իհարկե, այս ամենը հեղեղում են աներեւակայելի քանակության կրոնական միստիկայով, սակայն հիմնական գաղափարը սա է։— Շիրինը լռեց ու, նորից շունչ առնելով, շարունակեց։— Իսկ հիմա մենք մոտենում ենք Համընդհանուր Ձգողականության Տեսությանը։

Շիրինն ու Տերեմոնը նայեցին նրա ետեւից։

— Դե շարունակեք պատմել, ծեր խաբեբա։

— Իսկ դուք ի՞նչ գիտեք ձգողականության մասին։

— Իսկ ես եղա այնտեղ։ Դուք երեւի լսե՞լ եք «Խորհրդավոր թունելի» մասին, որը նսեմացրեց մեր բոլոր ատրակցիոնները, համենայն դեպս՝ առաջին ամսում։

— Չեք սխալվում, բայց գործը կոծկեցին։ Ուրեմն, այդ «Խորհրդավոր թունելը» մեկ մղոն երկարությամբ սովորական թունել էր… բայց առանց լուսավորության։ Մարդը նստում էր բաց վագոնում եւ տասնհինգ րոպե գնում խավարի միջով։ Քանի դեռ այդ զվարճալիքը չէին արգելել, այն մեծ համբավ ուներ։

— Սպասեք մի րոպե, կարծես, հիշեցի։ Մի քանի մարդ մահացել էին թունելում։ Այդ մասին լուրեր էին պտտվում թունելը փակելուց հետո։

— Այո, դուք արեցիք դա… բայց աղվեսային խորամանկությամբ, քանզի ձեր մեկնաբանումները, իբր հաստատելով մեր հավատալիքները, միաժամանակ վերացնում էին դրանց իսկ անհրաժեշտությունը։ Դուք Խավարը եւ Աստղերը վերածեցիք բնության երեւույթների, ու նրանք զրկվեցին իրենց իսկական խորհուրդից։ Դա սրբապղծություն է։

— Ձեր «փաստերը» մոլորություն են եւ խաբեություն։