Changes

«Միսս Ուոթսոն, ձեր փախած նեգր Ջիմն այստեղ է, Փայքսվիլից երկու մղոն ներքև»։ Նա միստր Ֆելփսի տանն է, և միստր Ֆելփսը նրան կվերադարձնի ձեզ, եթե նրան ուղարկեք ձեր խոստացած գումարը։

Ես մեկից ինձ լավ զգացի և հանցանքից ամբողջովին մաքրված։ Կյանքումս առաջին անգման էր, որ ինձ այդպես թեթևացած էի զգում։ Գիտեի, որ այժմ կարող եմ աղոթել։ Բայց անմիջապես չարեցի այդ բանը, թուղթը դրի առջևս և նստած՝ երկար մտածեցի։ Մտածում էի, թե որքան լավ էր, որ այս բոլորն այսպես եղավ, և որքան մոտ էի կորչելուն ու դժոխք գնալուն։ Այդպես շարունակեցի մտածել։ Մտածում էի գետով կատարած մեր ամբողջ ճանապարհորդության մասին։ Ջիմը ոչ մի վայրկյան աչքիս առջևից չէր հեռանում։ Հիշում էի, թե ինչպես միասին սահում էինք գետի վրայով՝ երբեմն ցերեկը, երբեմն գիշերը, երբեմն լուսնի շողերի տակ, երբեմն փոթորկի մեջ, և ամբողջ ժամանակ խոսում էինք, երգում, ծիծաղում։ Ես երբեք չէի կարողանում հիշել այնպիսի մի պահ, որն ինձ տրամադրեր նրա դեմ։ Ընդհակառակը։ Ես նրան տեսնում էի իմ փոխարեն պահակ կանգնած, երբ իր հերթն անցած էր լինում։ Նա չէր արթնացնում ինձ, որպեսզի ավելի երկար քնեմ։ Հիշեցի նրա ուրախությունը, երբ ես, մշուշից դուրս եկած, հասա մեր լաստը․ որքա՜ն ուրախացավ, երբ այն տոհմական ընդհարումից հետո ողջ֊առողջ վերադարձա նրա մոտ՝ մորուտը։ Հիշեցի նման բազմաթիվ պահեր։ Նա ինձ միշտ «քաղցրիկս» էր կանչում, փաղաքշում ինձ, ինձ համար անում այն ամենը, ինչ մտքով անցներ։ Որքա՜ն բարի էր նա։ Վերջապես հիշեցի այն օրը, երբ ես ազատեցի նրան, ասելով մարդկանց, թե լաստի վրա ծաղկով հիվանդացած մարդ կա, և որքա՜ն նա երախտապարտ զգաց իրեն և ասաց, որ աշխարհում ես իր ամենալավ բարեկամն եմ, իսկ այժմ՝ միակ բարեկամը։ Այո, մտածմունքների մեջ նայեցի շուրջս ու կողքիս տեսա այդ թուղթը։

Ես բաժանվեցի նրանից, ուղղություն վերցնելով դեպի այդ շրջանը։ Ետ չէի նայում, չնայած զգում էի, որ նա հետևում է ինձ։ Բայց չգիտեի, որ կարող եմ նրան շատ շուտ հոգնեցնել։ Առանց կանգ առնելու գնացի մի ամբողջ մղոն։ Ապա անտառի միջով ետ դարձա դեպի Ֆելփսի ագարակը։ Մտադիր էի իսկույն գործի անցնել, առանց դեսուդեն ընկնելու։ Ուզում էի, որ Ջիմը փակեր իմ բերանը, մինչև այս խարդախները հեռանային։ Այլևս դրանց հետ գործ ունենալու ցանկություն չունեի։ Արդեն կշտացել էի և այժմ ուզում էի գլուխս ազատել դրանցից։

==Գլուխ երեսուներկուերորդ==