Changes
Ներսում ոչ ոք չկար, եթե հաշվի չառնենք այն տարօրինակ արարածին, որը լվացարանի մոտ կանգնած օճառով լվանում էր և սրբում տարբեր անոթներ։
Արարածի հագին ոչինչ չկար, բացի ազդրակապի նման մի բանից։ Ավելի շուտ, նա երևի կին էր։ Դա էին վկայում նրա թորշոմած կրծքերը։ Բայց մյուս կողմից էակը կնոջ համար մի տեսակ շատ տձև էր և կարծես տաիք տարիք չուներ։
Նա աշխատում էր դանդաղ, ծուլորեն, ուշադրություն չդարձնելով մեզ վրա և երգում մի հին երգ։ «Երիտասարդ եմ, երիտասարդ, բայց վատ հագնված։ Ոչ ոք ինձ հետ չի ամուսնանում այդ պատճառով»։
― Դե ինչ, Սուպիկ, ― հարցրեց Պրոֆեսորը, ― ամեն ինչ լվացիր և սրբեցի՞ր։
― Այո, ― ասաց էակը, ― ամեն ինչ արեցի։
― Willst du schzafen? ― հարցեց պրոֆեսորը գերմաներեն։
― Ja, ― պատասխանեց էակը, առանց զարմանալու։
― What else would you like to do? ― Nothing.
― Չե՞ս ուզում մի քիչ վազվզել, կամ մի որևիցե գիրք կարդալ, ― հարցրեց Էդիսոն Քսենոֆոնտովիչը։
― Դե գնա քնիր, ― թույլ տվեց պրոֆեսորը և էակը սրբիչը անկյունը նետելով դուրս եկավ։
― Ւնչ Ինչ տարօրինակ անուն ունի այդ կինը, ― Սո՞ւպիկ, ― հարցրի ես։
Պրոֆեսորը հաճույքով պատասխանեց, որ Սուպիկը դա Սուպերի փաղակշական տարբերակն է։ Նա ոչ կին է, ոչ տղամարդ, ոչ էլ գերմաֆրոդիտ։հերմաֆրոդիտ։
― Իսկ ի՞նչ է, ― հարցրի ես։
― Սա խմբագրված սուպերմեն է, ― ասաց պրոֆեսորը։
― Ճանաչեցի՞ք, ― հարցրեց պրոֆեսորը։
Նա տխուր ժպիտով պատմեց ինձ մի տխրագույն պատմություն։ Սուպիկը պրոֆեսորի առաջին իսկական հաջողությունն էր, ունիվերսալ մարդ ստանալու ճանապարհին։ Նա իդեալական կազմվածք ուներ և շատ հարմոնիկ զարգացած մարդ էր։ Նա հավասարապես համապատասխանում էր և ֆիզիկական և մտավոր աշխատանքի համար։ Նա կատարում էր մտքում բարդ մաթեմատիկական հաշվարկներ, գրում չքնաղ բանաստեղծություններ և հանճարեղ երաժշտություն։ Նրա նկարները միանգամից գնում էին Երրորդ Օղակի լավագույն թանգարանները։ Նա հրաշքներ էր ցույց տալիս սպորտում․ բարձրացնում չորս հարյուր կիլոգրամանոց շտանգան, վազում հարյուր մետրը 8,8 վայրկայանում, ռինգում հեշտությամբ հաղթում աշխարհի բոլոր ծանր քաշայիններին, ճիշտ է, միայն ընդհանուր հաշվով։ Բազմաթիվ արժանիքների հետ՝ ուներ միայն մի թերություն՝ նա շատ բարի էր։ Այդ պատճառով, հակառակորդին ոչ թե հարվածում էր, այլ միայն թեթև դիպչում, որպեսզի նրան ցավ չպատճառի։
― Եվ ի՞նչ պատահեց ձեր բարի Սուպիկին, ― հարցրի ես չափազանց հետաքրքրված։
Ակնհայտ էր, որ պրոֆեսորը այնքան էլ չէր ուզում պատմել այդ մասին, բայց քանի որ սկսել էր, շարոունակեց։շարունակեց։
Գիտական հայտնագործությունները Մոսկորեպում ճանաչվում են միայն Խմբագրական Կոմիտեի հաստատումից հետո։ Էդիսոն Քսենոֆոնտովիչը ցույց տվեց նրանց Սուպիկին։
Սուպիկը եկավ, բարձրացրեց ռեկորդային քաշ ունեցող շտանգան, նորոգեց կոմիտեի անդամներից մեկի ջարդված ժամացույցը, ատրճանակով կրակելիս՝ հավաքեց հարյուր հնարավորից հարյուր միավոր, ապացուցեց Գաուսի թեորեմը, նվագեց ռոյալի վրա ռոյալ՝ Բեթհովենի «Ապասիոնատը», հին հուներենով հունարենով մի դրվագ կարդաց «Ւլիադայից» «Իլիականից» և գերմաներեն՝ Կոմունիստական մանիֆեստը։ Նրա բանաստեղծություններին ոտքի կանգնած ծափահարում էր ողջ Խմբագրական Հանձնաժողովը, բացի նախագահից։
― Իսկ նախագա՞հը․ ― հարցրի ես։
Էդիսոն Քսենոֆոնտովիչը շփոթվեց, սկսեց բացատրել, որ իհարկե, չէ՞ որ նրանք կյանքի շարունակության համար են։
― Իֆկ ինչո՞ւ այն շարունակել, ― հարցրեց նախագահը։ ― Պետք չէ։ Թող մեկ օրինակ լինի, երեխաներին ցույց տալու համար։
― Եվ դուք համաձայնվեցի՞քհամաձայնեցի՞ք, ― հարցրի ես ցնցված։
― Ի՜նչ եք ասում։ Ես բողոքներ էի գրում, հավաքում մեր գիտնականների ստորագրությունները, շրջում կաբինետներով։ Վերջապես՝ կապվեցի Գենիալիսիմուսի հետ։
― Եվ դուք ամորձատեցի՞ք դժբախտ Սուպիկին, ― հարցրի ես սարսափած։
― Այո, ― տխուր գլխով արեց պրոֆեսորը։ ― Այո, ամորձատեցի։ Դե ինչ ասեմ։ Իհարկե, ինչ֊որ բան նրա մեջ մնաց։ Նա շատ բարեխիղճ է։ Ե՛վ ափսեներն է լվանում, և՛ սպիտակեղենը։ Իսկ մնացածը չկա։ Բայց կարողանում է երգել կանացի կանոջ ձայնով։
===ԷլիկսիրԷլիքսիր===
Ճիշտն ասած լաբորատորիայի սարքավորումները, ինձ առանձնապես չհետաքրքրեցին։ Որքան հիշում եմ, այնտեղ կար մի մեծ անոթ չժանգոտվող պողպատից։ Նրա մեջ, կարծես ինչ֊որ բան էր եփում։ Անոթից դուրս էին գալիս բազմաթիվ ապակե գունավոր անոթներ, որոնք միացված էին տարբեր տեսակի գալարախողովակներով։ Որոշ սարքեր ցույց էին տալիս ջերմաստիճանը, ճմշումը և էլի ինչ֊որ բան։ Վերջ ի վերջո սիստեմը բաժանվում էր երկու մասի։ Մասերից ամեն մեկը վերջանում էր մի խողովակով և պլաստամսե բաժակով։ Այսինքն՝ բաժակները երկու հատ էին։
Բաժակներից մեկի պիտակը պատկերում էր վարդ, իսկ մյուսինը՝ ոսկոռներով ոսկորներով գանգ։
Անգույն հեղուկը, դանդաղ, շատ դանդաղ կաթում էր բաժակների մեջ։
Երբ նայում էի այդ ամենին, զգում էի, որ ետևիս հետևումս կանգնած պրոֆեսորը ուշադիր հետևում է ինձ։
― Ինտեռեսա՞նտ, ― լսեցի ես նրա ձայնը։
Կարծես, նրան շատ ուրախացրին իմ բառերը։ Նա այնպես էր ծիծաղում, որ կարմրեց և աչքերում արցունքներ երևացին։
― Այո֊այո, ― ասաց նա, թափ տալով արցունքի կաթիլը։ ― Սա օղի թորելու ապարատ է։ Միայն թե նա ոչ թե օղի, այլ ի՞նչ է թորում։
Ինձ ոչինչ չէր մնաում, քան ուսերս վեր բարձացնել։
― Չե՞ք կարող կռահել, ― ուրախ ասաց նա և ծափ տվեց։ ― Հանձնվո՞ւմ եք։
― Այո, հանձնվում եմ, ― ասացի ես։
― Ուրեմն այսպես, ― ասաց նա հանդիսավոր և հուզված։ ― Դուք տեսնում եք մի բան, որը տեսել են միայն երկու մարդ։ Ես՝ և էլի մեկը։ Եվ այդ մեկը ոչ այլ ոք էր, քան ինքը՝ Գենիալիսիմուսը։ Տիեզերք կատարելիք վերջին թռիչքից առաջ, նա այցելեց իմ լաբորատորիան և կանգնել էր այն նույն տեղում, որտեղ դուք եք հիմա կանգնած։
― Մի՞թե անձամբ Գենիալիսիմուսը, ― հարցրի ես և մի քայլ ետ գնացի։
― Այո, անձամբ ինքը։ Եվ գիտե՞ք ինչու։ Որովհետև, ես արել եմ մարդկության պատմության մեջ ամենամեծ հայտնագործությունը։ Ես գտել եմ․․․ Սակայն, ինքներդ նայեք։ Տեսնո՞ւմ եք մատիս փոքրիկ վերքը։ Ես այսօր վնասեցի այն ջարդված անոթի կտորով։ Իսկ հիմա նայեք, ես վեցնում եմ միայն մի կաթիլ իմ սամոգոնից, քսում վերքին, և ահա, տեսնո՞ւմ եք, նա այն փակվեց, անհետացավ։ Հիմա հասկացա՞ք, թե սա ինչ է։
― Կյանքի էլիքսիր, ― հանկարծ կռահեցի ես։
― Հենց այդ է, որ կա։ Կյանքի էլիկսիրէլիքսիր, ― մեջքիս խփեց պրոֆեսորը։ ― Կամ, ինչպես ես եմ այն անվանել՝ ՆԲԳ֊ն` Գենիալիսիմուսի անմահության հեղուկ։
Ես այնքան էի շշմել, որ չէի ընկալում բացատրությունները և համարյա ոչինչ չեմ հիշում։ Հիշում եմ միայն, կարծես պրոֆեսորը ասաց, որ մարդու օրգանիզմում երկու տեսակ հեղուկ թե մի ինչ֊որ նման բան կա, որը նա պայմանականորեն անվանում էր կյանքի և մահվան պլազմա։ Եվ որ այդ երկու պլազմաները միախառնված են և գտնվում են անընդհատ պայքարի մեջ։ Մահվան պլազման կամաց֊կամաց հաղթում է կայնքի պլազմային, բայց կարևորը ոչ միայն դա հայտնաբերել էր, այլ բաժանելը, ինչը վերջ ի վերջո, հաջողվեց իրեն։
Ես ուրիշ կարծիք ունեի, բայց քաղաքավարությունից ոչինչ չասացի։
― Իսկ հիմա, ― ասաց նա հաղթական տոնով, ― նայեք այս լուսանկարին և փորձեք կռահել, թե ով է այնտեղ պատկերված։
Ես մի անգամ էլ նայեցի ծերունիներին պատկերող լուսանկարին։ Նրանցից մեկը հիշեցրեց ինձ Գենիալիսիմուսին։ Տարբերությունը պատից կախված պաշտոնական նկարի և լուսանկարում պատկերված անձի մեջ ահռելի էր, բայց ինձ արդեն ոչինչ չէր զարմացնում։ Իսկ մյուսը՝ զառամյալ, ճաղատ, փոս ընկած բերանով ծերունին․․․ Ես տեղափոխեցի հայացքս Էդիսոն Քսենոֆոնտովիչի վրա։
― Իսկապես, ― ասացի ես, ― այո։ Որոշ նմանություն կա։ Ճիշտ է, համարյա աննկատ։
― Դե, եթե գլխի ընկաք, ― ապա ուշադիր ինձ նայեք, չե՞ք գտնում որ ես նման եմ ինչ֊որ մեկին։
― Էդիկ, ― ասացի ես, ճանաչելով այն երիտասարդ կենսաբանին, որի հետ սրանից մոտավորապես ութսուն տարի առաջ, Ժուրնալիստի Ժուռնալիստի տանը ծանոթացրեց ինձ Լյոշկա Բուկաշևը։ ― Այդ դո՞ւ ես։
― Ես եմ, ― ասաց Էդիկը։
― Դե իհարկե, ― նա տխուր գլխով արեց, ասես խոստովանելով այն, ինչը պետք է գաղտնի մնար։ ― Մի՞թե ինքդ չկռահեցիր։
― Ինձ պետք չէր կռահել, ― ասացի ես։ ― Ճշմարտությունը ակնհայտ էր, բայց երևակայությունս չբավարարեց, որ կարողանամ ընդունել։
― Մենք չենք հասկանում, որքան կատարյալ ենք և այդ պատճառով կարծում ենք, որ անկախ մեր հայացքներից գոյություն ունի աշխարհի օբյեկտիվ պատկեր։
― Էդիկ, ― ընդհատեցի ես նրան, ― մի պատմիր այդ։ Ես արդեն լսել ոմ, որ առաջնայինը երկրորդական է՝ երկրորդականը առաջնային։
― Դու լսել ես, բայց չես հավատում, որովհետև երևակայություն չունես։ Գիտես, ես ուսումնասիրել եմ տարբեր տեսակի հալյուցինացիաներով տառապող խելագարների, և եկել եմ այն եզրակացությանեզրակացությանը, որ հալյուցինացիաներ չեն լինում։ Ուղղակի նրանք տեսնում են այն, ինչ մենք չենք տեսնում, իսկ մենք այն՝ ինչ նրանք չեն տեսնում։
― Ուրեմն, եթե ես այնքան եմ խմել, որ աչքիս սատանաներ են երևում, դա նշանակում է, որ նրանք գոյությո՞ւն ունեն։
Էդիկը ինձ նայեց, մտածեց․․․
― Ընդհանրապես, ես ոգելից խմիչներ չեմ օգտագործում, ― ասաց նա մտածկոտ, ― բայց այսպիսի պատճառով․․․ այս առիթով․․․ Տանս մի բան երևի կգտնվի։
===Էդիկի մոտ===
Ակնհայտ էր, որ Էդիկի կարիքների ապահովումը ավելի բարձր մակարդակի էր, քան նույնիսկ մարշալ Վզրոսլիինը։ Նա ապրում էր լաբորատորիայից ոչ այնքան հեռու գտնվող մեծ բնակարանում, որի պատուհանները դուրս էին գալիս ստորերկրյա փողոցի վրա։ Բնակարանը շատ մաքուր էր, բայց միևնուն է զգացվում էր, որ այստեղ ապրողն ամուրի է։ Սենյակներից մեկը հատկացված էր գրադարանին, որտեղ կային ոչ միայն գիտական աշխատություններ, այլև նախնական գրականության հիանալի հավաքածու՝ Պուշկինից սկսած մինչև Կառնավալով։ Եվ իմ այն գիրքը, այն նույնը, նույնպես կար։ Մենք խմում էինք ոչ թե մի ինչ֊որ բան, այլ 2016 թվի իսկական ֆրանսիական կոնյակ։ Երբ խմեցինք առաջին շիշը, նա հանեց երկրորդը։
Մենք նստած էինք առանց լույսը վառելու, բայց այնտեղ, պատուհանի այն կողմը, կար մի լապտեր։ Նրա թույլ լույսը, թափանցելով սենյակ, տեսանելի էր դարձնում սեղանի անկյունը, շիշը, իսկ խոսակցիս սապատավոր քթով պրոֆիլը, թվում էր, սև ու տափակ, կարծես ստվարաթղթից կտրված լիներ։
Ես արդեն հետ էի սովորել խմիչք օգտագործելուց, և շատ արագ հարբեցի։ Միգուցե այդ պատճառով, նրա ասածները ինձ շատ իմաստուն էին թվում։
― Իսկապես, ― ասացի ես ուրախ։ ― Դու ճիշտ ես։ Ինձ հետ միշտ այդպես է պատահում ։ Ես մի բան եմ մտածում, իսկ ստացվում է մի ուրիշ բան։
― Ճիշտ է, ― ասաց Էդիկը։ ― Այդպես ստացվեց մեր դժբախտ Գենիալիսիմուսի հետ։ Նա էլ ուներ իր մտահղացումները։ Երբ իր զայրացած գեներալների հետ իշխանության եկավ, ցանկանում էր այստեղ նոր կարգեր հաստատել։ Սկսեց պայքարել կոռուպցիայի, բյուրոկրատիզմի, անհավասարության դեմ։ Գեներալներին նշանակեց կարևորագույն պատշոններում ու առաջարկեց մի նոր սկզբունք․ կադրերը պետք է մշտապես փոխվեն և երիտասարդացվեն։ Մինչև իշխանափոխությունը գեներալները նրա հետ համամիտ էին։ Բայց իշխանությունը նվաճելուց հետո, նրանց միտքը փոխվեց։ Նրանք ցանկանում էին հավերժ մնալ իրենց տեղերում։ Գենիալիսիմուսը դա չէր հասկացել և պահանջում էր նրանցից աշխատանք, կարգապահություն, հաշվետվություն ժողովրդի առջև։ Իսկ հետո որոշեց մտցնել հավասարության սկզբունքը․ ամեն մեկից ըստ ընդունակությունների, բոլորին՝ հավասար։
― Ահա՜ թե ինչ, ― ասացի ես, միանգամից ամեն ինչ հասկանալով։ ― Եվ նրա շրջապատը դա չընդունեց։
― Այդպես, ― Էդիկը չգիտես ինչու զայրացավ և խփեց իր ծնկին։ ― Ես չեմ հասկանում, թե ինչո՞ւ ես դու քեզ գրող համարում, եթե այդքան պրիմիտիվ մտածողություն ունես։ Այն, որ արտոնյալները երբեք չեն հրաժարվի իրենց արտոնություններից, դա ամեն մի հիմարի համար էլ պարզ է։ Դա հասկանալու համար պարտադիր չէ խորանալ մարդկային հոգեբանության մեջ։ Իրականում, ոչ միայն Գենիալիսիմուսի շրջապատը, այլ նաև ամբողջ հասարակությունը ընդհանուր առմամբ, նյարդանացած է նրա նորամուծություններից, որովհետև անհավասարության դրույթը, գոհունակությայմբ գոհունակությամբ է ընդունվում հասարակության բոլոր շերտերի կողմից։ Վերևում գտնվողները գոհ են, որ ստանում են միջիններից շատ, միջինները՝ որ ունեն ավելին, քան ներքևինները․․․
― Իսկ ներքևում գտնվողներն ինչո՞ւ են գոհ, ― հարցրի ես։
― Մի՞թե դու չես հանդիպել մարդկանց, որոնք հաճույք են ստանում ներքևում գտնվելուց։ Նրանք միշտ կարող են բացատրել իրենց անհաջողությունները հասարակության անարդար կառուցվածքով, իրենց ազնվությամբ, համեստությամբ և բացառիկությամբ։ Կարճ ասած, Գենիալիսիմուսը ձեռք էր բարձրացրել հասարակության սրբոց֊սրբությունների վրա։ Զբաղեցնելով անհասանելի դիրք, նա իր նախաձեռնություններով, մեծ դժգոհություն առաջացրեց։ Հատկապես, իհարկե, նախկին զայրացած գեներալների շրջանում։ Նրանցից ամենազայրացածը նրա մոտիկ ընկեր֊տեղակալն էր, Գերագույն Հնգանկյունի և Խմբագրական Կոմիտեի նախագահը։
― Գորիզոմտ Տիմոֆե՞եվիչըՏիմոֆե՞ևիչը, ― հարցրի ես։
― Հենց ինքը, ― ասաց Էդիկը։ ― Նա, իհարկե, չկարողացավ գցել Գենիալիսիմուսին, որովհետև նա դարձել էր խորհրդանիշ, երկրպագության առարկա, սուրբ կով, բայց գտավ ավելի խորամանկ լուծում։ Մի օր, երբ Գենիալիսիմուսը տիեզերք թռավ հերթական ստուգումների համար, որոշեցին այլևս նրան չվերադարձնել։ Թող նա այնտեղ թռչի, իսկ մենք նրա վրա նրան աղոթենք, կառուցենք կկառուցենք հուշարձաններ, պարգևատրենք կպարգևատրենք շքանշաններով, ուղարկենք կուղարկենք ողջույններ և հաշվետվություններ։ Միևնույն ժամանակ, աստեղ, Երկրում, ամեն ինչ մեր ուզածի նման կանենք։
― Կանգ առ, ― ընդհատեցի ես նրան։ ― Ինձ հեքիաթներ մի պատմիր։ Ոչ մի Գենիալիսիմուս իրականում չկա, որովհետև ես նրան հնարել եմ։ Հականո՞ւմ ես, հնարել եմ։
― Ինչո՞ւ երկուսիս։ Մենք ի՞նչ ընդհանուր շահեր ունենք։
― Հիմա կբացատրեմ։ Հասկանում ես, ողջ Գերագույն Հնգանկյունի և Խմբագրական կոմիտեի կազմը՝ ապուշներ ու անմիտներ են։ Ես չեմ կարող վստահել նրանց իմ հայտնագործությունը։ Բայց եթե դու վերադարձնես Գենիալիսիմուսին, մենք երեքով կօգտագործենք էլիկսիրը։ էլիքսիրը։ Նրա օգնությամբ, կտիրենք աշխարհին և երկրի վրա նոր կարգ կհաստատենք։
― Չեմ հասկանում, ― ասացի ես։
― Հիմա կբացատրեմ։ Բանն այն է, որ շատ մարդիկ են խախտում օրենքները և ընդունված վարքագծի կանոնները։ Ամեն մեկը կարծում է, որ առանձնապես շատ բան չի կորցնում։ Մարդը մտածում է․ ինչ էլ անեմ, կամ ինչ էլ ինձ հետ անեն, միևնույն է մեռնելու եմ։ Մահվան անխուսափելիության գիտակցումը, որոշ մարդկանց դարձնում է անվախ և նույնիսկ անխոհեմ։ Իսկ Էլիկսիրով Էլիքսիրով ամեն ինչ այլ կերպ կլինի։ Մենք նույնիսկ կարող ենք վերացնել շատ պատժամիջոցներ։ Օրինակ բանտը և մահապատիժը։ Ինչո՞ւ։ Մենք ուղղակի կբաժանենք էլիկսիրը էլիքսիրը համապատասխան մարդկանց վարքագծի։ Լա՞վ ես պահում քեզ՝ ստացիր ամսվա բաժինդ։ Հաջորդ ամիս էլ քեզ լավ պահես՝ էլի կստանաս։ Իսկ անհնազանդներին, մենք կզրկենք էլիկսիրից։ էլիքսիրից։ Որոշ մարդկանց ժամանակավոր, ոմանց՝ ընդմիշտ։ Պատկերացնո՞ւմ ես, լավ պահող մարդկանց մեծամասնությունը ման է գալիս երիտասարդ, ամուր, կարմրաթուշ։ Իսկ նրանք, ովքեր հրաժարվել են մեծամասնության օրինակին հետևել, ծերանում են, հիվանդանում, կորցնում մազերն ու ատամները․․․
― Բայց դա սարսափելի է, ― բացականչեցի ես։ ― Դա մահապատժից էլ վատ է։ Դա նույնիկ ավելի վատ է, քան այն, ինչ արեցիր դժբախտ տեռորիստի հետ։ Ի դեպ, այդ տեռորիստի մասին․․․ Լսիր, դու կարո՞ղ ես մի քիչ քո էլիկսիրից էլիքսիրից ծախսել և քսել նրա վերքերին, որպեսզի նրանք փակվեն։
Պրոֆեսորը զարմացած ինձ նայեց։
― Այսինքն՝ ո՞նց թե փակվեն։ Նա ինձ պետք է հենց այդ վերքերով։ Պետք է, որ բոլորը տեսնեն, որ նա տանջվել է, բայց դիմացել։ Եվ ընդհանրապես ես չեմ հասկանում, ինչո՞ւ ես դիմում ինձ նման խնդրանքով։ Մի՞թե անցյալում քեզ ետ չեն սովորեցրել աբստրակտ հումանիզմից։
Ես շփոթվեցի։ ― Իհարկե, սովորեցնում էին, այն էլ ոնց։ Պատկերավոր ասած, սիրտս ընդհանուր առմամբ, բավականին կոշտացել է։ Բայց երբ խմում եմ, չգիտեմ ինչու, սկսում եմ բոլորին խղճալ։ Նույնիսկ օձերին, կարիճներին և տեռորիստներին։ Նույնիսկ ամենազզվելի արարածներին խղճում եմ և վերջ։ Ոչինչ չեմ կարող անել ինձ հետ։
― Որովհետև հիմար ես, ― ասաց Էդիկը։ ― Խղճահարությունը ամենահիմար և անօգուտ զգացմունքն է, իսկ խղճացողները՝ ամենավատ և վնասակար մարդիկ։ Նրանք միշտ խանգարել են առաջընթացին։ Ի դեպ, մենք նրանց էլ չենք տա էլիքսիր։
― Ահա՜, ― ասացի ես։ ― Ուրեմն, ինձ էլ է այդ սպասում։ Ես դեն նետեմ Սիմիչին, իսկ դու զրկես ինձ էլիկսիրից էլիքսիրից և նայես, թե ինչպես եմ ծերանում, սպիտակում ու կորցնում ատամներս․․․
― Դե ինչ ես ասում, ― վճռականորեն հերքեց Էդիկը։ ― Ինչո՞ւ ես իմ մասին այդքան վատ մտածում։ Դու հավերժ կապրես, բայց ես քեզ անզգա կդարրձնեմ։ կդարձնեմ։ Ես գիտեմ ինչպես դա անել։ Մի փոքրիկ վիրահատություն ու դու կդառնաս ամեն ինչին անտարբեր արարած։ Քո աչքերի առաջ մարդուն մասերի կբաժանեն, նա ցավից կգալարվի ու կհառաչի, իսկ քո հոգին անտարբեր կմնա։ Դու կուտես, կխմես, հաճույք կստանաս արևի լույսից, ծաղիկների բուրմունքից և կանանց փաղաքշանքից։
― Իսկապե՞ս ― հարցրի ես, ― մի՞թե կտեսնեմ, որ ինչ֊որ մեկին ծեծում են ու նրա հետ չեմ տառապի։
Ես խոստացա պրոֆեսորին մտածել այդ մասին։ Ինձ թվում է, որ ես խոստացա, բայց հիմա նույնիսկ համոզված չեմ, որ այդպիսի խոսակցություն եղել է։ Գուցե դա երազ էր կամ զառանցանք։ Իսկ եթե այդ խոսակցությունը և մնացած ամեն ինչ, ինձ ուղղակի թվացել է, ապա ինչո՞ւ ես չեմ կարող երևակայության ուժով վերջացնել իմ արկածները և վերադառնալ Շտոկդորֆ։
Լուսանցքներում, իմիջիայլոց, ես տեսա բազմաթիվ նշումներ, արված գույնզգույն մատիտներով։ Նշումները հիմնականում բացասական էին և բավականին միօրինակ։ Ինչ֊որ տեղ գրված էր․ «Վատ է» կամ «Սա արդեն չափազանց է!!!» (հենց երեք բացականչական նշան էր դրված)։ Ես սկսեցի նայել թերթիկները, հափշտակվեցի և մտածեցի, որ միգուցե ինչ֊որ բան չափազանց է, բայց ի՞նչ վատ բան կա այստեղ։ Ընդհակառակը, նույնիսկ շատ լավ է գրված։