Changes
/* Գլուխ վեցերորդ */
Նույն օրը Չիպոլինոն ու Բողկը գնացին ամրոցի կողմը հետախուզության։ Չիպոլինոն որոշեց ինչ գնով էլ լինի գերիներին ազատել, իսկ Բողկը, հասկանալի է, խոստացավ ամեն ինչում օգնել նրան։
==Գլուխ յոթերորդ==
Որտեղ Բալուկը ուշադրություն չի դարձնում սինյոր Մաղդանոսի հայտարարություններին
Կոմսուհիներ Բալերի ամրոցը բլրի գագաթին էր։ Ամրոցը շրջապատված էր մի հսկայական այգով։ Այգու դռան մոտ հայտարարություն էր կախված, որի մի երեսին գրված էր «Մուտքը արգելված է», իսկ մյուս երեսին՝ «Ելքը արգելված է»։
Հայտարարության առաջին երեսը գյուղացի երեխաների համար էր, որպեսզի նրանք երկաթե ցանկապատը չանցնեին։ Իսկ հակառակ կողմը Բալուկի համար էր նախատեսված, որպեսզի նա հանկարծ դուրս չգա և գնա գյուղացի երեխաների մոտ։
Բալուկը մեն֊մենակ շրջում էր այգում։ Նա զգուշորեն քայլում էր ուղիղ ծառուղով և անընդհատ մտածում էր այն մասին, թե ինչպե՞ս անի, որ հանկարծ ոտքը չդնի ծաղկաթմբի վրա և տրորի ծաղիկները։ Նրա դաստիարակը, սինյոր Մաղդանոսը, ամբողջ այգով մեկ հայտարարություններ էր կախել, որոնցում ասվում էր, թե Բալուկին ի՛նչ է թույլատրվում և ի՛նչ է արգելվում։
Այսպես, ոսկե ձկնիկների ավազանի մոտ կախված էր՝
«Բալուկին արգելվում է ձեռքերը մտցնել ջրի մեջ» ― մակագրությունը։
Այստեղ ուրիշ հայտարարություն էլ կար․
«Ձկների հետ արգելվում է խոսել»։
Ծաղկաթմբի մեջտեղում շողշողում էր այսպիսի մի մակագրություն՝
«Արգելվում է ծաղիկներին ձեռք տալ։ Խախտողը կմնա առանց քաղցրավենիքի»։
Նույնիսկ այսպիսի զգուշացում կար․
«Նա, ով խոտը կտրորի, պարտավոր է երկու հազար անգամ գրել հետևյալ բառերը՝ «Ես անդաստիարակ տղա եմ»։
Այս բոլոր մակագրությունները հնարել էր սինյոր Մաղդանոսը՝ Բալուկի տնային ուսուցիչը և դաստիարակը։
Մի անգամ տղան իր բարձրազարմ հորաքույրներին խնդրեց, որ իրեն թույլ տան հաճախելու գյուղական դպրոցը այն երեխաների հետ, որոնք ուրախ֊ուրախ վազվզում էին ամրոցի մոտով և դրոշակների պես թափահարում իրենց պայուսակները։ Բայց սինյորա կոմսուհի Ավագը սարսափահար եղավ։
― Ինչպե՞ս կարող է կոմս Բալը մի նստարանի վրա նստել ինչ֊որ հասարակ գյուղացու հետ։ Դա չտեսնված բան է։
Սինյորա կոմսուհի Կրտսերը հաստատեց․
― Բալերը երբեք չեն նստել դպրոցական չոր նստարանին։ Այդպես չի եղել և երբեք էլ չի լինի։
Վերջ ի վերջո Բալուկի համար տնային ուսուցիչ վարձեցին սինյոր Մաղդանոսին, որը շատ տարօրինակ մի հատկություն ուներ․ հանկարծ հայտնվում էր չգիտես որտեղից և միշտ անհարկի։ Օրինակ, եթե Բալուկը դասերը պատրաստելիս ուշադրություն է դարձնում թանաքի մեջ գրել սովորելու համար ընկած ճանճին, անմիջապես, չգիտես ո՛րտեղից, հայտնվում է սինյոր Մաղդանոսը։ Նա բաց է անում իր հսկայական կարմիր և կապույտ վանդակներով պատած թաշկինակը, քիթը շրխկոցով մաքրում ու սկսում խեղճ Բալուկի գկխին ճառ կարդալ։
― Վատ կլինի այն տղաների բանը, որոնք կտրվում են իրենց պարապմունքից և նայում ճանճերին։ Այստեղից էլ սկսվում են բոլոր դժբախտությունները։ Մի ճանճից հետո մյուսը կգա, նրանից հետո՝ երրորդը, չորրորդը, հինգերորդը․․․ Հետո այդ տղաներն աչքները չռում են սարդերի վրա, կատուների, մյուս բոլոր կենդանիների վրա և, իհարկե, մոռանում են դասերը։ Իսկ նա, ով դասերը չի սովորում, չի կարող բարոյական տղա դառնալ։ Անբարոյական տղան չի կարող բարեկիրթ մարդ դառնալ։ Իսկ ոչ բարեկիրթ մարդիկ վերջ ի վերջո բանտ են ընկնում։ Այսպես, Բալուկ, եթե չես ուզում կյանքդ բանտում անցկացնել, էլ ճանճի մի՛ նայիր։
Իսկ եթե Բալուկը դասերից հետո վերցնում է ալբոմը, որ մի քիչ նկար անի, տեսար էլի սինյոր Մաղդանոսը հայտնվեց։ Նա դանդաղ բաց է անում վանդակավոր թաշկինակն ու իր ճառն սկսում․
― Վատ կլինի այն տղաների վերջը, որոնք ժամանակ են կորցնում թուղթ մրոտելու վրա։ Ի՞նչ կդառնան նրանք, երբ մեծանան։ Լավագույն դեպքում կդառնան ներկարար, այն կեղտոտ, վատ հագնված աղքատներից, որոնք ամբողջ օրը պատերի նախշեր են քաշում, իսկ հետո բանտ են ընկնում, որովհետև դրան արժանի են։ Բալուկ, մի՞թե դու ուզում ես բանտ ընկնել։ Մտածի՛ր, Բալուկ։
Բանտից վախենալով, Բալուկը ուղղակի չգիտեր, թե ի՛նչ գործ աներ։
Բարեբախտաբար, երբեմն պատահում էր, որ սինյոր Մաղդանոսը մի քիչ քնում էր կամ հաճույքի համար խողողի օղի էր խմում։ Այդպիսի բացառիկ րոպեներին Բալուկը ազատ էր լինում։ Սակայն սինյոր Մաղդանոսն այսպիսի դեպքերում էլ միշտ իր ներկայությունն զգացնել էր տալիս։ Ամեն տեղ կախ էին տված նրա խրատական մակագրությունները։ Դա նրան հնարավորություն էր տալիս մի քիչ երկար քնել։ Ստվերախիտ ծառի տակ հանգստանալով, նա համոզված էր, որ իր սանն իզուր տեղը ժամանակ չի կորցնում և այգում զբոսնելով յուրացնում է իր խրատները։
Բայց երբ Բալուկն անցնում էր այդ հայտարարությունների կողքով, սովորաբար ակնոցները հանում էր։ Այսպիսով, նա չէր տեսնում, թե ի՛նչ է գրված տախտակների վրա, և կարող էր հանգիստ մտածել ինչի՛ մասին ուզում էր։
Այսպես՝ Բալուկը իր մտքերով տարված շրջում էր այգում, երբ հանկարծ լսեց, թե ինչպես բարակ ձայնով մեկը կանչում է իրեն․
― Սինյո՜ր Բալուկ, սինյո՜ր Բալուկ։
Բալուկը շուռ եկավ և ցանկապատի մյուս կողմում տեսավ իր տարիքի մի տղայի, որ աղքատ էր հագնված և ուրախ ու խելացի դեմք ուներ։ Տղայի հետևից մոտ տասը տարեկան մի աղջիկ էր գալիս։ Նրա մազերը հյուսված էին և նման էին բողկի պոչի։
Բալուկը քաղաքավարի գլուխ տվեց ու ասաց․
― Բարև ձեզ, սինյորներ։ Ես ձեզ հետ ծանոթ լինելու պատիվը չունեմ, բայց ձեզ հետ ծանոթանալը շատ հաճելի կլիներ ինձ համար։
― Դե էլ ինչո՞ւ մոտիկ չեք գալիս։
― Դժբախտաբար չեմ կարող․ այստեղ հայտարարություն է կախված, որ ես իրավունք չունեմ գյուղացի երեխաների հետ խոսելու։
― Գյուղացի երեխաները հենց մենք ենք, որ կանք, իսկ դուք արդեն մեզ հետ խոսում եք։
― Որ այդպես է, հիմա կմոտենամ ձեզ։
Բալուկը շատ բարեկիրթ և ամաչկոտ տղա էր, բայց վճռական րոպեներին կարողանում էր գործել համարձակ, առանց տատանման։ Նա քայլեց խոտերի վրայով, մոռանալով որ խոտ տրորելն արգելվում է, և ընդհուպ մոտեցավ ցանկապատի ճաղերին։
― Իմ անունը Բողկ է, ― ներկայացավ աղջիկը, ― իսկ սա Չիպոլինոն է։
― Շատ հաճելի է, սինյորինա։ Շատ ուրախ եմ, սինյոր Չիպոլինո։ Ես ձեր մասին արդեն լսել եմ։
― Իսկ ումի՞ց։
― Ասպետ Պոմիդորից։
― Այդ դեպքում, իհարկե, նա իմ մասին ոչ մի լավ բան չի ասել։
― Իհարկե ոչ։ Բայց հենց դրա համար էլ ես մտածեցի, որ դուք երևի հիանալի տղա եք։ Եվ տեսնում եմ, որ չեմ սխալվել։
Չիպոլինոն ժպտաց․
― Շատ հրաշալի է։ Ուրեմն էլ ինչու ենք ձևականություն բանեցնում և հին պալատականների նման «դուք»֊ով խոսում։ Արի «դու»֊ով խոսենք։
Բալուկն իսկույն հիշեց խոհանոցի դռան մակագրությունը, որտեղ ասված էր․ «Ոչ ոքի «դու» չասել»։ Այս հայտարարությունն ուսուցիչը կախել էր այն բանից հետո, երբ Բալուկին ու Մորուն տեսել էր իրար հետ մտերմորեն զրուցելիս։ Չնայած դրան, Բալուկը որոշեց խախտել նաև այդ կանոնը։ Նա ուրախ պատասխանեց։
― Համաձայն եմ, խոսնեք «դու»֊ով։
Բողկն անչափ գոհ էր։
― Իսկ ի՞նչ էի ես քեզ ասում, Չիպոլինո, տեսնո՞ւմ ես․ Բալուկը հիանալի տղա է։
― Մերսի, սինյորինա, ― խոնարհվելով ասաց Բալուկը, բայց իսկույն կարմրելով ավերացրեց, ― շնորհակալ եմ Բողկիկ։
Երեքն էլ ուրախ ծիծաղեցին։ Սկզբում Բալուկը միայն բերանի անկյունով էր ծիծաղում, չմոռանալով սինյոր Մաղդանոսի խորհուրդը, որը միշտ ասում էր, թե բարեկիրթ տղաների համար բարձրաձայն ծիծաղելն անհարմար է։ Բայց հետո տեսնելով, թե ինչպես էին Չիպոլինոն ու Բողկը բարձր քրքջում, նա էլ սկսեց լիաթոք ծիծաղել։
Այդքան ուրախ ու զրնգուն ծիծաղ ամրոցում դեռ չէր լսվել։ Երկու ազնվաբարո կոմսուհիներն էլ այդ րոպեին պատշգամբում նստած թեյ էին խմում։
Սինյորա կոմսուհի Ավագը լսելով ծիծաղի ձայնը, ասաց․
― Ես ինչ֊որ տարօրինակ աղմուկ եմ լսում։
Սինյորա կոմսուհի Կրտսերը գլխով համաձայնության նշան արեց։
― Ես էլ ինչ֊որ ձայներ եմ լսում։ Երևի անձրև է գալիս։
― Քույրիկ, համարձակվում եմ ասել, որ ոչ մի անձրև էլ չկա, ― խրատական տոնով արտասանեց սինյորա կոմսուհի Ավագը։
― Չկա, ուրեմն կլինի, ― վճռական հակաճառեց սինյորա կոմսուհի Կրտսերն ու նայեց երկնքին, որպեսզի այնտեղ իր ասածը հաստատող որևէ բան գտնի։
Սակայն երկինքն այնքան մաքուր էր, որ կարծես հինգ րոպե առաջ ավլել ու լվացել էին։ Այնտեղ ոչ մի ամպիկ չէր երևում։
― Ես կարծում եմ, որ այդ շատրվանն է աղմկում, ― նորից սկսեց կոմսուհի Ավագը։
― Մեր շատրվանն աղմկել չի կարող։ Ախր հայտնի է ձեզ, որ ջուր չկա այնտեղ։
― Երևի պարտիզպանը նորոգել է արդեն։
Պոմիդորը նույնպես լսեց տարօրինակ աղմուկը և հուզվեց։
«Ամրոցի ներքնատանը շատ բանտարկյալներ կան, ― մտածեց նա, ― հարկավոր է զգույշ լինել, թե չէ ինչ ասես կարող է պատահել»։
Նա որոշեց շրջել այգում և հանկարծ ամրոցի հետևում, որտեղից անցնում էր գյուղի ճանապարհը, հանդիպեց երեխաներին, որոնք կանգնած ուրախ զրուցում էին։
Եթե հանկարծ երկինքը ճաքեր ու այնտեղից հրեշտակները թափվեին երկրի վրա, ասպետ Պոմիդորն այդքան չէր զարմանա։ Բալուկը տրորում է խոտը։ Բալուկը մտերմորեն խոսում է երկու գջլոտի հետ․․․ Դեռ այդ քիչ է՝ այդ երկու գջլոտներից մեկը նա էր, որ վերջերս ստիպեց իրեն դառը արտասուք թափել։
Ասպետ Պոմիդորը կատաղեց։ Նրա դեմքն այնպես բոցկլտաց, որ մոտերքում, եթե հրշեջներ լինեին, անպայման հրդեհային տագնապ կբարձրացնեին։
― Սինյոր կոմս, ― բողոքեց Պոմիդորն օտարոտի ձայնով։
Բալուկը շուռ եկավ և գունատված կպավ ճաղերին։
― Բարեկամնե՛ր, ― շշնջաց նա, ― փախե՛ք՝ քանի ասպետ Պոմիդորը հեռու է։ Ինձ որ նա ոչինչ չի համարձակվի անել, իսկ ձեր բանը բուրդ կլինի։ Ցտեսություն։
Չիպոլինոն և Բողկը ինչքան ուժ ունեին փախան, բայց երկար ժամանակ լսում էին ասպետ Պոմիդորի մոլեգին ճիչերը։
― Այս անգամ մեր արշավանքն անհաջող անցավ, ― հառաչելով ասաց Բողկը։
Բայց Չիպոլինոն միայն ժպտաց․
― Իսկ իմ կարծիքով այսօր շատ հաջող օր է։ Մենք մի նոր բարեկամ ունենք, և դա քիչ չէ արդեն։
Այդ նոր բարեկամը, այինքն՝ Բալուկը, մենակ մնալով սպասում էր, որ իրեն ամենադաժան ձևով անխուսափելիորեն կպատժեն և գլխին նախատինքներ կթափեն թե՛ ասպետ Պոմիդորը, թե՛ սինյոր Մաղդանոսը, թե՛ սինյորա կոմսուհի Ավագը, թե՛ սինյորա կոմսուհի կրտսերը, թե՛ բարոն Նարինջն ու հերցոգ Մանդարինը։
Երկու ազգականներն էլ վաղուց արդեն գլխի էին ընկել, որ ով տանջում է Բալուկին, դրանով հաճույք է պատճառում նրա կոմսուհի հորաքույրներին և, առիթը բաց չէին թողնում, որպեսզի խայթեն անպաշտպան երեխային։ Այդ բոլորին նա վաղուց էր սովոր։
Բայց այս անգամ Բալուկի կոկորդին մի գունդ էր կանգնել և նա դժվարությամբ էր արցունքները զսպում։ Նրան բոլորովին չէին վախեցնում այդ ճիչերը, հանդիմանություններն ու սպառնալիքները։ Իրեն ի՞նչ, թե երկու կոմսուհիները կճղճղան, թե սինյոր Մաղդանոսը բարոյական ձանձրալի ճառեր կկարդա, թե քավթառ հերցոգ Մանդարինը կծաղրի։ Բայց նա իրեն շատ դժբախտ էր զգում։ Կյանքում առաջին անգամ նա ընկերներ գտավ, առաջին անգամ կուշտ խոսեց ու ծիծաղեց ամբողջ սրտով, և ահա նորից մենակ է․․․ Այն պահից, երբ Չիպոլինոն ու Բողկը բլրից ցած վազեցին, նրանք Բալուկի համար հավիտյան կորան։ Էլ կտեսնի՞ նրանց երբևէ։ Ինչ ասես չէր տա Բալուկը, միայն թե կրկին լիներ նրանց հետ, այնտեղ, ազատության մեջ, ուր չկան հայտարարություններ ու արգելքներ, որտեղ կարելի է խոտերի մեջ վազվզել ու ծաղիկներ փնջել։
Առաջին անգամ կյանքում Բալուկը սրտում զգաց այդ տարօրինակ անտանելի ցավը, որ տանջանք է կոչվում։ Այն արդեն նրա համար շատ էր և Բալուկն զգաց, որ չի կարող այդ ցավը տանել։ Նա ընկավ գետնին ու սկսեց հեկեկալ։
Ասպետ Պոմիդորը նրան բարձրացրեց, կապոցի նման դրեց թևի տակ և ծառուղով գնաց ամրոց։
Մորին աշխատում էր, ինչքան հնարավոր է, խեղճ տղային հանգստացնել, բայց ոչինչ չէր օգնում։ Աղջիկն այնքան հուզվեց, որ ինքն էլ սկսեց նրա հետ լաց լինել։
― Այս րոպեին վայնասունդ թող, անպետք աղջիկ, թե չէ ես քեզ դուրս կանեմ, ― սպառնաց սինյորա կոմսուհի Ավագը։
Վշտից Բալուլը նույնիսկ հիվանդացավ։ Նա սկսեց այնպես դողացնել, որ մահճակալը ցնցվում էր, իսկ երբ հազում էր, ցնցվում էին պատուհանների ապակիները։ Զառանցելով նա անընդհատ կանչում էր․
― Չիպոլի՜նո, Չիպոլի՜նո, Բո՜ղկ, Բո՜ղկ․․․
Սինյոր Պոմիդորը հայտարարեց, երևի երեխան այն բանից է հիվանդացել, որ նրան սարսափելի վախեցրել է ամրոցի շրջակայքում թափառող մի վտանգավոր հանցագործ։
― Ես կհրամայեմ, որ վաղը նրան բանտարկեն, ― ասաց նա, որպեսզի հիվանդին հանգստացնի։
― Օ՜, ո՛չ, ո՛չ, խնդրում եմ, պետք չէ՛, ― հեկեկում էր Բալուկը։ ― Ավելի լավ է ինձ ձերբակալեք, նետեք ամենախորունկ նկուղը, միայն թե Չիպոլինոյին ձեռք մի՛ տվեք։ Չիպոլինոն այնքան լավ տղա է, Չիպոլինոն իմ միակ, իմ իսկական ընկերն է։
Սինյոր Մաղդանոսը վախեցած մաքրեց քիթը։
― Երեխան զառանցում է։ Դրությունը ծանր է, ― ասաց նա։
Մարդ ուղարկեցին ամենանշանավոր բժիշկներին կանչելու։
Նախ եկավ սինյոր բժիշկ Ճանճասպանը և չորացած ճանճերից պատրաստած դեղ գրեց։ Բայց դեղը բոլորովին չօգնեց։ Եկավ բժիշկ թխենին և հայտարարեց, թե չորացած ճանճերը շատ վտանգավոր են նման հիվանդությունների դեպքում, և շատ ավելի օգտակար է հիվանդին ճապոնական թխենու պտղի հյութով թրջած սավանի մեջ փաթաթել։
Մի տասնյակ սավան կեղտոտեցին թխենու հյութի մեջ, բայց Բալուկը չլավացավ։
― Իմ կարծիքով, ― առաջարկեց բժիշկ Արտիճուկը, ― հարկավոր է նրա կողերին արտիճուկներ դնել։
― Փշերո՞վ, ― վախեցած հարցրեց Մորին։
― Անպայման, հակառակ դեպքում դեղն օգուտ չի տա։
Սկսեցին Բալուկին բուժել ուղղակի թմբից քաղած հում արտիճուկներով։ Խեղճ տղան ճչում էր, ծակոցներից վեր֊վեր էր թռչում, կարծես թե նրան քերթում էին։
― Տեսնո՞ւմ եք, տեսնո՞ւմ եք, ― ձեռքերը շփելով ասում էր բժիշկ Արտիճուկը, ― պատանի կոմսին իմ դեղն արդեն օգնում է, շարունակեցեք բուժել։
― Այդ բոլորը դատարկ բաներ են և հիմարություն, ― բացականչեց նշանավոր պրոֆեսոր սինյոր Սալաթ֊Սպանաղը։ Այդ ո՞ր էշն է արտիճուկներ նշանակել։ Փորձեցեք հիվանդին թարմ սալաթով բուժել։
Մորին թաքուն մարդ ուղարկեց բժիշկ Շագանակին կանչելու, որն ապրում էր անտառում, մի մեծ շագանակենու տակ։ Նրան աղքատների բժիշկ էին ասում, որովհետև նա հիվանդների համար քիչ դեղեր էր գրում և դեղերի արժեքն էլ վճարում էր ինքը։
Երբ բժիշկ Շագանակը մոտեցավ ամրոցի դարբասին, ծառաները նրան չէին ուզում ներս թողնել, քանի որ նա եկել էր ոչ թե կառեթով, այլ ոտքով։
― Առանց կառքի բժիշկը անպայման խաբեբա կլինի, ― ասացին ծառաները և ուզում էին դռները փակել բժշկի առաջ, երբ հայտնվեց սինյոր Մաղդանոսը։
Մաղդանոսը, ինչպես արդեն գիտեք, միշտ չգիտես թե ո՛րտեղից էր հայտնվում։ Բայց այս անգամ նա ճիշտ ժամանակին երևաց և հրամայեց ներս թողնել բժշկին։ Շագանակը ուշադիր քննեց հիվանդին, նայեց լեզուն, շոշափեց զարկերակը, ցածրաձայն մի քանի հարց տվեց Բալուկին, իսկ հետո ձեռքերը լվաց և լուրջ ու տխուր ասաց․
<poem>
Ոչ մի տեղն էլ չի ցավում,
Սիրտն էլ լավ է աշխատում,
Երեխային, իմացե՛ք,
Մենակությունն է հյուծել։
</poem>
― Ի՞նչ եք ուզում ակնարկել, ― կոպտորեն ընդհատեց Պոմիդորը։
― Ես չեմ ակնարկում, այլ ճշմարտությունն եմ ասում։ Այս տղան ոչ մի հիվանդություն էլ չունի։ Նա մելամաղձոտ է։
― Այդ ի՞նչ հիվանդություն է, ― հարցրեց կոմսուհի Ավագը։
Նա բուժվել շատ էր սիրում և հենց որ մի նոր հիվանդության անուն էր լսում, իսկույն իր վրա էր այդ ցավը գտնում։ Դե կոմսուհին այնքան հարուստ էր, որ բժշկի և դեղերի ծախսերը նրան չէին վախեցնում։
― Դա հիվանդություն չէ, սինյորա կոմսուհի, դա տխրություն է, թախիծ։ Երեխային միջավայր է պետք, անհրաժեշտ են ընկերներ։ Ինչո՞ւ դուք նրան չեք ուղարկում ուրիշ երեխաների հետ խաղալու։
― Ա՜խ, ավելի լավ էր, նա այդ բանը չասեր։ Խեղճ բժշկի գլխին ամեն կողմից հանդիմանությունների և վիրավորանքների կարկուտ տեղաց։
― Շուտ կորե՛ք այստեղից, ― հրամայեց սինյոր Պոմիդորը, ― թե չէ ծառաներին կհրամայեմ վզակոթիդ տալով դուրս անեն։
― Ամաչեք, ― վրա բերեց սինյորա կոմսուհի Կրտսերը։ ― Ամաչեք, որ այդպես չարաշահում եք մեր վստահությունն ու հյուրասիրությունը։ Դուք խաբեբայությամբ սողոսկեցիք մեր տունը։ Եթե ես ուզենամ, ինքնագլուխ և բռնի կերպով մասնավոր տներ ներխուժելու համար կարող եմ ձեզ դատի տալ։ Ճիշտ չէ՞, սինյոր փաստաբան։
Եվ նա շուռ եկավ սինյոր Սիսեռիկի կողմը, որը միշտ մոտերքումն էր լինում, երբ նրա կարիքն զգացվում էր։
― Անշուշտ, սինյորա կոմսուհի։ Սա քրեական շատ ծանր հանցանք է։
Եվ փաստաբանն իսկույն նշեց իր հուշատետրում․ «Կոմսուհիներից, բժիշկ Շագանակի բռնի ներխուժման գործի մասին կոնսուլտացիա տալու համար ստանալ տասը հազար լիր»։
