Changes

Անտեսանելի Մարդը

Ավելացվել է 17 305 բայտ, 13:01, 1 Հուլիսի 2016
/* Գլուխ քսանմեկերորդ։ Օքսֆորդ֊սթրիթում */
== Գլուխ քսանմեկերորդ։ Օքսֆորդ֊սթրիթում ==
 
Աստիճաններով ցած իջնելիս, առաջին անգամ հանդիպեցի անակնկալ մի դժվարության, որովհետև ոտքերս չէի տեսնում։ Նույնիսկ մի երկու անգամ սայթաքեցի, իսկ սողնակը բռնելիս անսովոր մի անճարակություն զգացի։ Միայն թե գետնին չնայելով կարողանում էի մի կերպ քայլել հարթ տեղերով։
 
Ինչպես ասացի, շատ ոգևորված տրամադրության մեջ էի։ Ես զգում էի, ինձ այնպես, ինչպես տեսնող մարդը կարող էր զգալ կույրերի քաղաքում՝ հագին փափուկ կոշիկներ և անաղմուկ հագուստներ։ Խելագար մի ցանկություն ունեի կատակելու մարդկանց հետ, հանկարծակիի բերելու նրանց, թփթփացնելու նրանց ուսը, թռցնելու գլխարկները և ընդհանրապես վայելելու իմ դրության արտասովոր առավելությունները։
 
Հազիվ էի Գրեյթ֊Փորթլենդ֊Սթրիթ մտել (բնակարանս շատ մոտ էր այնտեղ գտնվող կերպասեղենի մեծ վաճառատանը երբ մի աղմուկ լսեցի և ինչ-որ բան, ուժով զարնվեց թիկունքիս․ շուռ գալով տեսա մի մարդ, որ զելտերյան ջրի սիֆոններով լեցուն մի զամբյուղ էր տանում և զարմացած նայում էր իր բեռանը։ Թեև հարվածը սուր ցավ պատճառեg ինձ, նրա շփոթմունքն այնքան ծիծաղաշարժ էր, որ քրքջացի։ «Զամբյուղի մեջ սատանա կա»— գոչեցի ես և հանկարծ նրա ձեռքից խլեցի զամբյուղը։ Նա իսկույն բաց թողեց այն, և ես ամբողջ բեռը օդ բարձրացրի։
 
Բայց հիմար կառապանի մեկը, որ կանգնել էր գինետան շեմքին, հանկարծ նետվեց դեպի զամբյուղր, և ականջիս տակ երկարած մատները կսկծալի մի ցավ պատճառեցին ինձ։ Զամբյուղը սոսկալի ճարճատյունով գցեցի կառապանի գլխին, իսկ հետո, երբ շուրջս ծայր տվեց աղմուկ֊աղաղակն ու ոտքերի դոփյունը, և ինձ գտա խանութներից դուրս նետվող մարդկանց ու հանկարծ կանգ առնող կառքերի մեջտեղը, անդրադարձա, թե ինչ փորձանք էի բերել գլխիս․ հիմարությունս անիծելով մի խանութի պատուհանի մոտ քաշվեցի և պատրաստվեցի դուրս պրծնել այս խառնիճաղանջից։ Մի րոպե ևս և ես կխրվեի բազմության մեջ և անխուսափելիորեն կհայտնաբերվեի։ Ուստի մի կողմ հրեցի մսագործի աշակերտին, որ բարեբախտաբար շուռ չեկավ, որ նայեր իրեն հրող դատարկությանը, և խցկվեցի կառապանի քառանվի ետևը։ Չգիաեմ ինչով վերջացավ գործը։ Շտապ ճեղքեցի-անցա ճանապարհը, որ բարեբախտաբար դատարկ էր և այս միջադեպում հայտնաբերվելուց իմ կրած երկյուղից՝ ուշադրություն չդարձրի, թե ուր էի գնում ու խրվեցի երեկոյան դեմ Օքսֆորդ֊Սթրիթում վխտացող բազմության մեջ։
 
Փորձեցի խառնվել մարդկանց հոսանքին, բայց ինձ համար չաֆազանց հոծ էր բազմությունը, և մի րոպե անց, մարդիկ սկսեցին կոխոտել կրունկներս։ Սկսեցի առվակի միջով գնալ, բայց խորդուբորդ հատակը ցավեցնում էր ոտքերս․ հենց նույն պահին դանդաղ քարշ եկող մի հենսըմի քեղը ուժով զարնվեց ուսիս թիակին, ինձ հիշեցնելով, թե առանց այդ էլ ճմլվել էր թիկունքս։ Սայթաքելով դեն քաշվեցի կառքի ճանապարհից, ջղաձգական շարժումով խուսափեցի մի մանկասայլակի ընդհարվելուց և հանկարծ հայտնվեցի հենսըմի ետևը։ Բարեբաստիկ մի միտք փրկեց ինձ ու մինչ կառքը դանդաղ առաջ էր ընթանում, դրա հետքերով գնացի, դողահար ու ապշահար՝ իմ արկածի ընդունած ընթացքից։ Եվ ոչ միայն մըրսում էի, այլև դողում էի։ Հունվարյան մի պայծառ օր էր, և ես մորեմերկ էի, և ճանապարհը ծածկող ցեխի խավը սառչում էր։ Այժմ դա ինչքան էլ անմիտ թվա ինձ, հաշվի չէի առել, թե չնայած թափանցիկ էի, բայց դեռևս ենթակա էի ցրտին և դրա բոլոր հետևանքներին։
 
Հետո հանկարծ մի փայլուն միտք ծագեց ուղեղումս։ Առաջ անցա ու տեղավորվեցի կառքի մեջ։ Եվ այսպես, վախեցած, դողդողալով, նոր սկսված հարբուխից ֆսֆսալով և գոտկատեղումս հետզհետե ավելի ուժեղ կերպով իրեն զգալ տվող ճմլվածքով, կառքով դանդաղորեն անցա Օքսֆորդ֊Սթրիթով և ապաճ Թոթենհեմ֊Քորթ֊Ռոդով։ Իսկ իմ տրամադրությունն աներևակայելիորեն տարբեր էր տասը րոպե առաջ, երբ տնից դուրս էի նետվել։ Այս էլ քեզ անտեսանելիությո՜ւն․․․ Լոկ մեկ միտք էր զբաղեցնում ուղեղս, ինչպե՛ս դուրս գայի գլխիս եկած այս փորձանքից։
 
Մենք քարշ եկանք Մյուդի գրախանութի կողքով և այնտեղ, ձեռքում դեղին շապիկներով հինգ֊վեց գրքերի մի կապոց բռնած բարձրահասակ մի կին ձայն տվեց իմ կառապանին, և ես ճիշտ ժամանակին դուրս նետվեցի, փախչելիս մազապուրծ ազատվելով գնացքի ապրանքատար վագոնի տակ ընկնելուց։ Բլումզբըրի֊Սկուեր տանող ճանապարհը բռնեցի, մտադրվելով թանգարան հասնելուս պես թեքվել դեպի հյուսիս և հանդարտ մի թաղամաս ընկնել։ Խիստ մրսել էի և անհեթեթ դրությունս այնպես կորովազրկել էր ինձ, որ վազելիս նվում էի։ Բլումզբըրի֊Սկուերի հյուսիսային անկյունում սպիտակ մի շնիկ դուրս վազեց Դեղագործական ընկերության գրասենյակից և քիթը գետնից չկտրելով, իսկույն ընկավ իմ ետևից։
 
Մինչև այդ, գլխի չէի ընկել, թե շան համար քիթն այն է, ինչ աչքը՝ տեսնող մարդու համար։ Շներն ընկալում են շարժվող մարդու հոտը այնպես, ինչպես մարդիկ ընկալում են նրա պատկերը։ Այս հիմար անասունը սկսեց հաչել ու ոստոստել, բացորոշ կերպով ցույց տալով, թե տեղյակ է իմ գոյությանը։ Ես կտրեցի֊անցա Գրեյթ֊ՌասըլՍթրիթը, ամբողջ ժամանակ ուսիս վրայով ետ նայելով, և բավական առաջացա Մոնթեգյու-Սթրիթում, մինչև գլխի ընկա, թե դիմացից ինչ է գալիս։
 
Հետո ականջիս հասավ ինչ֊որ նվագի թնդյունը․ փողոցն ի վեր նայելով, տեսա Ռասըլ-Սկուերի անկյունը դարձող մի խումբ կարմիր շապիկավոր մարդկանց, երթի առջևից էլ՝ Փրկության բանակի դրոշը։ Հույս չունեի, թե կկարողանայի ճեղքել այսպիսի մի բազմություն, որի մի մասը երգում էր ճանապարհին, իսկ մյուսը հռհռում էր մայթի վրա, վախենում էի ետ դառնալ ու նորից շատ հեռանալ իմ տնից։ Ուստի, իսկույն որոշեցի անելիքս և թանգարանի վանդակորմի դիմացիդ տան սպիտակ աստիճաններով վեր վավեցի և սպասեցի, մինչև կանցներ բազմությունը։ Բարեբախտաբար շնիկը նվագի ձայնը լսելուն պես կանգ առավ, մի պահ վարանեց, հետո պոչը քաշեց ու վազեց ետ՝ դեպի Բլումզբըրի֊Սկուեր։
 
Բազմությունը մոտենում էր, կոկորդապատառ երգելով մի երգ, որ անգիտակցաբար հեգնական էր հնչում. «Օ՜, ե՞րբ կտեսնենք մենք դեմքը նորա»։ Ինձ թվաց, թե բազմությունն այսպես անվերջ անցնելու էր իմ կողքով, «Բո՛ւմ, բո՛ւմ, բո՛ւմ» դղրդալից որոտում էր թմբուկը։ Ուստի մի պահ չնշմարեցի երկու մանչուկների, որոնք իմ կողքին կանգնել էին, վանդակորմի առաջ։ «Մտիկ տուր դրանց»— ասաց մեկը։ «Ինչի՞ն մտիկ տամ»— հարցրեց մյուսը։ «Դե այդ հետքերին, է այն էլ բոբիկ, ասես ցեխի մեջ է չլմփացրել»։
 
Ցած նայեցի ու տեսա, որ մանչուկները կանգ էին առել և բերանաբաց դիտում էին ցեխոտ հետքերը, որ ես իմ ետևից թողել էի հենց նոր սպիտակեցրած աստիճաններով բարձրանալիս։ Անցորդները բոթում ու հրմշտում էին մանչուկներին, բայց նրանց անիծված ուշադրությունը լարված էր։ «Բn՜ւմ, բո՜ւմ, բո՜ւմ, օ՞, ե՞րբ կտեսնենք մենք, բո՜ւմ, դեմքը նորա, բո՜ւմ, բո՜ւմ»։ «Ես մի բան գիտեմ, ոտաբոբիկ մի մարդ է բարձրացել այս սանդուղքով»— ասաց մեկը։— Եվ իսկի էլ ցած չի իջել։ Եվ ոտքերից էլ արյուն է հոսելիս եղել»։
 
Երթն արդեն նոսրացել էր․ «Նայի՛ր այնտեղ, Թեդ» — ասաց հետախույզներից կրտսերը, զարմանքից սրված ձայնով և ուղղակի ոտքերս ցույց տվեց։ Ցած նայեցի և իսկույն տեսա իմ ոտքերի աղոտ պատկերը, որ ուրվագծել էր դրանց վրա շաղ տրված ցեխը։ Մի պահ քարացա...
 
«Ա՜յ քեզ բան,— ասաց ավագը,— գրողը տանի, այսպես էլ տարօրինակ բա՜ն։ Ոնց որ ոտքի ուրվական էինի, չէ՞»։ Նա վարանած կանգ առավ և առաջ մեկնեց ձեռքը։ Մի մարդ ընդհուպ մոտեցավ, որ տեսնի՝ այդ ինչ է բռնում, հետո էլ մի աղջիկ մոտեցավ։ Մի ակնթարթ ևս և մանչուկը կդիպչեր ինձ։ Իսկույն գլխի ընկա, թե ինչ պետք է անեի։ Մի քայլ արեցի, տղան ճչալով ընկրկեց, իսկ ես արագ շարժումով նետվեցի հարևան տան արտասանդուղքը։ Բայց կրտսեր մանչուկը իր սուր աչքերով որսաց շարժումս. նախքան աստիճաններով ցած կիջնեի և մայթին կհասնեի, նա ուշքի էր եկել րոպեական շփոթմունքից և գոռում էր, թե ոտքերը պատի վրայով թռել էին։
 
Ամենքն այն կողմը խուժեցին և տեսան, որ ստորին աստիճանի և մայթի վրա նույն ակնթարթում նոր հետքեր հայտնվեցին։ «Ի՞նչ է պատահել»— հարցրեց մեկը։― «Ոտքե՛ր, տեսեք, վազող ոտքեր»։
 
Ինձ հալածող երեք հոգուց բացի, փողոցում ամեն ոք փրկության բանակին էր խառնվում․ դա խանգարում էր և՛ ինձ, և՛ ինձ հետապնդողներին։ Զարմացական ճիչերի և հարցումների մի հողմապտույտ ստեղծվեց։ Մի երիտասարդի գետին գլորելու գնով նեղ տեղից գուրս պրծա և մի ակնթարթում խելացնոր սլացա Ռասըլ-Սկուերի շուրջը․ վեց֊յոթ շվարած մարդիկ հետևում էին իմ հետքերին։ Բացատրություններ տալու ժամանակ չկար, թե չէ մարդկանց այդ ամբողջ բանակը կընկներ իմ ետևից։
 
Երկու անգամ դարձա նույն անկյունը, երեք անգամ կտրեցի֊անցա պողոտան ու նույն ճամփով ետ դարձա և ահա, երբ ոտքերս տաքացան ու չորացան, թաց հետքերն սկսեցին աղոտանալ։ Ի վերջո ազատ շունչ քաշելու մի րոպե գտնելով ձեռքերովս մաքուր սրբեցի ոտքերս և մեկ անգամ ընդմիշտ կորցրի հետքս։ Վերջին անգամ տեսա ինձ հետապնդողների խումբը. մի տասնյակ մարդ ծայր աստիճան շփոթված՝ զննում էին դանդաղորեն չորացող մի ոտնահետք, որ առաջացել էր Թևիսթոք֊Սկուերի ջրափոսերից մեկի մոտ — մի հետք, որ նույնքան մենավոր ու անհասկանալի էր, որքան Ռոբինզոն Կրուզոյի մենավոր հայտնագործությունը։
 
Վազվզուքը որոշ չափով տաքացրեց ինձ և ես մի քիչ սրտապնդված անցա այս կողմերը ձգված նվազ բանուկ ճանապարհների լաբիրինթոսով։ Մեջքս փայտացել էր ու կսկծում էր, նշագեղձերս ցավում էին կառապանի մատների սեղմումից, իսկ նրա եղունգների տակ ընկած վզիս մաշկը չանգռվել էր։ Ոտքերս էլ չափազանց ցավում էին և կրունկիս փոքրիկ կտրվածքի պատճառով կաղում էի։ Ճիշտ ժամանակին տեսա ինձ մոտեցող մի կույրի և կաղնիկաղ փախա, վախենալով նրա հոտառությունից։ Մեկ֊երկու անգամ անցորդների զարնվեցի և մարդկանց տարակուսանքի մեջ թողեցի, հայտնի չէ, որտեղից՝ ականջներում հնչող լուտանքներով։ Ապա ինչ֊որ լուռ ու հանդարտ բան ընկավ դեմքիս և ամբողջ հրապարակի վրա իջավ դանդաղորեն թափվող ձյան փաթիլների նուրբ քողը։ Ես մրսել էի և որքան աշխատում էի, չէի կարողանում զսպել մերթ ընդ մերթ պայթող փռշտոցներս։ Ամեն անգամ, որ տեսնում էի դունչը ցցած և հետաքրքրությամբ հոտ քաշող մի շուն, սարսսսիը պատում էր ինձ։
 
Հետո տղամարդիկ ու մանչուկներ վազելով անցան կողքովս — նախ մեկը, ետևից էլ մյուսները, վազելիս գոռգոռում էին, ինչ֊որ տեղ հրդեհ էր ընկել։ Նրանք իմ տան ուղղությամբ էին վազում։ Կողմնակի փողոցներից մեկով վեր նայելիս տեսա կտուրներից և հեռախոսալարերից վեր խոյացող սև ծուխը, վառվում էր բնակարանս, վառվում էին հագուստներս, ապարատներս, ամբողջ ունեցվածքս, բացի իմ չեկի գրքույկից և նշումների երեք հատորից, որոնք ինձ էին սպասում Գրեյթ֊Փորթլենդ֊Սթրիթում։ Վառվում էին...
 
Ես վառել էի իմ նավերը, եթե երբևիցե որևէ մեկը վառել է իր նավերը։ Ամբողջ տունը բոցավառվում էր։
 
Անտեսանելի Մարդը լռեց ու մտորմունքի մեջ ընկավ։ Քեմփն անհանգիստ պատուհանից դուրս նայեց։
 
― Հետո՞,— գոչեց նա։— Շարունակե՛ք։
== Գլուխ քսաներկուերորդ։ Ունիվերմագում ==
Վստահելի
83
edits