Changes

Մատանիների Տիրակալը

331 bytes removed, 19:47, 5 Հուլիսի 2016
/* Գլուխ վեցերորդ. Լոթլորիեն */
— Ներեցե՛ք, բարեկամներ,— ասաց Արագորնը,— այսօր այնքան շատ բան տեղի ունեցավ, և ես այնպես եմ շտապում ձեզ հեռու տանել Մորիայից, որ ձեր վերքերի մասին բոլորովին մոռացել եմ: Դե դուք էլ պակասը չեք, խոսք չկա՝ չեք հիշեցրել... Իհարկե, մենք պետք է դադար առնեինք և առաջին հերթին ձեր վերքերը նայեինք... Դե, իսկ հիմա մի քիչ համբերեք: Առջևում հանգստի հարմար տեղ կա և այնտեղ արդեն ես ձեզանով կզբաղվեմ: Բորոմիր, եկ գրկած տանենք նրանց:
Շուտով ճամփորդները մի առվակ տեսան, որը մեղմ քչքչոցով թափվում էր Արծաթաջրի մեջ: Իսկ Արծաթաջուրը, վերջին սահանքն անցնելովկանաչավուն քարերի մեջ փրփրելով, լցվում աղմուկով գահավիժում էր լայն գետախորշըկիրճը, որը ծածկում էին բրգաձև ճյուղաշատ սոճիներն սոճիները: Զառիկող լանջերը գերաճած էին պտերով ու մոշի փշոտհապալասով: Ներքևում՝ ջրի մոտ, հարթ բացատ կար, որտեղ որոշեցին կարճատև հանգիստ առնել: Արևն սկսում էր թեքվել դեպի արևմուտք, իսկ նրանք միայն մի քանի լիգ էին հեռացել, և օրքերն առանց դժվարության կարող էին հասնել: Մինչ մյուսները ցախ էին հավաքում, խարույկ վառում ու ջուր եփում, Արագորնը զննեց հոբիթների վերքերը: Սեմի վերքը թեև խոր չէր, բայց, չգիտես ինչու, մինչև հիմա արյունահոսում էր, խիտ թփուտներըև Արագորնն անհանգստությամբ խոնարհվեց նրա վրա: Սակայն զննումն ակնհայտորեն ուրախացրեց նրան:
Արագորնը ծակող թփուտներից դուրս եկավ մի փոքրիկ բացատ— Բախտդ բերել է, որը պատված էր կապույտ հապալասով ու ստվերված բրգաձև սոճիներովասաց նա Սեմին: Այստեղ կարճատև հանգիստ առան— Շատերն ավելի լուրջ են հատուցել իրենց սպանած առաջին օրքի համար: Արևն սկսում էր թեքվել դեպի արևմուտք, իսկ նրանք միայն մի քանի լիգ էին հեռացել, և Դու մաքուր դաշույնով ես վիրավորվել: Իսկ օրքերը առանց դժվարության կարող էին հասնել նրանցհաճախ յաթաղաններին ուժեղ թույներ են քսում: Այս վերքն արագ կբուժենք: — Արագորնը խառնշտեց ուսապարկը և մի բուռ չոր տերև հանեց: Մինչ Պահապանները ցախ էին հավաքում— Ացելասի տերևներ են, խարույկ վառում ու ջուր եփում— բացատրեց նա, Արագորնը զննեց հոբիթների վերքերը— ես սրանք քաղել եմ Թխպամած սարի մոտերքից, հիշու՞մ ես: Սեմի վերքը թեև խոր չէրՉոր վիճակում ավելի թույլ են ներգործում, բայցքո վերքը, չգիտես ինչուկարծում եմ, մինչև հիմա արյունահոսում էրկբուժեն: Սրանք դիր եռացրած ջրի մեջ, իսկ երբ կսառչի՝ վերքը լվա և Արագորնը անհանգստությամբ խոնարհվեց Սեմի վրազգուշությամբ չորացրու: Սակայն զննումն ակնհայտորեն ուրախացրեց նրանԴե, հիմա քո հերթն է, Ֆրոդո:
Բախտդ բերել էԵս ինչ, ասան նա Սեմին: — Շատերն ավելի լուրջ են հատուցել իրենց սպանած առաջին օրքի համար: Դու մաքուր դաշույնով ես վիրավորվել: Իսկ օրքեր հաճախ յաթաղաններին ուժեղ թույներ են քսում: Այս վերքն արագ կբուժենք: արդեն լավ եմ,Արագորնը խառնշտեց ուսապարկը և մի բուռ չոր տերև հանեցհայտարարեց հոբիթը՝ Արագորնին թույլ չտալով արձակել թիկնոցի կոճակները: — Բալասանի տերևներ են,— բացատրեց նա,— ես դրանք քաղել Ուղղակի հոգնել եմ Զավերտ սարի մոտերքից: Չոր վիճակում դրանք ավելի թույլ են ներգործում, քան՝ թարմ, բայց քո վերքըւ, կարծում և շատ սոված եմ, . հանգիստն ու սնունդն ինձ լրիվ կբուժեն: Սրանք դիր եռացրած ջրի մեջ, իսկ երբ կսառչի՝ վերքը լվա և զգուշությամբ չորացրու: Դե, հիմա քո հերթն է, Ֆրոդո:
Ես արդեն լավ եմՄուրճի ու զնդանի արանքում գտնվելը կատակ բան չէ,— հայտարարեց հոբիթըծիծաղեց Արագորնը և, Արագորնին թույլ չտալով արձակել թիկնոցի կոճակները: լրջանալով, ավելացրեց. Ես ուղղակի հոգնել եմ և շատ սոված եմ՝ հանգիստն Բա որ կողոսկրերդ կոտրված լինեն... Ոչ,ավելի լավ է զննեմ... — Նա խնամքով Ֆրոդոյի վրայից հանեց թիկնոցը, վերնաշապիկը... ու սնունդն ինձ լրիվ կբուժենտարակուսանքով մռայլվեց, իսկ հետո քրքջաց: Օղազրահն արծաթաջրի պես առկայծում էր արևի տակ: Արագորնը հանեց այն ու թեթև թափ տվեց. թանկագին քարերը ծիածանի գույներով շողշողացին, իսկ զրահի նուրբ օղերի խշխշոցն ամառվա անձրևի աղմուկ հիշեցրեց:
Մուրճի ու զնդանի արանքում գտնվելը կատակ բան չէՀապա նայե՛ք,— ծիծաղեց Արագորնը և լրջանալով ավելացրեց. — Բա որ կողոսկրերդ կոտրված լինեն... Ոչբարեկամներ, խնդրեմ, մի դիմադրիր զննելուն... — Նա խնամքով Ֆրոդոյի վրայից հանեց թիկնոցը, վերնաշապիկը... ու տարակուսանքով մռայլվեց, իսկ հետո քրքջաց: Օղազրահն արծաթաջրի պես առկայծում էր արևի տակ: Արագորնը հանեց այն, թեթև թափ տվեց ու թանկագին քարերը ծիածանի գույներով շողշողացին, իսկ զրահի նուրբ օղերի խշխշոցն ամառվա անձրևի աղմուկ հիշեցրեց: — Մի նայե՛ք, բարեկամնե՜րթե ինչ մորթի ունի մեր Ֆրոդոն,— ասաց Արագորնը,— մեր Ֆրոդոյի թանկագին մորթուն: Եթե Միջերկրի որսորդներն իմանային, որ հոբիթներն այսպիսի թանկագին մորթիներ ունեն, նրանք խմբերով կհոսեին Հոբիթստան...
— Եվ Միջերկրի հմուտ որսորդների նետերը հոբիթներին բնավ վնաս չէին տա,— օղազրահը դիտելով, դիտելով՝ նկատեց Ջիմլին: — Ախր այս զրահաշապիկը միթրիլից է... Միթրիլից... Իսկ այսպիսի հոյակապ աշխատանք, խոստովանում եմ, երբեք չեմ տեսել ու նույնիսկ չեմ իմացել, որ այդպիսի բան հնարավոր է: Այս օղազրահի մասին չէ՞ր խոսում Գենդալֆը: Այն ժամանակ նա, ըստ իս, թերագնահատեց սա:
— Հիմա եմ հասկանում,— միջամտեց Մերին,— թե ինչու էիր ամբողջ օրը նստում Բիլբոյի կողքը: Պարզվում է, որ նա քեզ զինում էր ճանապարհի համար: Ա՜յ թե հիանալի ծերուկ է... Հարմար առիթով պետք է նրան ասել, որ իր նվերը Ֆրոդոյին փրկեց մահից:
Այնտեղ, որտեղ նիզակը խփել էր օղազրահին, միթրիլի օղակը ճնշելով զրահի աստառը (միթրիլե օղակները պատռել էին աստառը՝ նուրբ, ձգվող կաշվից շապիկ)կարված շապիկը, կապտավուն դաջվել էր Ֆրոդոյի կրծքինև խրվել հոբիթի մաշկի մեջ: Բայց օղազրահը զրահը չէր պատռվել, և . սահած նիզակը հոբիթին շպրտել էր մի կողմ ու թիթեռի պես, թիկնոցով մեխել պատին: Իսկ Ֆրոդոյի մեծ կողքն ու ուռած կապտուկ կարուսերը ծածկվել էին կապտուկներով: Մինչ մյուսներն ուտելիք էին պատրաստում, Արագորնը բալասանից եփուկ պատրաստեց ու դրանով լվաց հոբիթի բոլոր կապտուկները: Բուժիչ սպեղանու սուր հոտը կախվեց քամիներից պաշտպանված բացատի վրա, և շուտով Պահապաններն փամփորդներն ուրախությամբ զգացին, որ իրենց հոգնածությունն արագորեն անցնում է: Սեմի վերքը արյունահոսելուց դադարեց, իսկ Ֆրոդոն զգաց, որ կարող ցավն անցնում է և խորը շունչ քաշեց՝ ճիշտ է շնչել, սակայն նիզակի հարվածի կապտուկը կապտուկներին նա դեռ երկար ժամանակ չէր ներծծվում ու ցավում էրկարողանում ձեռք տալ: Արագորնը դրա դրանց վրա փափուկ վիրակապ դրեց, որ Ֆրոդոն կարողանա օղազրահը հագնել:
— Երբ դու օղազրահը հագած ես,— ասաց նա հոբիթին,— ես ինձ ավելի հանգիստ եմ զգում: Հագի՛ր և մինչև արշավի վերջը չհանես, մանավանդ որ դա այն զարմանալի թեթև է: Օղազրահդ կարող ես հանել բարեկամներիդ մոտ, այնտեղ, որտեղ Թշնամին անզոր է... Բայց, ցավոք, այդպիսի վայրեր մեր ճանապարհին քիչ կհանդիպեն:
Կազդուրվելով, Կազդուրվելով՝ Պահապանները խարույկը հանգցրին, օջախը ծածկեցին սոճու ճյուղերով, որ իրեն իրենց դադարի տեղի հետքերը կորցնեն և Արագորնի հետևից դուրս եկան ճանապարհ: Մոտավորապես մեկ ժամ հետո Մշուշապատ լեռնաշղթան Ճամփորդներից ծածկեց մայր մտնող արևըթաքնվեց Մշուշապատի հետևում, և սարերին լանջերին մութ ստվերներ ընկան: Առափնյա հովիտներով գետից սողալով վեր ձգվեցին մշուշի սպիտակավուն ծվենները: Արևելքում իրիկնային մոխրագույն աղջամուղջն աստիճանաբար պարուրում էր լայնարձակ հարթավայրը՝ քայլող Պահապաններին խաբուսիկ կերպով մոտիկ ցույց տալով հեռավոր մթին, սև անտառըթեև հեռավոր անտառներն ու հարթավայրերրը դեռ լուսավորված էին իրիկնային մեղմ լույսով: Այժմ, երբ Սեմն ու Ֆրոդոն իրենց առույգ էին զգում, Ջոկատը ջոկատը կարող էր բավականին արագ շարժվել, և ճամփորդները քայլեցին ևս երեք ժամ՝ միայն մի կարճաաթև կարճատև դադար տալով:
Դաշտավայրը Հովիտը պարուրել էր գիշերային մութը: Երկնքում փայլում էին աստղերը, սակայն լուսինը դեռ դուրս չէր եկել: Ֆրոդոն ու Ջիմլին , գիշերվան ականջ դնելով, քայլում էին վերջից: Ամեն ինչ խաղաղ էր: Վերջապես Ջիմլին խզեց լռությունը:
— Հետապնդում չեմ լսում կամ ես կաղնու քոթուկի պես խուլ եմ: Գուցե Հույս ունենանք, որ օրքերը հարձակվեցին վռնդեցին մեզ վրա, որ Մորիայից դուրս վռնդենու հանգստացան, իսկ մեր արշավի, ու Համիշխանության Մատանու մասին նրանք ոչինչ էլ չգիտեն, դե՛հ, չեն էլ ուզում իմանալ: Երբ նրանք ուզում են վրեժ լուծելՉնայած լսել եմ, երկար ժամանակ հետապնդում որ իրենց առաջնորդի վրեժը լուծելու համար կարող են թշնամունհարյուրավոր լիգեր հետապնդել:
Ֆրոդոն Խայթը հանեց պատյանից և բարձրացրեց գլխից վեր՝ շեղբը չէր լուսավորվում: Բայց հոբիթը քայլեր էր լսում... Այն պահից, ինչ ճամփորդներին ծածկել էր գիշերը, նա բոբիկ ոտքերի քստքստոց էր լսում, որը երբեմն քամին խլացնում էր: Թե՞ նրան միայն թվում էր... Դե, ո՛չ, նա լսում էր, ա՜յ հիմա էլ... Կտրուկ շուռ եկավ, հետ նայեց ու նրան թվաց, որ ճանապարհի վերևում երկու լուսատու կետեր են լողում: Նա սևեռուն նայեց ու ոչինչ չտեսավ:
Վստահելի
1342
edits