Changes
/* Գլուխ XXXIX */
Իսկ եղբայր Մերլի՞նը։ Նրա խաղաթուղթը նորից վառվեց։ Ամեն անգամ, երբ գրբացության կախարդությունը ընդհարվում էր գիտության կախարդությանը, գրբացության կախարդությունը պարտություն էր կրում։
==Գլուխ XL==
Երեք տարի անց
Երբ այն ժամանակ ես կոտրեցի թափառական ասպետության մեջքը, դրանից հետո այլևս ստիպված չէի գաղտնի աշխատելու։ Հաջորդ օրն իսկ զարմացած աշխարհին ես ցույց տվեցի իմ թաքցրած դպրոցները, հանքերը, իմ ծածուկ գործարանների ու արհեստանոցների ընդարձակ սիստեմը։ Մի խոսքով, ես տասնիններորդ դարը ցուցադրության հանեցի վեցերորդ դարի աչքին։
Շահեկան դրությունը անհրաժեշտ է անմիջապես օգտագործել։ Ասպետությունը ժամանակավորապես էր գահընկեց արվել և, որպեսզի նրան ուշքի գալու հնարավորություն չտայի, պետք էր վերջնականապես անդամալույծ անել, այլ կերպ չէր կարելի։ Ինչպես դուք տեսաք, մարտադաշտում վերջին պահին ամբողջ իմ վարքը պարզ հոխորտանք էր, և նրանք գլխի կընկնեն անպատճառ, եթե ես հնարավորություն տամ։ Այնպես որ ես նրանց ժամանակ պիտի չտայի և չտվեցի։
Ես նորոգեցի իմ մրցահրավերը, փորագրեցի պղնձի վրա, բազմացրի և տարածեցի ամենուրեք, որտեղ գեթ մի քահանա կար, որը կարող էր այն կարդալ ժողովրդին, ինչպես նաև անընդհատ տպագրում էի լրագրիս ազդերի սյունակներում։
Ես ոչ միայն նորոգեցի, այլև ընդլայնեցի այն։ Ես ասացի․ օր նշանակեցեք և ես, հիսուն օգնականներով մարտի դուրս կգամ <b>աշխարհիս բոլոր ասպետների դեմ ու կոչնչացնեմ նրանց։</b>
Այս անգամ ես արդեն չէի հոխորտում։ Ես պատրաստվում էի անելու այն, ինչ խոստացել էի։ Իմ մրցահրավերի միտքը այնքան պարզ էր, որ ուրիշ կերպ հասկանալ հնարավոր չէր։ Նույնիսկ ամենաբութ ասպետները հասկացան, որ հարցը դրված էր այսպես․ «հանձնվիր, կամ մեռիր»։ Նրանք բավական խելք ունեցան, որպեսզի առաջինը անեին։ Հետագա երեք տարիների ընթացքում նրանք ոչ մի անգամ այնպիսի անհանգստություն չպատճառեցին ինձ, որ արժանի լիներ հիշատակման։
Նկտի առեք, որ անցել էր երեք տարի։ Իսկ այժմ հայացք նետեցի Անգլիայի վրա։ Երջանիկ, ծաղկող երկիր, հրաշափառ կերպով վերափոխված։ Ամենուրեք դպրոցներ և բազմաթիվ կոլեջներ, մի քանի հրաշալի լրագրեր։ Նույնիսկ գրողներ հայտնվեցին։ Առաջին տեղը գրավեց սըր Դայն ըդեն֊Կատակաբանը, որը հրապարակեց հնությունից դեղնած պատմությունների մի հատորակ։ Դրանք ճիշտ նույն սրամտություններն էին, որոնց ես ծանոթ էի տասներեք հարյուր տարիներ շարունակ։ Եթե գոնե նա հանած լիներ այն հին, լպիրշ անեկդոտը դասախոսի մասին, ես ոչինչ չէի ասի, բայց ես տանել չէի կարող այն, դրա համար էլ խափանեցի գիրքը և կախեցի հեղինակին։
Ստրկությունը ոչնչացվեց․ բոլոր մարդիկ հավասար էին օրենքի առջև․ հարկերը գանձվում էին բոլորից։ Հեռագիրը, հեռախոսը, ձայնագիրը, գրամեքենան, կարի մեքենան, շոգին, էլեկտրականությունը կամաց֊կամաց ճանապարհ էին հարթում։ Մեկ֊երկու շոգենավ էին լողում Թեմզայի վրա, մենք ունեիք ռազմաշոգենավատորմ և սկիզբ էինք դնում առևտրական շոգենավարկությանը։ Ես պատրաստվում էի մի արշավախումբ ուղարկել Ամերիկան հայտնագործելու համար։
Մենք մի քանի երկաթուղիներ էինք կառուցում, և Քամելոտ֊Լոնդոն երկաթգիծը արդեն պատրաստ էր ու շահագործման էր հանձնվել։ Ես այնքան խելք ունեցա, որպեսզի գործը հենց սկզբից ճիշտ դնեի․ երկաթուղային ծառայության բոլոր պաշտոնները համարվում էին <b>բարձր ու արտակարգորեն</b> պատվավոր։ Միտքս այն էր, որ այդ պաշտոններում ներգրավեի ասպետներին ու ազնվականներին, նրանց ստիպեի աշխատել և դրանով իսկ հեռու պահեի չարաճճիություններից։ Ծրագիրս հիանալի արդյունք տվեց․ պաշտոնների համար մրցակցությունը շատ ուժգին էր։ 4.33֊ի Էքսպրեսի ուղեկցողը հերցոգ էր․ ամբողջ գծի վրա չկար մի ուղեկցող, որը կոմսից ցածր տիտղոս ունենար։ Նրանք բոլորը սքանչելի մարդիկ էին, բայց երկու թերություն ունեին, որոնց դեմ ես ոչինչ անել չկարողացա և ստիպված եղա աչք փակել․ նրանք ոչ մի կերպ չէին ուզում բաժանվել զրահներից և գրպանում էին ուղևորների փոխադրման վարձը, այսինքն՝ կողոպտում էին ընկերութայնը։
Երկրում ոչ մի ասպետ չմնաց, որը զբաղված չլիներ օգտակար աշխատանքով։ Այժմ էլ նրանք թափառում էին երկրում, բայց արդեն որպես օգտակար գիտելիքներ տարածողներ․ շնորհիվ թափառումների նկատմամբ ունեցած կրքոտ սիրո և սովորության, նրանք դարձան քաղաքակրթության լավագույն տարածողները։ Առաջվա նման ման էին գալիս զրահավորված, ձեռքներին սուր, նիզակ ու կացին, և, եթե նրանց չէր հաջողվում համոզել մեկին փորձելու կարի մեքենան, կամ երաժշտական արկղը կամ լարափակոցը, կամ բաժանորդագրվելու ոգելից խմիչքներ օգտագործողների ամսագրին, նրանք պարզապես վերացնում էին անհնազանդին և առաջ անցնում։
Ես շատ երջանիկ էի։ Գործը աստիճանաբար գնում էր դեպի իմ գաղտնի, վաղուց ի վեր մշակված ծրագրերի իրականացումը։ Այդպիսի ծրագրերը երկուսն էին, և նրանցից յուրաքանչյուրը շատ ավելի կարևոր էր, քան իմ նախկին բոլոր ծրագրերը։ Մեկը այն էր, որպեսզի գահընկեց անեի կաթոլիկ եկեղեցին և նրա ավերակների վրա հիմնեի բողոքական եկեղեցի, ոչ որպես տիրապետող եկեղեցի, այլ միայն ցանկացողների համար։ Մյուս ծրագիրս էլ այն էր, որ վերջ ի վերջո մի հրովարտակ հրապարակեի, որով Արթուրի մահից հետո մտցվում էր համընդհանուր քվեարկություն բոլոր տղամարդկանց ու կանանց համար, կամ էլ առնվազն բոլոր խելոք ու հիմար տղամարդկանց ու բոլոր միջին տարիքի մայրերի համար, որոնք, այնուամենայնիվ, պակաս խելք չունեն, քան նրանց քսանմեկ գարուն բոլորած որդիները։ Արթուրը կարող էր ապրել ևս մի երեսուն տարի, այժմ նա նույնքան էր, որքան ես էի, այսինքն քառասուն տարեկան, և ես ենթադրում էի, որ այդ ընթացքում ժողովրդի ամենագործունյա մասին առանց դժվարության կնախապատրաստեմ համաշխարհային պատմության մեջ առաջին անգամ կատարվելիք իրողությանը՝ վճռական, լիակատար, բայց անարյուն հեղափոխությանը։ Արդյունքը հանրապետություն կլինի։ Ձեզնից ինչ թաքցնեմ, պետք է խոստովանեմ, թեպետ ամաչում եմ․ ներսս անարժան ցանկություն էր գլուխ բարձրացնում, ուզում էի դառնալ նրա առաջին պրեզիդենտը։ Ինչ արած, ինձ համար էլ մարդկայինը օտար չէ, ես ինքս էլ եմ այդ հասկանում։
Ինչ վերաբերում էր հեղափոխությանը, Քլարենսը համաձայն էր ինձ հետ, միայն որոշ վերապահությամբ։ Նա ուզում էր հանրապետություն՝ առանց արտոնյալ դասերի, բայց ժառանգական թագավորական ընտանիքով՝ որպես պետության գլուխ, ընտրովի պրեզիդենտի փոխարեն։ Նա կարծում էր, թե թագավորական տունը մեծարելու երջանկությունը ճաշակած ժողովրդից չի կարելի խլել այդ հաճույքը, այլապես նա կթոռոմի և կարոտից կմեռնի։ Ես էլ պնդում էի, թե թագավորները վտանգավոր են։ Նա ասում էր․ «Այդ դեպքում գահին դնենք կատուներին»։ Նա վստահ էր, որ կատուների թագավորական ընտանիքը ճիշտ և ճիշտ համապատասխան կլինի գահին։ Նրանք նույնքան օգտակար կլինեն, որքան որևէ ուրիշ թագավորական ընտանիք, նրանք կիմանան ճիշտ նույնքան, նրանք կունենան ճիշտ նույն առաքինությունները, ճիշտ նույն արատները և ճիշտ նույն հակումները՝ կռվելու հարևան թագակիր կատուների հետ, նրանք զերծ չեն լինի ճիշտ նույն ծիծաղաշարժ փառասիրությունից և երբեք չեն գիտակցի այդ, նրանք չափազանց էժան կնստեն և, վերջապես, նրանց աստվածային իրավունքը նույնքան հնչեղ կլինի, որքան որևէ ուրիշ թագավորական ընտանիքինը, քանզի «Աստծո ողորմածությամբ Փիսո VII , Փիսո XI կամ Փիսո XIV» բնավ էլ նվազ չի հնչի սեղմահագուստ հագած որևէ ուրիշ թագակիր կատվի անունից։
― Որպես կանոն, ― ասաց նա իր մաքուր ժամանակակից անգլերենով, ― կատուները սովորական թագավորներից շատ ավելի բարոյական են և ամենաբարերար ներգործությունը կունենան ժողովրդի բարոյականության վրա, որը միշտ հակված է ընդօրինակելու իր վեհապետներին։ Եվ քանի որ ժողովուրդը արդեն վարժված է մեծարելու թագը, անկախ նրա կրողից, ապա կմեծարի նաև այդ քնքուշ ու անվնաս կատուներին, մանավանդ, շուտով բոլորը կնկատեն, որ կատու թագավորը ոչ ոքի չի կախում, ոչ ոքի չի գլխատում, ոչ ոքի չի բանտում․ ոչ մի դաժանություն և անարդարություն չի անում։ Այն ժամանակ նրան կսկսեն առավել մեծարել ու սիրել, քան մեծարում ու սիրում են սովորական մարդ թագավորին։ Ամբողջ աշխարհը նախանձով կնայի մեր կառավարման այդ նրբանկատ ու մարդասիրական սիստեմին, թագակիր մսագործները ամենուրեք հանկարծ կսկսեն չքվել, ազատված պաշտոններ կգրավեն մեր թագավորական ընտանիքի կատվաձագերի կողմից, մեզ մոտ կլինի ամբողջ աշխարհի գահերին մատակարարող կատվագործարանը․ քառասուն տարի հետո ամբողջ Եվրոպան կկառավարեն կատուները, իսկ հայթայթիչները կլինենք մենք։ Վրա կհասնի համընդհանուր խաղաղության թագավորությունը, որը այլևս վերջ չի ունենա․․․ Մյա֊ա֊ո՜ւ, մյաո՜ւ․․․ փի՛շտ․․․ մյաո՜ւ․․․
Անիծվես դու, Քլարենս։ Ես էլ կարծում էի, թե նա լուրջ է խոսում և նույնիսկ արդեն համաձայնում էի նրա հետ, երբ հանկարծ սկսեց «մյաու» անել ու չափազանց վախեցրեց ինձ։ Բայց նա երբեք չի կարողացել լուրջ լինել։ Նա նույնիսկ չգիտեր, թե դա ինչ բան էր։ Նա հայտնագործել էր սահմանադրական միապետության կատարելագործման բավականին բանական միջոց, բայց ինքը այնքան քամի֊գլուխ էր, որ չէր կարող գնահատել իր իսկ գյուտը։ Ես ուզում էի հայհոյել նրան, բայց այդ պահին ներս ընկավ վախից խենթացած Սենդին․ հեկեկոցը խանգարում էր նրան խոսել։ Ես գրկեցի նրան, հանգստացրի, փայփայեցի։
― Խոսիր, թանկագինս, ասա, ի՞նչ է պատահել։
Նրա գլուխը ընկավ կրծքիս և նա հազիվ լսելի շշնջաց․
― Հելլո֊ Կենտրոնը․․․
― Շտապ, ― գոռացի ես Քլարենսին, ― հեռախոսով կանչիր թագավորի նմանաբույժին։
Մի րոպե անց ես ադեն չոքել էի երեխայի օրորոցի առջև, իսկ Սենդին ծառաներին այս ու այն կողմ էր ուղարկում ամբողջ տնով մեկ։ Անմիջապես գլխի ընկա, թե ինչ էր պատահել՝ կեղխ խռուկ։ Կռացա ու շշնջացի․
― Աչիկներդ բաց արա, քաղցրիկս։ Հելլո֊Կենտրո՛ն։
Նա բացեց իր քնքուշ աչիկները և դժվարությամբ թոթովեց․
― Պապա։
Այդ ինձ մխիթարեց։ Ուրեմն նա դեռ չի մեռնում։ Ես մարդ ուղարկեցի ծծմբային լուծույթ բերելու, և ինքս ինգալյատոր պատրաստեցի, որովհետև, երբ Սենդին կամ երեխան հիվանդ են լինում, ես անգործ չեմ նստում ու սպասում բժշկին։ Ես կարողանում էի նրանց երկուսին էլ խնամել, բավականին փորձ ունեի։ Մեր դստրիկը իր կյանքի մեծ մասը անց է կացրել իմ ձեռքերի վրա, և ես կարողանում էի հանգստացնել նրան, չորացնել թերթերունքների արցունքը, նույնիսկ այն պահերին, երբ մայրը չէր իմանում, թե ինչ անել։
Նույն պահին իր ամենաշքեղ զրահները հագին սըր Լանսելոտը անցնում էր մեծ սրահով դեպի առևտրական ատյանը․ նա առևտրական ատյանի նախագահն էր։ Այդ պաշտոնը սըր Լանսելոտը գնել էր սըր Գալահադից, քանի որ առևտրական ատյանը բաղկացած էր միայն Կլոր Սեղանի ասպետներից, և Կլոր Սեղանն էլ այժմ օգտագործում էին միայն գործնական նիստերի համար։ Այդ սեղանի շուրջ տեղ ունենալու իրավունքը արժեր․․․ Էհ, դուք երբեք չեք հավատա, եթե ասեմ գումարը, դրա համար էլ ասելը անիմաստ է։ Սըր Լանսելոտը բորսայի տիրակալներից մեկն էր, նա վերահսկում էր նոր երկաթուղու արժեթղթերի մի կլորիկ մասին և հենց այսօր մտադիր էր բորսայում մի քանի կետի իջեցում խաղալ։ Բայց դա ի՞նչ նշանակություն ուներ։ Նա մնացել էր էլի նույն բարի Լանսելոտը, և երբ մեր դռան մոտից անցնելիս ներս նայեց և տեսավ, որ իր անուշիկը հիվանդ է, դա արդեն բավական էր նրա համար, թող բորսան իրար խառնվի, թող արժեթղթերը իջնեն ու վեր ցատկեն, թող նույնիսկ ինքը սնանկանա, նա պետք է գա ու կանգնի փոքրիկ Հելլո֊Կենտրոնի կողքին։ Եվ նա այդպես էլ արեց։ Անկյուն շպրտեց իր սաղավարտը ու կես րոպեից հետո սպիրտայրոցի վրա արդեն ջուր էր եռացնում։ Իսկ Սենդին էլ սավանից ամպհովանի սարքեց օրորոցի վրա, ու ինգալյատորը պատրաստ էր։
Սըր Լանսելոտը շոգի էր թողնում, մենք միասին ամանի մեջ չմարած կիր, կարբոլաթթու և կաթնաթթու ավելացրինք, և բուժիչ շոգին խողովակով հոսեց ամպհովանու տակ։ Մենք ժամապահների նման կանգնած էինք օրորոցի երկու կողմերում։ Սենդին հանգստացավ և այնպես երախտապարտ էր զգում իրեն, որ փշրած ուռենու կեղևից երկու գլանակ պատրաստեց ու մեզ արտոնեց ծխել սենյակում, ասելով, թե օրորոցի մեջ ծուխը չի թափանցի, իսկ ինքը սիրում է, երբ ծխում են, քանի որ երկրի տիկիններից ինքը առաջինն է ծխող մարդ տեսել։ Իրոք, որ ավելի սրտառուչ տեսարան չէր կարող լինել, քան սըր Լանսելոտն էր իր շքեղագույն զրահների մեջ, երեխայի օրորոցի մոտ նստած։ Նա գեղեցիկ տղամարդ էր ու բարի մարդ, և, անշուշտ, կարող էր երջանկացնել կնոջն ու երեխաներին։ Բայց Գինեվրը․․․ ասենք արժե՞ արդյոք ախ ու վախ քաշել մի բանի համար, որին այլևս օգնել հնարավոր չէ։
Ես ու նա հերթապահեցինք օրորոցի մոտ երեք օր ու գիշեր, մինչև որ վտանգը լրիվ անցավ, ապա նա գրկեց փոքրիկին ու համբուրեց, և նրա սաղավարտի փետուրները խոնարհվեցին երեխայի ոսկե գանգուրների վրա։ Հետո նա երեխային զգուշությամբ հանձնեց Սենդիին և վեհապանծ տեսքով անցավ գլխավոր սրահով, երկու շարք կանգնած ու հիացական հայացքով նրան նայող զինվորների ու ծառաների միջից։ Եվ ոչ մի բնազդ չհուշեց ինձ, որ նրան վերջին անգամ եմ տեսնում այս կյանքում։ Աստված իմ, ի՜նչ սիրտ կոտրող աշխարհ է սա։
Բժիշկներն ասացին, որ մենք պետք է երեխային օդափոխեինք, եթե ցանկանում էինք վերականգնել նրա առողջությունը և ուժերը։ Նրան ծովային օդ էր անհրաժեշտ։ Մենք ռազմանավ վերցրինք, երկու հարյուր հիսուն մարդուց բաղկացած շքախումբ և ճամփորդության մեկնեցինք։ Երկու շաբաթից ափ իջանք Ֆրանսիայում, և բժիշկները խորհուրդ տվեցին որոշ ժամանակ մնալ այնտեղ։ Այդ շրջանի փոքրիկ թագավորը առաջարկեց մեզ իր հյուրընկալությունը և մենք ուրախությամբ ընդունեցինք։ Նա ինքը այնքան էլ փայուն հարմարություններ չուներ, բայց մենք, նավից որոշ բաներ փոխադրելով, հիանալի պայմաններ ստեղծեցինք մեզ համար նրա հնօրյա տարօրինակ ամրոցում։
Ամսվա վերջին ես նավը տուն ճամփեցի սնունդի պաշար և նորություններ բերելու։ Մենք ակնկալում էինք, որ նավը ետ կվերադառնար երեք֊չորս օրից։ Մնացած բոլոր նորությունների թվում, ես լուր էի սպասում իմ նոր փորձի արդյունքների մասին։ Ծրագիրս այսպիսին էր․ մրցախաղերը փոխարինել որևէ ուրիշ բանով, որը կարող լիներ զբաղեցնել իմ ասպետներին առանց շրջապատին վնաս պատճառելու, ծառայեր որպես նրանց եռանդը ծախսելու միջոց և, միևնույն ժամանակ, պահպաներ այն լավը, որ կար նրանց մեջ՝ մրցության ազնիվ ոգին։ Ես նրանցից մարզիկների խմբեր էի ստեղծել և ծածուկ մարզում էի այդ խմբերը, և այժմ արդեն մոտենում էր նրանց առաջին հրապարակային ելույթի օրը։
Փորձս կոչվում էր բեյզբոլ՝ գնդախաղ։ Որպեսզի այդ խաղը միանգամից տարածում ստանար և դրվեր քննադատության համար անհասանելի բարձրության վրա, ես իմ առաջին իննյակների մեջ խաղացողներին ընդգրկել էի ոչ թե ըստ ունակությունների, այլ ըստ տոհմաբանական անվանիության։ Երկու թիմերից և ոչ մեկում չկար մի ասպետ, որը ամենաազդեցիկ անձնավորություններից չլիներ։ Արթուրի շուրջը նման հումք որքան ուզեք կարող էիք ճարել։ Նույնիսկ չէիք կարող որևէ ուղղությամբ քար նետել, որ չդիպչեր այս կամ այն թագավորիկին։ Իհարկե, ես չէի կարող համոզել այդ մարդկանց զրահները հանել խաղի ժամանակ, այդ մասին խոսելն անգամ ավելորդ էր, որովհետև նույնիսկ լոգանքը նրանք ընդունում էին զրահների մեջ։ Պետք էր դեռ շնորհակալ լինել, որ համաձայնեցին որոշ տարբերություններ մտցնել իրենց զրահների մեջ, որպեսզի հնարավոր լիներ մի թիմը մյուսից զանազանել։ Այսպիսով մի թիմը հագավ պարորը հիշեցնող օղազրահներ, իսկ մյուսը՝ իմ նոր բեսսեմերյան<ref>Հենրի Բեսսեմեր(1813―1898) անգլիական ինժեներ, նոր բարձրորակ պողպատի հեղինակ։</ref> պողպատից պատրաստված զրահներ։ Դաշտում նրանց վարժանքները ծայրահեղորեն ֆանտաստիկ էին։ Երբեք խույս չէին տալիս գնդակից, այլ սպասում էին տեղում մինչև որ գնդակը դիպչում էր իրենց, իսկ երբ գնդակը դիպչում էր մի բեսսեմերի, հարյուր հիսուն յարդ ետ էր թռչում։ Իսկ երբ խաղացողը վազելով գալիս էր երեսն ի վար գետին փռվում և փորսող տալիս գնդակին հասնելու համար, կարծես զրահակիր էր նավահանգիստ մտնում։ Սկզբում ես իրավարարներ նշանակում էի անտոհմիկ մարդկանց, բայց շուտով ստիպված եղա հրաժարվել դրանից։ Գոհացնել իմ թիմերին նույնպես հեշտ չէր, ինչպես ուրիշ բեյզբոլային թիմերին։ Իրավարարի առաջին իսկ որոշումը սովորաբար դառնում էր վերջինը։ Նրան տեղն ու տեղը սրատում էին և նրա բարեկամները դիակը պատգարակների վրա տուն էին տանում։ Երբ մարդիկ տեսան, որ ոչ մի իրավարար խաղից հետո կենդանի չի մնում, այդ պաշտոնն այլևս անցանկալի դարձավ։ Ես էլ ստիպված եղա իրավարար նշանակել այնպիսի մարդու, որի ազնվական ծագումն ու կառավարության մեջ գրաված բարձր դիրքը պաշտպանեին նրան։
:::::::<b>Ահա թիմերի կազմը․</b>
Բեսեմերներ
<b>Արթուր թագավոր,</b>
<b>Լոտ Լոտացի թագավոր,</b>
<b>Հյուսիսային Գալլիայի թագավոր</b>
<b>Մարսիլ թագավոր,</b>
<b>Պելլամ Լիստենջիզցի թագավոր,</b>
<b>Բազդեմագուս թագավոր,</b>
<b>Տոլլեմ լա ֆենս թագավոր</b>
Պարորակիրներ
<b>Լուցիուս թագվոր,</b>
<b>Լոգրիս թագավոր,</b>
<b>Մարհոլտ իռլանդացի թագավոր,</b>
<b>Մորգանոր թագավոր,</b>
<b>Մարկ Քորնուելցի թագվոր,</b>
<b>Նոնթր Գառլոտցի թագվոր,</b
<b>Մելիդոսա Լիոնցի թագավոր,</b>
<b>Լճի թագավոր, Սիրիայի սուլթան։</b>
:::::<b>Իրավարար՝ Քլարենս։</b>
Հրապարակային առաջին խաղին ներկա կլինեին, իմ հաշվումներով, ըստ երևույթին մի հիսուն հազար մարդ․ արժեր, իհարկե, այդպիսի ծիծաղաշարժ օյին տեսնելու համար շուրջերկրյա ճանապարհորդություն կատարել։ Ամեն ինչ մեզ համար նպաստավոր էր, հիասքանչ տաք գարուն էր, և բնությունն արդեն իր նոր հագուստներն էր հագել։
