Changes
/* Երգ տասնիններորդ։ Հրաժարումն քենից */
<poem style='margin:0ex 5ex'>
{{տող|1}}Քրքմազգեցիկ Այգն Օվկիանի ալիքներից ելնում էր վեր
Լույս բերելու ամմահններին ամմահներին նաև բոլոր մահկանացոց,
Երբ Թետիսը նավերն հասավ Հեփեստոսի պարգևներով
Եվ սիրելի որդուն գըտավ փարած դարձյալ Պատրոկլեսին՝
Եվ առհարկի սանձահարենք խըռովահույզ սըրտերը մեր:
Ես ինքս ահա՛ հարկադրաբար թոթափում եմ զայրույթըս բարկ,
{{տող|70}}Ուստի մարտի բոցավառիր դու հերապանծ աքայեցոց,
Որպեսզի ես մի անգամ էլ հարձակվելով տրոյանց վըրա՝
Աքայեցի մեծամեծներն հաճախ ինձ հետ վեճի մտան,
Մեղադրեցին, բայց ես բընավ հանցավոր չեմ այդ բանի մեջ,
Մեղքը Զևսինն է, մըթնաճեմ Պատուհասին, Ճ ակատագրինՃակատագրին,
{{տող|90}}Որոնք միտքըս եղեռնաբար կուրացըրին ու խելքս առան
Այն օրը, երբ Աքիլլեսի մըրցանակը ես խլեցի։
«Մեծազոր հայր, — ասաց Հերան, — ես քեզ մի բան պիտ հիշեցնեմ.
«Ահա ծընվեց այն մարդը, որ իշխելու է արգիացոց,—
«Եվրիսթեսը՝ Պերսեոսյան Սթենլի Սթենելի որդին է դա<ref>''Եվրիսթևսը ՝ Պերսեոսյան Սթենելի որդին'' - Պերսևսը՝ Զևսի և Դանայայի որդին, երեք զավակ ունեցավ՝ Սթենելը, Ալկեոսը և Էլեկտրիոնը: Ալկեոսը ծնեց Ամփիտրիոնին, Էլեկտրիոնը՝ Ալկմենեին: Ամփիտրիոնն ու Ալկմենեն ամուսնացան։ Բայց Ալկմենեն Զևսից պետք է երեխա ունենար՝ Հերակլեսին: Ցանկանալով որդուն իշխանություն տալ, Զևսը հանդիսավոր կերպով երդվեց, որ նա, ով առաջինը կծնվի Պերսևսի ցեղում, նրան ինքը իշխանություն կտա։ Սակայն Հերան արագացրեց Սթենելոսի որդու՝ Եվրիսթեսի ծնունդը, որը և ստացավ իշխանություն: Սրան ծառայելիս Հերակլեսը կատարեց իր նշանավոր 12 սխրագործությունները:</ref>,
«Ձեզ տոհմակից, և անարժան թագավոր չէ արգիացոց»:
Այսպես ասաց՝ սաստիկ մի ցավ պատճառելով Արամազդին,
Եվ ես պիտի տամ քեզ բոլոր այն պարգևները, որ երեկ
Վրանըդ գալով քեզ խոստացավ Ոդիսևսը աստվածային:
Եվ կամ եթե ուզում ես՝ կացշ կաց, զըսպած մարտի եռանդըդ մեծ,
Որ ծառաներս իմ նավերից հանեն բերեն, դիզեն այստեղ
Ընծաներն այն սըրտահաճո, որոնք քեզ եմ շընորհում ես»:
Այսուհետև, ո՛վ Ատրիդես, պետք է լինել է՛լ ավելի
Արդարամիտ այլոց հանդեպ. և անվայել բան չէ բընավ
Զիջող լինել մեկի հանդեպ, ում դեմ նախինքն նախ ինքն է մեղանչել»։
Ագամեմնոն արքան այսպես պատասխանեց Ոդիսևսին.
Զի այդպիսին աղետաբեր պիտի լինի նըրա համար,
{{տող|240}}Ով կըմընա արգիացոց արագաթև նավերի մոտ,
Ձիախըրոխտ տըրոյանց դեմ՝ բորբոքելով բարկ Արեսին»։
Ասաց, առավ վեհ Նեստորի որդիներին իրեն ընկեր,
Եվ Մեգեսին Փիլյան, ապա Մերիոնէսին Մերիոնեսին և Թոասին,
Մելանիպպին հետն առնելով և Կրիոնտյան Լիկոմեդին՝
Գընաց դեպի Ագամեմնոն Ատրիդեսի վըրան ընդփույթ,
{{տող|250}}Դուրս հանեցին ձեռագործի վարժ ու հըմուտ յոթը կանանց
Եվ ութերորդը՝ գեղեցկայտ Բրիսեիսին, ու կըշռելով
Բերին բոլոր պարգևները և ատյանի մեջտեղ դըրին։
Կինճին բըռնած տարավ կանգնեց ժողովըրդոց արքայի դեմ։
Ատրիդեսը դուրս քաշելով իր սայրասուր դանակը մերկ,
Թափեն այնքան աղետ ու ցավ, որքան որ սուտ երդվողներին»։
{{տող|270}}Ասպես ասաց և վարազի վիզը կըտրեց որ սուր պըղընձով,
Եվ Տալթիբիոսն այն գըլորեց ծովը անտակ` ձըկներին կեր.
Այն ժամանակ ոտքի ելավ Պելիսածին Աքիլլը վեհ
Ախ, ինչպե՜ս են վիշտը վըշտի վըրա անվերջ թափվում վրաս...
Քաղաքի մոտ սուր պըղընձով վիրավորված տեսա նըրան,
Որին տըվին ինձ ամուսին հարըս հայրըս և մայրն իմ մեծարո.
Տեսա երեք եղբայրներիս (միևնույն մոր ծոցի պըտուղ),
Սիրելինե՜րս, որոնք բոլորն իրենց օրհասն այնտեղ գտան։
Ոչ էլ եթե որդուս մահվան բոթը հասներ իմ ականջին,
Որ սընվում է սիրաբողբոջ՝ Սկիրոսում, եթե ողջ է
Եվ ապրում է իմ սիրելի Նեոպտոլեմն աստվածագեղ։աստվածագեղ<ref>Նեոպտոլեմը Աքիլլեսի և Դեիդամեի որդին էր, որ ծնվել էր Սկիրոս կղզում. այնտեղից նրան բերում են Տրոյա, քանի որ, ըստ գուշակության, առանց նեոպտոլեմի մասնակցության Տրոյական պատերազմը չէր ավարտի:</ref>։
Առաջ այնպես էի կարծում, թե միայն ես եմ մեռնելու
Հեռու երկրիցն իմ հայրենի, օտար հողում տըրոյական,
Թե հարմա՞ր են գալիս արդյոք, ու շարվո՞ւմ են անդամները,
Որոնք ասես թևի վըրա առած՝ տանում էին նըրան:
Եվ վերչապես վերջապես պահարանից հանեց նիզակն հայրենատուր,
Ծանրածանըր և հաստաբուն, որը ոչ մի աքայեցի
Անկարող էր նույնիսկ շարժել, և միայն ինքն՝ աստվածային
Որ Քիրոնը տըվեց նըրա հորը Պելյան բարձունքներից։
{{տող|400}}Ավտոմեդոնն ու Ալկիմոն երիվարներն էին լըծում
Եվ անցկացրին շուրջանակի սամեդները սամետները<ref>Սամետը լծափոկն է, լծի կապը։</ref> գեղապարույր,
Ու զարնելով սանձեր նըրանց ծընոտներին՝ պինդ պըրկեցին
Երասաններն՝ ասպանդակի վըրա դեպի ետ քաշելով:
Քավ լիցի, ո՛չ, մեր ծուլության ու հեղգության պատճառով չէր,
{{տող|420}}Որ տըրոյանք կողոպտեցին Պատրոկլեսի զենքերն ուսից,
Այլ վարսագեղ Լետովնի քաջ որդին` աստվածն էր մեծազոր<ref>''վարսագեղ Լետովնի որդին ասավածն էր մեծազոր'' - Այսինքն՝ Ապոլլոնը, որը Զևսի կնոջ՝ գիշերվա սևազգըստ աստվածուհի Լետոյի որդի էր:</ref>,
Որ ըսպանեց Մենիտյանին առաջամարտ ջոկատներում
Դյուցազնաբար մարտընչելիս, և պարգևեց փառք Հեկտորին:
Որն, ասում են, հովերի մեջ ամենեն ժիրն է, քաջընթաց,
Բայց ի՞նչ օգուտ, երբ գըրված է քո ճակատի վըրա, որ դու
Պարտվես պիտի մի աստըծուց և մի մարդուց մահկանացու»։մահկանացու»<ref>''պարտվես պիտի մի աստծուց ու մի մարդուց մահկանացու'' - Աքիլլեսը պետք է սպանվեր Պարիսի արձակած նետով, որին ուղղություն պիտի տար Ապոլլոնը:</ref>։
Պատուհասներն՝ ընդհատեցին ձայնը նըրա, երբ խոսում էր:
