[[Պատկեր:Ամպիկը.png|thumb|right|400px]]
[[Կատեգորիա:Ութը տարի առաջ էր, որ ընկերոջը ճանապարհեց Նորթ– Ուոլ նավահանգստից եւ բարի ճանապարհ մաղթեց նրան։ Գալահերը հաջողության էր հասել։ Դա անմիջապես երեւում էր նրա ճանապարհորդական տրամադրությունից, լավ կարված զոլավոր կոստյումից եւ անբռնազբոսիկ տոնից։ Քչերն ունեն նրա տաղանդը և թերևս ավելի քչերն են, որ նման հաջողությունից հետո չեն փչանում։ Գալահերը բարի նպատակներ ուներ և արժանի էր հաղթանակի։ Այդպիսի ընկեր ունենալն ինչ-որ բան նշանակում էր։արձակ]]
:Նախաճաշից հետո Փոքրիկ Չանդլերի մտքերը պտտվում էին միայն ու միայն Գալահերի հետ հանդիպման, Գալահերի հրավերի և Լոնդոն մեծ քաղաքի շուրջ, ուր Գալահերն Ութը տարի առաջ էր ապրում։ Նրան Փոքրիկ Չանդլեր էին կոչում, որովհետև փոքրիկի տպավորություն որ ընկերոջը ճանապարհեց Նորթ– Ուոլ նավահանգստից եւ բարի ճանապարհ մաղթեց նրան։ Գալահերը հաջողության էր թողնում, չնայած միջահասակից մի քիչ հասել։ Դա անմիջապես երեւում էր ցածր։ Ձեռքերր փոքր էին ու սպիտակնրա ճանապարհորդական տրամադրությունից, ինքը թուլակազմ էրլավ կարված զոլավոր կոստյումից եւ անբռնազբոսիկ տոնից։ Քչերն ունեն նրա տաղանդը և թերևս ավելի քչերն են, ձայնը՝ ցածր, շարժուձևը՝ նուրբ։ Նա չափազանց հոգատար որ նման հաջողությունից հետո չեն փչանում։ Գալահերը բարի նպատակներ ուներ և արժանի էր իր բաց գույնի մետաքս մազերի ու բեղի նկատմամբ, իսկ թաշկինակից միշտ անուշաբույր օծանելիքի թույլ հոտ էր բուրում։ Եղունգաբները կատարյալ ձև ունեին, իսկ ժպտալիս երևում էր նրա, մանկական ատամների պես սպիտակ, ատւսմնաշարը։հաղթանակի։ Այդպիսի ընկեր ունենալն ինչ֊որ բան նշանակում էր։
:Դատական պալատի իր գրասենյակում նստած նա մտածում էրՆախաճաշից հետո Փոքրիկ Չանդլերի մտքերը պտտվում էին միայն ու միայն Գալահերի հետ հանդիպման, թե այդ ութ տարիներն ինչ փոփոխություններ են բերել։ ԸնկերըԳալահերի հրավերի և Լոնդոն մեծ քաղաքի շուրջ, որին նա միշտ տեսել ուր Գալահերն էր մաշված հագուստով ու կարիքավոր, հիմա լոնդոնյան մամուլի աչքի ընկնող դեմքերից էր։ ապրում։ Նրան Փոքրիկ Չանդլերը երբեմն ընդհատում Չանդլեր էին կոչում, որովհետև փոքրիկի տպավորություն էր իր հոգնեցուցիչ գրագրությունը և պատուհանից դուրս նայում։ Աշնանային բոսորագույն վերջալույսը ծածկել էր ծառուղիներն ու գազոններըթողնում, ողորմածաբար իր ոսկե փոշով շաղել չնայած միջահասակից մի քիչ էր թափթփված դայակներին ցածր։ Ձեռքերր փոքր էին ու զառամյալ ծերունրներինսպիտակ, որ ննջում էին նստարաններին, խաղում ինքը թուլակազմ էր այն ամենի վրա, ինչ շարժվում էր՝ երեխաներիձայնը՝ ցածր, որ ճիչերով վազվզում էին մանրախճով ծածկված արահետներով, անցորդների, որ կտրում-անցնում էին զբոսայգին։ Փոքրիկ Չանդլերը հետևում շարժուձևը՝ նուրբ։ Նա չափազանց հոգատար էր այդ տեսարանին իր բաց գույնի մետաքս մազերի ու խորհրդածում կյանքի մասին և (ինչպես բեղի նկատմամբ, իսկ թաշկինակից միշտանուշաբույր օծանելիքի թույլ հոտ էր բուրում։ Եղունգաբները կատարյալ ձև ունեին, երբ մտածում իսկ ժպտալիս երևում էր կյանքի մասին) տխրեց։ Նրան համակեց մի մեղմ թախիծ։ Զգացնրա, թե որքան անօգուտ է ճակատագրի դեմ պայքարելըմանկական ատամների պես սպիտակ, այդպիսին էր իմաստության բեռը, որ կտակել էին նրան դարերր։ատւսմնաշարը։
:Հիշեց տունը, գրադարակների վրա շարված պոեզիայի հատորները։ Դրանք գնել Դատական պալատի իր գրասենյակում նստած նա մտածում էր դեռևս ամուրի ժամանակ և երեկոները, նախասենյակի կողքի փոքրիկ սենյակում նստածթե այդ ութ տարիներն ինչ փոփոխություններ են բերել։ Ընկերը, նրա մեջ հաճախ ցանկություն որին նա միշտ տեսել էր առաջանում դրանցից մեկը վերցնել գրադարակից մաշված հագուստով ու կարիքավոր, հիմա լոնդոնյան մամուլի աչքի ընկնող դեմքերից էր։ Փոքրիկ Չանդլերը երբեմն ընդհատում էր իր հոգնեցուցիչ գրագրությունը և բարձրաձայն ընթերցել կնոջ համար։ Բայց ամեն անգամ անվճռականությունը նրան ետ պատուհանից դուրս նայում։ Աշնանային բոսորագույն վերջալույսը ծածկել էր պահումծառուղիներն ու գազոնները, և գրքերն այդպես էլ մնում ողորմածաբար իր ոսկե փոշով շաղել էր թափթփված դայակներին ու զառամյալ ծերունրներին, որ ննջում էին գրադարակների վրա։ ժամա նակ առ ժամանակ մտքում բանաստեղծություններ նստարաններին, խաղում էր կրկնումայն ամենի վրա, ինչ շարժվում էր՝ երեխաների, որ ճիչերով վազվզում էին մանրախճով ծածկված արահետներով, անցորդների, որ կտրում֊անցնում էին զբոսայգին։ Փոքրիկ Չանդլերը հետևում էր այդ տեսարանին ու խորհրդածում կյանքի մասին և դա (ինչպես միշտ, երբ մտածում էր կյանքի մասին) տխրեց։ Նրան համակեց մի մեղմ թախիծ։ Զգաց, թե որքան անօգուտ է ճակատագրի դեմ պայքարելը, այդպիսին էր իմաստության բեռը, որ կտակել էին նրան հանգստացնում էր։դարերր։
:Երբ աշխատանքի ժամը վերջացավՀիշեց տունը, նա վեր կացավ գրադարակների վրա շարված պոեզիայի հատորները։ Դրանք գնել էր դեռևս ամուրի ժամանակ և բարեխղճորեն հրաժեշտ տվեց գրասեղանին ու գպաընկերներին։ Դուրս եկավ Դատական պալատի միջնադարյան կամարի տակով՝ կոկիկ հագնվածերեկոները, համեստ մի կերպարանքնախասենյակի կողքի փոքրիկ սենյակում նստած, նրա մեջ հաճախ ցանկություն էր առաջանում դրանցից մեկը վերցնել գրադարակից և արագորեն ներքև շարժվեց Հենրիեթ սթրիթով։ Ոսկեգույն վերջալույսը հանգչում բարձրաձայն ընթերցել կնոջ համար։ Բայց ամեն անգամ անվճռականությունը նրան ետ էրպահում, օրը՝ ցրտում։ Փողոցում վխտում և գրքերն այդպես էլ մնում էին կեղտոտ, ցնցոտիավոր երեխաները։ Նրանք կանգնել կամ վազվզում էին կամրջի վրա, լայն բացված դռների դիմաց սողում էին աստիճաններն ի վեր և կամ մկների նման թաքնվում շեմքերի գրադարակների վրա։ Փոքրիկ Չանդլերը նրանց չէր նկատում։ Մռայլ, երևակայական պալատների հովանու տակ, ուր հնում զվարճանում ժամա նակ առ ժամանակ մտքում բանաստեղծություններ էր դուբլինյան ազնվականությունըկրկնում, նա իր համար հեշտությամբ ճանապարհ էր հարթում այդ վխտացող կծիկի միջով։ Անցյալի հիշողությունները և դա նրան չէին անհանգստացնում, որովհետև միտքը լեցուն էր ներկայի խինդով։հանգստացնում էր։
:Նա երբեք «Կոռլեսում» չէր եղելԵրբ աշխատանքի ժամը վերջացավ, բայց այդ անվան արժեքը լավ գիտեր։ Գիտեր, որ մարդիկ այնտեղ էին գնում թատրոնից հետո ոստրե նա վեր կացավ և լիկյոր վայելելու, լսել էր, որ այնտեղ մատուցողները ֆրանսերեն բարեխղճորեն հրաժեշտ տվեց գրասեղանին ու գերմաներեն են խոսում։ Գիշերներն այնտեղով արագ քայլելիս տեսել էրգպաընկերներին։ Դուրս եկավ Դատական պալատի միջնադարյան կամարի տակով՝ կոկիկ հագնված, թե ինչպես են կառքերը մոտենում մուտքինհամեստ մի կերպարանք, և ճոխ հագնված կանայքարագորեն ներքև շարժվեց Հենրիեթ սթրիթով։ Ոսկեգույն վերջալույսը հանգչում էր, իրենց երկրպագուների ուղեկցությայմբօրը՝ ցրտում։ Փողոցում վխտում էին կեղտոտ, իջնում ու արագ անհետանում են դռների ետևում։ Նրանց հագին խշխշացող զգեստներ ու թեթև մանտոներ էին։ Դեմքերը ծածկված ցնցոտիավոր երեխաները։ Նրանք կանգնել կամ վազվզում էին դիմափոշիովկամրջի վրա, եւ կառքից իջնելիս բռնում լայն բացված դռների դիմաց սողում էին փեշերը, կարծես վախեցած Ատլանտներ լինեին։ Սովորաբար այդտեղով անցնելիս աստիճաններն ի վեր և կամ մկների նման թաքնվում շեմքերի վրա։ Փոքրիկ Չանդլերը գլուխը նրանց չէր շրջում նրանց նայելու։ Նա սովորություն ուներ նույնիսկ ցերեկները փողոցում արագ քայլելնկատում։ Մռայլ, իսկ երբ պատահում էրերևակայական պալատների հովանու տակ, որ ուշ գիշերին քաղաքի կենտրոնում ուր հնում զվարճանում էր լինումդուբլինյան ազնվականությունը, համարյա վազում էր՝ միաժամանակ և՛ վախ, և՛ հուզում ապրելով։ Երբեմն, հենց ինքն էր վախենալու առիթ փնտրում։ Ընտրում էր ամենամութ ու ամենանեղ փողոցները և մինչ անվախ առաջ էր շարժվում, լռությունը, որ սփռված էր նա իր ոտնահետքերի տակ, վախեցնում համար հեշտությամբ ճանապարհ էր հարթում այդ վխտացող կծիկի միջով։ Անցյալի հիշողությունները նրան, թափառող լուռ կերպարանքներն չէին անհանգստացնում էին, իսկ ժամանակ առ ժամանակ լսվող ծիծաղի ցածր, վաղանցիկ ձայնից դողում որովհետև միտքը լեցուն էր տերևի պես։ ներկայի խինդով։
:Նա թեքվեց աջերբեք «Կոռլեսում» չէր եղել, դեպի Քեփել սթրիթ։ Եվ հիմաբայց այդ անվան արժեքը լավ գիտեր։ Գիտեր, Իգնատիուս Գալահերը լոնդոնյան մամուլի աստղերից է։ Ո՞վ կհավատար դրան ութ տարի առաջ։ Սակայն գնալով ետոր մարդիկ այնտեղ էին գնում թատրոնից հետո ոստրե և լիկյոր վայելելու, դեպի անցյալըլսել էր, Փոքրիկ Չանդլերն ընկերոջ մեջ կարողանում որ այնտեղ մատուցողները ֆրանսերեն ու գերմաներեն են խոսում։ Գիշերներն այնտեղով արագ քայլելիս տեսել էր տեսնել ապագայում մեծություն դառնալու շատ , թե ինչպես են կառքերը մոտենում մուտքին, և ճոխ հագնված կանայք, իրենց երկրպագուների ուղեկցությայմբ, իջնում ու շատ հատկանիշներ։ Ասում արագ անհետանում են դռների ետևում։ Նրանց հագին խշխշացող զգեստներ ու թեթև մանտոներ էին։ Դեմքերը ծածկված էինդիմափոշիով, որ Իգնատիուս Գալահերը դատարկապորտի մեկն է եղել։ Իհարկեեւ կառքից իջնելիս բռնում էին փեշերը, այն ժամանակ նա թրեւ. կարծես վախեցած Ատլանտներ լինեին։ Սովորաբար այդտեղով անցնելիս Չանդլերը գլուխը չէր շրջում նրանց նայելու։ Նա սովորություն ուներ նույնիսկ ցերեկները փողոցում արագ քայլել, իսկ երբ պատահում էր գալիս կործանված մարդկանց հետ, շատ որ ուշ գիշերին քաղաքի կենտրոնում էր խմում և աջ լինում, համարյա վազում էր՝ միաժամանակ և՛ վախ, և՛ հուզում ապրելով։ Երբեմն, հենց ինքն էր վախենալու առիթ փնտրում։ Ընտրում էր ամենամութ ու ձախ պարտքով փող վերցնում։ Վերջիվերջո մի մութ գործի մեջ ամենանեղ փողոցները և մինչ անվախ առաջ էր ընկել՝ ինչ-շարժվում, լռությունը, որ փողային գործարքսփռված էր իր ոտնահետքերի տակ, վախեցնում էր նրան, թափառող լուռ կերպարանքներն անհանգստացնում էին, իսկ ժամանակ առ ժամանակ լսվող ծիծաղի ցածր, առնվազն այս վաղանցիկ ձայնից դողում էր նրա փախուստի մասին եղած վերսիաներից մեկը։ տերևի պես։
:Սակայն ոչ ոք չէր կարող ժխտել նրա տաղանդը։ Նա թեքվեց աջ, դեպի Քեփել սթրիթ։ Եվ հիմա, Իգնատիուս Գալահերի Գալահերը լոնդոնյան մամուլի աստղերից է։ Ո՞վ կհավատար դրան ութ տարի առաջ։ Սակայն գնալով ետ, դեպի անցյալը, Փոքրիկ Չանդլերն ընկերոջ մեջ միշտ ինչ-որ... մի բան կարկարողանում էր տեսնել ապագայում մեծություն դառնալու շատ ու շատ հատկանիշներ։ Ասում էին, որ Իգնատիուս Գալահերը դատարկապորտի մեկն է եղել։ Իհարկե, այն ժամանակ նա թրեւ․ էր գալիս կործանված մարդկանց մոտ հարգանք հետ, շատ էր առաջացնումխմում և աջ ու ձախ պարտքով փող վերցնում։ Վերջիվերջո մի մութ գործի մեջ էր ընկել՝ ինչ֊որ փողային գործարք, հակառակ իրենց կամքի։ առնվազն այս էր նրա փախուստի մասին եղած վերսիաներից մեկը։
:Նույնիսկ այն ժամանակ, երբ նրա արմունկները գջլտված էին, իսկ գրպանը՝ դատարկ, նա Սակայն ոչ ոք չէր կորցնում կայտառությունը։ Փոքրիկ Չանդլերը հիշեց (և այդ հիշողությունից կարող ժխտել նրա այտերը հպարտության մեղմ երանգ էին ստանում)տաղանդը։ Իգնատիուս Գալահերի մեջ միշտ ինչ֊որ… մի բան կար, թե ինչ որ մարդկանց մոտ հարգանք էր ասում Իգնատիուս Գալահերը մի անգամառաջացնում, երբ գործերը վատ էին։հակառակ իրենց կամքի։
:— Տղանե՛րՆույնիսկ այն ժամանակ, մի պահ ընդմիջումերբ նրա արմունկները գջլտված էին, իսկ գրպանը՝ դատարկ,— անփութորեն ասում էր նաչէր կորցնում կայտառությունը։ Փոքրիկ Չանդլերը հիշեց (և այդ հիշողությունից նրա այտերը հպարտության մեղմ երանգ էին ստանում), թե ինչ էր ասում Իգնատիուս Գալահերը մի անգամ,— ու ես գլխիս զոռ կտամ։երբ գործերը վատ էին։
:Այս էր ողջ Իգնատիուս Գալահերը և— Տղանե՛ր, սատանան տանի, անկարելի էր նրանով չհիանալ։:Փոքրիկ Չանդլերն արագացրեց քայլերը, քանի որ կյանքում առաջին անգամ իրեն բարձր դասեց այն մարդկանցից, որոնց կողքով անցնում էր։ Կյանքում առաջին անգամ նրա հոգին ըմբոստացավ Քեփել սթրիթի գորշ աղքատության դեմ։ Ոչ մի կասկած չկա՝ եթե ուզում ես հաջողության հասնելպահ ընդմիջում, հեռացի՛ր այստեղից։ Դուբլինում ոչինչ անել չես կարող։ Գրաթանի կամուրջով անցնելիս Չանդլերը նայեց գետին, ցածր ափերի խղճուկ, աղքատ, կիսավեր տներին։ Դրանք հիշեցնում էին փոշոտ ու մրոտ վերարկուներ հագած թափառաշրջիկների մի խումբ, որ խռնվել — անփութորեն ասում էր գետափի երկարությամբ եւնա, արևամուտի համայնապատկերով դյութված, սպասում էր գիշերվա առաջին ցրտին, որպեսզի արթնանա, իրեն թափ տա — ու հեռանա։ Նա մտածում էր, արդյոք չի՞ կարող այս բոլորը բանաստեղծությամբ արտահայտել։ Հավանաբար Գալահերը կկարողանար այդ բանաստեղծությունը տպագրել լոնդոնյան թերթերից մեկում։ Կարո՞ղ է որևէ անսովոր բան գրել։ Համոզված չէր, թե ինչ միտք էր ուզում արտահայտել, սակայն այն գիտակցումը, որ բանաստեղծական ոգեշնչումը պարուրել էր իրեն, նրա մեջ մանկավայել հույս էր ծնել։ Սիրտ առած առաջ շարժվեց։ես գլխիս զոռ կտամ։
:Իր քայլերին համընթաց նաԱյս էր ողջ Իգնատիուս Գալահերը և, կարծեսսատանան տանի, մոտենում անկարելի էր Լոնդոնին, հեռանում իր լրջմիտ կյանքից։ Նրա մտքի հորիզոնում մի լույս թրթռաց։ Այնքան էլ ծեր չէր՝ երեսուներկու տարեկան։ Նրա եռանդը հիմա էնրանով չհիանալ։Փոքրիկ Չանդլերն արագացրեց քայլերը, քանի որ պետք է դրսևորվի։ Այնքան տրամադրություններ եւ տպավորություններ կայինկյանքում առաջին անգամ իրեն բարձր դասեց այն մարդկանցից, որ որոնց կողքով անցնում էր։ Կյանքում առաջին անգամ նրա հոգին ըմբոստացավ Քեփել սթրիթի գորշ աղքատության դեմ։ Ոչ մի կասկած չկա՝ եթե ուզում էր արտահայտել բանաստեղծական տողերով։ Այդ ամենը զգում էր իր մեջ։ Նա փորձեց իր հոգու խորքը նայելես հաջողության հասնել, ստուգելու՝ արդյո՞ք դա բանաստեղծի հոգի էր։ Եվ գտավհեռացի՛ր այստեղից։ Դուբլինում ոչինչ անել չես կարող։ Գրաթանի կամուրջով անցնելիս Չանդլերը նայեց գետին, որ իր խառնվածքում գերիշխողը թախիծն էցածր ափերի խղճուկ, սակայն դա հավատի պոռթկումներով ամոքվածաղքատ, ճակատագրին հլու և անմեղ երջանկությամբ լի թախիծ էր։ Եթե նա կարողանա այդ ամենը պատկերել բանաստեղծությունների գրքումկիսավեր տներին։ Դրանք հիշեցնում էին փոշոտ ու մրոտ վերարկուներ հագած թափառաշրջիկների մի խումբ, մարդիկոր խռնվել էր գետափի երկարությամբ եւ, հավանաբարարևամուտի համայնապատկերով դյութված, կունկնդրեն իր ձայնը։ Իհարկե հասկանում սպասում էրգիշերվա առաջին ցրտին, որ երբեք հանրաճանաչ չի լինի։ որպեսզի արթնանա, իրեն թափ տա ու հեռանա։ Նա չէր մտածում էր, արդյոք չի՞ կարող նվաճել ամբոխըայս բոլորը բանաստեղծությամբ արտահայտել։ Հավանաբար Գալահերը կկարողանար այդ բանաստեղծությունը տպագրել լոնդոնյան թերթերից մեկում։ Կարո՞ղ է որևէ անսովոր բան գրել։ Համոզված չէր, բայց իր հոգուն հարազատ մարդկանց մի փոքր խումբ կգնահատեր նրան։ թե ինչ միտք էր ուզում արտահայտել, սակայն այն գիտակցումը, որ բանաստեղծական ոգեշնչումը պարուրել էր իրեն, նրա մեջ մանկավայել հույս էր ծնել։ Սիրտ առած առաջ շարժվեց։
:Ամենայն հավանականությամբ անգլիական քննադատներն իր բանաստեղծությունների թախծալի երանգը կվերագրեն կելտական դպրոցին։ Բացի դրանիցԻր քայլերին համընթաց նա, ինքն կարծես, մոտենում էր Լոնդոնին, հեռանում իր լրջմիտ կյանքից։ Նրա մտքի հորիզոնում մի լույս թրթռաց։ Այնքան էլ կակնարկի այդ մասին։ ծեր չէր՝ երեսուներկու տարեկան։ Նրա եռանդը հիմա է, որ պետք է դրսևորվի։ Այնքան տրամադրություններ եւ տպավորություններ կային, որ ուզում էր արտահայտել բանաստեղծական տողերով։ Այդ ամենը զգում էր իր մեջ։ Նա սկսեց փորձեց իր գրքի ապագա գրախոսականից նախադասություններ եւ դարձվածներ հորինել. «Միստր Չանդլերն օժտված է հեշտ ու նրբագեղ բանաստեղծություն ստեղծելու շնորհով... Նրա բանաստեղծությունները համակված են մտախոհ տխրությամբ... Կելտական նրբերանգ...»։ Ափսո՜սհոգու խորքը նայել, ստուգելու՝ արդյո՞ք դա բանաստեղծի հոգի էր։ Եվ գտավ, որ անունը իռլանդական չէր։ Գուցե ավելի լավ կլիներ իր անվան կողքին մոր ազգանո՞ւնն ավելացնել. Թոմաս Մելոնի Չանդլերխառնվածքում գերիշխողը թախիծն է, կամ ավելի լավ է՝ Թ. Մելոնի Չանդլեր։ Այդ մասին կխոսի Գալահերի հետ։սակայն դա հավատի պոռթկումներով ամոքված, ճակատագրին հլու և անմեղ երջանկությամբ լի թախիծ էր։ Եթե նա կարողանա այդ ամենը պատկերել բանաստեղծությունների գրքում, մարդիկ, հավանաբար, կունկնդրեն իր ձայնը։ Իհարկե հասկանում էր, որ երբեք հանրաճանաչ չի լինի։ Նա չէր կարող նվաճել ամբոխը, բայց իր հոգուն հարազատ մարդկանց մի փոքր խումբ կգնահատեր նրան։
:Ամենայն հավանականությամբ անգլիական քննադատներն իր բանաստեղծությունների թախծալի երանգը կվերագրեն կելտական դպրոցին։ Բացի դրանից, ինքն էլ կակնարկի այդ մասին։ Նա այնքան էր տարված երազանքներովսկսեց իր գրքի ապագա գրախոսականից նախադասություններ եւ դարձվածներ հորինել․ «Միստր Չանդլերն օժտված է հեշտ ու նրբագեղ բանաստեղծություն ստեղծելու շնորհով… Նրա բանաստեղծությունները համակված են մտախոհ տխրությամբ… Կելտական նրբերանգ…»։ Ափսո՜ս, որ անունը իռլանդական չէր։ Գուցե ավելի լավ կլիներ իր փողոցն անցավ եւ ստիպված էր ետ վերադառնալ։ Երբ մոտեցավ «Կոռլեսին»անվան կողքին մոր ազգանո՞ւնն ավելացնել․ Թոմաս Մելոնի Չանդլեր, հուզմունքը նախկին ուժով համակեց նրան, եւ նա անհամարձակ կանգ առավ մուտքի առաջ։ Վերջապես դուռը բաց արեց ու Ներս մտավ։կամ ավելի լավ է՝ Թ․ Մելոնի Չանդլեր։ Այդ մասին կխոսի Գալահերի հետ։
:Բարի լույսն ու աղմուկը Նա այնքան էր տարված երազանքներով, որ իր փողոցն անցավ եւ ստիպված էր ետ վերադառնալ։ Երբ մոտեցավ «Կոռլեսին», հուզմունքը նախկին ուժով համակեց նրան մի պահ գամեցին դռանը։, եւ նա անհամարձակ կանգ առավ մուտքի առաջ։ Վերջապես դուռը բաց արեց ու Ներս մտավ։
:Նայեց շուրջը, բայց աչքերը շաղվում էին բազմաթիվ կարմիր Բարի լույսն ու կանաչ բաժակների փայլից։ Նրան թվաց, թե բարը լի է մարդկանցով, և բոլորը հետաքրքրությամբ իրեն են նայում։ Արագ աջ ու ձախ նայեց (աղմուկը նրան մի քիչ խոժոռվելով, կարծես թե շատ լուրջ գործով էր եկել), բայց երբ հայացքը փոքր-ինչ պարզվեց, տեսավ, որ ոչ ոք չի նայում իր կողմը, իսկ այնտեղ վաճառասեղանին հենված և ոտքերն իրարից հեռու դրած, կանգնել էր ինքը՝ Իգնատիուս Գալահերը։պահ գամեցին դռանը։
:— Հելլո՛Նայեց շուրջը, Թոմի։ Նստի՛րբայց աչքերը շաղվում էին բազմաթիվ կարմիր ու կանաչ բաժակների փայլից։ Նրան թվաց, հերոս։ Ի՞նչ ենք խմելու։ Ի՞նչ կուզեիր։ Ես վիսկի եմ խմում, սրա նմանը Լոնդոնում էլ չես ճարի։ Սոդայո՞վ։ Թե՞ զելտերյան։ Հանքային չե՞ս սիրում։ Ես էլ։ Համը փչացնում թե բարը լի է... Հե՜յմարդկանցով, գարսո՛նև բոլորը հետաքրքրությամբ իրեն են նայում։ Արագ աջ ու ձախ նայեց (մի քիչ խոժոռվելով, բարի եղիրկարծես թե շատ լուրջ գործով էր եկել), մեզ երկու վիսկի բերբայց երբ հայացքը փոքր֊ինչ պարզվեց, երկու հատ կես... Դետեսավ, ի՞նչ հաջողություններ ես ունեցել մեր վերջին հանդիպումից հետո։ Ողորմած աստվածոր ոչ ոք չի նայում իր կողմը, ինչպե՜ս ենք ծերանում։ Ասա՛ տեսնեմ, շա՞տ է երևում, որ արդեն ծեր եմ։ Գագաթս սկսել է սպիտակել ու նոսրանալիսկ այնտեղ վաճառասեղանին հենված և ոտքերն իրարից հեռու դրած, այդպես չէ՞։կանգնել էր ինքը՝ Իգնատիուս Գալահերը։
:Իգնատիուս Գալահերը հանեց գլխարկն ու ցույց տվեց կարճ կտրած մազերով մեծ գլուխը։ Դեմքը լայն էր— Հելլո՛, դժգույն և լավ սափրած։ Կապտասև աչքերըԹոմի։ Նստի՛ր, որ ընդգծում էին հիվանդագին դժգունությունըհերոս։ Ի՞նչ ենք խմելու։ Ի՞նչ կուզեիր։ Ես վիսկի եմ խմում, կրակի պես փայլում էին նրա նարնջագույն փողկապի վերևում։ Այս սրա նմանը Լոնդոնում էլ չես ճարի։ Սոդայո՞վ։ Թե՞ զելտերյան։ Հանքային չե՞ս սիրում։ Ես էլ։ Համը փչացնում է… Հե՜յ, գարսո՛ն, բարի եղիր, մեզ երկու հակադիր գծերի միջև շուրթերը շատ երկարվիսկի բեր, անձև ու անգույն էին թվում։ Նա կախեց գլուխը և երկու մատներով կարեկցաբար շոյեց նոսրացող մազերը։ Փոքրիկ Չանդլերը բացասաբար շարժեց գլուխը։ Իգնատիուս Գալահերը նորից դրեց գլխարկը։հատ կես… Դե, ի՞նչ հաջողություններ ես ունեցել մեր վերջին հանդիպումից հետո։ Ողորմած աստված, ինչպե՜ս ենք ծերանում։ Ասա՛ տեսնեմ, շա՞տ է երևում, որ արդեն ծեր եմ։ Գագաթս սկսել է սպիտակել ու նոսրանալ, այդպես չէ՞։
:— Ուժասպառ ես լինումԻգնատիուս Գալահերը հանեց գլխարկն ու ցույց տվեց կարճ կտրած մազերով մեծ գլուխը։ Դեմքը լայն էր,— ասաց,— ինչի՞ է նման լրագրողի կյանքը։ Միշտ շտապողականություն դժգույն և աճապարանք, միշտ նյութերի որոնումլավ սափրած։ Կապտասև աչքերը, որ երբեմն էլ չես գտնում։ Իսկ հետո՝ մշտական հետապնդում նոր բան գտնելու համար։ Դեընդգծում էին հիվանդագին դժգունությունը, ես էլ որոշեցի գոնե մի քանի օրով գրողի ծոցն ուղարկել շարվածասյուներն կրակի պես փայլում էին նրա նարնջագույն փողկապի վերևում։ Այս երկու հակադիր գծերի միջև շուրթերը շատ երկար, անձև ու գրաշարներին։ Գիտե՞ս որքան ուրախ եմ, որ հարազատ օջախս եմ վերադարձել։ Երբեմն անհրաժեշտ է չէ՞, լավ զգալ, մի քիչ հանգստանալ։ Կարծես հարություն առա, երբ հայտնվեցի իմ հարազատ, կեղտոտ Դուբլինում։ Խնդրեմ, Թոմի, խմիր։ Զո՞ւր։ Ասա, ինչքա՞ն։անգույն էին թվում։ Նա կախեց գլուխը և երկու մատներով կարեկցաբար շոյեց նոսրացող մազերը։ Փոքրիկ Չանդլերը բացասաբար շարժեց գլուխը։ Իգնատիուս Գալահերը նորից դրեց գլխարկը։
:Փոքրիկ Չանդլերը թողեց, որ իր վիսկիին շատ ջուր խառնեն։:— Օգուտդ չգիտես, տղասՈւժասպառ ես լինում,— ասաց Իգնատիուս Գալահերը,— ինչի՞ է նման լրագրողի կյանքը։ Միշտ շտապողականություն և աճապարանք, միշտ նյութերի որոնում, որ երբեմն էլ չես գտնում։ Իսկ հետո՝ մշտական հետապնդում նոր բան գտնելու համար։ Դե, ես մաքուրն էլ որոշեցի գոնե մի քանի օրով գրողի ծոցն ուղարկել շարվածասյուներն ու գրաշարներին։ Գիտե՞ս որքան ուրախ եմ խմում։:— Սովորաբար քիչ եմ խմում,— համեստորեն պատասխանեց Փոքրիկ Չանդլերը։— որ հարազատ օջախս եմ վերադարձել։ Երբեմն կես կամ անհրաժեշտ է չէ՞, լավ զգալ, մի բաժակքիչ հանգստանալ։ Կարծես հարություն առա, եթե հանդիպում եմ հին ընկերներիցս որևէ մեկիներբ հայտնվեցի իմ հարազատ, սա է ամբողջը։:— Դեկեղտոտ Դուբլինում։ Խնդրեմ,— ուրախ ասաց Իգնատիուս ԳալահերըԹոմի,— խմենք մեր հին ժամանակների ու հին ծանոթության կենացը։խմիր։ Զո՞ւր։ Ասա, ինչքա՞ն։
:Նրանք բաժակներն իրար զարկեցին ու խմեցին։Փոքրիկ Չանդլերը թողեց, որ իր վիսկիին շատ ջուր խառնեն։:— Այսօր նախկին հրոսակախմբից մի քանիսին եմ տեսելՕգուտդ չգիտես, տղաս, — ասաց Իգնատիուս Գալահերը,— Օ՛Հարան ինձ ինչ-որ դուր չեկավ։ Ինչո՞վ է զբաղվում։ես մաքուրն եմ խմում։:— Ոչ մի բանովՍովորաբար քիչ եմ խմում,— համեստորեն պատասխանեց Փոքրիկ ՉանդլերըՉանդլերը։— Երբեմն կես կամ մի բաժակ,— շան օրն է ընկել։:— Բայց Հոգենը կարծես լավ է տեղավորվել։ Այդպես չէ՞։:— Այո, ծառայում է Հողային հանձնաժողովում։:— Մի գիշեր Լոնդոնում հանդիպեցի։ Ինչպես երևում է, բարգավաճում է... Խե՜ղճ Օ՚Հարա։ Հավանաբար իրեն հարբեցողության է տվել։:— Եվ ոչ միայն դա,— չոր ասաց Փոքրիկ Չանդլերը։ Իգնատիուս Գալահերը ծիծաղեց։:— Թո՛մի,— ասաց,— տեսնում եթե հանդիպում եմհին ընկերներիցս որևէ մեկին, որ մազաչափ անգամ չես փոխվել։ Դեռ այն նույն լուրջ պատանին ես, որ կիրակի առավոտները խրատներ էր կարդում իմ գլխին, երբ սարսափելի գլխացավով և փառակալած լեզվով թավալվում էի անկողնում։ Քեզ հարկավոր սա է մի քիչ թափառել աշխարհում։ Մի՞թե ոչ մի տեղ չես ճանապարհորդել։ամբողջը։:— Մեն կղզում եմ եղելԴե,— ուրախ ասաց Փոքրիկ Չանդլերը։ Իգնատիուս Գալահերը ծիծաղեց։:— Մեն կղզո՜ւմ,— ասաց,— գնա Լոնդոն կամ Փարիզ, ավելի լավ է Փարիզ։ Դա քեզ մեծ օգուտ կտա։:— Դու Փարիզում եղե՞լ ես։:— Այն էլ ինչպե՜ս։ Այնտեղ բավականին զվարճացել եմ։:— Իսկ Փարիզն իսկապե՞ս այդքան գեղեցիկ է,– հարցրեց Փոքրիկ Չանդլերը։խմենք մեր հին ժամանակների ու հին ծանոթության կենացը։
:Նա Նրանք բաժակներն իրար զարկեցին ու խմեցին։— Այսօր նախկին հրոսակախմբից մի կում արեցքանիսին եմ տեսել, իսկ — ասաց Իգնատիուս Գալահերը բաժակը դատարկեց մինչև հատակը։,— Օ՛Հարան ինձ ինչ֊որ դուր չեկավ։ Ինչո՞վ է զբաղվում։:— Գեղեցի՞կՈչ մի բանով,— պատասխանեց Փոքրիկ Չանդլերը,— շան օրն է ընկել։— Բայց Հոգենը կարծես լավ է տեղավորվել։ Այդպես չէ՞։— Այո, ծառայում է Հողային հանձնաժողովում։— Մի գիշեր Լոնդոնում հանդիպեցի։ Ինչպես երևում է, բարգավաճում է… Խե՜ղճ Օ՚Հարա։ Հավանաբար իրեն հարբեցողության է տվել։— Եվ ոչ միայն դա,— չոր ասաց Փոքրիկ Չանդլերը։ Իգնատիուս Գալահերըծիծաղեց։— Թո՛մի, այդ բառը շատ դանդաղ արտասանելով և ախորժանքով վայելելով խմածի բուրմունքը։— Հասկանո՞ւմ — ասաց,— տեսնում եմ, որ մազաչափ անգամ չես փոխվել։ Դեռ այն նույն լուրջ պատանին ես, այնքան էլ գեղեցիկ չէ։ Ոչ. իհարկե գեղեցիկ որ կիրակի առավոտները խրատներ էր կարդում իմ գլխին, երբ սարսափելի գլխացավով և փառակալած լեզվով թավալվում էի անկողնում։ Քեզ հարկավոր է... Բայց կարևորն այնտեղի կյանքն է։ Ոչ մի քաղաք չի կարող իր ուրախությամբքիչ թափառել աշխարհում։ Մի՞թե ոչ մի տեղ չես ճանապարհորդել։— Մեն կղզում եմ եղել, աղմուկով— ասաց Փոքրիկ Չանդլերը։ Իգնատիուս Գալահերը ծիծաղեց։— Մեն կղզո՜ւմ,— ասաց,— գնա Լոնդոն կամ Փարիզ, ավելի լավ է Փարիզ։ Դա քեզ մեծ օգուտ կտա։— Դու Փարիզում եղե՞լ ես։— Այն էլ ինչպե՜ս։ Այնտեղ բավականին զվարճացել եմ։— Իսկ Փարիզն իսկապե՞ս այդքան գեղեցիկ է, զվարճալիքներով մրցել Փարիզի հետ...– հարցրեց Փոքրիկ Չանդլերը։
:Փոքրիկ Չւսնդլերը վերջացրեց իր բաժին վիսկին և ոչ այնքան հեշտությամբ վերջապես որսաց բարմենի հայացքը։ Նա նորից վիսկի պատվիրեց։մի կում արեց, իսկ Իգնատիուս Գալահերը բաժակը դատարկեց մինչև հատակը։:— Մուլեն Ռուժում եմ եղելԳեղեցի՞կ,— շարունակեց ասաց Իգնատիուս Գալահերը, երբ բարմենն արդեն տարել էր բաժակները,— այդ բառը շատ դանդաղ արտասանելով և այցելել բոհեմական բոլոր սրճարանները։ Ա՜յախորժանքով վայելելով խմածի բուրմունքը։— Հասկանո՞ւմ ես, դա ուրիշ բան այնքան էլ գեղեցիկ չէ։ Ոչ․ իհարկե գեղեցիկ է… Բայց կարևորն այնտեղի կյանքն է։ Դե՛Ոչ մի քաղաք չի կարող իր ուրախությամբ, քեզ նման հավատացյալի համար չէ։աղմուկով, զվարճալիքներով մրցել Փարիզի հետ…
:Փոքրիկ Չանդլերը լուռ էր, մինչև որ բարմենը վերադարձավ բաժակները ձեռքին։ Հետո Չւսնդլերը վերջացրեց իր բաժակը թեթև զարկեց ընկերոջ բաժակին բաժին վիսկին և կրկնեց նախկին կենացը։ ոչ այնքան հեշտությամբ վերջապես որսաց բարմենի հայացքը։ Նա սկսում էր թույլ հուսախաբություն ապրել։ Գալահերի շեշտված բառերընորից վիսկի պատվիրեց։— Մուլեն Ռուժում եմ եղել, մտքերն արտահայտելու ձևը նրան դուր չէին գալիս։ Ընկերոջ մեջ ինչ-որ գռեհիկ բան կար— շարունակեց Իգնատիուս Գալահերը, որ մինչ այդ չէր նկատել։ Հավանաբար, դա արդյունքն երբ բարմենն արդեն տարել էր այն բանիբաժակները, որ նա ապրում էր Լոնդոնում— և այցելել բոհեմական բոլոր սրճարանները։ Ա՜յ, մամուլում տիրող գզվռտոցի ու մրցակցության մեջ։ Սակայն նորդա ուրիշ բան է։ Դե՛, անպարկեշտ վարքի ետևում դեռ զգացվում էր նրա նախկին հմայքը։ Եվ, վերջապես, Գալահերն ապրել էր, աշխարհ տեսել։ Փոքրիկ Չանդլերը նախանձով նայեց ընկերոջը։քեզ նման հավատացյալի համար չէ։
:— Փարիզում ընդհանրապես ուրախ էՓոքրիկ Չանդլերը լուռ էր,— ասաց Իգնատիուս Գալահերըմինչև որ բարմենը վերադարձավ բաժակները ձեռքին։ Հետո իր բաժակը թեթև զարկեց ընկերոջ բաժակին և կրկնեց նախկին կենացը։ Նա սկսում էր թույլ հուսախաբություն ապրել։ Գալահերի շեշտված բառերը,— նրանք սիրում են կյանքի վայելքները։ Չե՞ս գտնումմտքերն արտահայտելու ձևը նրան դուր չէին գալիս։ Ընկերոջ մեջ ինչ֊որ գռեհիկ բան կար, որ ճիշտ են։ Եթե ուզում ես իսկական կյանքով ապրելմինչ այդ չէր նկատել։ Հավանաբար, պետք է Փարիզ գնաս։ Եվ գիտես, փարիզեցիները շատ լավ են վերաբերվում իռլանդացիներին։ Երբ այնտեղ իմացանդա արդյունքն էր այն բանի, որ Իռլանդիայից եմնա ապրում էր Լոնդոնում, քիչ մամուլում տիրող գզվռտոցի ու մրցակցության մեջ։ Սակայն նոր, անպարկեշտ վարքի ետևում դեռ զգացվում էր նրա նախկին հմայքը։ Եվ, վերջապես, Գալահերն ապրել էր մնում կուլ տային ինձ, հասկանո՞ւմ ես։աշխարհ տեսել։ Փոքրիկ Չանդլերը նախանձով նայեց ընկերոջը։
:Փոքրիկ Չանդլերը չորս-հինգ կում արեց։:— Ասա ինձ, ճի՞շտ Փարիզում ընդհանրապես ուրախ է,— ասաց Իգնատիուս Գալահերը,— նրանք սիրում են կյանքի վայելքները։ Չե՞ս գտնում, որ Փարիզն այդքան... անբարոյական ճիշտ են։ Եթե ուզում ես իսկական կյանքով ապրել, պետք էՓարիզ գնաս։ Եվ գիտես, որքան ասում են։փարիզեցիները շատ լավ են վերաբերվում իռլանդացիներին։ Երբ այնտեղ իմացան, որ Իռլանդիայից եմ, քիչ էր մնում կուլ տային ինձ, հասկանո՞ւմ ես։
:Իգնատիուս Գալահերը իմաստալից բարձրացրեց աջ ձեռքը։Փոքրիկ Չանդլերը չորս֊հինգ կում արեց։:— Բոլոր տեղերում էլ անբարոյականություն Ասա ինձ, ճի՞շտ է տիրում, իսկ Փարիզի մասին, իհարկե, կարելի որ Փարիզն այդքան… անբարոյական է ավելի սուր բաներ ասել։ Օրինակ, այցելիր ցանկացածդ ուսանողական պարահանդեսներից մեկը։ Տեսնելու շատ բան կա, հատկապես երբ կաքավիկները ոգևորվում որքան ասում են։ Հուսով եմ, հասկանո՞ւմ ես, թե ում մասին եմ խոսում։
:— Դրանց մասին լսել եմ,— ասաց Փոքրիկ Չանդլերը։ Իգնատիուս Գալահերը դատարկեց բաժակն ու գլուխը թափահարեց։ իմաստալից բարձրացրեց աջ ձեռքը։:— Է՜հ,— ասաց,— ինչ ուզում ես արա, բայց փարիզուհու նման կին չկա՝ թե՛ սրամտությամբ և թե՛ շուքով։:— Ուրեմն դա բարոյազուրկ քաղաք Բոլոր տեղերում էլ անբարոյականություն էտիրում,— երկչոտ համառությամբ խոսեց Փոքրիկ Չանդլերըիսկ Փարիզի մասին,― իհարկե, Լոնդոնի կամ Դուբլինի համեմատ։:— Լոնդո՛նկարելի է ավելի սուր բաներ ասել։ Օրինակ,— ծոր տվեց Իգնատիուս Գալահերըայցելիր ցանկացածդ ուսանողական պարահանդեսներից մեկը։ Տեսնելու շատ բան կա,— նույն բանն է։ Հարցրու Հոգենինհատկապես երբ կաքավիկները ոգևորվում են։ Հուսով եմ, սիրելիս։ Երբ ինձ մոտ էրհասկանո՞ւմ ես, Լոնդոնի հարցում մի քիչ լուսավորեցի նրան։ Նա կբացի քո աչքերը... Լսիր, Թոմի, վիսկին կում֊կում մի անի, դա քեզ համար փունջ չէ, միանգամից խմիր։:— Չէ, գիտես ինչ...:— Դե վերջ տուր, քեզ ոչինչ չի անի։ Ի՞նչ պատվիրենք։ Կարծում թե ում մասին եմ նույնը։:— Դե լավ... համաձայն եմ։:― Fracois, մեկական բաժակ էլ... Ծխե՞նք, Թոմի՛։խոսում։
:— Դրանց մասին լսել եմ,— ասաց Փոքրիկ Չանդլերը։ Իգնատիուս Գալահերն հանեց իր ծխախոտատուփը։ Երկու ընկերներն էլ վառեցին սիգարները և լուռ փնչացնում էինԳալահերը դատարկեց բաժակն ու գլուխը թափահարեց։— Է՜հ, մինչև կբերեին խմիչքը։— ասաց,— ինչ ուզում ես արա, բայց փարիզուհու նման կին չկա՝ թե՛ սրամտությամբ և թե՛ շուքով։:— Ուրեմն դա բարոյազուրկ քաղաք է,— երկչոտ համառությամբ խոսեց Փոքրիկ Չանդլերը,― Քեզ կասեմ իմ կարծիքըիհարկե,Լոնդոնի կամ Դուբլինի համեմատ։— ասաց Լոնդո՛ն,— ծոր տվեց Իգնատիուս Գալահերը, վերջապես հայտնվելով ծխի ամպի միջից— նույն բանն է։ Հարցրու Հոգենին, որտեղ նա մի պահ անհայտացել սիրելիս։ Երբ ինձ մոտ էր,Լոնդոնի հարցում մի քիչ լուսավորեցի նրան։ Նա կբացի քո աչքերը… Լսիր, Թոմի, վիսկին կում֊կում մի անի, դա քեզ համար փունջ չէ, միանգամից խմիր։— սա խելագար աշխարհ է։ Էլ ուր մնաց անբարոյականությունը։ Այնպիսի դեպքերի մասին Չէ, գիտես ինչ…— Դե վերջ տուր, քեզ ոչինչ չի անի։ Ի՞նչ պատվիրենք։ Կարծում եմ լսելնույնը։— Դե լավ… համաձայն եմ։― Fracois, ի՞նչ լսելմեկական բաժակ էլ… Ծխե՞նք, ես ինքս գիտեմ դրանց մասին... անբարոյականության... դեպքեր...Թոմի՛։
:Իգնատիուս Գալահերը մտահոգ փստացրեց սիգարըԳալահերն հանեց իր ծխախոտատուփը։ Երկու ընկերներն էլ վառեցին սիգարները և լուռ փնչացնում էին, հետո հանդարտմինչև կբերեին խմիչքը։― Քեզ կասեմ իմ կարծիքը, էպիկական տոնով սկսեց ընկերոջը նկարագրել նեխվածության այն պատկերները— ասաց Իգնատիուս Գալահերը, որ թագավորում էին արտասահմանում։ Թվարկեց մի քանի մայրաքաղաքների արատավոր կողմերը եւվերջապես հայտնվելով ծխի ամպի միջից, թվում էր, հակված էր առաջնության դափնին հանձնելու Բեռլինին։ Որոշ բաների համար որտեղ նա չէր ևա, րող երաշխավորել (ընկերներն էին պատմել), բայց մնւսցածր սեփական փորձից մի պահ անհայտացել էր իմացել։ Նա չէր խնայում ո՛չ կոչում, ո՛չ աստիճան։ Մերկացնում էր եվրոպական եկեղեցիների շատ գաղտնիքներ— սա խելագար աշխարհ է։ Էլ ուր մնաց անբարոյականությունը։ Այնպիսի դեպքերի մասին եմ լսել, նկարագրում բարձր հասարակությունում մոդայիկ դարձած մի քանի այլանդակություններ և վերջացրեց նրանով, որ մանրամասն պատմեց անգլիական մի դքսուհու մասին տարածված այն պատմությունըի՞նչ լսել, որի ճշմարիտ լինելու մեջ ինքը համոզված էր։ Փոքրիկ Չանդլերն ապշել էր։ես ինքս գիտեմ դրանց մասին… անբարոյականության… դեպքեր…
:— Այո՛,— ասաց Իգնատիուս Գալահերըմտահոգ փստացրեց սիգարը,— այստեղ՝ մեր հին, հետամնաց Դուբլինում այդպիսի բաների մասին նույնիսկ չեն էլ լսել։:— Մեզ մոտ, ինչպես երևում է,— ասաց Փոքրիկ Չանդլերը,— այդ բոլորից հետոհանդարտ, ինչ տեսել եսէպիկական տոնով սկսեց ընկերոջը նկարագրել նեխվածության այն պատկերները, քեզ տխուր է թվում։:— Գիտեսոր թագավորում էին արտասահմանում։ Թվարկեց մի քանի մայրաքաղաքների արատավոր կողմերը եւ,— ասաց Իգնատիուս Գալահերըթվում էր,— ինձ հակված էր առաջնության դափնին հանձնելու Բեռլինին։ Որոշ բաների համար այստեղ լինելը հանգստություն է։ Եվնա չէր ևա, վերջապեսրող երաշխավորել (ընկերներն էին պատմել), ինչպես ասում ենբայց մնւսցածր սեփական փորձից էր իմացել։ Նա չէր խնայում ո՛չ կոչում, սա իմ հայրենի տունն էո՛չ աստիճան։ Մերկացնում էր եվրոպական եկեղեցիների շատ գաղտնիքներ, նկարագրում բարձր հասարակությունում մոդայիկ դարձած մի քանի այլանդակություններ և վերջացրեց նրանով, այդպես չէ՞։ Ինչ էլ որ լինի, մանրամասն պատմեց անգլիական մի դքսուհու մասին տարածված այն չսիրել չես կարող։ Այդպիսին է մարդկային բնավորությունը... Դե՛ լավպատմությունը, քո մասին պատմիր։ Հոգենն ինձ ասել է, որ դու... զգացել ես ամուսնական երանությունը։ Երկու տարի առաջ, այո՞։որի ճշմարիտ լինելու մեջ ինքը համոզված էր։ Փոքրիկ Չանդլերն ապշել էր։
:Փոքրիկ Չանդլերը կարմրեց ու ժպտաց։:— ԱյոԱյո՛,— ասաց նաԻգնատիուս Գալահերը,— մայիսին լրացավ ամուսնությանս մեկ տարին։այստեղ՝ մեր հին, հետամնաց Դուբլինում այդպիսի բաների մասին նույնիսկ չեն էլ լսել։:— Կարծում եմՄեզ մոտ, այնքան էլ ուշ չէ իմ անկեղծ բարեմաղթությունները հայտնելուինչպես երևում է,— ասաց Փոքրիկ Չանդլերը,— այդ բոլորից հետո, ինչ տեսել ես, քեզ տխուր է թվում։— Գիտես,— ասաց Իգնատիուս Գալահերը,— հասցեդ չգիտեիինձ համար այստեղ լինելը հանգստություն է։ Եվ, վերջապես, ինչպես ասում են, սա իմ հայրենի տունն է, այդպես չէ՞։ Ինչ էլ որ լինի, այն չսիրել չես կարող։ Այդպիսին է մարդկային բնավորությունը… Դե՛ լավ, քո մասին պատմիր։ Հոգենն ինձ ասել է, որ դու… զգացել ես ամուսնական երանությունը։ Երկու տարի առաջ, թե չէ այս ամենը ժամանակին կանեի։այո՞։
:Նա մեկնեց ձեռքը, և Փոքրիկ Չանդլերը սեղմեց այն։կարմրեց ու ժպտաց։:— Դե՛, ԹոմիԱյո,— ասաց Գալահերընա,— քեզ և քո ընտանիքին ցանկանում մայիսին լրացավ ամուսնությանս մեկ տարին։— Կարծում եմ ամենայն երջանկություն կյանքում, կույտերով փող, և որ դու այնքան ապրես, մինչև ես ինքս քեզ գնդակահարեմ։ Սա քեզ ցանկանում է քո էլ ուշ չէ իմ անկեղծ ընկերըբարեմաղթությունները հայտնելու, հին ընկերը։ Դու այդ գիտե՞ս։:― Գիտեմ,– պատասխանեց Փոքրիկ Չանդլերը։ :― Երեխաներ կա՞ն,― հարցրեց — ասաց Իգնատիուս Գալահերը։ Փոքրիկ Չանդլերը կրկին կարկամեց։:― Մի երեխա ունենքԳալահերը,― պատասխանեց։:— Տղա՞հասցեդ չգիտեի, թե աղջիկ։:— Մանչուկ։չէ այս ամենը ժամանակին կանեի։
:Իգնատիուս Գալահերը ձեռքն ուժով խփեց ընկերոջ մեջքին։Նա մեկնեց ձեռքը, և Փոքրիկ Չանդլերը սեղմեց այն։:— Ապրե՛սԴե՛,― Թոմի,— ասացԳալահերը,— քեզ և քո ընտանիքին ցանկանում եմ ամենայն երջանկություն կյանքում, կույտերով փող, և որ դու այնքան ապրես, մինչև ես ինքս քեզ գնդակահարեմ։ Սա քեզ ցանկանում է քո անկեղծ ընկերը, հին ընկերը։ Դու այդ գիտե՞ս։― չէի կասկածումԳիտեմ, Թո՛մի։– պատասխանեց Փոքրիկ Չանդլերը։ ― Երեխաներ կա՞ն,― հարցրեց Իգնատիուս Գալահերը։ Փոքրիկ Չանդլերը կրկին կարկամեց։― Մի երեխա ունենք,― պատասխանեց։— Տղա՞, թե աղջիկ։— Մանչուկ։
:Փոքրիկ Չանդլերը ժպտաց, շփոթված նայեց իր բաժակին եւ կծեց ներքևի շուրթը մանկան իր երեք սպիտակ ատամներով։:— Հուսով եմ, որ մի երեկո կայցելես մեզ,— ասաց Նախկինս անչափ ուրախ կլինի։ Մի քիչ կնվագենք և...:— Շա՛տ շնորհակալ եմ, սիրելիս,— ասաց Իգնատիուս Գալահերը,ձեռքն ուժով խփեց ընկերոջ մեջքին։— շատ եմ ցավումԱպրե՛ս, որ ավելի շուտ չենք հանդիպել։ Սակայն վաղը երեկոյան մեկնում եմ։:— Գուցե այս երեկո՞...:― Շա՛տ եմ ցավում, սիրելիս։ Տեսնո՞ւմ ես, մենակ չեմ, ինձ հետ է նաև ընկերս, նա էլ հետաքրքիր երիտասարդ է, և որոշել ենք միասին մի քիչ թղթախաղով զբաղվել։ Թե՛ չէ...:— Դե՛, այդ դեպքում...:— Բայց ո՞վ գիտե,— ասաց Իգնատիուս Գալահերը մտահոգված,— քանի որ այս տարի սառույցը կոտրեցի, գուցե հաջորդ տարի նորից գամ։ Հետաձգումը չի փչացնի հաճույքը։:— Շատ լավ,— ասաց Փոքրիկ Չանդլերը,— երբ հաջորդ անգամ գաս, միասին մի ամբողջ երեկո կանցկացնենք։ Որոշված է, չէ՞։:— Այո, հաստա՛տ,— պատասխանեց Իգնատիուս Գալահերը,— եթե միայն հաջորդ տարի գամ, ապա parole d'honneiur: :— Դրա համար,― ասաց Փոքրիկ Չանդլերըչէի կասկածում,― ե՛կ մի֊մի բաժակ էլ խմենք։Թո՛մի։
:Իգնատիուս Գալահերը հանեց ոսկյա մեծ ժամացույցն ու նայեց։Փոքրիկ Չանդլերը ժպտաց, շփոթված նայեց իր բաժակին եւ կծեց ներքևի շուրթը մանկան իր երեք սպիտակ ատամներով։:― Եթե միայն վերջինն է— Հուսով եմ,― որ մի երեկո կայցելես մեզ,— ասացՆախկինս անչափ ուրախ կլինի։ Մի քիչ կնվագենք և…— Շա՛տ շնորհակալ եմ,― որովհետևսիրելիս, ինչպես գիտես— ասաց Իգնատիուս Գալահերը, ինձ սպասում են։— շատ եմ ցավում, որ ավելի շուտ չենք հանդիպել։ Սակայն վաղը երեկոյան մեկնում եմ։:— Վճռվա՜ծ Գուցե այս երեկո՞…― Շա՛տ եմ ցավում, սիրելիս։ Տեսնո՞ւմ ես, մենակ չեմ, ինձ հետ էնաև ընկերս, որ վերջինն նա էլ հետաքրքիր երիտասարդ է,և որոշել ենք միասին մի քիչ թղթախաղով զբաղվել։ Թե՛ չէ…— ձայնը բարձրացրեց Փոքրիկ Չանդլերը։Դե՛, այդ դեպքում…:— Դե լավԲայց ո՞վ գիտե,— ասաց Իգնատիուս Գալահերըմտահոգված,— այդ դեպքում արի մի հատ էլ deoc an derius խմենքքանի որ այս տարի սառույցը կոտրեցի, կարծեմ գուցե հաջորդ տարի նորից գամ։ Հետաձգումը չի փչացնի հաճույքը։— Շատ լավ,— ասաց Փոքրիկ Չանդլերը,— երբ հաջորդ անգամ գաս, միասին մի գավաթ վիսկիին ժողովրդական լեզվով այդպես են կոչում։ամբողջ երեկո կանցկացնենք։ Որոշված է, չէ՞։— Այո, հաստա՛տ,— պատասխանեց Իգնատիուս Գալահերը,— եթե միայն հաջորդ տարի գամ, ապա parole d'honneiur — Դրա համար,― ասաց Փոքրիկ Չանդլերը,― ե՛կ մի֊մի բաժակ էլ խմենք։
:Փոքրիկ Չանդլերը խմիչք պատվիրեց։ ԿարմրությունըԻգնատիուս Գալահերը հանեց ոսկյա մեծ ժամացույցն ու նայեց։― Եթե միայն վերջինն է, որ մի քանի րոպե առաջ հայտնվել էր նրա դեմքին― ասաց, տարածվեց երեսով մեկ։ Նա միշտ շատ շուտ էր կարմրում― որովհետև, իսկ հիմա շոգում էր և մի փոքր գրգռված էր։ Երեք գավաթ վիսկին գլխին էր խփելինչպես գիտես, իսկ Գալահերի ուժեղ սիգարը մթագնել էր ուղեղըինձ սպասում են։— Վճռվա՜ծ է, նա թուլակազմ էր և միշտ զուսպ։ Ութ տարվա բաժանումից հետո հանդիպել Գալահերինոր վերջինն է, Գալահերի հետ միասին Կոռլեսի մոտ նստել՝ լույսի և աղմուկի մեջ— ձայնը բարձրացրեց Փոքրիկ Չանդլերը։— Դե լավ, Գալահերի պատմությունները լսել— ասաց Իգնատիուս Գալահերը, Գալահերի աստանդական ու փառահեղ կյանքին, թեկուզ և շատ կարճ ժամանակով— այդ դեպքում արի մի հատ էլ deoc an derius խմենք, մասնակցել—այս ամենը նրա համար կարծեմ մի արկած էր, որ խախտել էր նրա զգայուն խառնվածքի հավասարակշռությունը։ գավաթ վիսկիին ժողովրդական լեզվով այդպես են կոչում։
:Փոքրիկ Չանդլերը շատ սուր կերպով զգաց ընկերոջ ու իր սեփական կյանքի միջև եղած հակադրությունը եւ գտավխմիչք պատվիրեց։ Կարմրությունը, որ դա անարդար է։ Գալահերն իրենից ցածր մի քանի րոպե առաջ հայտնվել էր թե՛ ծագումով և թե՛ կրթությամբ։ նրա դեմքին, տարածվեց երեսով մեկ։ Նա համոզված միշտ շատ շուտ էրկարմրում, որ ինչ-որ բան կարող իսկ հիմա շոգում էր ավելի լավ անելև մի փոքր գրգռված էր։ Երեք գավաթ վիսկին գլխին էր խփել, քան ընկերը երբևէ կաներիսկ Գալահերի ուժեղ սիգարը մթագնել էր ուղեղը, ինչ-որ բան, որ ավելի բարձր նա թուլակազմ էրև միշտ զուսպ։ Ութ տարվա բաժանումից հետո հանդիպել Գալահերին, քան էժանագին լրագրությունըԳալահերի հետ միասին Կոռլեսի մոտ նստել՝ լույսի և աղմուկի մեջ, եթե միայն առիթ լիներ։ Սակայն ի՞նչն էր փակում նրա ճանապարհը։ Իր չարաբաստիկ երկչոտությո՞ւնը։ Նա ցանկանում էր որևէ ձևով վրեժ լուծելԳալահերի պատմությունները լսել, պաշտպանել իր տղամարդկային արժանապատվությունը։ Նա յուրովի էր հասկանում Գալահերի կողմից իր հրավերի մերժումը։ Գալահերը պարզապես մեծ պատիվ աստանդական ու փառահեղ կյանքին, թեկուզ և շատ կարճ ժամանակով, մասնակցել—այս ամենը նրա համար մի արկած էր անում նրան իր բարեկամությամբ, ինչպես Իռլանդիային՝ իր այցով։որ խախտել էր նրա զգայուն խառնվածքի հավասարակշռությունը։
:Բարմենը վիսկի բերեց։ Փոքրիկ Չանդլերը բաժակներից մեկը շատ սուր կերպով զգաց ընկերոջ կողմը հրեց ու իր սեփական կյանքի միջև եղած հակադրությունը եւ գտավ, որ դա անարդար է։ Գալահերն իրենից ցածր էր թե՛ ծագումով և վճռականորեն վերցրեց մյուսը։:— Ո՞վ գիտեթե՛ կրթությամբ։ Նա համոզված էր,— ասաց նաոր ինչ֊որ բան կարող էր ավելի լավ անել, երբ իրար էին զարկում բաժակներըքան ընկերը երբևէ կաներ,— մյուս տարիինչ֊որ բան, երբ գասոր ավելի բարձր էր, գուցե բախտ կունենամ երկար կյանք ու երջանկություն մաղթելու տեր և տիկին Իգնատիուս Գալահերներին։քան էժանագին լրագրությունը, եթե միայն առիթ լիներ։ Սակայն ի՞նչն էր փակում նրա ճանապարհը։ Իր չարաբաստիկ երկչոտությո՞ւնը։ Նա ցանկանում էր որևէ ձևով վրեժ լուծել, պաշտպանել իր տղամարդկային արժանապատվությունը։ Նա յուրովի էր հասկանում Գալահերի կողմից իր հրավերի մերժումը։ Գալահերը պարզապես մեծ պատիվ էր անում նրան իր բարեկամությամբ, ինչպես Իռլանդիային՝ իր այցով։
:Իգնատիուս Գալահերը խմելով վիսկին, մի աչքն արտահայտիչ կերպով կկոցեց բաժակի վրա։ Երբ վերջացրեց խմելը, Բարմենը վիսկի բերեց։ Փոքրիկ Չանդլերը բաժակներից մեկը ընկերոջ կողմը հրեց և վճռականորեն չպպացրեց, բաժակը սեղանին դրեց ու ասաց.վերցրեց մյուսը։:— Մի՛ փորձիր երևակայել, սիրելիս։ Նախ և առաջ ես մի լավ կզվարճանամ և հաճույքիս համար կապրեմ, կյանք ու աշխարհ կտեսնեմ, իսկ հետո արդեն վիզս լծի տակ կդնեմ, եթե, իհարկե, երբևէ այդ անեմ։:— Մի օր կանեսՈ՞վ գիտե,— հանգիստ ասաց Փոքրիկ Չանդլերը։ Իգնատիուս Գալահերը իր կապտասև աչքերը հառեց ընկերոջ կողմը։:— Այդպե՞ս ես կարծում։:— Վիզդ լծի տակ կդնեսնա,— վստահորեն կրկնեց Փոքրիկ Չանդլերըերբ իրար էին զարկում բաժակները,— ինչպես բոլորըմյուս տարի, եթեերբ գաս, իհարկե, քո ուզած աղջկան գտնես։գուցե բախտ կունենամ երկար կյանք ու երջանկություն մաղթելու տեր և տիկին Իգնատիուս Գալահերներին։
:Նա այդ ասաց Իգնատիուս Գալահերը խմելով վիսկին, մի փոքր մարտական տոնով աչքն արտահայտիչ կերպով կկոցեց բաժակի վրա։ Երբ վերջացրեց խմելը, վճռականորեն չպպացրեց, բաժակը սեղանին դրեց ու ասաց․— Մի՛ փորձիր երևակայել, սիրելիս։ Նախ և զգացառաջ ես մի լավ կզվարճանամ և հաճույքիս համար կապրեմ, որ իրեն մատնեցկյանք ու աշխարհ կտեսնեմ, բայցիսկ հետո արդեն վիզս լծի տակ կդնեմ, չնայած այտերի կարմրությունը թանձրացել էրեթե, դիմացավ իհարկե, երբևէ այդ անեմ։— Մի օր կանես,— հանգիստ ասաց Փոքրիկ Չանդլերը։ Իգնատիուս Գալահերը իր կապտասև աչքերը հառեց ընկերոջ սևեռուն հայացքին։ կողմը։— Այդպե՞ս ես կարծում։— Վիզդ լծի տակ կդնես,— վստահորեն կրկնեց Փոքրիկ Չանդլերը,— ինչպես բոլորը, եթե, իհարկե, քո ուզած աղջկան գտնես։
:Իգնատիուս Գալահերը Նա այդ ասաց մի պահ ուշադիր նրան նայեցփոքր մարտական տոնով և զգաց, ապա ասաց.:— Եթե դա երբևէ պատահիոր իրեն մատնեց, կարող ես քո վերջին շիլլինգով գրազ գալբայց, որ ոչ մի ավելորդ զգացմունք չի լինի։ Ես կամուսնւսնամ միայն փողի հետ։ Կամ նա բանկում չաղլիկ ընթացիկ հաշիվ կունենաչնայած այտերի կարմրությունը թանձրացել էր, կամ էլ՝ թող գրողի ծոցը գնա։դիմացավ ընկերոջ սևեռուն հայացքին։
:Փոքրիկ Չանդլերը գլուխն օրորեց.:— Դե, մարդ աստծո,— ասաց Իգնատիուս Գալահերը կրքոտությամբմի պահ ուշադիր նրան նայեց,ապա ասաց․— ի՞նչ էիր կարծում։ Ինձ մնում է միայն մի բառ ասել և հենց վաղը թե՛ կին և թե՛ փող կունենամ։ Չե՞ս հավատում։ Բայց գիտեմԵթե դա երբևէ պատահի, չէ՞ որ ասում եմ։ Հարյուրավոր, ի՞նչ եմ ասում, հազարավոր հարուստ գերմանուհիներ և հրեուհիներ կանկարող ես քո վերջին շիլլինգով գրազ գալ, որ համարյա պայթում են փողից և շատ ուրախ կլինեն... Մի քիչ սպասիր, բարեկամս։ Կտեսնես, թե ինչպես եմ պարզելու առագաստներս։ Եթե որևէ գործ բռնեցի, ոչ մի կասկածիր, սխալ չեմ անի։ Սպասի՛րավելորդ զգացմունք չի լինի։ Ես կամուսնւսնամ միայն փողի հետ։ Կամ նա բանկում չաղլիկ ընթացիկ հաշիվ կունենա, կտեսնես։կամ էլ՝ թող գրողի ծոցը գնա։
:Նա բաժակը թափով տարավ բերանը, դատարկեց և բարձրաձայն ծիծաղեց։ Հետո մտահոգված շուրջը նայեց և խոսեց ավելի հանգիստ տոնով․Փոքրիկ Չանդլերը գլուխն օրորեց․:— Բայց ես չեմ շտապում։ Նրանք կսպասեն։ Չեմ պատրաստվում ինձ Դե, մարդ աստծո,— ասաց Իգնատիուս Գալահերը կրքոտությամբ,— ի՞նչ էիր կարծում։ Ինձ մնում է միայն մի կնոջ հետ կապել, հասկանո՞ւմ ես.նա շարժեց շուրթերըբառ ասել և հենց վաղը թե՛ կին և թե՛ փող կունենամ։ Չե՞ս հավատում։ Բայց գիտեմ, կարծես համտեսում էր ինչ-չէ՞ որ բան եւ ծամածռեց դեմքը։:— Կարծում ասում եմ։ Հարյուրավոր, ի՞նչ եմ նույնն էասում, հազարավոր հարուստ գերմանուհիներ և հրեուհիներ կան, ինչ-որ թթված գարեջուրը։համարյա պայթում են փողից և շատ ուրախ կլինեն… Մի քիչ սպասիր, բարեկամս։ Կտեսնես, թե ինչպես եմ պարզելու առագաստներս։ Եթե որևէ գործ բռնեցի, մի կասկածիր, սխալ չեմ անի։ Սպասի՛ր, կտեսնես։
:Փոքրիկ Չանդլերը երեխան ձեռքին նստել էր նախասենյակին կից սենյակում։ Խնայողության նպատակով սպասուհի. չէին պահումՆա բաժակը թափով տարավ բերանը, դատարկեց և Մոնիկան՝ Աննիի փոքր քույրը, առավոտյան ու երեկոյան մեկական ժամով գալիս էր նրանց օգնելու տնտեսության գործերում։ բարձրաձայն ծիծաղեց։ Հետո մտահոգված շուրջը նայեց և խոսեց ավելի հանգիստ տոնով․— Բայց Մոնիկան արդեն վաղուց տուն էր վերադարձել։ Իննին քառորդ էր պակաս։ Փոքրիկ Չանդլերը թեյից ուշացել էր ևես չեմ շտապում։ Նրանք կսպասեն։ Չեմ պատրաստվում ինձ միայն մի կնոջ հետ կապել, բացի դրանիցհասկանո՞ւմ ես․նա շարժեց շուրթերը, մոռացել կարծես համտեսում էր Բյուլիի խանութից Աննիի համար սուրճ բերել։ Իհարկե, կինը վիրավորվել էր և ամուսնու հետ համարյա չէր խոսում։ Աննին ասաց, որ ոչինչ չի խմի, սակայն երբ մոտեցավ փողոցի անկյունում գտնվող կրպակի փակվելու ժամը, նա որոշեց անձամբ գնալ քառորդ ֆունտ թեյ և երկու ֆունտ շաքար գնելու։ Քնած երեխային ճարպկորեն դրեց ամուսնու ձեռքերին ու ասաց. ինչ֊որ բան եւ ծամածռեց դեմքը։:— Պահի՛ր։ Միայն թե չարթնացնես։Կարծում եմ նույնն է, ինչ֊որ թթված գարեջուրը։
:Սեղանին մի փոքրիկ, ճենապակյա լուսամփոփ էր վառվում, եւ լույսն ընկնում էր ծածանքավոր եղջյուրով շրջանակված լուսանկարի վրա։ Աննիի լուսանկարն էր։ Փոքրիկ Չանդլերը նայեց նրան՝ հայացքը սևեռելով նուրբ, իրար պինդ սեղմված շուրթերին։ Հագին բաց երկնագույն բլուզն երեխան ձեռքին նստել էրնախասենյակին կից սենյակում։ Խնայողության նպատակով սպասուհի․ չէին պահում, որ ինքն էր նվիրել մի կիրակի։ Տասը շիլինգ և տասնմեկ պենս արժերՄոնիկան՝ Աննիի փոքր քույրը, բայց որքան տանջալի հուզումներ առավոտյան ու երեկոյան մեկական ժամով գալիս էր պատճառել իրեն։ Ինչպե՜ս նրանց օգնելու տնտեսության գործերում։ Բայց Մոնիկան արդեն վաղուց տուն էր ինքը տանջվում այդ օրը, երբ սպասում վերադարձել։ Իննին քառորդ էր խանութի մոտ, որպեսզի այն դատարկվեր, կամ երբ կանգնել պակաս։ Փոքրիկ Չանդլերը թեյից ուշացել էր վաճառասեղանի մոտ՝ փորձելով համարձակ երևալև, մինչ վաճառողուհին նրա առջև դարսում էր կանացի բլուզներբացի դրանից, կամ երբ դրամն մոռացել էր վճարում և մոռացավ մանրը վերցնել, և գանձապահուհին նրան ետ կանչեց, և վերջապես, երբ Բյուլիի խանութից դուրս գալով կարմրած դեմքը ծածկելու Աննիի համար ստուգում էր՝ արդյո՞ք փաթեթն ամուր է կապված։ Տուն վերադառնալով բլուզը տվեց Աննիինսուրճ բերել։ Իհարկե, որը համբուրեց նրան ու կինը վիրավորվել էր և ամուսնու հետ համարյա չէր խոսում։ Աննին ասաց, որ շատ գեղեցիկ էոչինչ չի խմի, պերճաշուքսակայն երբ մոտեցավ փողոցի անկյունում գտնվող կրպակի փակվելու ժամը, բայց գինը լսելով նետեց սեղանին նա որոշեց անձամբ գնալ քառորդ ֆունտ թեյ և գտավ, որ տասը շիլլինգ և տասնմեկ պենս վճարելը մաքուր թալան է։երկու ֆունտ շաքար գնելու։ Քնած երեխային ճարպկորեն դրեց ամուսնու ձեռքերին ու ասաց․ — Պահի՛ր։ Միայն թե չարթնացնես։
:Սկզբում կինն ուզում Էր ետ տանել բլուզըՍեղանին մի փոքրիկ, ճենապակյա լուսամփոփ էր վառվում, եւ լույսն ընկնում էր ծածանքավոր եղջյուրով շրջանակված լուսանկարի վրա։ Աննիի լուսանկարն էր։ Փոքրիկ Չանդլերը նայեց նրան՝ հայացքը սևեռելով նուրբ, իրար պինդ սեղմված շուրթերին։ Հագին բաց երկնագույն բլուզն էր, որ ինքն էր նվիրել մի կիրակի։ Տասը շիլինգ և տասնմեկ պենս արժեր, բայց որքան տանջալի հուզումներ էր պատճառել իրեն։ Ինչպե՜ս էր ինքը տանջվում այդ օրը, երբ հագավ՝ հիացավսպասում էր խանութի մոտ, հատկապես թևքերի ձևը դուր եկավորպեսզի այն դատարկվեր, ամուսնուն կամ երբ կանգնել էր վաճառասեղանի մոտ՝ փորձելով համարձակ երևալ, մինչ վաճառողուհին նրա առջև դարսում էր կանացի բլուզներ, կամ երբ դրամն էր վճարում և մոռացավ մանրը վերցնել, և գանձապահուհին նրան ետ կանչեց, և վերջապես, երբ խանութից դուրս գալով կարմրած դեմքը ծածկելու համար ստուգում էր՝ արդյո՞ք փաթեթն ամուր է կապված։ Տուն վերադառնալով բլուզը տվեց Աննիին, որը համբուրեց նրան ու ասաց, որ շատ գեղեցիկ է սիրելի, քանի պերճաշուք, բայց գինը լսելով նետեց սեղանին և գտավ, որ մտածել է իր մասին։:― Հը՛մ...տասը շիլլինգ և տասնմեկ պենս վճարելը մաքուր թալան է։
:Չանդլերը սառնորեն նայեց լուսանկարի աչքերինՍկզբում կինն ուզում Էր ետ տանել բլուզը, և աչքերի պատասխանում նույն սառնությունը կար։ Աչքերն անկասկած գեղեցիկ էինբայց երբ հագավ՝ հիացավ, գեղեցիկ էր և դեմքըհատկապես թևքերի ձևը դուր եկավ, ամուսնուն համբուրեց ու ասաց, բայց ինչ-որ ճղճիմ արտահայտություն կար դեմքին։ Ինչո՞ւ շատ է այդքան անկյանք ու տիկնային։ Աչքերի հանգստությունը զայրացնում էր. վանում և մարտի հրավիրում նրանսիրելի, դրանց մեջ կիրք չկար, չկար ինքնամոռացություն։ Հիշեց թե ինչ էր ասում Գալահերը հարուստ հրեուհիների քանի որ մտածել է իր մասին։ «Մուգ, արևելյան աչքեր,– մտածեց,— որքա՛ն երանություն կա դրանց մեջ, որքա՛ն կրքոտ տռփանք»։ Ինչո՞ւ ամուսնացավ այդ աչքերի հետ։― Հը՛մ…
:Այդ հարցի վրա բռնեց իրեն և վախեցած չորս կողմը Չանդլերը սառնորեն նայեց. լուսանկարի աչքերին, և աչքերի պատասխանում նույն սառնությունը կար։ Աչքերն անկասկած գեղեցիկ կահույքըէին, որ վարձով գեղեցիկ էր վերցրել, նույնպես անշուք էր թվում։ Աննին ինքն էր այն ընտրելև դեմքը, բայց ինչ֊որ ճղճիմ արտահայտություն կար դեմքին։ Ինչո՞ւ է այդքան անկյանք ու տիկնային։ Աչքերի հանգստությունը զայրացնում էր․ վանում և կահույքը հիշեցրեց նրան։ Կահույքը նույնպես գեղեցիկ մարտի հրավիրում նրան, դրանց մեջ կիրք չկար, չկար ինքնամոռացություն։ Հիշեց թե ինչ էր ու շինծու։ Իր կյանքի հանդեպ մի աղոտ վիրավորանք արթնացավ նրա մեջ։ Մի՞թե չի կարող փախչել այդ նեղ բնակարանից։ Մի՞թե ուշ է նորասում Գալահերը հարուստ հրեուհիների մասին։ «Մուգ, համարձակ կյանք սկսելուարևելյան աչքեր, ինչպես Գալահերն է ապրում։ Մի՞թե նա չի կարողանա գնալ Լոնդոն։ Կահույքի համար դեռ լրիվ չէր վճարել։ Եթե միայն կարողանար գիրք գրել ու տպագրել– մտածեց, դա ուղի կհարթեր նրա համար։— որքա՛ն երանություն կա դրանց մեջ, որքա՛ն կրքոտ տռփանք»։ Ինչո՞ւ ամուսնացավ այդ աչքերի հետ։
:Նրա առջև, սեղանի Այդ հարցի վրա Բայրոնի բանաստեղծությունների ժողովածուն էր։ Շատ զգույշբռնեց իրեն և վախեցած չորս կողմը նայեց․ գեղեցիկ կահույքը, որպեսզի երեխային չարթնացնիոր վարձով էր վերցրել, նույնպես անշուք էր թվում։ Աննին ինքն էր այն ընտրել, ձախ ձեռքով բացեց գիրքը և սկսեց կարդալ առաջին բանաստեղծությունը.կահույքը հիշեցրեց նրան։ Կահույքը նույնպես գեղեցիկ էր ու շինծու։ Իր կյանքի հանդեպ մի աղոտ վիրավորանք արթնացավ նրա մեջ։ Մի՞թե չի կարող փախչել այդ նեղ բնակարանից։ Մի՞թե ուշ է նոր, համարձակ կյանք սկսելու, ինչպես Գալահերն է ապրում։ Մի՞թե նա չի կարողանա գնալ Լոնդոն։ Կահույքի համար դեռ լրիվ չէր վճարել։ Եթե միայն կարողանար գիրք գրել ու տպագրել, դա ուղի կհարթեր նրա համար։
:Մինչ ես գալիս եմ Մարգարիտի դամբանիս այցի է:Եվ ծաղիկներով աճյունը ծածկումՆրա առջև,:Անշարժ է քամինսեղանի վրա Բայրոնի բանաստեղծությունների ժողովածուն էր։ Շատ զգույշ, խաղաղ՝ երեկոնորպեսզի երեխային չարթնացնի, :Անգամ Զեփյուռն է քնած թավուտում։ձախ ձեռքով բացեց գիրքը և սկսեց կարդալ առաջին բանաստեղծությունը․
:Դադարեցրեց ընթերցանությունըՄինչ ես գալիս եմ Մարգարիտի դամբանիս այցի էԵվ ծաղիկներով աճյունը ծածկում, զգաց՝ շուրջը բանաստեղծական ռիթմ էր։ Որքան թախիծ կար այդ տողերում։ Կարո՞ղ Անշարժ է ինքն էլ այդպես գրելքամին, իր հոգու թախիծն արտահայտել բանաստեղծությամբ։ Այնքան բան կցանկանար նկարագրելխաղաղ՝ երեկոն, հենց թեկուզ իր ունեցած զգացումն այսօր կեսօրին՝ Գրաթան կամրջի վրա։ Եթե միայն կարողանար նորից վերապրել այդ տրամադրությունը...Անգամ Զեփյուռն է քնած թավուտում։
:Երեխան արթնացավ ու սկսեց լաց լինել։ Նա պոկվեց գրքից և փորձեց հանգստացնել նրանԴադարեցրեց ընթերցանությունը, սակայն երեխան չէր լռում։ Փոքրիկ Չանդլերը սկսեց օրորել նրանզգաց՝ շուրջը բանաստեղծական ռիթմ էր։ Որքան թախիծ կար այդ տողերում։ Կարո՞ղ է ինքն էլ այդպես գրել, բայց լացը գնալով ավելի ուժեղացավ։ Նա ավելի ու ավելի արագ էր օրորում մինչդեռ աչքերը սկսել էին երկրորդ տունը կարդալ.իր հոգու թախիծն արտահայտել բանաստեղծությամբ։ Այնքան բան կցանկանար նկարագրել, հենց թեկուզ իր ունեցած զգացումն այսօր կեսօրին՝ Գրաթան կամրջի վրա։ Եթե միայն կարողանար նորից վերապրել այդ տրամադրությունը…
:Նեղ գերեզմանում աճյունն է նրաԵրեխան արթնացավ ու սկսեց լաց լինել։ Նա պոկվեց գրքից և փորձեց հանգստացնել նրան, :Աճյուն որի մեջ...սակայն երեխան չէր լռում։ Փոքրիկ Չանդլերը սկսեց օրորել նրան, բայց լացը գնալով ավելի ուժեղացավ։ Նա ավելի ու ավելի արագ էր օրորում մինչդեռ աչքերը սկսել էին երկրորդ տունը կարդալ․
:Ամեն բան անօգուտ էր։ Կարդալ անհնար էր։ Ամեն ինչ անհնար էր։ Երեխայի լացի ձայնն ականջ էր ծակում։ Ամեն ինչ անօգուտ էրՆեղ գերեզմանում աճյունն է նրա, անօգուտ։ Նա ողջ կյանքում բանտարկյալ էր։ Բարկությունից ձեռքերը դողացին եւ հանկարծ, թեքվելով երեխայի վրա, գոռաց.:― Լռի՛ր։Աճյուն որի մեջ…
:Երեխան մի ակնթարթ լռեց, հետո վախից ցնցվեց ու ճղճղաց։ Փոքրիկ Չանդլերը վեր թռավ աթոռից և երեխան ձեռքին արագ ետ ու առաջ քայլեց սենյակում։ Երեխան ջղաձգորեն լաց Ամեն բան անօգուտ էր։ Կարդալ անհնար էր։ Ամեն ինչ անհնար էր։ Երեխայի լացի ձայնն ականջ էր լինում, մի վայրկյան շունչը տեղն ծակում։ Ամեն ինչ անօգուտ էր բերում և հետո ճչում նոր ուժով։ Սենյակի բարակ պատերն արձագանքում էին ձայնը։ Փոքրիկ Չանդլերը փորձեց հանգստացնել նրան, բայց մանկական հեկեկոցը գնալով ավելի ջղաձիգ էր դառնում։ Նայեց նրա կծկված ու ցնցվող դեմքին և անհանգստացավ։ Երեխան յոթ անգամ անընդմեջ հեկեկացանօգուտ։ Նա ողջ կյանքում բանտարկյալ էր։ Բարկությունից ձեռքերը դողացին եւ հանկարծ, թեքվելով երեխայի վրա, և Փոքրիկ Չանդլերը նրան սարսափով կրծքին սեղմեց։ Իսկ եթե մեռնի՞...գոռաց․― Լռի՛ր։
:Դուռն աղմուկով բացվեց, և Երեխան մի երիտասարդ կին շնչակտուր ներս վազեց։:— Ի՞նչ է պատահել։ Ի՞նչ է պատահելակնթարթ լռեց,— ճչաց նա։ հետո վախից ցնցվեց ու ճղճղաց։ Փոքրիկ Չանդլերը վեր թռավ աթոռից և երեխան ձեռքին արագ ետ ու առաջ քայլեց սենյակում։ Երեխան, լսելով մոր ձայնըջղաձգորեն լաց էր լինում, մի հիստերիկ ճիչ արձակեց։:― Ոչինչվայրկյան շունչը տեղն էր բերում և հետո ճչում նոր ուժով։ Սենյակի բարակ պատերն արձագանքում էին ձայնը։ Փոքրիկ Չանդլերը փորձեց հանգստացնել նրան, ոչինչբայց մանկական հեկեկոցը գնալով ավելի ջղաձիգ էր դառնում։ Նայեց նրա կծկված ու ցնցվող դեմքին և անհանգստացավ։ Երեխան յոթ անգամ անընդմեջ հեկեկաց, Աննի... ոչինչ... Նա սկսեց լաց լինել...և Փոքրիկ Չանդլերը նրան սարսափով կրծքին սեղմեց։ Իսկ եթե մեռնի՞…
:Կինը գնումները նետեց հատակին ու խլեց երեխային։ Դուռն աղմուկով բացվեց, և մի երիտասարդ կին շնչակտուր ներս վազեց։:― — Ի՞նչ ես արել նրանէ պատահել։ Ի՞նչ է պատահել,— ճչաց նա։ Երեխան, լսելով մոր ձայնը, մի հիստերիկ ճիչ արձակեց։― բղավում էր կինը՝ աչքերն ամուսնու վրա պտտելով։ Ոչինչ, ոչինչ, Աննի… ոչինչ… Նա սկսեց լաց լինել…
:Փոքրիկ Չանդլերը մի վայրկյան դիմացավ այդ հայացքինԿինը գնումները նետեց հատակին ու խլեց երեխային։ ― Ի՞նչ ես արել նրան, եւ սիրտը կծկվեց, երբ ― բղավում այնտեղ էր ատելություն կինը՝ տեսավ։ Նա սկսեց կակազել․:― Ոչինչի նա... նա սկսեց լաց... լինել... Ես չը... չկարողացա․.. Ես նրան ոչինչ չեմ արել... Ի՞նչ։աչքերն ամուսնու վրա պտտելով։
:Նրա վրա ուշադրություն չդարձնելովՓոքրիկ Չանդլերը մի վայրկյան դիմացավ այդ հայացքին, կինըեւ սիրտը կծկվեց, երեխային աինդ գրկած, քայլում էր սենյակում և ցածր խոսում.երբ այնտեղ ատելություն տեսավ։ Նա սկսեց կակազել․:― Փոքրի՛կս։ Սիրելի՛ս։ Քեզ վախեցրե՞լ են, արև՜ս։ Դե՛, դե՛, մանկիկս։ Դե՛, տե՛ս... Ա՜, ա... Մայրիկի պստլիկ գառնուկ։ Դե՛, դե՛։ Ոչինչի նա… նա սկսեց լաց… լինել… Ես չը… չկարողացա․․․ Ես նրան ոչինչ չեմ արել… Ի՞նչ։
:Փոքրիկ Չանդլերը զգացՆրա վրա ուշադրություն չդարձնելով, որ այտերն ամոթից շառագունում ենկինը, և մի կողմ քաշվեց լամպի լույսից։ Նա լսում էրերեխային աինդ գրկած, մինչդեռ երեխայի հեկեկոցը գնալով ավելի ու ավելի քայլում էր նվազում, սենյակում և փոքրիկ Չանդլերի աչքերում զղջանքի արցունքներ երևացին։ցածր խոսում․― Փոքրի՛կս։ Սիրելի՛ս։ Քեզ վախեցրե՞լ են, արև՜ս։ Դե՛, դե՛, մանկիկս։ Դե՛, տե՛ս… Ա՜, ա… Մայրիկի պստլիկ գառնուկ։ Դե՛, դե՛։
[[Կատեգորիա:արձակ]]Փոքրիկ Չանդլերը զգաց, որ այտերն ամոթից շառագունում են, և մի կողմ քաշվեց լամպի լույսից։ Նա լսում էր, մինչդեռ երեխայի հեկեկոցը գնալով ավելի ու ավելի էր նվազում, և փոքրիկ Չանդլերի աչքերում զղջանքի արցունքներ երևացին։
