Changes
/* Գլուխ ութերորդ */
Կապիտանը շատ գոհ մնաց իմ անպաճույճ պատմությունից և ասաց, թե կարծում է, որ Անգլիա վերադառնալուց հետո աշխարհին մեծ ծառայություն մատուցած կլինեմ՝ եթե գրի առնեմ այդ ամենը և հրատարակության տամ։ Պատասխաների, թե իմ կարծիքով Անգլիան շատ է կուշտ ճանապարհորդական գրքերից, որ այժմ չկա մի պատահար, որ ընթերցողին արտասովոր թվա, ուստի ես կարծում եմ, որ շատ հեղինակներ մտահոգված են իրենց սնափառության ու սեփական շահերի համար, քան թե ճշմարտության, և աշխատում են միայն հաճույք պատճառել տգետ ընթերցողին։ Իմ պատմությունը պարունակում է միայն սովորական դեպքեր, ուր չկան բուսականություն, թռչունների և այլ կենդանիների, ինչպես և բարբարոսների սովորությունների ու վայրենիների կռապաշտության մասին զարդարուն նկարագրություններ, որոնցով լիքն են ճանապարհորդական գրքերը։ Համենայն դեպս ես շնորհակալություն հայտնեցի նրա լավ կարծիքի համար և խոստացա այդ մասին մտածել։
Մի բանի վրա կապիտանը շատ զարմացավ՝ դա իմ բարձր ձայնով խոսելն էր․ նա հարցրեց, թե միգուցե այդ երկրի թագավորի և թագուհու ականջները ծա՞նր են եղել։ Ես նրան պատասխանեցի, թե դա երկու տարվա ընթացքում ձեռք բերած մի սովորություն է և թեև, իր հերթին, ինձ զարմանք է պատճառում նրա ու իր նավաստիների ձայնը, որ նման է շշուկի և որ, տակավին լսելի է իմ համար։ Այդ երկրում խոսած ժամանակ ես նման էի մի մարդու, որ փողոցի մեջ կանգնած խոսում է զանգակատան կտրին նստած մի ուրիշի հետ, չհաշված այն դեպքերը, երբ ինձ դնում էին սեղանի վրա, կամ բռնում իրենց ձեռքերով։ Բացի այդ, նրան պատմեցի իմ արած ուրիշ նկատողության մասին ևս, երբ առաջին անգամ նավը մտա և նավաստիները շրջապատեցին ինձ, թվաց, թե դրանք փոքրագույն և չնչին արարածներ են, որոնց նմանը ես երբեք չեմ տեսել։ Եվ իսկապես, երբ ես այդ արքայի երկրումն էի, իմ աչքերն այնքան էին վարժվել վիթխարի առարկաների, որ ես չէի կարողանում հայելուն նայել, որովհետև համեմատությունից չափազանց արհամարհական կարծիք էի կազմում իմ մասին։ Կապիտանն ասաց, թե ընթրիքի ժամանակ ինքն էլ նկատեց, որ ես ամեն մի առարկայի նայում եմ մի տեսակ զարմանքով ու հաճախ զսպում իմ ծիծաղը, իսկ նա իմ այդ վարմունքը միայն բացատրեց նրանով, որ ուղեղս մի փոքր խանգարված է։ Ես պատասխանեցի, թե այդ ամենը շատ ճիշտ է․ ինչպե՞ս կարող էի զսպել իմ զարմանքը, երբ առաջիս ափսեն նման էր երեք պենսանոց մի արծաթի դրամի, խոզի ազդրը՝ մի պատառ մսի, բաժակն իր մեծությամբ ընկույզի կճեպի և այդպես նկարագրեցի ես մնացած տնային իրերը և ուտելիքները՝ նույն համեմատություններն անելով։ Թեև թագուհին ինձ տրամադրել էր ամեն տեսակի անհրաժեշտ սարք ու կարգ, երբ նրա ծառան էի, սակայն իմ մտապատկերները համապատասխանում էին այն ամենին, ինչ շրջապատում էր ինձ և ես անտես էի անում իմ փոքրությունն այնպես, ինչպես ուրիշները՝ իրենց պակասությունները։ Կապիտանը շատ լավ հասկացավ իմ ծաղրը և զվարթ կերպով հիշեց անգլիական մի հին առած, թե իր կարծիքով իմ աչքերն ավելի մեծ են, քան իմ փորը, որովհետև չնայած իմ ամբողջ օրվա ծոմին, նկատելի չէ, որ ես լավ ախորժակ ունենամ, և շարունակելով իր ծիծաղը, ասաց, թե նա մեծ հաճույքով հարյուր ֆունտ ստեռլինգ կվճարեր տեսնելու համար իմ սենյակն արծվի կտուցից կախ, ապա այդ սենյակի ընկնելը ծովի մեջ մի այդպիսի հսկայական բարձրությունից․ արդարև արժե այդ տեսարանը նկարագրել, ապագա սերնդին հաղորդելու համար, համեմատությունը Ֆաետոնի հետ <ref>Համեմատություն Ֆաետոնի հետ․ ― Ֆաետոնն Արևի և Կլիմենայի որդին էր։ Իր հորից թույլտվություն ստանալով մի օրով կառավարելու նրա կառքը, նա իր անփորձության շնորհիվ քիչ մնաց հրդեհեր ամբողջ տիեզերքը։ Իբրև պատիժ Յուպիտերը նրան գլորեց Էրիդանը (այսինքն՝ Պո գետը)։</ref> այնքան ակներև էր, որ նա անկարող էր չհիշել, թեև նրա այդ կարծիքն այնքան էլ չհավանեցի։
Տոնքինում կանգ առնելուց հետո կապիտանն ուղևորվեց Անգլիա․ նավը գտնվում էր հյուսիս֊արևելյան լայնության 44 աստիճանի և երկարության 143 աստիճանի վրա։ Նավը նստելուց երկու օր հետո փչեցին պասսատյան քամիները, ուստի երկար ժամանակ մենք բռնեցինք հարավային ուղղությունը, անցանք Նոր֊Հոլանդիայի ափերի մոտից, նորից բռնեցինք արևմուտք֊հյուսիս֊արևմուտք, մինչև որ հասանք Բարեհուսո հրվանդանը։ Մեր ճանապարհորդությունը շատ հաջողակ էր, սակայն ես չպետք է հոգնեցնեմ ընթերցողին նրա նկարագրությամբ։ Կապիտանը մի֊երկու անգամ մտավ նավահանգիստները և մակույկ ուղարկեց ուտելիք ու խմելու ջուր բերելու, իսկ ես ոչ մի անգամ դուրս չեկա նավից մինչև Դաունս, ուր հասանք 1706 թվի հունիսի 3֊ին, իմ ազատությունից մոտ վեց ամիս հետո։ Կապիտանին ես առաջարկեցի իմ բոլոր իրերը, իբրև վարձատրություն իմ ստացած ազատության․ սակայն նա հայտարարեց, որ մի ֆարթինգ անգամ չի վերցնի։ Մենք բարեկամաբար իրար մնաս բարև ասինք և ես նրանից խոստում առա, որ մի օր գա Ռիդրիֆֆ, մեր տունն ինձ այցի։ Ես վարձեցի մի ձի և մի առաջնորդ, ու տվի հինգ շիլլինգ, որ պարտք վերցրի կապիտանից։
