Changes

Քիլպատրիկը եղել է դավադիր գաղտնի և փառապանծ առաջնորդը ապստամբների։ Նման Մովսեսին, որը Մոաթի երկրից նշմարեց, բայց այդպես էլ չկարողացավ հասնել ավետյաց երկիրը։ Քիլպատրիկը զոհվեց իր իսկ տենչացած ու նախապատրաստած հաղթական ապստամբության նախօրյակին։ Մոտենում է նրա մահվան առաջին հարյուրամյակի տարելիցը, սպանության հանգամանքները առեղծվածային են իրեն հերոսի կենսագրությունը կազմելուն նվիրած Ռայանը կարծում է, որ սպանության առեղծվածը անցնում է զուտ քրեականի սահմանները։ Քիլպատրիկին գնդակահարեցին թատրոնում, բրիտանական ոստիկանությունը այդպես էլ երբեք չգտավ սպանողին պատմագիրները, սակայն գտնում են, որ այդ անհաջողությունը չի խունացնում նրա փառքը, քանի որ սպանությունը թերևս կազմակերպել էր հենց ոստիկանությունն ինքը։ Սակայն Ռայանին մտահոգում են առեղծվածի և այլ կողմեր դրանք կրկնվածության բնույթ ունեն, այսինքն դրանցում նույնօրինակ կրկնվում կամ համադրվում են դեպքեր կատարված իրարից հեռու տարբեր վայրերում տարբեր դարաշրջաններում։ Այսպես գաղտնիք չէ, որ հերոսի դիակը հերձելիս գտնվել է մի փակ նամակ որը նրան զգուշացնում էր այդ գիշեր թատրոն չգնալ, նույն կերպ էլ Հուլիոս Կեսարն էր դեպի իրեն սպասող բարեկամների դաշույնները գնալիս ստացել մի գրություն, որը չէր հասցրել կարդալ։ Այն դավադրության մատնություն էր՝ դավաճանների անուններով։ Կեսարի կինը Կալպուռնիան, վհատված երազներում տեսնում է փլուզումը մի աշտարակի, որով Կեսարին պատվել էր սենատը։ Քիլպատրիկի մահվան նախօրյակին անանուն կեղծ լուրերը ամբողջ երկրով մեկ տարածեցին։ Քիլգարվանի կլոր աշտարակի հրդեհը դեպք, որը կարող էր թվալ կանխանշան, քանի որ նա ծնվել է Քիլգարվանում։ Այս զուգահեռները (նաև ուրիշներ) Կեսարի և մի իռլանդացի դավադրի պատմության միջև Ռայանին մղում են ենթադրելու ժամանակի մի գաղտնի ձև, մի զարդանախշ, որի գծերը կրկնվում են։ Նա խորհում է Կոնդերսեի հղացած տասնորդական սխեմայի պատմության Հեգելի, Շպենգլերի, Վիկոյի ձևաբանությունների և Հեսիոդոսի՝ ոսկին երկաթի փոխարկող մարդկության մասին։ Խորհում է հոգիների փոխանցման ուսմունքի մասին, որը սարսափներով էր պարուրել կելտական գրությունները և որը Կեսարն ինքը վերագրում էր կելտական դրուիդներին մտածում էր, որ նա նախքան Ֆերգյուս Քիլպատրիկ լինելը, եղել է Հուլիոս Կեսար։ Այս շրջանաձև լաբիրինթոսներից Ռայանին դուրս է բերում մի հետաքրքիր համնկնում, որը սակայն նրան խորասուզում է առավել անելանելի ու այլասեռ լաբիրինթոսների մեջ. մահվան օրը Ֆերգյուս Քիլպատրիկի հետ զրուցած մի մուրացկանի խոսքերը նախապես ասված էին եղել Շեքսպիրի «Մակբեթ» ողբերգության մեջ։ Տարօրինակ ու սարսափելի է, երբ պատմությունը ընդօրինակում է պատմությանը, բայց երբ պատմությունը ընդօրինակում է գրականությանը դա արդեն անըմբռնելի է... Ռայանը նկատում է, որ հերոսի ամենահին ընկեր Զեյմս Ալեգզանդեր Նոլանը 1814 թվականին կելտերեն է թարգմանել Շեքսպիրի գլխավոր դրամաները ներառյալ նաև «Հուլիոս Կեսար»֊ը։ Արխիվներում հայտնաբերում է նաև Նոլանի հոդվածների մի ձեռագիր շվեյցարական «Festspiele»֊ների մասին... սրանք թափառական ընդարձակ ներկայացումներ էին, որոնք պահանջում էին հազարավոր դերասաններ և ներկայացնում էին պատմական դեպքեր այն նույն քաղաքներում ու լեռներում, որտեղ դրանք իսկապես տեղի էին ունեցել ճւսյտնաբերված ևս մի անտիպ փաստաթուղթ բացահայտում է, որ մահից մի քանի օր առաջ Քիլպատրիկը վերջին անգամ նախագահելով դավադիրների նիստը ստորագրել է մի դավաճանի մահվան դատավճիռ, որի անունը սակայն ջնջված է եղել։ Այս դատավճիռը միանգամայն հակասում էր Քիլպատրիկի գթասիրտ բնավորությանը։ Ռայանն ուսումնասիրում է գործը (նրա հետազոտությունը սյուժեի բացարկներից մեկն է) և նրան հաջողվում է լուծել գաղտնիքը։ Քիլպատրիկին սպանեցին թատրոնում։ Բայց թատրոն եղավ նաև ողջ քաղաքը, ուր կային լեգեոններով դերասաններ և դրաման, պսակված։ Նրա մահով ներառավ բազում ցերեկներ ու բազում գիշերներ։

Եվ Նոլանը մտահղացավ մի արտասովոր ծրագիր։ Իռլանդիան խոնարհվում էր Քիլպատրիկի առաջ, նրա ստորության մասին կասկածի նշույլն անգամ վտանգի տակ կդներ ապստամբությունը։ Նոլանի ծրագրով դավաճանի մահապատիժը պետք է վերածվեր հայրենիքի ազատագրության գործի հզոր խթանի։ Նա առաջարկեց, որ դատապարտյալը զոհվի մի անծանոթ մարդասպանի ձեռքով։ Դեպքը պիտի կատարվեր միտումնավոր ողբերգական պայմաններում, որպեսզի խոր տպավորվելով ժողովրդի հիշողության մեջ միաժամանակ արագացներ ապստամբության պոռթկումը։ Քիլպատրիկը երդվեց համագործակցել մտահղացմանը, որը հնարավորություն էր տալիս քավել մեղքերը և ցնցող դարձնել վախճանը։