Changes
/* Բաց հասանելիության պարտիզանական մանիֆեստ */
:Տեղեկատվությունը ուժ է։ Բայց բոլոր ուժերի պարագայում էլ կան նրանք, ովքեր ուզում են այդ ուժը իրենցը լինի։ Աշխարհի գիտական եւ մշակութային ժառանգությունը, որ դարերով տպվում էր ամսագրերում եւ գրքերում, այժմ գնալով ավելի ու ավելի շատ է թվայնացվում, եւ փակվում մի քանի մասնավոր կազմակերպությունների կողմից։ Ցանկանո՞ւմ ես կարդալ գիտական կարեւոր արդյունքներով ամսագիր։ Պետք է անհռելի գումար մուծես Ռիդ Էլսեվիերի նման հրատարակիչներին։
:Կան մարդիկ, ովքեր պայքարում են սա փոխելու համար։ Բաց հասանելիության շարժումշարժումը(Open Access Movement) պայքարում է, որ գիտնակաները չստորագրեն այնպիսի փաստաթղթեր, որով նրանք կհրաժարվեն իրենց հեղինակային իրավունքներից, ու նաեւ, որ գիտնականները համոզվեն, որ իրենց աշխատանքները լինելու են համացանցում, եւ հասանելի են լինելու բոլորին։ Բայց նույնիսկ, եթե լավագույն սցենարը տեղի ունենա, միեւնույնն է դա կազդի այն ամենի վրա, ինչ կտպագրվի սրանից հետո։ Իսկ այն ամենը, ինչ արդեն իսկ տված է, կորած է։
:Այս գինը շատ բարձր է։ Ստիպել գիտականներին, որ նրանք վճարեն, իրենց աշխատակիցներ աշխատակիցների աշխատանքները կարդալու համար։ Սկանավորել ամբոջ գրադարաններ, բայց միայն Գուգլի ախպերությանը թույլ տալ օգտվել դրանից։ Ապահովել Առաջին կարգի աշխարհի էլիտար համալսարաններին այդ գիտական ամսագրերը, բայց ո՞չ Գլոբալ Հարավի երեխաներին։ Սա վիրավորական է եւ անընդունելի։
:Շատերն ասում են՝ «Համաձայն եմ, բայց ի՞նչ կարող ենք անել։ Հեղինակային իրավունքը կորպորացիաների ձեռքին է, նրանք հսկայական գումարներ են աշխատում, դրանցից օգտվելու իրավունք տալու համար, եւ այդ ամենը բացարձակ օրինակ է։ Մենք ոչինչ չենք կարող անել, այդ ամենը կանգնեցնելու համար։», բայց կա մի բան, որ մենք կարող ենք անել, եւ արդեն իսկ անում ենք։ Մենք կարող են պայքարել, ու հետ ստանալ այս իրավունքները։
:Ձեզ, ում հասանելի են այդ աղբյուրները՝ ուսանողներ, գիտնականներ, գրադարանավարներ, Ձեզ տված է առավելություն։ Դուք մասնակցում եք այդ գիտելիքի բանկետին, մինչդեռ ուրիշները դրանից զուրկ են։ Բայց, իրականում, բարորյական տեսանկյունից, դուք չեք կարող այդ արտոնությունը պահել Ձեզ։ Դուք պարտք ունեք Ձեր պարտքն է այդ ամենով կիսվելու աշխարհի հետ։ Ձեր պարտքն Դուք պետք է աշխատակիցների հետ փոխանակել փոխանակեք ծածկագրերը, ընկերների համար ներբեռնելու հայցերը լրացնելու համար։
:Մինչ այդ, նրանք, ովքեր զրկված են այդ ամենից, չեն կանգնել կողքի ու սպասել։ Նրանք մտնել են ճեղքերով, ու անցնել պարիսպների վրայով, ազատագրել տեղեկատվությունը հրատարակիչներից, եւ կիսվել դրանով իրենց ընկերների հետ։
:Աարոն Շվարց
:Հուլիս 2008, Էրեմո, Իտալիա
[http://archive.org/stream/GuerillaOpenAccessManifesto/Goamjuly2008_djvu.txt աղբյուրը]
== Որոշ օգտակար ռեսուրսներ ==
