Changes

Երեկոյան Սելեբորնը ջոկատի Ջոկատի անդամներին կրկին հրավիրեց իր մոտ: Բոլորը հավաքվեցին դահլիճում: Ողջունելուց հետո Սելեբորնն ասաց.

— Պահապանների ջոկատի Ջոկատի ելույթի ժամն է: Ձեր առջև նորից ընտրություն է: Նրանք, ովքեր կվճռեն շարունակել արշավը, վաղը պետք է հեռանան Լոթլորիենից: Իսկ ով չի ցանկանում գնալ, կարող է առայժմ մնալ մեզ մոտ: Բայց եթե Թշնամին տիրանա Մատանուն, ոչ ոքի հանգիստ ապրել այլևս չի հաջողվի, քանզի մենք մոտեցել ենք ճակատագրական վերջնագծին: Ով ուզում է, կարող է այստեղ սպասել իր ժամին: Մենք կկոչենք նրան վերջին կռվի՝ չէ՞ որ մենք պետք է գրոհով հասնենք ծով: Իսկ այդ մարտում քչերը ողջ կմնան:

— Եթե ինձ լսեին, ապա ես կընտրեի այս ափը և ճանապարհը դեպի Գոնդոր,— ասաց Բորոմիրը: — Բայց ջոկատը Ջոկատը ես չեմ առաջնորդում:

Ճամփորդները վերադարձան շատրվանի մոտ, իրենց վրանը: Այս անգամ Լեգոլասը մնաց նրանց հետ՝ գիշերելու և խորհրդակցելու: Նրանք երկար ու բուռն քննարկում էին, թե ինչպես հասնեն Ճակատագրի Լեռ: Շուտով բացարձակապես պարզ դարձավ, որ բոլորին էլ վախեցնում է Մորդորը, և շատերն ուզում են գնալ Մինաս Թիրիթ, որ գոնե որոշ ժամանակով հետաձգեն ճամփորդությունը դեպի Սև Տիրակալի սարսափելի որջը: Ոչ ոք, սակայն չէր առարկի և վախը հաղթահարելով կանցներ ԱնուինըԱնդուինը, եթե Ֆրոդոն կոչեր այդ անել: Բայց Ֆրոդոն համառորեն լռում էր, և Արագորնը չգիտեր, թե ինչ վճիռ կայացնի:

Հասավ մեկնելու ժամը: Պահապանները տխրությամբ նայեցին երկար ժամանակ իրենց տանը փոխարինած վրանին, շատրվանին, տիրակալների մելորնին... Հեռանում էին ծանր սրտերովսրտով: Շրջվելով՝ նրանք տեսան Հալդիրին: Հին ծանոթին տեսնելով՝ Ֆրոդոն շատ ուրախացավ:

Արծաթաջրի ձախ ափին, Անդուին թափվելուց երեսուն քայլի վրա, կառանատեղ կար, որտեղ կառանված էին տարբեր չափերի ու զանազան գույների նավակներ: Էլֆերը ճամփորդների պաշարները տեղավորեցին երեք ոչ մեծ մոխրագույն նավակների մեջ: Սեմը զգուշորեն մոտեցավ ափին, կռացավ, բարձրացրեց գետնին ընկած պարանի երեք կծիկներից մեկը և սկսեց շոշափել՝ այն թեթև էր, մետաքսանման ու բարակ:

— Եկեք այստեղ,— կանչեց Հալդիրը: — Ամեն ինչ պատրաստ է, կարող եք վարել ձեր նավակները: Միայն թե չշտապեք Անդուին դուրս գալ. սկզբում ձեզ հարկավոր է վարժվել մակույկներինդրանց:

Ճամփորդներն անշտապ նստեցին մակույկներընավակները, առաջինը՝ Ֆրոդոն, Սեմը և Արագորնը, նրանցից հետո՝ Փիփինն ու Մերին Բորոմիրի հետ, իսկ վերջերս մտերմացած Գիմլին ու Լեգոլասը նստեցին երկուսով՝ նրանց նավակում դրեցին նաև մթերքի պարկերը:

Նավակների հատակին դրված էին տերևաձև բերաններով թիեր: Արագորնը թիով հրվեց կառանատեղից և փորձի համար գնաց Արծաթաջրով վերև: Նա թիավարել գիտեր, բայց գետն արագահոս էր, և մակույկը նավակը բավական դանդաղ էր շարժվում: Սեմը տեղավորվել էր առջևի նստարանին և, երկու ձեռքով նավակի կողերից կառչած, սարսափով նայում էր ջրին: Արծաթաջուրն ուրախ կայծկլտում էր արևի տակ: Երբեմն նավակի կողքով մելորնի տերև էր լողում դեպի Անդուին:

Եվ կրկին սնուցվում է ոսկե ծառը Ոսկե Ծառը Իլմարին լեռան փեշերին:

Օ՛ Լորիեն, կգա ձմեռը, և կսկսի կսկսվի տերևաթափ,

Ֆրոդոն ճաշկերույթի ընթացքում համարյա ոչինչ չկերավ: Նա տխուր նայում էր էլֆերի տիրուհուն ու լսում նրա ձայնը: Տիրուհին հզոր ու ահազդու չէր թվում այլևս, բայց ինչ-որ բան նրա մեջ փոխվել էր՝ ասես, մոտ լինելով, միաժամանակ հեռացել էր ու անհասանելի դարձել՝ վերածվելով վաղուց ժամանակի ալիքների հետևում մնացած դարաշրջանի Դարաշրջանի կենդանի տեսիլքի: Ու մինչ այսօր էլ այդպիսին են թվում էլֆերը հետագա դարերում ծնված մարդկանց:

— Հոսանքն ի վար անտառը շուտով կնոսրանա ու կվերջանա,— ասաց նա: — Հետո ամայի տափաստան կսկսվի: Գետը կթեքվի դեպի արևելք, իսկ հետո, մի քանի վիթխարի ոլորաններից հետո, աստիճանաբար նեղանալով, կթեքվի հարավ: Ապա, կտրելով ամայի սարահարթը, կհասնեք մի բարձր կղզու, որը կոչվում է Ժայռոտ կամ էլֆերեն՝ Թոլ Բրանդիր: Կղզին գետը բաժանում է երկու կատաղի վտակի, որոնք, մեծ աղմուկով ու որոտով ջրի ամպ բարձրացնելով, գահավիժում են Նինդալֆի հովիտը կամ ձեր լեզվով՝ Ցածրահովիտ: Ջրվեժը՝ Ռաուրոսը, իհարկե նավակներով հաղթահարել հնարավոր չէ, ստիպված կլինեք շրջանցել այն: Ցածրահովիտը ճահճոտ վայր է, որտեղ Գետը բաժանվում է բազմաթիվ վտակների: Այնտեղ Անդուինին է միանում Էնտուոշ գետը, որը հոսում է արևմուտքից, Ֆենգորնի անտառից: Էնտուոշի ափերը պատկանում են Ռոհանին: Ռոհանցիների հողերը Գետի այս ափին են: Մյուս ափին Էմին Մուիլի լերկ ժայռերն են: Այդ բարձրավանդակի մյուս կողմում փռված են Մեռյալ Ճահիճները, իսկ դրանցից այն կողմ գտնվում են Քիրիթ Գորգորն ու Մորդորի Սև դարպասըԴարպասը: Սակայն Բորոմիրը և ձեզանից նրանք, ովքեր պետք է գնան Մինաս Թիրիթ, ավելի լավ է Անդուինին հրաժեշտ տան մինչև Ռաուրոս հասնելը և հատեն Էնտուշը նրա ճահճոտ բերանից վերև: Միայն թե Էնտուոշի հոսանքով շատ վերև չբարձրանաք և, առավել ևս, պետք չէ խորանալ Ֆենգորնի անտառում, քանզի այդ հինավուրց անտառի մասին բավական տարօրինակ բաներ են պատմում: Այդ երկրամասի մասին քիչ բան է հայտնի՝ հատկապես հիմա: Ձեզ համար այն օտար է և վտանգավոր, բայց Բորոմիրն ու Արագորնը Արագորնն այդ մասին արդեն գիտեն:

— Քեզ համար, Ջոկատի առաջնորդ, մեր վարպետները պատրաստել են փառապանծ Էլենդիլի սրին թրին վայել պատյան:

— Լավ, ասաց տիրուհին,— բայց գուցե այն, ինչ կտամ փոխարենը, մխիթարանք կդառնա քեզ համար: Այս իրը թողնված է է ինձ մոտ, որպեսզի ես պահպանեմ այն ու փոխանցեմ քեզ, երբ դու անցնես մեր հողերով:

''«Ա՛հ, քամին ցրում է ոսկեզօծ տերևները, անթիվ, ինչպես անցած տարիները: Երկար-երկար տարիներն անցան, հեռացան, ինչպես մեղրաքաղցր թարմությունը Անդրծովյան մարգագետիններից, որտեղ աստղերը դողում են՝ լսելով Նրա երգերը, և Նա՝ Վարդան, աստղազարդ երկնքի տիրուհին, հանգցրեց աստղերը: Ծովը պատվեց խավարով ու բաժանեց մեզ մեր ծննդավայրից: Ու Կորավ այն հավերժ մշուշի մեջ: Վալիմարը մեզ համար կորած է ընդմիշտ, սգացեք, արևելքում Արևելքում ապրողներ: Մնաս բարո՛վ, Վալիմա՛ր: Բայց քեզ գտնելու հույսից մենք երբեք չենք բաժանվի»:''

— Այժմ, այս երանելի երկիրը տեսնելուց հետո,— տխուր ասաց նա Լեգոլասին,— ես ոչ մի բան հրաշագեղ չեմ անվանի... բացի Բացի նրա հրաժեշտի ընծայից: — Նա գրպանում շոշափեց տուփիկը, որի մեջ պահված էր Գալադրիելի ոսկեհեր խոպոպը: — Ես դժվարությամբ որոշեցի Մորդոր գնալ,— արցունքները սրբելով, նորից խոսեց նա,— բայց գլխավոր վտանգի մասին, պարզվում է, չգիտեի: Էլրոնդը ճիշտ էր ասում, որ ոչ ոք չգիտե, թե ինչ փորձություններ կհանդիպեն ճանապարհին: Ես վախենում էի փորձանքներից ու զրկանքներից խավարում, բայց այդ վախն ինձ հետ չպահեց: Իսկ եթե իմանայի, թե ինչ ահավոր եմ տանջվելու Լորիենից հեռանալիս, ապա դեռևս Ռիվենդելից տուն կվերադառնայի: Որովհետև եթե հենց վաղը Թշնամին ինձ բռնի, ավելի դառը ցավ, քան այսօրվա հրաժեշտն էր, չի կարող հնարել... Խեղճ Գիմլի, որդի Գլոյնի...