Եվ այդպես, մինչեւ կեսգիշեր նրանք բուժում էին Քեռի Ֆեոդորին ու զրուցում։ Շուտով տրակ֊տրակ Միտյան ու հայրիկը վերադարձան եւ դեղ բերեցին։
==Գլուխ քսաներկուերորդ — Դեպի տուն==
Հաջորդ օրը առավոտյան պայծառ եղանակ էր։ Արեւը տաքացնում էր, եւ ձյունը գրեթե հալվել էր։ Մեղմ ու հաճելի աշուն էր։
Կատուն առաջինն արթնացավ ու թեյ պատրաստեց։ Հետո կովը կթեց եւ կաթը տվեց Քեռի Ֆեոդորին։ Հայրիկն ասում է․
— Եկեք Քեռի Ֆեոդորի ջերմությունը չափենք։ Գուցե արդեն լավացել է։
Ջերմաչափը դրեցին Քեռի Ֆեոդորի թեւի տակ։ Շարիկն ասու է․
— Իմ քիթը ջերմաչափ է։ Եթե այն սառն է, նշանակում է ես առողջ եմ։ Իսկ երբ տաք է, նշանակում է հիվանդացել եմ։
— Շատ լավ ջերմաչափ է,— ասում է հայրիկը։— Բայց ինչպե՞ս պետք է թափ տալ։ Կամ ուրիշի ջերմաստիճանը չափել։ Օրինակ, եթե ես հիվանդանամ, հո քիթդ չե՞մ խոթի թեւիս տակ։
— Չգիտեմ։
— Բանն էլ հենց այդ է,— ասում է հայրիկը։
Այդ պահին ճայակը պահարանից ցած թռավ, նստեց Քեռի Ֆեոդորի մահճակալին ու տեսավ, որ նրա թեւի տակ ինչ֊որ բան է փայլփլում։ Բոլորը հայրիկին էին նայում, իսկ նա գողացավ ջերմաչափը։
— Բռնեցեք,— բղավում է հայրիկը։— Ջերմաչափ թռավ։
Մինչեւ ճայակին կբռնեին, այնպիսի աղմուկ ու աղաղակ բարձրացավ, ու նույնիսկ Մուռկան եկավ գոմից եւ պատուհանից նայեց։ Գլուխը մտցրեց ներս ու ասում է․
— Թյո՛ւ։ Բոլորովին էլ ծիծաղելի չէ։
Բոլորն իսկույն հանդարտվեցին։ Հապա ինչ եք կարծում՝ Մուռկան է խոսում․
— Ինչ է, դու խոսել գիտես,— հարցնում է կատուն։
— Ըհը։
— Իսկ ինչո՞ւ էիր առաջ լռում։
— Լավ էի անում։ Իսկ ինչի՞ մասին պետք է խոսեի ձեզ հետ… Օյ, սալա՛թ է աճել։
— Դա սալաթ չէ,— բղավում է կատուն։— Դա դարահալվե է։— Եվ Մուռկային պատուհանից ետ է հրում։
Նրանք բռնեցին ջերմաչափը եւ տեսան, որ ջերմությունը կանոնավորվել է։ Քեռի Ֆեոդորը համարյա լավացել է։ Մայրիկն ասում է․
— Դե, որդիս, ինչ ուզում ես ասա, բայց քեզ տուն ենք տանելու։ Քեզ խնամք է հարկավոր։
— իսկ եթե ուզում ես կատվին կամ Շարիկին, կամ էլի որեւէ մեկին վերցնես հետդ՝ վերցրու։ Մենք չենք առարկի,— ասում է հայրիկը։
Քեռի Ֆեոդորը հարցնում է կատվին։
— Կգա՞ս ինձ հետ։
— Կգայի, եթե մենակ լինեի։ Բա Մուռկա՞ս։ Տնտեսությո՞ւնը։ Ձմեռվա պաշա՞րը։ Եվ հետո ես արդեն ընտելացել եմ գյուղին, մարդկանց։ Ինձ բոլորը ճանաչում են ու բարեւում։ Իսկ քաղաքում պետք է հազար տարի ապրես, որ ճանաչեն։
— Իսկ դու, Շարիկ, կգա՞ս։
Շարիկը չգիտի ինչ ասի։ Իր տեղը կյանքում արդեն գտել է՝ ֆոտոորսորդությամբ է զբաղվում, դե արի ու գնա։
— Դու, Քեռի Ֆեոդոր, ավելի լավ է առողջացիր եւ ինքդ արի մեզ մոտ։
Հայրիկն ասում է․
— Մենք բոլորս միասին ձեզ հյուր կգանք։
— Ճիշտ է,— ասում է Մատրոսկինը։— Կիրակի օրերին եկեք մեզ մոտ դահուկ քշելու։ Իսկ ամռանն արձակուրդը մեզ մոտ անցկացրեք։ Երբ Քեռի Ֆեոդորը դպրոց գնա, թող ամառային ու ձմեռային արձակուրդները մեզ մոտ անցկացնի։
Այդպես էլ պայմանավորվեցին։
Մայրիկը Քեռի Ֆեոդորին տաք֊տաք փաթաթեց, իսկ հայրիկին պատվիրեց ինչպես հարկն է կերակրել տրակտորին։ Հետո հարցրեց Մատրոսկինին․
— Քաղաքից ի՞նչ ուղարկենք ձեզ համար։
— Մենք ամեն ինչ ունենք։ Միայն թե գրքերն են քիչ։ Եվ մեկ էլ անհովար գլխարկ եմ ուզում։ Նավաստիական։
— Լավ,— ասում է մայրիկը։— Անպայման կուղարկեմ։ Նավաստու մայկա էլ կճարեմ։ Իսկ քեզ, Շարիկ, ոչինչ պետք չէ՞։
— Մի փոքրիկ ռադիո կուզեի ունենալ։ Բնումս նստած հաղորդումներ կլսեի։ Եվ մի կինոապարատ։ Ֆիլմ պետք է նկարահանեմ կենդանիների մասին։
— Լավ,— ասում է հայրիկը։— Այդ հարցով ինքս կզբաղվեմ, անձամբ։
Ու նրանք տրակտոր նստեցին՝ հայրիկը, մայրիկը, Քեռի Ֆեոդորն ու Շարիկը։ Շարիկը պետք է Միտյային հետ բերեր։ Նրանք մեկնեցին։ Հանկարծ Մատրոսկինը դուրս թռավ պարտեզի դռնակից․
— Կանգնեցե՜ք, կանգնեցե՜ք։
Կանգ են առնում։ Կատուն ճայակին տալիս է նրանց։
— Ահա, վերցրեք։ Սրա հետ կյանքներդ ուրախ կանցնի։
Հայրիկը խցիկից հարցնում է․
— Այդ ո՞վ է։
Ճայակը պատասխանում է․
— Ես եմ, փոստատար Պեչկինը։ «Մուրզիլա» ամսագիրն եմ բերել։ — Եվ բոլորը հիշեցին Պեչկինին։ Մայրիկն ասում է․
— Ի՜նչ անհարմար է, նրան բոլորովին մոռացել ենք․
— Ճիշտ էլ արել եք,— ասում է Շարիկը։— Նա չար մարդ է։
— Չար է, թե բարի, կարեւոր չէ։ Կարեւորն այն է, որ նրան հեծանիվ ենք խոստացել։
— Այստեղ հեծանիվ լինո՞ւմ է,— հարցնում է հայրիկը։
— Ոչ,— ասում է Շարիկը։
— Ահա թե ինչ,— առաջարկում է Մատրոսկինը։— Նրա համար վիճակախաղի տոմսեր գնեցեք։ Հարյուր ռուբլու։ Ինչ կուզի, թող այն էլ շահի։ Մոտոցիկլետ կամ մեքենա։ Չէ՞ որ ինքն է այդ տոմսերը վաճառում։ Կրկնակի օգուտ կանի։ Ե՛վ տոմսերի վաճառվելու տեսակետից, ե՛ւ շահելու։
Այդպես էլ արեցին։ Պեչկինից վիճակախաղի տոմսեր գնեցին ու տարան փոստ Պեչկինին տալու։ Փոստատարը նույնիսկկ զգացվեց․
— Շնորհակալություն։ Ինչո՞ւ էի ես վատը։ Որովհետեւ հեծանիվ չունեի։