Changes
/* Երգ տասնիններորդ */
===Երգ տասնիններորդ===
<poem>
Իմ առջևն էր, թևերը լայն բացած արդ,
Պատկերն արծվի, որ կազմըված էր հիշյալ
Հոգվոց հույլից երանելի ու զվարթ։
Ամեն մեկը կարմիր հակինթ էր թվում,
Որտեղ ասես ցոլքն էր ընկած արևի,
Եվ այդ ցոլքը իմ աչքերին էր զարնում։
Եվ այն, ինչ ես այժմ ուզում եմ պատկերել,
Ոչ մարդու միտքն է հղացել երբևէ,
Ոչ ձայնն ասել, ոչ էլ թանաքն է գրել։
Ես տեսա և լսեցի իսկ, թե ինչպես
Արծվի կտուցն արտաբերեց «ես» և «իմ»։
Թեև մտքում «մենք» և «մեր» էր իրապես։
«Արդարությանս ու գթությանըս համար,—
Սկսեց խոսել,— ես բարձրացա այս փառքին,
Որին հասնել լոկ ցանկությամբ չէ հնար։
Երկրում թողի ես այնպիսի հիշատակ,
Որ չարերն իսկ գովաբանում են թեև,
Բայց ինձանից չեն վերցնում օրինակ»։
Ինչպես վառված մեծաքանակ ածուխից
Դուրս է գալիս մի ջերմություն սոսկական,
Այսպես մի ձայն էր դուրս գալիս այն արծվից։
Ես ասացի. «Ո՛վ հոգիներ վեհաշուք,
Որ մշտաշող ձեր ցնծությունը ծսւղկուն
Մի ձայնով եք արտահայտում միայն դուք,
Հագեցրեք արդ իմ քաղցը անհատնում,
Որից այնքան տառապեցի ես երկար,
Չգտնելով ոչ մի սնունդ աշխարհում։
Գիտեմ, եթե արքայության մեջ համայն
Ցոլանում է արդարությունն Աստուծո,
Ապա ձեր մեջ էլ կերևա որոշ այն։
Դուք գիտեք, որ ես պատրաստ եմ լսել ձեզ,
Դուք գիտեք, որ մի տարակույս կա իմ մեջ,
Որի լուծման կարիք ունեմ վաղուց ես»։
Ինչպես բազեն, երբ գլխանոցն են հանում,
Իր թևերն է թափահարում խայտանքից,
Ցույց տալով որ սավառնել է ցանկանում,
Այսպես խայտաց այն արծիվը երկնային՝
Կազմավորված հոգիներից խնկարկու,
Եվ երգեց երգ, որ անհայտ էր աշխարհին։
Ապա ասաց. «Նա, ով գծեց կարկինով
Շրջանակը տիեզերքի և այնտեղ
Լցրեց բազում հայտ ու անհայտ բաներով,
Կարողացավ իր միտքն այնտեղ դրոշմել
Այնպես խորունկ, որ նա գլեց ու անցավ
Այն ամենից, ինչ որ ինքն էր ստեղծել։
Դրա փաստը այն գոռոզն է առաջին,
Որ, թեպետև բարձր է ամեն էակից,
Գահավիժեց, չսպասելով իր աճին։
Նրանից ցած էակները բոլոր այլ
Փոքր անոթ են ընդունելու այն Բարին,
Որ չունի վերջ ու սահման մի որոշյալ։
Արդ ձեր միտքը, որ համարյա թե միայն
Մի Նշույլն է աստվածային այն Մտքի,
Որով լի են արարածներն ամենայն,
Անկարող է լինել այնքան զորավոր,
Որ գիտակցի, թե Նախավորը վեր է
Իրեն հասու սահմաններից հունավոր։
Եվ լինելով սահմանափակ մտովի,
Դուք տեսնում եք Արդարությունը հավերժ,
Ինչպես աչքն է տեսնում անհունը ծովի։
Նա սոսկ ափին նրա հատակն է տեսնում,
Իսկ բաց ծովում այլևըս չի տեսնում այն,
Զի ալուցքը այնտեղ շատ է խորանում։
Լույս է լոկ այն, որ բխում է Հավերժից,
Իսկ մնացած ամենայն,ինչ խավար է,
Մարմնի մթարք կամ մարմնի թույն ժանտալից։
Հիմա արդեն քեզ պարզ եղավ բավական
Խորհուրդը խոր արդարության կենդանի,
Որի մասին խորհում էիր դա այնքան։
Դու կասեիր. «Հնդկաստանում մարդ չկա,
Որ Քրիստոսի մասին խոսի ու լսի
Եվ կամ նրա մասին գրի ու կարդա.
Բայց նա ամբողջ իր խոհերով ու կամքով
Միշտ եղել է բարեբարո և կյանքում
Չի մեղանչել ոչ իր գործով, ոչ խոսքով։
Նա անկնունք և անհավատ է մեռնում.
Արդա՞ր բան է դատապարտելը նրան.
Մի՞թե մեղք է, եթե նա չի հավատում»։
Արդ ո՞վ ես դու, որ դատավոր ես դառնում
Եվ դատում ես հազար մղոնի հեռվից,
Երբ քո աչքը թիզից այն կողմ չի տեսնում։
Անշուշտ, ինձ պես մտածողը խոր ու նուրբ,
Տարակույսի շատ պատճառներ կունենար,
Եթե նրան չտասանորդեր Գիրքը Սուրբ։
Ո՛վ երկրային անբաններ, ո՛վ մտքեր բութ,
Աստծու կամքը, որ բարի է ըստ ինքյան,
Չի շեղվի իր նպատակից բարեգութ։
Արդարն այն է, որ Նրան է կամակցում,
Նա չի դնում էակների մեջ խտիր,
Որովհետև ինքն է նրանց ստեղծում»։
Ինչպես ճայը, ձագուկներին սնելով,
Բույնի վրա պտտվում է ու ճախրում,
Ձագն էլ նրան հետևում է աչքերով,
Այսպես ճախրեց այն արծիվը սրբազան,
Նրան կազմող հոգիներից խթանված,
Այսպես աչքով հետևեցի ես նրան։
Նա ճախրելով բարբառում էր մեծագոչ,
«Ինչպես մութ են իմ խոսքերը քեզ համար,
Այսպես մութ, են դատաստանները Տիրոջ»։
Երբ կանգ առան հոգիները հոգնաթիվ,
Միշտ պահելով կերպարանքը այն արծվի,
Որ Հռոմին բերեց հարգանք ու պատիվ,
Նա բարբառեց նորից. «Վայրն այս բերկրալից
Չելավ նա, ով չհավատաց Քրիստոսին՝
Առաջ և կամ հետո նրա մահվանից։
Սակայն շատեր, որ դիմում են Քրիստոսին,
Վերջում նրան նվազ մոտիկ կլինեն,
Քան նրանք, որ չեն ճանաչել Քիրստոսին։
Հաբեշն անգամ կարհամարհի այդ մարդկանց,
Երբ որ նրանք երկու մասի կջոկվեն,
Մի մասն հավետ դարձած հարուստ, մյուսն՝ աղքատ։
Պարսիկները ձեր տերերին ի՞նչ կասեն,
Երբ բաց տեսնեն այն մատյանը, որի մեջ
Նրանց բոլոր վատ գործերը գրված են։
Անդ կերևա Ալբերտի գործն իրական,
Եվ գրիչն էլ կարձանագրի դա շուտով,
Թե ինչպես է կործանվելու Պրագան։
Անդ կերևա անձկությունը Փարիզի,
Երբ կեղծ դրամ կհատի նա, ով հետո
Զոհ կգնա խեթկումներից վարազի։
Անդ կերևա տիրության տենչը անհագ
Սկովտիացու և անգլիացու խելագար,
Որ չկեցան սահմանների մեջ ներփակ։
Դուք կտեսնեք կենցաղը մեղկ ու պագշոտ.
Իսպանացու և այն բոհեմ արքայի,
Որ ամենայն լավին մնաց անծանոթ։
Դուք կտեսնեք նշանակված I նիշով
Լավ գործերը Կաղոտանի արքայի,
Իսկ վատերը՝ նշանակված M նիշով։
Դուք կտեսնեք անարգությունն անպատկառ
Այն մարդու, որ տերն է կղզուն հրաբորբ,
Ուր Անքիսը ավարտեց կյանքն իր երկար։
Եվ ցույց տալու համար՝ ինչքան է նա վատ,
Նրա մասին հապավներով կգրվի,
Որ քիչ տեղում նշանակվեն մեղքեր շատ։
Եվ կերևան արարքները ախտածին
Նրա եղբոր ու հորեղբոր, որ իրենց
Ազնիվ զարմն ու զույգ թագերը պղծեցին։
Եվ կերևան գործերը պիղծ ու տխեղծ
Պորտուգալցու, նորվեգցու և այն սերբի,
Որ Վենետկի արծաթ դրամը կեղծեց։
Օ՛, երջանիկ է Հունգարիան, եթե է՛լ
Չկեղեքվի։ Երջանիկ է Նավաիրան,
Եթե լեռով կարողանա պաշտպանվել։
Բայց իբրև վատ նախանշան այս բանի,
Դեռ հեծում են Ֆամակոստան, Նիկոսիան
Կրունկի տակ իրենց վայրի գազանի,
Որ մյուսներին ամեն ինչով է նման»։
</poem>
===Երգ քսաներորդ===
===Երգ քսանմեկերորդ===
