Changes
Արագորնը վազում էր կածանով դեպի վեր անընդհատ կռանալով և փնտրելով թեկուզ ինչ-որ փոքրիկ հետք: Սովորաբար, նույնիսկ հետքագետի համար դժվար է գտնել հոբիթների հետքը քանի որ նրանք քայլում են թեթև և անաղմուկ: վերևում կածանը հատում էր մի փոքրիկ առվակ որի մոտ խոնավ հողի վրա Արագորնը գտավ այն ինչ փնտրում էր:-Պարզ է, Ճիշտ ճանապարհի վրա եմ,- ասաց նա բարձրաձայն,- Ֆրոդոն ուղևորվել է դեպի գագաթը: Կուզենաի իմանալ ինչ է նա այնտեղ տեսել: Չնայած ինչ էլ որ տեսած լինի մեկ է վերադարձել է նույն ճանապարհով:Հետքագետը կանգ աոավ և վարանեց: Չնայած գիտեր որ Ֆրոդոն աարդեն իջել է բայց միևնույնն է ուզում էր բարձրանալ Ամոն Հենի գագաթը՝ միգուցե այնտեղ քարե նստարանի մոտ նրա աչքերի առաջ կբացվի ինչ որ կարևոր բան և կասկածները կցրվե՞ն: Ժամանակը շատ քիչ էր բայց նա որոշեց՝ վազելով առաջ մի քանի ցատկով հաղթահարեց քարե աստիճանները: Նստելով նստարանին նա սկսեց ուշադիր զննել, բայց արևը հասցրել էր մայր մտնել և աշխարհը թվում էր մռայլ ու հեռու: Արագորնը ծայրից ծայր զննեց միջերկիրը, բայց ոչինչ չտեսավ բացի հորիզոնում երևացող բլուրներից, իսկ երկնքում այն նույն թռչունին՝ որը նման էր արծվի: Թռչունը դանդաղորեն՝ լայն շրջաններ գծելով իջնում էր դեպի տափաստանը:Եվ այդ պահին հետքագետի սուր լսողությաւնը հասավ ինչ որ տարորինակ աղմուկ: Այն լսվում էր ներքևից՝ գետի արևմտյան կողմում սփռված անտառից: Արագորնը քարացավ: Ներքևում լսվում էին ինչ որ ճչոցներ, և ի սարսափ իրեն նա արտաբերեց նաև օրքերի ձայներ:Եվ հանկարծ տարածվեց ցածր բայց հզոր եղջերափողի ձայնը՝ բախվելով սարերի լանջերին և արձագանքելով ձորերում այն նույնիսկ խլացրեց ջրվեժի աղմուկը:-Բորոմիրի եղջերափո՛ղը, նա օգնությո՛ւն է կանչում,- բացականչեց Արագորնը ցատկելով տեղից ու սուրալով աստճաններով ներքև,- վայ ինձ,- կրկնում էր նա ընթացում,- դաժան ճակատագիրը հետապնդում է ինձ: Այսօր ինչ ել որ անեմ վերածվում է չարիքի... Իսկ Սամը ո՞ւր կորավ:Այդ ընթացքում ճչոցներն ու աղմուկը սկսեցին ուժեղանալ, իսկ փողի ձայնը թուլանալ, ասես փչողը հուսահատված լիներ օգնություն կանչելուց: Կատաղի ու սահմռկեցուցիչ օրքերի ոռնոցից հետո հանկարծ եղջերափողի ձայնը մարեց: Արագորնին շատ քիչ էր մնում վազել, բայց մինչ նա կհասներ սարի ստորոտին աղմուկը արդեն կտրվել էր: Թեքվելով ձախ, այնտեղ որտեղից լսվում էին ձայները Արագորնը հասկացավ որ աղմուկր հեռանում է: Շուտով ամեն ինչ լռեց: Ճանկելով արևի տակ շողշողացող սուրը, Արագորնը ճչալով ՛՛Էլենդի՛լ, Էլենդի՛լ՛՛ ցատկեց առաջ ջարդելով թփուտները: Պարտ Գալենից մեկ ու կես վերստ հեռու, մի ոչ մեծ բացատում նա գտավ Բորոմիրին: Բորոմիրը նստած էր հսկայական ծառի տակ, մեջքով հենված բնին, ասես հանգստանում էր: Բայց Արագորնի աչքերն անմիջապես նկատեցին նետերի սև ծայրերը, որոնք ցցված էին ռազմիկի կրծքին: Բորոմիրը դեռ ձեռքի մեջ սեղմում էր ջարդված սրի բռնակը, իսկ կողքին ընկած էր երկու մասի բաժանված եղջերափողը: Շուրջը թափթփված էին սպանված օրքերի մարմինները: Արագորնը ծնկի իջավ Բորոմիրի կողքին: Նա բացեց աչքերը և փորցեց ինչ որ բան ասել: Վերջապես ծնոտները շարժվեցին:-Ես փորցում էի խլել մատանին Ֆրոդոյից,- դժվարությամբ արտաբերեց նա,- ես ընդունում եմ իմ մեղքը: Ես պատասխան տվեցի դրա համար: Բորոմիրի հայացքը սահեց սպանված օրքերի վրայով, նրա սրի օգնությամբ իրենց մահն էին գտել ավելի քան քսան օրք:-Օրքերը տարան կոլոտիկներին իրենց հետ, բայց նրանք ողջ են՝ չնայած որ կապկպված ենՆա լռեց և աչքերը հոգնած փակվեցին: մի ակնթարթ հետո նորից խոսեց.Մնաս բարով, Արագո՛րն, գնա Մինաս Թիրիթ, փրկի՛ր իմ ժողովրդին: Ես պարտվեցիՈ՛չ,- չհամաձայնեց Արագորնը բռնելով գոնդորցու ձեռքը և համբուրելով նրա ճակատը,- ո՛չ Բորոմիր դու հաղթե՛լ ես: Ոչ բոլորին է հաջողվում այսպիսի հաղթանակ տանել: Հանգչիր խաղաղությամբ, Գոդորը կանգնա՛ծ կմնաԲորոմիրը թուլացած ժպտաց:-Պատասխանիր, ու՞ր գնացին օրքերը, ինչ պատահեց Ֆրոդոին, նո՞ւյնպես նրանց հետ է.- հարցրեց Արագորնը:Բայց Բորոմիրը լռում էր:-Վայ մեզ,- բացականչեց Արագորնը ցնցված մինչև հոգու խորքը,- Դենետորի հետնորդը հեռացա՛վ աշխարհից, ինչպիսի դառը վերջաբա՛ն: Մատանու եղբայրությունը փլուզվե՛ց, դա նաև իմ պարտությո՛ւնն է: Իզուր Հենդալֆը վստահեց ինձ ջոկատի ճակատագիրը, ես չփարատեցի նրա հույսերը: Ի՞նչ անեմ հիմա ես, Բորոմիրը խնդրեց ինձ գնալ Գոնդոր, այդ է ուզում նաև իմ սիրտը, բայց ո՞ւր է մատանին, ո՞ր է պահապանը, որտե՞ղ փնտրեմ նրանց, ո՞նց փրկեմ բռնած գործը:Նա ծնկաչոք հեկեկում էր բռնած Բորոմիրի ձեռքը: Այդպես էլ նրան գտան Գիմլին ու Լեգոլասը, որոնք իջել էին արևմտյան լանջով և անաղմուկ ինչպես որսորդները եկել հասել մարտի դաշտ: Գիմլին ձեռքի մեջ սեղմել էր կացինը, իսկ Լեգոլասը երկար դաշույնը, նրա նետերը վերջացել էին: Դուրս գալով բացատ երկուսն ել քարացան անսպասելիությունից, բայց հետո ամեն ինչ հասկացան ու դառնությամբ լցված կախեցին գլուխները: Լեգոլասը մոտեցավ Արագորնին:-Վայ մեզ,- բացականչեց նա,- մենք բազմաթիվ օրքերի հետապնդեցինք ու ոչնչացրեցինք անտառում, բայց ինչպես երևում է այստեղ մենք ավելի շատ էինք պետք: մենք լսեցինք փողի ձայնը ու շտապեցինք ձայնին ընդառաջ, բայց ինչպես երևում է ուշացել ենք... Բարոմիրը մահացո՞ւ է վիրավորվել, իսկ դո՞ւ:-Նա մեռած է,- պատասխանեց Արագորնը,- ես քերծվածք անգամ չունեմ: Ես ինչպես դուք չափազանց ուշ հասա, Բորոմիրը ընկել էր պաշտպանելով հոբիթներին քանի դեռ ես գագաթին էի:-Հոբիթների՞ն ,- բացականչեց Գիմլին,- իսկ ո՞ւր են նրանք, ո՞ւր է Ֆրոդոն:-Չգիտեմ ,- հոգնած պատասխանեց Արագորնը,- մահից առաջ Բորոմիրն ասաց որ օրքերը կապկպել են նրանց բայց չեն սպանել: բայց ես նրան ուղարկել էի Մերիի ու Փինի հետևից և չգիտեմ Ֆրոդոն ու Սամն էլ են եղել նրանց հետ թե ոչ: Ճշմարիտ եմ ասում, այսօր ինչ անում եմ չարիքի է վերածվում: Ինչ անենք բա հիմա՞:-Առաջին հերթին թաղել Բորոմիրին,- ասաց Լեգոլասը,- հո չենք թողնելու այս զզվելի լեշերի մեջ:_Համենայն դեպս պետք է շտապել,- նկատեց Գիմլին,- Բորոմիրին դա նույնպես դւր չեր գա: Եթե մեր ընկերները ողջ են պետք է փրկել նրանց թշնամու ձեռքից:-Բայց մենք չգիտենք նրանց հե՞տ է արդյոք պահապանը,- հիշեցրեց Արագորնը,- մի՞թե մենք կթողնենք նրան մենակ, չէ որ մենք առաջին հերթին պարտավորվել ենք նրան օգնել: Չարագուշակ ընտրության առաջ ենք կանգնած-Եթե այդպես է բերեք առաջին հերթին կատարենք մեր գլխավոր պարտքը,- նորից առաջարկեց Լեգոլասը,- Բորոմիրին արժանի գերեզման մենք չենք կարող կառուցել, ոչ ժամանակ ունենք ոչ էլ գործիք, գուցե քարերով դամբարա՞ն սարքենք:-Դա երկար և ծանր աշխատանք է,- չհամաձայնեց Գիմլին,- այստեղ քարեր չկան, պետք է բերել գետի մոտից:-Մենք կդնենք Բորոմիրի մարմինը նավակի մեջ,- որոշեց Արագորնը,- իսկ կողքին կդնենք նրա և նրա սպանած թշնամիների զենքերը: Իսկ նավակը կհրենք դեպի ջրվեժը: Թող Անդուինը ընդունի սպանված ռազմիկին, Գոնդորի մեծ գետը ինքը կհոգա որպեսզի ոչ ոք չհամարձակվի անարգել նրա աճյունը:Նրանք արագ հավաքեցին սպանված օրքերի զենքերը, սաղավարտները և վահանները, կիտելով դրանք իրար գլխի:-Տեսե՛ք,- բացականչեց Արագորնը:Նա տձև զենքերի կույտի միջից դուրս քաշեց երկու տերևաձև դաշույն, որոնց վրա կարմիր և ոսկեգույն գրվածքներ կաին: Շուտով գտնվեցին նաև պատյանները, որոնք զարդարված էին փոքրիկ կարմիր քարերով:-Այս դաշույնները օրքերինը չեն,- հաղթական ասաց Արագորնը, նրանք պատկանում են հոբիթներին: Ամեն ինչ պարզ է, նրանք զինաթափել են գերիներին բայց նրանց զենքերը վախեցել են վերցնել, չէ որ դրանք պատրաստվել են արևմտյան երկրում և նրանց վրա նզովք է գրված, որը մահացու է Մորդորի սպասավորնորի համար: Նշանակում է մեր բարեկամները անզեն են, եթե իհարկե ողջ են: Ես կվերցնեմ սրանք, գուցե դեռ հաջողվի վերադարձնել իրենց տերերին, չնայած որ հույսը շատ փոքր է:_ Իսկ ես գնամ նետերս հավաքեմ, - ասաց Լեգոլասը,- կապարճս դատարկ է:Շուտով նրա կապարճը լիցքավորվեց նետերով, որոնք անվնաս էին մնացել: Արագորնը ուշադիր զննում էր օրքերի դիակները:-Ոչ բոլոր օրքերն են Մորդորից,- նկատեց նա,- եթե ես մի փոքր հասկանում եմ օրքերի ցեղատեսակներից ապա այստեղ կան մի քանի հյուսիսային գոբլիններ, մառախլապատ լեռներից: Բայց կան նաև ուրիշներ, որոնք ինձ անծանոթ են, նրանք նույնիսկ այլ կերպ են զինված...Նա ցույց տվեց չորս թխամաշկ ու ծուռաչք օրքերի դիակներ, դրանք հսկայական էին, մեծ ձեռքերով, ամուր մկանուտ ոտքերով: Սովորական յաթաղանների փոխարեն նրանց գոտիներից կախված էին կարճ սրեր լայն շեղբերով, իսկ նրանց աղեղները չափերով ու տեսքով ոչնչով չէին տարբերվում սովորական մարդկանց աղեղներից: Վահանների վրա դրոշմված էր անծանոթ գերբ, սև դաշտում սպիտակ ձեռքի տեսքով, իսկ սաղավարտներին երևում էր ռուներեն ՛՛Ս՛՛ տառը, պատրաստված ինչ որ փայլուն մետաղից:-Ես դեռ չեմ հանդիպել այսպիսի գերբ,- մտամոլոր ասաց Արագորնը,- կուզենաի իմանալ ինչ են նշանակում այս նշանները:՛՛Ս՛՛- Սաուրոն,- ենթադրեց Գիմլին,- հասկանալը դժվար չէ:-Ոչ,- Գիմլիի տարբերակը մերժեց Լեգոլասը,- Սաուրոնը տանել չի կարողանում էլֆերեն ռուները: -Եվ հետո նա երբեք չի օգտագործում իր իսկական անունը ու չի թողնում ոչ գրել այն, ոչ արտաբերել,-ավելացրեց Արագորնը,- նույնիսկ սպիտակը նրա գույնը չէ: Բարադ դուրին հպատակվող օրքերի գերբը կարմիր աչքն է:Նա մտախոհվեց և վերջապես արտաբերեց.- ինձ թվում է ՛՛Ս՛՛ նշանակում է Սարուման: Իզենգարդում ինչ որ բան այն չէ և արևմտյան երկրներում այլևս ապահով ճանապարհներ չկան, դրանից էլ վախենում էր Հենդալֆը... Դավաճան Սարումանը ինչ որ կերպ իմացել է մեր արշավի մասին: Երևի նրա ականջին մեր առաջնորդի անկման լուրն էլ է հասել: Հնարավոր է Մորիայի օրքերին հաջողվել է չեզոքացնել Լորիենի զգոնությունը, հնարավոր է նաև որ նրանք շրջանցել են Լորիենը և գնացել են Իզենգարդ այլ ճանապարհներո՞վ: Օրքերը վատ քայլորդներ չեն, չնայած Սարումանը շատ տարբերակներ ունի լուրեր հայթհայթելու... հիշո՞ւմ եք Թռչուննրին:-Լավ, լավ, ժամանակ չկա գլուխ ջարդելու հանելուկների վրա,- արագացրեց Գիմլին,- գնանք, տանենք Բորոմիրին գետի մոտ: -Պետք է գուշակել հանելուկները եթե ուզում ենք գտնել ճիշտ ճանապարհը,- առարկեց Արագորնը:-Իսկ կա՞ այդ ճիշտ ճանապարհը,- կասկածեց թզուկը:Գիմլին կացինով մի քանի ճյուղեր կտրեց, Արագորնն ու Լեգոլասը լարերով կապեցին դրանք, վրան փռեցին թիկնոցը և այդ ինքնաշեն պատգարակով տեղափոխեցին ռազմիկի աճյունը գետի մոտ, ինչպես նաև ավարը որը պետք է առաջնորդեր նրան դեպի նրա վերջին հանգրվանը: Գետը մոտիկ էր, բայց Բորոմիրի պես հաղթանդամ մարդուն նույնիսկ երեքով տանելը դժվար էր: Արագորնը մնաց գետի մոտ հսկելու մարմինը, իսկ Լեգոլասն ու Գիմլին շտապեցին հոսանքն ի վեր՝ դեպի Պարտ Գալենը: Մինչև ճամբարը մի երկու վերստ կլիներ և բավականին երկար ժամանակ պահանջվեց մինչև նորից լսվեցին էլֆի և թզուկի զվարթ ձայները, որոնք աշխատելով ափից հեռու չգնալ վերադարձան Արագորնի մոտ:-Անհասկանալի է,- ասաց Լեգոլասը,- ափին երկու մակույկ կաին: Երրորդը չգտանք:-Օրքերը այնտեղ է՞լ են եղել,- զգաստացավ Արագորնը:-Օրքերի հետքեր այնտեղ չկան,- պատասխանեց Գիմլին,- և հետո եթե նրանք այտեղ եղած լինեին բոլոր նավակները տարած կլինեին, ուղեբեռն էլ հետը:-Վերադառնանք տեսնեմ ինչումն է բանը,- որոշեց Արագորնը:Բորոմիրին պառկեցրեցին նավակի հատակին: Այն պետք է դառնար նրա հուղարկավորության դամբարանը: Բարձի փոխարեն գլխի տակ դրված էր ծալված Էլֆական թիկնոցը մոխրագույն գլխանոցով: Գոնդորցու ուսերը ծածկում էին նրա սև ու երկար մազերը: լորիենի տիրուհու նվերը՝ ոսկե գոտին, փայլփլում էր արևի տակ: Սաղավարտը դրեցին նրա կողքին, ջարդված եղջերափողը և կոտրված թուրը կրծքին, իսկ ոտքերի տակ սպանված թշնամիների զենքերը: Բարեկամները նստելով ազատ նավակը՝ կապեցին հուղարկավորության նավակը իրենց նավակից և լողացին ջրի հոսքի ուղղությամբ: Թիավարում էին լուռ՝ աշխատելով ափին մոտ մնալ, բայց շուտով արագնթաց հոսանքը պարուրեց մակույկը և Պարտ Գալենի կանաչ մարգագետինները մնացին ետևում: Արևը՝ որ արդեն թեքվում էր դեպի արևմուտք, պայծառ լուսավորում էր Թոլ Բրանդիրի թեք լանջը: Բարեկամները լողում էին դեպի հարավ, մինչև որ հորիզոնում երևաց Ռաուրոս ջրվեժի ոսկե լուսապսակը, ջրի շիթերից բաղկացած մի ամպ, քուլա քուլա կախված անդունդի վրա: Անքամի օդը սկսեց տատանվել աղմուկից ու որոտից:Այստեղ Բորոմիրի մակույկը արձակեցին: Գոնդորցու դեմքը խաղաղություն ու հանգստություն էր ճառագում, մակույկը օրորվում էր սահող ալիքների վրա: Հոսանքը արագ առավ նավակին իր գիրկն ու տարավ, բարեկամները թիավարում էին ամբողջ ուժով, որպեսզի իրենք էլ չհետևեն Բորոմիրին: Նավակը սրնթաց հեռանում էր և շուտով այն վերածվեց սև կետի ու կորավ ոսկեգույն հեռվում: Ջրվեժը առանց դադարի շառաչում էր: գետը ընդունեց Բորոմիրին՝ Դենետորի որդուն, և Մինաս Թիրիթը հավիտյան կորցրեց նրան: Այլևս նա չի բարձրանա սպիտակ աշտարակի աստիճաններով: Բայց Գոնդորում դեռ երկար կպատմեն էլֆական նավակի մասին, որը անվնաս անցել էր ջրվեժի փրփրուն հորձանուտը, լողացել մինչև Օսգիլիաթ ու կտրելով մեծ գետը գիշերը՝ աստղերի լույսի ներքո դուրս եկել անծայրածիր ծով:Երեք ընկերները լուռ նայում էին Բորոմիրի հետևից: Վերջապես Արագորնը գոչեց.-Սպիտակ աշտարակից դեռ երկար են նայելու հեռուն՝ հուսալով տեսնել նրան տուն տանող ճանապարհին, բայց Բորոմիրն այլևս չի վերադառնա ոչ լեռներից և ոչ ել ծովի ափերից:Ծանոթացեք նաեւ [[Հաճախ տրվող հարցեր]]ին։|}Եվ նա սկսեց դանդաղ երգել.
Անծայրածիր տափաստանում քշում է խոտերը քամին
Ոռնում է արևմտյան քամին աշխարհի ծայրին
Թափարական քամի պատմի՛ր, թափառական քամի ասա՛
Դեռ երկա՞ր պիտի սգացող աշարակը նայի արևմուտքին
Օգնիր գտնել մեծն Բորոմիրին
Լուսինը դեռ փայլո՞ւմ է նրա ճամփին:
՛՛ Յոթ հորձանուտների միջով է նա անցել ու գետը հատել
Եվ հյուսիսային մշուշում կորել, այլևս նրան չեմ տեսել
Միգուցե հյուսիսային քամի՞ն է նրա փողի ձայնը լսել՛՛
՛՛Աշտարակից արևմուտք եմ նայում ու իմ սիրտն է լացում
Նա հատել է անապատները ու կորել անհուն հեռվում
Արևմտյան ճանապարհներին այլևս ոչ ոքի չեմ տեսնում՛՛
Արագորնին փոխարինելով երգեց լեգոլասը.
Առած իր մեջ աղ ու ավազ Կեսօրի քամին է սուրում
Կանգնում է դարպասի մոտ ու ձայնն է նրա զրնգուն
Ի՞նչ է կատարվում աշխարհում, արևի ու լուսնի ներքո
Ուր է Բորոմիրն արդար, հապաղում է նա,
Ու տխուր եմ ես հիմա
՛՛Մի հարրցրու քամուց մահկանացուի մասին
Մի՞թե քիչ ափեր են մնացել ավազի տակին
Սև ու սպիտակ ափեր երկնքի և ջրի մրրիկում
Մի՞թե քիչ մահկանացուներ են հարավ, դեպի ծով լողում:
Հարցրու հյուսիսային քամուն, միգուցե նա իմանա՛՛:
Օ՛ բորոմիր դեպի ծով ճամփան հարավ է տանում
Ծովային թռչուննորի ճիչերի ներքո, դարպասի մոտ կանգնած
սպասում էի լուրի քո մասին բայց դու այդպես էլ հետ չվերադարձար
Հուղարկավորության երգն ավարտվեց:Տեղեկատվությունը ուժ է։ Բայց բոլոր ուժերի պարագայում էլ կան մարդիկբարեկամները ամբողջ ուժով թիավարելով վերադարձան Պարտ Գալեն: - Դուք թողեցիք ինձ արևելյան քամին, ովքեր ուզում են այդ ուժը իրենցը լինի։ Աշխարհի գիտական եւ մշակութային ժառանգությունը- ասաց Գիմլին, որ դարերով տպվում էր ամսագրերում եւ գրքերում- բայց ես նրա մասին չեմ երգի:-Ճիշտ կանես, այժմ գնալով ավելի ու ավելի շատ - պատասխանեց Արագորնը,- երբ Մինաս Թիրիթում փչում է թվայնացվումարևելյան քամին, եւ փակվում նրան մի քանի մասնավոր կազմակերպությունների կողմից։ Ցանկանո՞ւմ ես կարդալ գիտական կարեւոր արդյունքներով ամսագիր։ Պետք է անհռելի գումար մուծես Ռիդ Էլսեվիերի նման հրատարակիչներին։ կերպ տանում են, բայց հարցեր չեն տալիս:Կան մարդիկԼա՛վ, ովքեր պայքարում են սա փոխելու համար։ Բաց հասանելիության շարժումը(Open Access Movement) պայքարում էվերջ այդ մասին, որ գիտնականները չստորագրեն այնպիսի փաստաթղթերԲորոմիրը գնաց իր ճանապարհով, որով նրանք կհրաժարվեն իրենց հեղինակային իրավունքներիցմենք էլ շտապենք կատարելու մեր ճանապարհի ընտրությունը:Նավակի քիթը դեռ չէր հասցրել դիպչել ափին , բայց Արագորնը դուրս ցատկեց նավակից և արագորեն սկսեց հետախուզել տարածքը, անըդհատ կռանալով ու նաեւուշադիր զննելով:Օրքերը այստեղ չեն եղել, որ գիտնականները համոզվեն- ասաց նա, որ իրենց աշխատանքները լինելու - մնացածի մասին հաստատ ոչինչ չեմ կարող ասել: մեր հետքերը շատ են համացանցումխառնվել, եւ հասանելի են լինելու բոլորին։ Բայց նույնիսկբայց ես չեմ կարող հաստատ ասել որ Ֆրոդոյի անհետանալուց հետո այստեղ հոբիթներ չեն եղել:Նա վերադարձավ ափի մոտ և սկսեց ուսունասիրել խոնավ գետինը:-Այստեղ բավականին լավ պահպանված հետքեր կան, եթե լավագույն սցենարը տեղի ունենա- նկատեց նա, միեւնույնն - հոբիթներից մեկը երևացել էայստեղ, դա կազդի այն ամենի վրա, ինչ կտպագրվի սրանից հետո։ Իսկ այն ամենը, ինչ արդեն իսկ տված նա մտել է, կորած է։ ջուրը հետո նորից վերադարձել ափ:Այս գինը շատ բարձր է։ Ստիպել գիտականներին, որ նրանք վճարեն, իրենց աշխատակիցների աշխատանքները կարդալու համար։ Սկանավորել ամբողջ գրադարաններ, բայց միայն Գուգլի ախպերությանը թույլ տալ օգտվելու դրանից։ Ապահովել Առաջին կարգի աշխարհի էլիտար համալսարաններին երբ է դա կատարվել չեմ կարող ասել:-Եվ ինչպե՞ս ես պատրաստվում լուծել այդ գիտական ամսագրերըհանելուկը, բայց ո՞չ հարավային կիսագնդի երեխաներին։ Սա վիրավորական է եւ անընդունելի։ - հարցրեց Գիմլին:Արագորնը միանգամից չպատասխանեց: Նա վերադարձավ ճամբար և սկսեց տնտղել ուղեբեռերը::Շատերն ասում են՝ «Համաձայն եմ, բայց ի՞նչ կարող ենք անել։ Հեղինակային իրավունքը կորպորացիաների ձեռքին -Այստեղ երկու ուսապարկ էպակասում, նրանք հսկայական գումարներ են աշխատում, դրանցից օգտվելու իրավունք տալու համար, եւ այդ ամենը բացարձակ օրինական է։ Մենք ոչինչ չենք կարող անելթվում ամենամեծն ու ծանրը, այդ ամենը կանգնեցնելու համար։»- վերջապես ասաց նա, բայց կա մի բան, որ մենք կարող ենք անել, եւ արդեն - իսկ անում ենք։ Մենք կարող ենք պայքարել, ու ամենածանրը կրում էր Սամը: Ահա և ձեզ հանելուկի պատասխանը՝ Ֆրոդոն նստել է նավակը և հեռացել իր ծառայի հետ ստանալ այդ իրավունքները։ :Ձեզ, ում հասանելի են այդ աղբյուրները՝ ուսանողներԵրևում է նա վերադարձել է այստեղ մեր բացակայության ժամանակ: Սամին ես վերջին անգամ տեսել եմ վերև տանող կածանի մոտ, գիտնականներ, գրադարանավարներ, Ձեզ տրված ես կանչեցի նրան ինձ հետ բայց երևում է առավելություն։ Դուք մասնակցում եք այդ գիտելիքի խնջույքիննա չի լսել, մինչդեռ ուրիշները դրանից զուրկ են։ հասկացել է ինչ կա Ֆրոդոյի մտքին ու վազքով հետ է վերադարձել: Սամից այդքան հեշտ չե՛ս ազատվի:-Բայց Դուք չպետք ինչո՞ւ էնա ուզեցել ազատվել մեզանից, իրականումինչո՞ւ մեզ չի զգուշացրել, բարոյական տեսանկյունից- շփոթված հարցրեց Գիմլին, դուք չեք կարող այդ արտոնությունը պահել Ձեզ։ Ձեր պարտքն - տարօրինակ արարք է այդ ամենով կիսվել աշխարհի հետ։ Դուք պետք է աշխատակիցների հետ փոխանակեք ծածկագրերը, լրացնեք ներբեռնելու հայցերը ընկերների համար։ :Մինչ այդ- Տարօրինակ բայց խիզախ, նրանք- առարկեց Արագորնը, ովքեր զրկված են այդ ամենից- Սամը ճիշտ էր... Ֆրոդոն չէր ուզում առաջնորդել ընկերներին դեպի մահ՝ Մորդոր, չեն կանգնել կողքի ու սպասել։ Նրանք մտնել են ճեղքերովչնայած հասկանում էր որ ինքը պետք է գնա: Այն ժամանակ երբ նա մենակ թափառում էր սարի վրա ինչ որ անսպասելի բան է տեղի ունեցել, որն էլ օգնել է նրան հաղթել վախը և որոշում ընդունել:- Գուցե նա հանդիպել է օրքերին ու անցնել պարիսպների վրայովփախե՞լ է , ազատագրել տեղեկատվությունը հրատարակիչներից, եւ կիսվել դրանով իրենց ընկերների հետ։ - ենթադրեց Լեգոլասը:Բայց այս բոլոր գործողությունները ստվերում, ընդհատակում են արվում։ Դա կոչվում -Այո փախել է գողություն կամ պիրատություն այնպես, կարծես թե գիտելիքի այդ ողջ պաշարը տարածելը- պատասխանեց Արագորնը, բարոյապես նույնն - բայց դժվար թե օրքերից:Արագորնը չկիսեց ընկերների հետ իր վերջին մտքերը: Բորոմիրի խոստովանությունը նա երկար ժամանակ գաղտնիք էր պահում:_ Երևում է, ամեն ինչ նավը թալանելն ու նավաստիներին սպանելը։ Բայց կիսվելը անբարոյական չէ ― դրա բարոյական լինելն անհերքելի է։ Միայն նրանք, ում կուրացրել արդեն պարզ է ագահությունը, թույլ չեն տա ընկերոջը ինչ֊որ բանի պատճենն - ասաց Լեգոլասը, ունենալ։ Ֆրոդոն աըլևս այս ափին չէ:Մեծ կորպորացիաներըՆավակը կարող էր վերցնել միայն նա, իհարկեիսկ Սամը գնացել է նրա հետ: Այլապես ինչպե՞ս բացատրել ուղեբեռերի անհետացեումը:-Ուրեմն մնում է երկուսից մեկը, ագահությունից կուրացած են։ Այն օրենքները- ամփոփեց Գիմլին, որոնցով նրանք առաջնորդվում են- կամ մենք նստում ենք վերջին նավակը և փորցում ենք հասնել Ֆրոդոյին կամ ել գնում ենք օրքերի հետքերով: Երկու դեպքում ել հույսը շատ քիչ է, պահանջում են այդպես անել ― նրանց բաժնետերերը չեն համաձայնի ավելի քչին։ Եւ քաղաքական գործիչներըթանկարժեք ժամանակը արդեն բաց է թողնված:- Թողեք մտածեմ, ում նրանք գնել են- ասաց Արագորնը, անցկացնում են, այնպիսի օրենքներ- և թող իմ ընտրությունը ճիշտ լինի ու վերջ դնի ձախորդություններին, որոնք տալիս այսօր հետապնդում են նրանց բացառիկ հնարավորությունմեզ:Կարճ ժամանակ լուռ կանգնելուց հետո նա վերջապես որոշեց. ՛՛Ես ուղևորվում եմ օրքերին հետապնդելու: Եթե ամեն ինչ այսպես չդասավորվեր ես կուղեկցեի Ֆրոդոյին և կմնաի նրա հետ մինչև վերջ, որոշելուբայց եթե ես հիմա նետվեմ նրան փնտրելու չիմանալով որտեղ, թե ովքեր կարող Փինին և Մերիին սպասվում են պատճեններ անել։ ծանր տառապանքներ ու մահ:Չկա արդարություն վերը նշված անարդար օրենքներում։ Ժամանակն Սիրտս հուշում է վերադառնալ լույսին եւ քաղաքացիական անհնազանդության լավագույն ավանդույթներով հռչակել մեր ընդվզումը` հանրային մշակույթի` մասնավորի կողմից գողությանը։ ինձ, որ պահապանի ճակատագիրն այլև իմ ձեռքին չէ:Մենք պետք Ջոկատն արդեն խաղացել է վերցնենք տեղեկատվությունըիր դերը, անկախ դրա գտնվելու վայրիցև մեզ հարգի չի լինի եթե թողնենք մեր բարեկամներին դժբախտության մեջ՝ քանի դեռ մեր մեջ ուժ կա պայքարելու: Առա՛ջ, պատճենենքավելորդ ոչինչ մի վերձրեք, եւ կիսվենք դրանով աշխարհի հետ։ Մենք մենք պետք է վերցնենք տեղեկատվությունըհետապնդենք նրանց օր ու գիշեր, որը պաշտպանված չէ հեղինակային իրավունքովմինչև որ չհասնե՛նք:Նրանք դուրս հանեցին ջրից վերջին նավակը և տարան անտառ, եւ ավելացնենք այն Արխիվում։ Մենք պետք է գնենք գաղտնի տվյալների բազաներ եւ տեղադրենք դրանք Վեբում։ Մենք պետք է բեռնենք գիտական ամսագրեր եւ տարածենք դրանք սոց․ցանցերումավելորդ իրերը պահեցին նավակի հատակին ու հավերժ լքեցին Պարտ Գալենը: Երբ նրանք վերադարձան բացատ որտեղ ընկել էր Բորոմիրը, որոնք հնարավորություն արդեն երեկո էր: Արագորնը արագ գտավ օրքերի հետքը՝ մեծ վարպետություն չպահանջվեց:-Միայն օրքերն են տալիս պանակներ տեղադրել։ Մենք պետք այսպես կոխկրտում խոտերը, փնթփնթաց Լեգոլասը,- կարելի է պայքարենք Բաց հասանելիության պարտիզանականության համար։ մտածել թե նրանց դուր է գալիս ջարդել այն ամենը ինչ աճում է ու ձգվում դեպի արևը:-Բայց դա չի խանգարում որ նրանք արագ քայլելուն,- նկատեց Արագորնը,- ի դեպ նրանք երբեք չեն հոգնում:Մեր՝ աշխարհով մեկ բավական Իսկ մենք երևում է շուտով դուրս կգանք չոր ու քարքարոտ տեղանք և ինձ հարկավոր է շատ լինելու պարագայումուշադիր լինել, ոչ միայն հզոր հաղորդագրություն կուղարկենք ընդդեմ գիտելիքի սեփականաշնորհման, այլեւ կկարողանանք դա անցյալ դարձնել։ Կմիանա՞ս մեզ։ որպեսզի հետքը չկորցնենք:Աարոն Շվարց :Հուլիս 2008-Դե ինչ, Էրեմոառա՛ջ, Իտալիա [http://archive.org/stream/GuerillaOpenAccessManifesto/Goamjuly2008_djvu.txt աղբյուրը] |}{| style="width: 100%; background-color: transparent;"| style="border: 1px solid #cedff2; padding: 1em 1em 0.5em; fontբացականչեց Գիմլին,-sizeթզուկները նույնպես գերազանց քայլորդներ են ու ոչ մի բանում չեն զիջում օրքերին: Բայց հետապնդումը երկար է լինելու, մենք թույլ տվեցինք նրանց շատ հեռու գնալ: 100%;" |<div style="vertical-align:middle; fontԴա այդպես է,-size: 105%; height:2em; backgroundհաստատեց Արագորնը,-colorայսօր մեզ բոլորիս չէր խանգարի թզուկի տոկունություն ունենալ, բայց առա՛ջ, կա հույս թե ոչ մենք չենք նահանջի, ու վայ մեզ եթե չհասնենք նրանց: #E3F6CE; colorԱյս հետապնդումը դեռ իր տեղն է գրավելու էլֆերի, մարդկանց ու թզուկների լեգենդներում: Black; margin-bottomԱռա՛ջ երեք որսորդներ: 3px; text-align: center;">'''Որոշ օգտակար աղբյուրներ'''</div> Այցելեք [//meta.wikimedia.org/wiki/HelpՆա առաջ սուրաց ինչպես հովազը:Contents User's Guide]՝ վիքի ծրագրային ապահովման օգտագործման մասին տեղեկությունների համար։ * [//www.mediawiki.org/wiki/ManualԿասկածները մի կողմ դնելով նա առաջնորդում էր իր փոքրիկ ջոկատը առաջ ու առաջ:Configuration_settings Configuration settings list]* [//www.mediawiki.org/wiki/ManualԱնտառն ու լիճը մնացին ետևում:FAQ MediaWiki FAQ]* [httpsԿարմիր մայրամուտով ողողված հորիզոնում կամաց կամաց սկսեցին երևալ լեռների ուրվագծերը և դեպի գետը ձգվեցին նրանց լանջերը: Մթնում էր: Երեք մոխրագույն ստվերները անհետացան քարերի ետևում://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/mediawiki-announce MediaWiki release mailing list] </div><!-- </div>-->
