Changes
Քորալայն
,Հետո Քորալայնը տեսավ «ինչ֊որ գովազդ», իսկ այնուհետև՝ էլ ոչ մի երազ չտեսավ։
==II==
Հաջորդ օրը անձրևը դադարեց, բայց փողոցում սպիտակ խիտ մառախուղ էր։ ― Գնում եմ զբոսնելու, ― ասաց Քորալայնը։
― Միայն հեռու չգնաս, ― պատասխանեց մայրիկը։ ― Տաք հագնվիր։
Քորալայնը հագավ երկնագույն վերարկուն, կարմիր շարֆը, դեղին ռետինե կոշիկները և դուրս եկավ փողոց։
Միսս Սփինքը զբոսնում էր շների հետ։
― Բարև Քարոլայն, ― ասաց միսս Սփինքը, այսօր անտանելի եղանակ է։
― Այո, ― համաձայնեց Քորալայնը։
― Մի ժամանակ ես փայլում էի Պորցիայի դերում, ― ասաց միսս Սփինքը, ― և, ինչքան էլ միսս Ֆորսիբլը պատմի իր Օֆելիայի մասին, հանդիսատեսը գալիս էր նայելու հատկապես Պորցիային։ Այն ժամանակ մենք շատ հայտնի էինք։
Միսս Սփինքի հագին այնքան բլուզ ու սվիտեր կար, որ նա թվում էր սովորականից ավելի կլորիկ ու կարճահասակ։ Նա նման էր հարած սերուցքի մի ահռելի սարի։ Հաստ ապակիներով ակնոցների ետևում նրա աչքերը թվում էին ահռելի։
― Նրանք ինձ միշտ ծաղիկներ էին ուղարկում հարդարասենյակ։ Միշտ, ― շարունակեց հիշողությունները միսս Սփինքը։
― Ովքե՞ր, ― հարցրեց Քորալայնը։
Միսս Սփինքը զգուշությամբ շուրջը նայեց, կարծես վախենալով, որ ինչ֊որ մեկը իրենց ականջ է դնում։
― Տղամարդիկ, ― շշնջաց նա և, քաշելով շների թոկերը մանրիկ քայլերով շտապեց տան կողմը։
Քորալայնը շարունակեց իր զբոսանքը։
Նա համարյա շրջանցել էր տունը, երբ տեսավ իր բնակարանի դռան մեջ կանգնած միսս Ֆորսիբլին։
― Միսս Սփինքին չե՞ս տեսել, Քարոլայն։
Քորալայնը պատասխանեց, որ տեսել է նրան շների հետ զբոսնելիս։
― Հուսամ, որ նա չի կորչի մառախուղի մեջ, թե չէ, կտեսնես, նորից կսկսվի նրա հերպեսը, ― ասաց միսս Ֆորսիբլը։ ― Միայն հետախույզը կարող է գտնել ճանապարհը այս մառախուղում։
― Ես հետախույզ եմ, ― ասաց Քորալայնը։
― Դրանում ոչ մի կասկած, սիրելիս, ― նկատեց միսս Ֆորսիբլը։ ― Բայց միևնույն է, աշխատիր այսօր չկորչել։
Քորալայնը գնաց մառախլապատ այգում թափառելու։ Նա աշխատում էր տեսադաշտից չկորցնել տունը։ Տաս րոպե հետո իր համար անսպասելի նա հայտնվեց այն նույն տեղում, որտեղից սկսել էր զբոսանքը։
Նրա մազերը թրջվել ու կախվել էին, դեմքը խոնավացել էր։
― Քարոլայն, ― կանչեց նրան վերևի հարկի խելագար ծերունին։
― Բարև ձեզ, ― պատասխանեց Քորալայնը։
Քորալայնը դժվարությամբ նշմարեց նրա ուրվագիծը մառախուղի մեջ։ Նա զգուշորեն իջնում էր դեպի Քորալայնի բնակարանը տանող աստիճաններով։ Քորալայնը սպասում էր ներքևում։
― Մկնիկներին դուր չի գալիս մառախուղը, ― հայտնեց նա։ ― Նրանց բեղիկները կախվում են։
― Ինձ էլ դուր չի գալիս, ― ասաց Քորալայնը։
Վերջապես ծերունին հաղթահարեց աստիճանները և այնքան մոտեցավ Քորալայնին, որ նրա բեղերի ծայրերը դիպան Քորալայնի ականջին։
― Մկնիկները խնդրել են քեզ մի բան հաղորդել, ― շշնջաց նա։
Քորալայնը չգիտեր ինչ ասել։
― Ահա նրանց բառերը․ «Չանցնես դռան միջով»։ ― Նա մի քիչ լռեց։ ― Դու հասկանո՞ւմ ես, թե դա ինչ կարող է նշանակել։
― Ոչ, ― պատասխանեց Քորալայնը։
Ծերունին թոթվեց ուսերը․
― Նրանք այնքան զվարճալի են, այդ մկնիկները։ Ամեն ինչ սխալ են հասկանում։ Նույնիսկ քո անունն են շփոթել, ― նրանք քեզ անվանեցին Քորալայն, այլ ոչ թե Քարոլայն, ամենևին ոչ Քարոլայն։
Նա վերցրեց աստիճանների տակ դրված կաթի շիշը և գնաց իր մոտ վերև։
Քորալայնը տուն վերադարձավ։ Մայրիկը աշխատում էր իր աշխատասենյակում։ Այնտեղ բուրում էր ծաղիկներով։
― Ի՞նչով կարելի է զբաղվել, ― հարցրեց Քորալայնը։
― Ե՞րբ են սկսվում դասերը, ― հետաքրքրվեց մայրիկը։
― Մյուս շաբաթ, ― պատասխանեց Քորալայնը։
― Հըմ֊մ֊մ֊մ, ― մտազբաղ ասաց մայրիկը։ ― Պետք է քեզ համար դպրոցական զգեստ գնել։ Հիշեցրու ինձ, թանկագինս, թե չէ կարող եմ մոռանալ։ ― Եվ նորից սկսեց աշխատել։
― Ինչո՞վ կարելի է զբաղվել, ― կրկնեց Քորալայնը։
― Նկարիր,― մայրիկը մեկնեց նրան մի թերթիկ ու գրիչ։
Քորալայնը փորձեց նկարել մառախուղը, բայց թուղթը այդպես էլ սպիտակ մնաց, միայն անկյունում հայտնվեցին հազիվ տեսանելի ծուռումուռ գծեր։
Քորալայնը հըմ արեց և տվեց թերթիկը մայրիկին։
― Շատ օրիգինալ է, ― ասաց մայրիկը։
Քորալայնը կամացուկ մտավ հյուրասենյակ և փորձեց բացել անկյունի հին դուռը։ Նա նորից փակ էր։ «Երևի մայրիկն է կողպել», ― ենթադրեց նա և ուղղվեց դեպի հայրիկի աշխատասենյակ։
Հայրիկը մեջքով նստած դեպի դուռը աշխատում էր։
― Ժամանակ չունեմ, ― ասաց հայրիկը, երբ Քորալայնը ներս մտավ։
― Ես ձանձրանում եմ, ― ասաց Քորալայնը։
― Իսկ դու փորձիր սովորել ստեպ պարել, ― առանց գլուխը շրջելու ասաց նա։
Քորալայնը ճոճեց գլուխը։
― Ինչո՞ւ ինձ հետ չես խաղում, ― հարցրեց նա։
― Որովհետև զբաղված եմ։ ― Նորից առանց գլուխը շրջելու նա ավելացրեց․ ― Այցելիր միսս Սփինքին ու Ֆորսիբլին։
Քորալայնը հագավ վերարկուն, գլխին քաշեց կապյուշոնը և նորից փողոց դուրս եկավ։ Նա իջավ աստիճաններով և սեղմեց միսս Սփինքի ու միսս Ֆորսիբլի բնակարանի դռան զանգը։ Դռան ետևից լսեց նախասենյակ դուրս թռած շների կատաղի հաչոցը։ Որոշ ժամանակ անց միսս Սփինքը բացեց դուռը։
Ախ, այդ դո՞ւ ես, Քարոլայն, ― ասաց նա։ ― Անգուս, Հեմիշ, Բրյուս, հանգստացեք, տղաներ։ Սա Քարոլայնն է։ Ներս արի, թանկագինս։ Թեյ ուզո՞ւմ ես։
Բնակարանից շների և կահույքի լաքի հոտ էր գալիս։
Այո, ուզում եմ, ― պատասխանեց Քորալայնը։
Միսս Սփինքը ուղեկցեց նրան մի փոքրիկ փոշոտ սենյակ, որը նրանց բնակարանում ծառայում էր որպես հյուրասենյակ։ Պատերին շրջանակների մեջ կախված էին գեղեցիկ կանանց սև֊սպիտակ լուսանկարներ և թատերական աֆիշներ։ Միսս Ֆորսիբլը բազկաթոռին նստած ինչ֊որ բան էր գործում։
Թեյը բերեցին ափսեի մեջ դրված փոքրիկ, վարդագույն ճենապակե բաժակով։ Թեյի հետ տվեցին թխվացքաբլիթներ։
Միսս Ֆորսիբլը մի կողմ դրեց ձեռագործը և հոգոց հանեց․
― Գիտե՞ս, Էյփրիլ, դու պետք է վաղուց հասկանայիր, որ կյանքը ծերության ժամանակ դեռ ավարտված չէ։
― Միրիամ, թանկագինս, ոչ դու, ոչ ես ՝ էլ չենք լինի երիտասարդ։
― Մադամ Արկատի, ― առարկեց միսս Ֆորսիբլը, ― Ռոմեոյի դայակը, Լեդի Բրակնելլ․․․ տիպաժային դերեր․․․ Մենք դեռ շատ բան կարող ենք անել բեմում։
― Այ դրանում, քեզ հետ համամիտ եմ, ― պատասխանեց միսս Սփինքը։
Քորալայնին թվաց, որ նրանք մոռացել են իր մասին։ Նրանց վեճը անվերջ ու անմիմաստ էր, քանի որ ամեն մեկն ուներ իր հիմնավորումները։ Այդ հիմնավորումների հետ ոչ կարելի էր համաձայնել, ոչ էլ մերժել, հիմնավորումներ, որոնք միշտ կլինեն, քանի դեռ նրանք այդ ցանկանում են։
Քորալայնը խմեց թեյը։
― Ուզո՞ւմ ես բաժակդ նայեմ, ― հարցրեց միսս Սփինքը Քորալայնին։
― Ի՞նչ, ― չհասկացավ Քորալայնը։
― Թեյի թերթիկներով գուշակեմ։ Նրանց նայելով ես կարող եմ ապագան կանխատեսել։
Քորալայնը տվեց բաժակը միսս Սփինքին։ Միսս Սփինքը, սեղմելով շրթունքները և կկոցելով աչքերը սկսեց նայել բաժակի միջի սև կետերին։
― Գիտես Քարոլայն, ― ասաց նա որոշ ժամանակ անց, ― քեզ սարսափելի վտանգ է սպառնում։
Հըմ, ― ասաց միսս Ֆորսիբլը և նորից գործը մի կողմ դրեց։
― Հերիք է, Էյփրիլ, հիմար բաներ ես ասում։ Մի վախեցնի աղջկան։ Երևի աչքերդ քեզ խաբում են։
― Տուր ինձ բաժակդ, բալիկ։
― Քորալայնը տվեց բաժակը միսս Ֆորսիբլին։ Նա հանգիստ նայեց բաժակի մեջ, հետո թափ տվեց գլուխը ու նորից ուշադիր նայեց։
― Այո, թանկագինս, դու ճիշտ ես, Էյփրիլ, նրան իսկապես վտանգ է սպառնում։
― Տեսնո՞ւմ ես, Միրիամ, ― գոհունակությամբ ասաց միսս Սփինքը։ ― Աչքերս ինձ չեն խաբել։ Ես նախկինի պես լավ եմ տեսնում։
― Ի՞նչ վտանգի մասին եք ասում, ― հարցրեց Քորալայնը։
Միսս Սփինքն ու միսս Ֆորսիբլը անօգնական նայեցին աղջկան։
― Ես չգիտեմ, ― ասաց միսս Սփինքը։ ― Թերթիկները այդ չեն ասում։ Նրանք կանխագուշակում են ապագան ընդհանուր առմամբ, առանց մանրամասների։
― Այժմ ես ի՞նչ անեմ, ― հարցրեց Քորալայնը, մի փոքր անհանգստացած այդպիսի կանխատեսումով։
― Գուցե չարժե՞ կանաչ շոր հագնել հանդերձարանում, ― ենթադրեց միսս Սփինքը։
― Կամ պետք չէ խոսել շոտլանդական թատրոնի մասին, ― ավելացրեց միսս Ֆորսիբլը։
Քորալայնը չէր հասկանում, թե ինչու են մեծահասակները այդքան անիմաստ բաներ ասում։ Ինչի՞ տեղ են նրանք դնում իրեն։
― Շատ զգույշ եղիր, ― ասաց միսս Սփինքը։
Նա վեր կացավ բազկաթոռից և մոտեցավ բուխարիկին։ Բուխարիկի դարակի վրա դրված էր ոչ մեծ ապակյա տուփ։ Միսս Սփինքը բացեց այն և այնտեղից տարբեր առարկաներ հանեց․ փոքրիկ ճենապակե բադիկ, մատնոց, անսովոր պղնձե դրամ, մազերի երկու ամրակ և մի անցքով քար։
― Ինչի՞ համար է այս քարը, ― հարցրեց Քորալայնը։
Նա մոտեցավ պատուհանին և նայեց անցքի միջով։
― Գուցե այս քարը քեզ օգնի, ― ասաց միսս Սփինքը։ ― Երբ ինչ֊որ վատ բան է պատահում, այսպիսի քարերը երբեմն օգնում են։
― Քորալայնը հագավ վերարկուն, հրաժեշտ տվեց միսս Սփինքին, միսս Ֆորսիբլին ու շներին և դուրս եկավ փողոց։
Մառախուղն այնքան թանձր էր, որ նույնիսկ տունը չէր երևում։ Նա զգուշորեն մոտեցավ դեպի իրենց տունը տանող աստիճաններին, կանգնեց ու շուրջը նայեց։
Մառախլապատ աշխարհը թվում էր թափանցիկ։ «Վտա՞նգ», ― մտածեց Քորալայնը։ Այդ բառը հուզում էր նրան։ Բայց սարսափելի չէր։ Բոլորովին սարսափելի չէր։
Քորալայնը բարձրացավ վերև, բռի մեջ պինդ սեղմելով քարը։