Changes
/* VI */
Նրա բերանից ցցվել էր մի կտոր բզեզ, սևկոճակ աչքերը ոչինչ չէին արտահայտում։ Նա հրեց աղջկան հայելու ետևի նեղ խուցը ու փակեց դուռը։ Քորալայնը մնաց մթության մեջ։
==VII==
Նա ուզում էր լաց լինել, հետո միտքը փոխեց։ Միայն խորը շունչ քաշեց, և, առաջ պարզելով ձեռքերը սկսեց ուսումնասիրել տարածությունը, ուր փակված էր։ Այդ խուցը պահոցասենայկի չափ էր․ բավականին ընդարձակ էր կանգնելու կամ նստելու համար ու շատ փոքր էր, որպեսզի հնարավոր լիներ պառկել։ Պատերից մեկը ապակյա էր։ Այն շատ սառն էր։
Նա նորից ու նորից շոշափում էր այն ամենը ինչին հասնում էին ձեռքերը, բայց ոչ բռնակ, ոչ անջատիչ, ոչ էլ գաղտնի կողպեք չգտավ։
Նրա ափի վրայով վազեց մի սարդ, և նա բարձր ճչաց։ Մթության մեջ Քորալայնը մենակ էր, բոլորովին մենակ, եթե իհարկե հաշվի չառնենք սարդին։
Հանկարծ նրա ձեռքը դիպավ մի ինչ֊որ փափուկ ու սառը, այտի նմանվող բանի։ «Սս֊ս֊ս֊ս, ձայն մի հանիր, թե չէ չար վհուկը կլսի մեզ»։
Ինչ֊որ մեկի ձեռքը դիպավ նրա դեմքին։ Սառը մատները շոյում էին նրան։ Այդ հպումները նման էին թիթեռնիկի թևերի շարժումների։ Հանկարծ մի ուրիշ մտազբաղ ու ցածր ձայն ասաց․ «Անհավանական է․․․ Դու կենդանի՞ ես»։ Քարոլայնը որոշեց, որ այդ ամենը իրեն թվում է։
― Այո, ― ասաց Քարոլայնը։
― Խեղճ երեխա, ― ասաց առաջին ձայնը։
― Ո՞վ եք դուք, ― հարցրեց Քորալայնը։
― Անուններ, անուններ, անուններ, ― մոլորված ու անհույս ասած մյուս ձայնը։ Երբ շունչը դադարում է ու կանգնում է սիրտը, առաջին հերթին անհետանում են անունները։ Մեր հիշողությունը ապրում է անուններից երկար։ Մինչև հիմա էլ հիշում եմ, թե ինչպես մի օր դայակս բակ բերեց խաղալիքներ, ինչպիսի արևային առավոտ էր, ինչպես էր թեթև քամին ճոճում ծաղկաթմբի կակաչները։ Բայց ես մոռացել եմ անունս, մոռացել եմ կակաչների անունները։
― Ինչքան գիտեմ կակաչները անուններ չեն ունենում, ― ասաց Քորալայնը։ ― Չէ որ դրանք միայն ծաղիկներ են։
― Միգուցե, ― տխուր ասաց ձայնը։ ― Ինձ միշտ թվում էր, որ նրանք անուններ ունեն։ Նրանք կարմիր, դեղին, կարմրա֊նարնջագույն էին ու նման էին ձմռան երեկոյան բուխարիկի մեջ վառվող ածուխների։ Ես նրանց լավ եմ հիշում։
Ձայնը այնքան տխուր էր, որ Քորալայնը ձեռքը մեկնեց ձայնի կողմը ու ամուր սեղմեց ինչ֊որ մեկի սառը մատները։
Աղջկա աչքերը սկսեցին սովորել մթությանը։ Հիմա Քորալայնը տեսնում էր, կամ նրան թվում էր, թե տեսնում է ցերեկային լույսի տակ լուսնին նմանվող երեք թափանցիկ ու գունատ ստվերներ։ Դրանք մոտավորապես իր հասակի երեխաների ստվերներ էին։
― Շնորհակալություն, ― ասաց ձայնը։
― Դու տղա՞ ես, թե աղջիկ, ― հարցրեց Քորալայնը։
Ձայնը լռում էր, հետո կասկածանքով ասաց․
― Երբ փոքր էի շրջազգեստներ էի հագնում, իսկ մազերս գանգուր էին ու երկար։ Բայց երբ հարցրիր, ինձ թվում հիշեցի, որ մի օր շրջազգեստները փոխարինեցին բրիջերով ու կտրեցին մազերս։
― Մենք էլ ոչինչ չենք հիշում, ― ասաց առաջին ձայնը։
― Երևի ես տղա էի, ― շարունակեց այն ստվերը, որի ձեռքը բռնել էր Քորալայնը։ ― Վստահ եմ, որ տղա էի։
― Ի՞նչ պատահեց ձեզ հետ, ― հարցրեց Քորալայնը։ ― Ինչպե՞ս այստեղ հայտնվեցիք։
― Նա թողեց մեզ այստեղ, ― պատասխանեց ձայներից մեկը։ ― Նա խլեց մեզանից մեր սրտերն ու հոգիները, մեր կյանքը։ Փակեց մեզ այս սենյակում ու մոռացավ մեր մասին։
― Ի՜նչ մեղք եք, ― ասաց Քորալայնը, ― վաղո՞ւց եք այստեղ։
― Շա՜տ, շատ վաղուց, ― ասաց ձայնը։
― Այնքան վաղուց, որ հնարավոր չէ որոշել, ― ավելացրեց մյուս ձայնը։
Ես մտա այն սենյակը որտեղ սեղանն էր, ― ասաց այն ձայնը որը իրեն տղա էր համարում, ― և հայտնվեցի հյուրասենյակում։ Նա ինձ սպասում էր այնտեղ։ Հետո ասաց, որ իմ մյուս մայրիկն է, իսկ հարազատ մայրիկիս ես էլ երբեք չտեսա։
― Փախի՛ր այստեղից, ― ասաց այն ձայնը, որին Քորալայնը աղջիկ էր համարում։ ― Փախիր, քանի դեռ շնչել ես կարողանում, երակներումդ արյուն է հոսում ու սիրտդ դեռ կենդանի է։ Փախիր, քանի դեռ ողջամիտ ես ու հոգի ունես։
― Ես չեմ գնա այստեղից, ― ասաց Քորլայնը։ Նա առևանգել է իմ ծնողներին։ Ես եկել եմ նրանց փրկելու։
― Բայց նա այնքան կպահի քեզ այստեղ, մինչև օրերը փոշիանան, տերևները թափվեն ու տարիները անցնեն ժամանակի արագությամբ։
― Ոչ, ― ասաց Քորալայնը։ ― Չի ստացվի։
Հայելու ետևի խցիկում լռություն տիրեց։
― Եթե տեղի ունենա անհնարինը, ― մթության միջից ասաց ձայնը, ― և քեզ հաջողվի փրկել հայրիկիդ ու մայրիկիդ, դու կարող ես նրանից ետ վերցնել նաև մեր հոգիները։
― Նա հոգինե՞րն էլ է առևանգել։ ― Քորալայնը ցնցված էր։
― Այո։ Եվ պահել է։
― Հենց այդ պատճառով էլ նույնիսկ մահից հետո մենք չկարողացանք այստեղի դուրս գալ։ Նա պահում է մեզ այստեղ։ Մենք նրա սնունդն էինք, մինչև օձի կաշվի կամ սարդի կմախքի նման՝ ոչինչ դարձանք։ Գտիր մեր հոգիները, աղջիկ։
― Իսկ ի՞նչ կլինի ձեզ հետ, եթե գտնեմ ձեր հոգիները, և ի՞նչ կանի նա ինձ հետ, ― հարցրեց Քորալայնը։
Ձայները լռում էին։ Նրանց ուրվագծերը թույլ թարթում էին, նրանք նմանվում էին այն այն պատկերին, որը տեսնում ենք ուժեղ արևին նայելուց հետո։
― Դա այնքան էլ ցավոտ չէ, ― շշնջաց ձայներից մեկը։
― Նա կվերցնի այն ամենը ինչ թանկ է քեզ համար, ուրախությունդ ու կյանքդ, միայնակ կթողնի խիտ մառախուղի մեջ։ Մի օր դու կարթնանաս ու կզգաս, որ քո սիրտն ու հոգին այլևս քոնը չեն։ Կմնա միայն դատարկ պատյանդ, թեթև մի ամպիկ, լուսաբացից առաջ տեսած երազ, անորոշ մի հուշ։
― Դու կդառնաս ոչինչ, ― շշնջաց երրորդ ձայնը, ― ոչինչ, ոչինչ, ոչինչ․․․
― Դու պետք է փախչես, ― համարյա անլսելի կրկնեց առաջին ձայնը։
― Չեմ կարծում, ― պատասխանեց Քորալայնը։ Մի անգամ ես արդեն փախել եմ, բայց նորից վերադարձել եմ։ Նա առևանգել է ծնողներիս։ Դուք գիտե՞ք, ինչպես դուրս գալ այստեղից։
Եթե իմանայինք, իհարկե կասեինք։
― Նա ինձ այստեղ հավերժ չի պահի, ― ասաց Քորալայնը։ ― Կախարդը ինձ այս ծուղակն է գցել, ինձ հետ խաղալու համար։ «Նա սիրում է, երբ նրան մարտահրավեր են նետում», ― կարծես այսպես ասաց կատուն։ Այստեղ մթության մեջ նստելով, ես ոչ մի մարտահրավեր չեմ կարող նետել նրան։
Քորալայնը շուռումուռ էր գալիս, աշխատելով հնարավորինս հարմար տեղավորվել հայելու ետևի փոքրիկ խցում։ Սովից նրա փորը կծկվում էր։ Քորալայնը կերավ վերջին խնձորը, փոքրիկ կտորներ կծելով, աշխատելով երկարաձգել հաճույքը։ Խնձորը կերավ, բայց սոված մնաց։
Հանկարծ նրա գլխում մի միտք ծագեց ու նա շշնջաց․
Երբ ինձ բաց թողնելու համար նա բացի դուռը, դուք կարո՞ղ եք իմ ետևից դուրս գալ։
― Հաճույքով դուրս կգայինք, ― հազիվ լսելի ասացին ձայները։ ― Բայց մեր սրտերը նրա մոտ են և մենք պատկանում ենք մթությանն ու դատարկությանը։ Ցերեկային լույսը կայրի մեզ։
Քորալայնը տնքաց։
Նա փակեց աչքերը և մթությունը ավելի խտացավ։ Գլխի տակ դնելով ծալված սվիտերը նա փորձեց քնել։ Քնի մեջ նա զգաց, որ ինչ֊որ մեկը համբուրեց նրան ու շշնջաց․ «նայիր քարի անցքի մեջ»։
