Changes
/* Գլուխ վեցերորդ. Թագավորը Ոսկեզօծ դահլիճում */
Եվ նա դանդաղ իջավ իր ոսկեզօծ գահին:
— Արդարացի են քո խոսքերը, տե՛ր իմ,— ասաց աստիճաններին նստած գունատ մարդը: — Դեռ հինգ օր էլ չի անցել, ինչ արևելյան սահմաններից ստացել ենք քո որդի Թեոդրեդի՝ Ռոհանի երկրորդ զորավարի մահվան ցավալի լուրը: Իսկ Էոմերին վստահել չի կարելի. տվեք բավական է նրան ինքնուրույն գործելու հնարավորություն տաս՝ և Ոսկզօծ Ապարանքն անմիջապես քո արքունիքը կմնա առանց պաշտպանության: Բացի այդ, Իսկ Գոնդորից քիչ առաջ լուր է եկել, որ Սև Տիրակալը պատրաստվում է պատերազմի: Ահա թե ինչպիսի ծանր Ծանր ժամանակ է ընտրել այս անտուն թափառաշրջիկը այցելության համար: Եվ իսկապես, ինչու՞ պետք է ողջունենք քեզ, Գե՛նդալֆ Չարաբաստիկ Փոթորկաբեր Ագռավ: Լաթսպե՛լ է պետք է քեզ անվանելկոչել, Չարագո՛ւյժՉարագույժ, և իսկ սուրհանդակին էլ, ինչպես գիտես, ընդունում են իր բերած լուրերին լուրին համապատասխան: — Նա մռայլ քմծիծաղ տվեց և, բարձրացնելով ծանր կոպերը, չարությամբ նայեց հյուրերին:
— Դա այդպես էԴու այստեղ իմաստուն ես համարվում,— արձագանքեց Օձալեզուն: — Բայց կան նաև երրորդներըբարեկամ Օձալեզու և, որ գալիս ենանտարակույս, փորփրումթագավորի կարծիքով, քիթները խոթում ուրիշների գործերի մեջ: Այդպիսի բարեկամները ոչնչով չեն տարբերվում գիշակերներիցհուսալի թիկունք ես ծառայում իրեն,— հանգիստ պատասխանեց Գենդալֆը, որոնք լեշերով են սնվում— բայց ամեն ինչ երկու երես ունի: Արդյոք մենք քեզանից օգնություն տեսե՞լ ենք երբևէՊարտադիր չէ, Չարաբաստի՛կ Ագռավոր վատ լուր բերողն այդ լուրի հեղինակը լինի: Եվ ի՞նչ օգնություն ես բերել դու հիմա: Հիշում եմ անցյալ անգամ ինքդ օգնության կարիք ունեիր, և թագավորը քեզ թույլ տվեց նժույգ ընտրելպատահում է նաև, որ ինչքան հնարավոր վատ լուրերի հետ միասին գալիս է արագ հեռանաս այստեղիցնաև օգնությունը: Եվ ի զարմանք բոլորիԱռհասարակ, դու համարձակվեցիր ընտրել Լուսաչի՛ն: Դրանով դու թագավորին մեծ ցավ պատճառեցիրոմանք անձամբ են չարություն տարածում, բայցիսկ իրական բարեկամները խաղաղ ու բարգավաճ օրերին դեգերում են հեռավոր հողերում, երկար մտածելովիսկ, շատերը որոշեցիներբ մոտենում է վտանգը, որ պատրաստ հայտնվում են վճարել ցանկացած գին, միայն թե որքան հնարավոր է արագ ազատվեն քեզանից: Եվ ահա դու նորից այստեղ ես, և հիմա կսկսվի հին երգը. դու նորից կսկսես օգնություն մուրալ, իսկ քեզանից օգնություն մենք այդպես էլ չենք ստանա: Ինչ-որ չեմ տեսնում այստեղ քո զորքինօգնության ձեռք մեկնեն: Ու՞ր են հեծյալները, նիզակները, զրահները: Ահա թե ինչն եմ ես անվանում օգնություն: Այդպիսի օգնությունից մենք չէինք հրաժարվի: Իսկ դու երեք մոխրագույն ցնցոտիավոր ես բերել քո հետևից և վե՛րջ: Թեպետ դու ավելի շատ ես մուրացիկի նման քան նրանք...
— Տեսնում եմ անքաղաքավարի են սկսել դիմավորել քո տանը օտարականներին օ՛ Թեոդեն, Թե՛նգելի որդիՊատահում է,— գոչեց Գենդալֆըարձագանքեց Օձալեզուն: — Մի՞թե քիչ առաջ դռնապանը չներկայացրեց քեզ իմ բարեկամներին: Ռոհիրիմների տիրակալներն այնքան Բայց Երրորդ տարբերակ էլ հաճախ է լինում: Կան այնպիսինները, որ գալիս են, փորփրում, քիթները խոթում ուրիշների գործերի մեջ: Այդպիսի բարեկամները ոչնչով չեն պատիվ ունեցել ընդունելու այսպիսի պատվարժան հյուրերիտարբերվում գիշակերներից, որոնք լեշերով են սնվում: Ինչո՞վ ես դու մեզ այսքան ժամանակ օգնել, Փոթորկաբե՛ր Ագռավ: Եվ ի՞նչ օգնություն ես բերել հիմա: Հիշում եմ, անցյալ անգամ ինքդ օգնության կարիք ունեիր, և զենքներըթագավորը քեզ թույլ տվեց նժույգ ընտրել, որ նրանք թողեցին քո դռան շեմինինչքան հնարավոր է արագ հեռանաս այստեղից: Եվ ի զարմանք բոլորի, արժանի են բոլոր ժամանակների և բոլոր ժողովուրդների ամենաքաջարի և հզոր դյուցազուններինդու համարձակվեցիր ընտրել Լուսաչին: Իմ ընկերները մոխրագույն թիկնոցներ Դրանով դու թագավորին մեծ ցավ պատճառեցիր, բայց, երկար մտածելով, շատերը որոշեցին, որ պատրաստ են կրումվճարել ցանկացած գին, որովհետև դա միայն թե որքան հնարավոր է Լոթլորիենի էլֆերի գույնըարագ ազատվեն քեզանից: Եվ ահա դու նորից այստեղ ես, որոնք նվիրել են նրանց այդ հագուստներըև հիմա կսկսվի հին երգը. դու նորից կսկսես օգնություն մուրալ, իսկ քեզանից օգնություն մենք այդպես էլ չենք ստանա: Այդ թիկնոցները պաշտպանել Ու՞ր են նրանց բազմաթիվ վտանգներից և բերելհեծյալները, հասցրել քո տուննիզակները, զրահները: Ու՞ր է բերածդ զորքը: Ահա թե ինչն եմ ես անվանում օգնություն... Այդպիսի օգնությունից մենք չէինք հրաժարվի: Իսկ դու երեք մոխրագույն ցնցոտիավոր ես բերել: Թեպետ ինքդ ավելի շատ ես մուրացիկի նման քան նրանք...
— Փաստորեն Էոմերը չէր ստումՏեսնում եմ, և դուք իսկապես դաշինքի մեջ եք Ոսկե Անտառի Կախարդուհու հետանքաղաքավարի են սկսել դիմավորել քո տանը օտարականներին, Թեոդե՛ն, Թե՛նգելի որդի,— քմծիծաղեց Օձալեզունասաց Գենդալֆը: — Ահա՜ թե ինչՄի՞թե քիչ առաջ դռնապանը չներկայացրեց քեզ իմ բարեկամներին: Զարմանալու ոչինչ չկաՌոհիրիմների տիրակալներն այնքան էլ հաճախ չեն պատիվ ունեցել ընդունելու այսպիսի պատվարժան հյուրերի, Դուիմորդենում(իսկ զենքները, որ նրանք թողեցին քո դռան շեմին, արժանի են բոլոր ժամանակների և բոլոր ժամանակների ամենաքաջարի դյուցազուններին: Իմ ընկերները մոխրագույն թիկնոցներ են կրում, որովհետև այդպես են հագցրել նրանց Լորիենի ռոհաներեն անվանումը) միշտ էլ խաբեյության որոգայթներ էլֆերը: Այդ թիկնոցները պաշտպանել են հյուսելնրանց բազմաթիվ վտանգներից և բերել, հասցրել քո տուն:
— Ուրեմն, Էոմերը չէր ստում, և դուք իսկապես դաշինքի մեջ եք Ոսկի Անտառի կախարդուհու հետ,— քմծիծաղեց Օձալեզուն: — Ահա՜ թե ինչ: Զարմանալու ոչինչ չկա, Դուիմորդենում (Լորիենի ռոհաներեն անվանումը) միշտ էլ դավաճանության որոգայթներ են հյուսել: Գիմլին մի քայլ առաջ գնաց, բայց Գենդալֆի ձեռքը ձեռքն իջավ նրա ուսին, և նա կանգ առավ:
<poem>
Հազվադեպ է օտարը լինում:
Մահկանացուի աչքից հեռու, թաքնված,
Փայլում է այդ երկիրը երկիրն ինչպես ադամանդալմաստ:
Գալադրիել, Գալադրիել,
Վճիտ են քո երկրի ջրերը,
</poem>
Այդպես երգեց Գենդալֆը և հանկարծ, ասես ինչ-որ կախարդանքով , կերպարանափոխվեց: Նա դեն նետեց հին թիկնոցը, ուղղվեց, գավազանով խփեց հատակին և հստակ, սառը ձայնով գոչեց.
— Իմաստունը խուսափում է խոսել այն մասին, ինչը չգիտի, օ՛ Գրիմա, Գալմոդի որդի: Դու վերածվել ես անուղեղ որդի, օձի՛, որ ֆշշացնում է տեղի և անտեղի: Դե լռի՛ր և ու թաքցրո՛ւ փտած լեզուդ: Ես դրա նրա համար չեմ անցել կրակի և մահվան միջով, որ արդարանամ ինչ-որ ստոր, քծնող ծառայի առջև:
Մթության մեջ լսվեց Օձալեզվի ֆշշոցը.
Լույսի խուրձ բռնկվեց. բոլորին թվաց, թե կայծակը հարվածեց տանիքին: Հետո լռություն տիրեց: Օձալեզուն բերանքսիվայր ընկած էր հատակին:
— Իսկ այժմ լսի՛ր ինձ, Թեոդե՛ն, Թե՛նգելի որդի,— գոչեց Գենդալֆը,: — դու Դու օգնությո՞ւն էիր փնտրում: — Նա բարձրացրեց գավազանը և ցույց տվեց առաստաղի անցքը: Խավարը սկսեց ցրվել և ամպերի հետևից երևաց կապույտ երկինքը: — Արիացի՛ր, Ռոհիրիմների՛ տիրակալ, և դա կլինի ամենամեծ օգնությունը: Սև ստվերը Ստվերը դեռ ամենազոր չէ: Լսի՛ր , թոթափիր հուսահատությունդ, լսի՛ր իմ խոսքերը: Ավելի լավ օգնություն քեզ ոչ ոք չի առաջարկի: Ես պատրաստ ուզում եմ դառնալ քո խորհրդատուն, իսկ դու պատրա՞ստ ես լսել իմ խորհուրդները: Սակայն իմ խոսքերը բոլորի ականջների համար չեն: Դո՛ւրս արի տանդ շեմքից և շուրջդ նայիր: Չափազանց երկար ես նստել կիսախավարում, լսելով ու լսել կեղծ զրույցները, որոնցով ուզում էին շեղել քեզ ճիշտ ճանապարհից:
Թեոդենը դանդաղ ոտքի կանգնեց: Դահլիճը Դահլիճն աստիճանաբար լուսավորվում էր: Երիտասարդ կինը բռնեց ծերունու ձեռքը, և թագավորը օրիորդի նրա օգնությամբ թագավորը, անվստահ քայլերով իջավ իջնելով աստիճաններով ու , կաղալով քայլեց դեպի ելքը: Օձալեզուն անշարժ պառկած էր: Մոտենալով դռներին Գենդալֆը բարձր թակեց:
— Բացե՛ք,— բղավեց կանչեց նա: — Ռոհիրիմների տիրակա՛լն է գալիս:
Դռները ճռռալով բացվեցին և սառը քամին ներխուժեց դահլիճ:
