Ո՛վ սիրելի դամաներ, ինչ գործ էլ որ մարդ ձեռ զարնելու լինի, պարտավոր է սկսելուց առաջ դառնալ ու հիշել սքանչելի ու սուրբ անունը նրա, ով արարիչն եղավ ամենայն գոյության: Ուստի և ես, որին վիճակվեց առաջինն սկսել մեր զրույցները, ցանկանում եմ պատմել նրա հրաշագործություններից մեկը, որպեսզի այդ լսելուց հետո նրա վրա դրած մեր հույսը հաստատվի, ինչպես ամուր հողի վրա, և անունը նրա մենք փառաբանած լինենք այժմ և միշտ: Հայտնի է, որ ժամանակի մեջ գոյություն ունեցող ամենայն ինչ անցավոր է ու մահկանացու, ներքուստ ու արտաքուստ լեցուն վշտով, տրտմությամբ ու տառապանքով, և մենք, որ ապրում ենք ժամանակի հոլովման մեջ և նրա մի մասնիկն ենք կազմում, չէինք դիմանա դրանց և չէինք կարողանա խուսափել դրանցից, եթե Տերն իր հատուկ ողորմածությամբ մեզ տված չլիներ ուժ ու կանխատեսություն: Եվ չպիտի կարծել, թե այդ ողորմածությունը մեզ վրա իջնում և մեր մեև հարատևում է մեր արժանիքների համար, այլ՝ որ դա տրվում է նրա սեփական բարությամբ և շնորհիվ նրանց աղոթքների, ովքեր մի ժամանակ մեզ նման մահկանացու են եղել, սակայն իրենց կենդանության օրոք հետևած լինելով Նրա պատվիրաններին՝ այժմ Նրա հետ միասին հավիտենական են ու երանելի: Եվ հենց նրանց, որ փորձով գիտեն մեր թուլությունը, մենք դիմում ենք որպես միջնորդների՝ աղերս ուղղելով մեր կարիքների մասին, թերևս չհամարձակվելով մեր աղոթքները վերառաքել այնպիսի մի դատավորի, ինչպիսին է Նա ինքը: Եվ մենք նրա բարությունը ճանաչում ենք առավել ևս այն բանով, որ անկարող լինելով մահկանացուի աչքով թափանցելու աստվածային խորհուրդների մեջ, և մարդկանց ասածներից մոլորված, հաճախ նրա մեծության առաջ մեզ համար մի այնպիսի միջնորդ ենք գտնում, որը նրա կողմից դատապարտված է հավիտենապես. և սակայն չնայած դրան՝ Նա, որի համար չկա ոչ մի գաղտնիք, ավելի շուտ ուշադրություն դարձնելով աղոթողի անկեղծության, քան նրա տգիտության կամ նրա միջնորդի պախարակության վրա, այնպես է ունկնդրում աղոթողներին, որ կարծես նրանց կողմից աղերսողը փրկության է արժանացած: Այդ ամենը պարզ կդառնա այն նովելից, որ ես ցանկանում եմ ձեզ պատմել. ես ասում եմ «պարզ» - մարդկային հասկացության և ոչ թե աստվածային նախախնամությունն ըմբռնելու տեսակետից:
Պատմում ենՊատմում են, որ երբ հարուստ ու անվանի վաճառական Մուշյատո Ֆրանցեզին վաճառականությունը թողեց ու ասպետ դարձավ և պատրաստվում էր Տոսկանա ուղևորվել Կարլոս Անհողի՝ ֆրանսիացոց թագավորի եղբոր հետ, որին դրա համար կանչել ու հորդորել էր Բոնիֆացիոս պապը,- նա տեսավ, որ, ինչպես հաճախ է պատահում վաճառականներին, իր գործերը զանազան վայրերում խիստ խճճված վիճակի մեջ են, և որ դրանք կարգավորելը այնքան էլ դյուրին ու կարճատև բան չէ, ուստի որոշեց դրանց տնօրինությունը հանձնել մի քանի անձանց: Այս կերպ նա կարողացավ կարգի բերել իր բոլոր գործերը, և ուներ միայն մի տարակուսանք, թե որտեղից գտնի այնպիսի մի մարդ, որը կարող լինի իր բուրգոնդցի պարտապաններից հավաքել իրեն հասանելիք գումարը: Տարակուսանքի պատճառն այն էր, որ նա բուրգոնդցիներին ճանաչում էր որպես կռվասեր, անպիտան ու խոստմնազանց մարդկանց և չէր կարծում, թե կգտնվեր այնպիսի նենգամիտ մի մարդ, որին ինքը կարողանար վստահորեն հանել ընդդեմ նրանց նենգամտության: Շատ խորհեց նա այդ մասին մինչև որ վերջապես միտն ընկավ մի ոմն սըր Չեպարելլո, Պրատո քաղաքի բնակիչ, որը Փարիզում հաճախ էր գնում-գալիս իր մոտ: Այդ Չեպարելլոն կարճահասակ մարդ էր, միշտ մաքուր հագնված, և քանի որ ֆրանսիացիները չէին հասկանում, թե ինչ ասել է Չեպարելլո, ապա կարծում էին, որ դա նունն է, ինչ իրենց լեզվով chapel-ը, այսինքն՝ պսակը, ուստի նրան կոչում էին ոչ թե capello, այլ Ciappelletto, որովհետև ինչպես արդեն ասացինք, կարճահասակ էր: Եվ այսպես, ամենուրեք նրան ճանաչում էին որպես Չապելետո, և միայն քչերն էին նրան սըր Չեպարելլո անվանում: Այդ Չապելետոն այսպիսի կյանք էր վարում. զբաղմունքով նոտար էր, և նա իր համար մեծ անպատվություն կհամարեր, եթե որևէ վավերագիր կեղծված չլիներ (թեև վավերագրեր էլ շատ չուներ): Նա պատրաստ էր այդպիսի թղթեր կազմել առաջին իսկ պահանջով, և դրանք ձրիաբար սարքում էր ավելի մեծ սիրով, քան թե մեկ ուրիշը կաներ մեծ վարձատրությամբ: Մեծ բավականությամբ սուտ վկայություն էր տալիս, անկախ այն բանից՝ կանչվա՞ծ էր այդ գործով, թե ոչ: Այն ժամանակ Ֆրանսիայում մեծ հավատ էին ընծայում երդմանը,իսկ նրա համար սուտ երդում տալը ոչինչ բան էր, և նա խարդախությամբ շահում էր այն բոլոր գործերը, որոնց համար դիմում էին նրա վկայությանը և պահանջում խղճի մտոք ասել ճշմարտությունը: Նրա բավականությունն ու հոգսը բարեկամների, ազգականների և ամեն տեսակ մարդկանց միջև խռովություն, թշնամանք և տուրուդմփոցի առիթներ սերմանելն էր, և որքան շատ դժբախտություններ էին ծագում դրանից, այնքան մեծ էր լինում նրա հաճույքը: Եթե նրան հրավիրում էին մասնակցել մարդասպանության կամ մի ուրիշ վատ գործի, համաձայնում էր սիրով, երբեք չմերժելով հրավերը, և հաճախ, այն էլ մեծ բավականությամբ խեղում ու սպանում էր իր ձեռքով: Ամեն փուչ բանի համար նա զարհուրելի սրբապղծում էր Աստծուն ու սրբերին, քանզի նմանը չունեցող բարկացկոտ էր. եկեղեցի չէր գնում, անպարկեշտ խոսքերով ծաղրում էր նրա սուրբ ծեսերը իբրև անարժեք բաներ և ընդհակառակը՝ հաճույքով լինում էր գինետներում և հաճախում էր այլ անպարկեշտ վայրեր: Կանանց սիրում էր նույնքան, որքան շունը կսիրե դագանակը հակառակ՝ մոլության մեջ ավելի մեծ բավականություն էր գտնում, քան որևէ այլ անառակ: Կարող էր գողանալ ու կողոպտել նույն հանգիստ խղճով, որով բարեպաշտ մարդը ողորմություն պիտի տար: Հայտնի որկրամոլ էր ու հարբեցող, հաճախ ի վնաս ու խայտառակություն իր՝ հանրածանոթ խաբեբա էր և խարդախ զար գցող: Բայց ի՞նչ հարկ ավելին ասելու. ավելի գարշելի մարդ, քան նա թերևս չի ծնվել երբեք: Երկար ժամանակ մեսսեր Մուշյատոյի ազդոցությունն ու դիրքը պաշտպանում էին նրա խարդախ արարքները, և այդ պատճառով էլ այն մասնավոր մարդիկ, որոնց նա անարգում էր հաճախ, և դատարանները, որոնց շարունակում էր անարգել, ներում էին նրան: Երբ մեսսեր Մուշյատոն հիշեց սըր Չեպարելլոյին, որի կյանքին հիանալի ծանոթ էր, մտածեց, որ հենց դա է այն մարդը, որ կարող է բուրգոնդցիների հախից գալ: Ուստի նրան կանչել տալով իր մոտ՝ ասաց. «Քեզ արդեն հայտնի է, սըր Չապելետո, որ ես այստեղից մեկնուն եմ առմիշտ: Ի թիվս այլ գործերի՝ ես որոշ գործեր ունեմ բուրգոնդցիների՝ այդ խաբեբաների հետ և ես չգիտեմ քեզնից ավելի հարմար մի մարդ, որին հանձնարարել կարողանայի նրանցից գանձել ինձ հասանելիքը: Այժմ դու զբաղմունք չունես և եթե հանձն առնես այդ գործը, խոստանում եմ քո նկատմամբ ապահովել դատարանի բարեհաճ վերաբերմունքը և քեզ տալ գանձածդ գումարի մի զգալի մասը»: Սըր Չապելետոն, որ անգործ էր և այնքան էլ հարուստ չէր սույն աշխարհի բարիքներով, տեսնելով, որ հեռանում է այն մարդը, որը երկար ժամանակ իր նեցուկն ու ապավենն էր եղել, առանց հապաղելու, գրեթե անհրաժեշտությունից դրդված, համաձայնեց ու ասաց, թե ամենայն սիրով պատրաստ է գործի անցնելու: Եվ այսպիսով համաձայունթյան եկան: Ստանալով մեսսեր Մուշյատոյի հավատարմագրերը և թագավորի հանձնարարական նամակները՝ սըր Չապելետոն Մուշյատոյի մեկնումից հետո ուղևորվեց Բուրգոնդիա, որտեղ նրան գրեթե ոչ ոք չէր ճանաչում: Այստեղ հակառակ իր բնավորության՝ սկսեց պարտքերը գանձել հաշտ ու բարեկամաբար և կատարել այն գործը, որի համար եկել էր, ասես թե ի վերջո իրեն թույլ էր տվել գոնե մի անգամ շեղվել իր սովորությունից: Այս գործով զբաղվելու միջոցին, իջևանած լինելով ինչ-որ ֆլորենտացի երկու եղբայրների մոտ, որոնք վաշխառությամբ էին զբաղվում և նրան պատվում էին մեսսեր Մուշյատոյի սիրույն, նա հիվանդացավ: Եղբայրներն անմիջապես բժիշկ ու հիվանդապահներ կանչեցին և արեցին այն ամենը, ինչ անհրաժեշտ էր նրա հիվանդությունը դարմանելու համար: Բայց ոչ մի օգնություն այլևս իմաստ չուներ, որովհետև, ըստ բժիշկների ասածի, սըր Չապելետոն, որ արդեն ծեր էր և, բացի դրանից, ժամանակին անկարգ կյանք էր վարել, օր-օրի վրա ավելի էր վատանում, և հիվանդությունը մահաբեր էր: Դա շատ վշտացրերց եղբայրներին: Եվ մի անգամ նրանք այն սենյակի մոտ, ուր պառկած էր հիվանդ սըր Չապելետոն, այսպիսի խոսակցություն ունեցան. «Ինչպե՞ս վարվենք նրա հետ,-ասում էր նրանցից մեկը մյուսին,- նրա երեսից մեր բանը վատ է լինելու: Եթե նրան՝ այդ մերձիմահ հիվանդին, վերցնենք ու դուրս անենք տնից, դա մեծ խայտառակություն կլինի մեզ համարև կապացուցի մեր անմտությունը. բոլորը տեսել են ու գիտեն, թե նրան առաջ ինչպես էինք ընդունում ու պատվում, թե ինչպես հետո հոգածու խնամք և բժշկական օգնություն ցույց տվինք, և հանկարծ պիտի տեսնեն, որ մերձիմահ հիվանդին, երբ նա ի վիճակի էլ չէ մեզ որևէ վատ բան անելու, վերցնում ու վռնդում ենք մեր տնից: Բայց մյուս կողմից էլ, նա այնպիսի անզգամ մարդ է եղել, որ չի ցանկանա խոստովանել ու հաղորդվել, իսկ եթե նա մեռնի առանց խոստովանության՝ ոչ մի եկեղեցի չի ընդունի նրա մարմինը, որը շան լեշի պես պիտի նետեն որևէ աղբափոս: ԲԱյց եթե նույնիսկ խոստովանվի, նրա մեղքերն այնքան շատ են ու այնքան սոսկալի, որ դարձյալ նույնը կլինի, որովհետև չի ճարվի ոչ մի վարդապետ կամ քահանա, որ համաձայնի թողություն տալ նրան: Եվ թողություն չստանալով՝ նա վերջ ի վերջո աղբափոսի բաժին կդառնա: Իսկ եթե դա այդպես լինի, ապա այս քաղաքի բնակիչները, որոնք մեզ շարունակ նախատում են մեր զբաղմունքի համար, որը մեղք բան են համարում, և որոնք դեմ չեն լինի մեզ կողոպտելուն, հենց որ դա տեսնեն, դուրս կգան մեր դեմ՝ աղաղակելով. «Պետք չէ խնայել այդ շուն լոմբարդցիներին, եկեղեցին էլ չի ընդունում նրանց»: Եվ կհարձակվեն մեր տների վրա և, գուցե, ոչ միայն մեր ունեցվածքը կողոպտեն, այլև մեզ զրկեն կյանքից: Այսպես թե այնպես, եթե նա մեռնի, մեր բանը վատ կլինի»:Սրը Չապելետոն, որ երբ հարուստ ու անվանի վաճառական Մուշյատո Ֆրանցեզին վաճառականությունը թողեց ու ասպետ դարձավ և պատրաստվում էր Տոսկանա ուղևորվել Կարլոս Անհողի՝ ֆրանսիացոց թագավորի եղբոր հետորը, որին դրա համար կանչել ու հորդորել ինչպես ասացի, պառկած էր Բոնիֆացիոս պապըհարևան սենյակում,- նա տեսավայն սուր լսողությամբ, որսովորաբար ունենում են հիվանդները, ինչպես հաճախ է պատահում վաճառականներինլսեց բոլորը, ինչ որ նրանք ասում էին իր գործերը զանազան վայրերում խիստ խճճված վիճակի մեջ ենմասին: Նրանց կանչել տալով իր մոտ՝ նա ասաց. «Ես չեմ ուզում, որ դուք անհանգստանաք ինձ համար և վախենաք իմ պատճառով տուժելուց: Ես լսեցի բոլորը, ինչ որ դրանք կարգավորելը իմ մասին ասում էինք, և հաստատ համոզված եմ, որ այդ ամենը ձեր մտածածի պես կլիներ, եթե գործն ստանար այնպիսի ընթացք, ինչպիսին դուք եք ենթադրում: Բայց դա կստանաայլ ընթացք: Ես կյանքումս այնքան էլ դյուրին ու կարճատև բան չէշատ եմ անարգել Աստծուն, ուստի որոշեց դրանց տնօրինությունը հանձնել որ եթե մահիցս առաջ ընդամենը մի քանի անձանցժամ էլ նույնն անեմ, դրանից մեղքերս ո՛չ կավելանան, ո՛չ կպակասեն: Այս կերպ նա կարողացավ կարգի Ուստի բերել իր բոլոր գործերըտվեք ինձ մոտ ձեր ուզած սուրբ ու օրինակելի վանականին, և ուներ եթե միայն այդպիսին կա, և իմ անելիքն ինձ թողեք: Չեմ տարակուսում, որ ես այնպես կկարգավորեմ և՛ իմ, և՛ ձեր գործը, որ դուք գոհ կլինեք»: Թեև եղբայրները մեծ հույս չունեին նրա ասածի վրա, այնուամենայնիվ գնացին վանքերից մեկը և թախանձագին խնդրոցին իրենց տալ մի տարակուսանքորևէ սուրբ ու խելահաս վանական, թե որտեղից գտնի այնպիսի որը խոստովանեցնի իրենց տանը պառկած մի մարդհիվանդ լոմբարդցու: Նրանց հետ ուղարկեցին մի ծերունի վանականի, որը կարող լինի իր բուրգոնդցի պարտապաններից հավաքել սուրբ ու օրինակելի կյանք էր վարում, սուրբ գրքի հմուտ գիտակ էր և որի նկատմամբ քաղաքի բնակիչները մի առանձին հարգանք ունեին: Եղբայրներն էլ նրան առան ու բերին իրեն հասանելիք գումարըտունը: Տարակուսանքի պատճառն Մտնելով այն էրսենյակը, որ նա բուրգոնդցիներին ճանաչում ուր պառկած էր որպես կռվասերսըր Չապելետոն, անպիտան ու խոստմնազանց մարդկանց և չէր կարծումմոտենալով նրան՝ վանականն սկսեց բարեհոգաբար մխիթարել հիվանդին և ապա հարցրեց, թե կգտնվեր այնպիսի նենգամիտ մի մարդ, որին ինքը կարողանար վստահորեն հանել ընդդեմ նրանց նենգամտությանորքան ժամանակ է անցել նրա վերջին խոստովանությունից: Շատ խորհեց նա այդ մասին մինչև որ վերջապես միտն ընկավ մի ոմն սըր Չեպարելլո, Պրատո քաղաքի բնակիչՍըր Չապելետոն, որը Փարիզում հաճախ էր գնում-գալիս իր մոտ: Այդ Չեպարելլոն կարճահասակ մարդ էրերբեք չէր խոստովանվել, միշտ մաքուր հագնվածասաց. «Հա՛յր իմ, և քանի որ ֆրանսիացիները չէին հասկանումսովորությանս համաձայն խոստովանվում եմ շաբաթական առնվազն մեկ անգամ՝ չհաշված այն շաբաթները, թե ինչ ասել երբ խոստովանվում եմ ավելի հաճախ: Ճիշտ է Չեպարելլո, ապա կարծում էինհիվանդանալուցս ի վեր, որ իսկ դա նունն արդեն մի շաբաթ կլինի, չեմ խոստովանվել. այնպիսի մի վիշտ է, ինչ իրենց լեզվով chapelպատճառել ինձ այս հիվանդությունը»: -ը«Լավ ես արել, այսինքն՝ պսակըզավա՛կս, ուստի նրան կոչում էին ոչ թե capello- ասաց վանականը, այլ Ciappelletto- սրանից հետո էլ այդպես արա: Ինչպես տեսնում եմ, որովհետև ինչպես արդեն ասացինքքիչ բան պիտի լսեմ ու հարցնեմ, կարճահասակ էրքանի որ այդքան հաճախ ես հաղորդվում»: Եվ այսպես- «Այդ մի՛ արեք, ամենուրեք նրան ճանաչում էին որպես Չապելետոհա՛յր սուրբ, և միայն քչերն էին նրան -ասաց սըր Չեպարելլո անվանում: Այդ Չապելետոն այսպիսի կյանք էր վարում. զբաղմունքով նոտար էր, -որքան շատ և նա իր որքան հաճախ էլ խոստովանված լինոմ, միևնույն է, ամեն անհամ խոստովանվելիս ես ցանկացել եմ խոստովանվել իմ այն բոլոր մեղքերը, որ կարող էի հիշել ծննդյանս առաջին օրից սկսած մինչև խոստովանությանս պահը. ուստի, ամենապատվելի՛ հայր, խնդրում եմ բոլոր մեղքերիս համար մեծ անպատվություն կհամարերհարցնել այնպես մի առ մի, եթե որևէ վավերագիր կեղծված չլիներ (թեև վավերագրեր որ կարծես երբեք էլ շատ չուներ)հաղորդված չեմ եղել: Նա պատրաստ էր այդպիսի թղթեր կազմել առաջին իսկ պահանջովՄի՛ նայեք, և դրանք ձրիաբար սարքում էր ավելի մեծ սիրովխնդրում եմ, իմ հիվանդ լինելուն. ես գերադասում եմ նեղություն պատճառել մարմնիս, քան թե մեկ ուրիշը կաներ մեծ վարձատրությամբնրան հաճոյանալով անել այնպիսի մի բան, որ կարող է կործանել հոգիս, որը իր նվիրական արյամբ քավեց փրկիչն ամենազոր»: Մեծ բավականությամբ սուտ վկայություն էր տալիսԱյդ խոսքերը շատ դուր եկան հայր սրբին, անկախ այն բանից՝ կանչվա՞ծ էր որը դրանք համարեց նրա հոգու ջերմեռանդ բարեպաշտության ապացույց: Սրտանց խրախուսելով սըր Չապելետոյի այդ գործովսովորությունը, նա հարցրեց, թե ոչարդյոք երբևէ չի շնացել որևէ կնոջ հետ: Այն ժամանակ Ֆրանսիայում մեծ հավատ էին ընծայում երդմանըՍըր Չապելետոն,իսկ նրա համար սուտ երդում տալը ոչինչ բան էրխորունկ հառաչ արձակելով, և նա խարդախությամբ շահում էր այն բոլոր գործերըպատասխանեց. «Հա՛յր սուրբ, որոնց համար դիմում էին նրա վկայությանը և պահանջում խղճի մտոք ասել ինչ վերաբերում է դրան՝ դժվարանում եմ հայտնել ճշմարտությունը, քանզի վախենում եմ մեղանչած լինել սնափառությամբ»: Նրա բավականությունն - «Ասա՛, մի՛ վախենար, քանզի դեռ ոչ ոք չի մեղանչել՝ խոստովանության ժամանակ կամ այլ դեպքերում ճիշտ խոսելով»: Այնժամ ասաց սըր Չապելետոն. «Եթե հավաստում եք, որ մեղանչած չեմ լինի, ապա կհայտնեմ ձեզ. ես կույս եմ ու հոգսը բարեկամներիանարատ, ինչպես մորս արգանդից ելնելիս»: - «Օրհնյալ լինես, որդի՛ս,-ասաց վանականը,-լավ ես արել անշուշտ, ազգականների և ամեն տեսակ մարդկանց միջև խռովությունվարվելով այդպես, թշնամանք դարձել ես առավել արժանավոր, քանզի, եթե ցանկանայիր, կարող էիր հակառակն անել շատ ավելի ազատ, քան մենք և տուրուդմփոցի առիթներ սերմանելն էրբոլոր նրանք, ովքեր կապված են որևէ ուխտով»: Այնուհետև հարցրեց, թե արդյոք Աստծուն չի զայրացրել որկրամոլությամբ-«Այո՛, և որքան շատ դժբախտություններ էին ծագում դրանիցանգամ», այնքան մեծ էր լինում նրա հաճույքը: Եթե նրան հրավիրում էին մասնակցել մարդասպանության կամ մի ուրիշ վատ գործիպատասխանեց սըր Չապելետոն խորունկ հառաչ արձակելով, համաձայնում էր սիրովորովհետև, երբեք չմերժելով հրավերըինչպես ասաց նա, թեև տարվա ընթացքում պահել էր բոլոր այն ծոմերը, որ պահում են բարեպաշտ մարդիկ և հաճախ, այն էլ մեծ բավականությամբ խեղում ու սպանում էր ի լրումն դրա, առնվազն երեք անգամ իր ձեռքով: Ամեն փուչ բանի համար նա զարհուրելի սրբապղծում էր Աստծուն ծոմը սովորաբար լմնցրել է միայն հացով ու սրբերինջրով, քանզի նմանը չունեցող բարկացկոտ էր. եկեղեցի չէր գնումայնուամենայնիվ ջուրը խմել է այնպիսի բավականությամբ ու հաճույքով, անպարկեշտ խոսքերով ծաղրում էր նրա սուրբ ծեսերը իբրև անարժեք բաներ և ընդհակառակը՝ ինչպիսի հաճույքով լինում էր գինետներում և հաճախում էր այլ անպարկեշտ վայրեր: Կանանց սիրում էր նույնքանթունդ խմողները խմում են գինին, որքան շունը կսիրե դագանակը հակառակ՝ մոլության մեջ մանավանդ երբ հոգնել է սաղմոսներ քաղելուց կամ ուխտագնացության ճանապարհին, հաճախ էլ ախորժել է ուտել ա՛յն կանաչեղենից պատրաստված սալաթը, որ գեղջկուհիներն են ժողովում դաշտում. երբեմն ուտելիքը նրան ավելի մեծ բավականություն էր գտնումհամեղ է թվացել, քան որևէ այլ անառակիր կարծիքով պիտի թվար այն մարդուն, ով իր նման ծոմը պահում է բարեպաշտորեն: