Changes
/* Գլուխ XXII */
Դրանով էլ ավարտվեց երեկոն։ Տղաների վրեժը լուծված էր։ Արձակուրդներն սկսվեցին։
==Գլուխ XXIII==
Թոմը միացավ «պատանի ժուժկալների» միությանը՝ գայթակղված նրանց փայլուն զարդանշանով։ Խոստացավ չծխել, ծխախոտ չծամել և սրբապղծություն չանել, քանի դեռ անդամ է։ Իսկույն նոր հայտնագործություն կատարեց․ այն է՝ մի բան չանելու խոստումը աշխարհում ամենա ապահով միջոցն է, որ մարդ ուզի հենց այդ բանը անել։ Շուտով Թոմն զգաց, որ տանջվում է խմելու և հայհոյելու ցանկությունից։ Ցանկությունն այնքան ուժեղացավ, որ միայն կարմիր փողկապով երևալու հեռանկարն էր նրան ետ պահում ընկերությունից դուրս գալու մտքից։ Հուլիսի չորսը մոտենում էր, բայց շուտով նա հոգնեց այդ տոնին սպասելուց, հոգնեց իր նշանը օգտագործելու ժամկետից քառասունութ ժամ առաջ և հույսը դրեց ծեր դատավոր Ֆրեյզըրի վրա, խաղաղության պաշտպանի, որը հավանաբար իր մահվան մահճումն էր և հասարակական մեծ թաղում պետք է լիներ, քանի որ նա այդքան բարձր պաշտոնյա էր։ Ամբողջ երեք օր Թոմը խիստ հետաքրքրվում էր դատավորի վիճակով և ծարավ էր այդ նյութի շուրջը եղած որևէ նորության։ Երբեմն այնքան էր հուսադրվում, որ դուրս էր բերում իր բոլոր զարդանշանները և հայելու առաջ փորձում։ Բայց դատավորի վրա հույս դնելը շատ անհուսալի բան դուրս եկավ։ Ի վերջո հայտարարվեց, որ դրությունը փոխվում է, իսկ ավելի ուշ, որ առողջանում է։ Թոմը զզվեց ու միաժամանակ իրեն վիրավորված զգաց։ Նա անմիջապես հրաժարական տվեց։ Այդ գիշեր դատավորը մի նոր նոպա ունեցավ ու մահացավ։ Թոմը որոշեց, նման մարդկանց այլևս չհավատալ։ Թաղումը հրաշալի անցավ․ «պատանի ժուժկալները» այնպես տողանցեցին, որ կարծես ուզում էին նախանձից սպանել նախկին անդամին։
Բայց այնուամենայնիվ Թոմը նորից ազատ տղա էր։ Դա մի բան նշանակում էր։ Նա կարող էր խմել և հայհոյել, բայց ի զարմանս իրեն, տեսավ, որ արդեն չի ուզում։ Այն մտքից, որ կարող է, չքացավ ամեն մի ցանկություն ու հետաքրքրություն։
Այժմ Թոմը զարմանում էր՝ գլխի ընկնելով, որ այնքան ցանկալի արձակուրդը ճնշում է և ձանձրացնում։
Նա փորձեց օրագիր պահել, բայց հաջորդ երեք օրվա ընթացքում ոչ մի դեպք չպատահեց, և նա թողեց այդ մտադրությունը։
Ի վերջո քաղաք եկավ նեգրական մի նվագախումբ և մեծ տպավորություն գործեց։ Թոմն ու Ջո Հարպըրը նույնպես կազմակերպեցին նվագողների մի խումբ և երկու օր ուրախացան։
Նույնիսկ հուլիսի չորսի տոնը մի տեսակ ձախողում էր, որովհետև սաստիկ անձրև եկավ, և, հետևաբար, տոնակատարություն տեղի չունեցավ։ Եվ աշխարհի ամենամեծ մարդը (ինչպես կարծում էր Թոմը), միստր Բենտոնը, Միացյալ Նահանգների մի իսկական սենատոր, իսկական հիասթափություն պատճառեց, որովհետև քսանհինգ ոտնաչափից ավելի բարձր հասակ չուներ, ոչ էլ այդ չափին էր մոտենում։
Եկավ կրկեսը։ Դրանից հետո տղաները երեք օր հնացած կարպետներից սարքված վրանների տակ կրկես֊կրկես խաղացին՝ մուտքը տղաների համար երեք գնդասեղ, ազջիկների համար՝ երկու։ Հետո կրկեսը թողնվեց երեսի վրա։
Մի գանգաբան և մի հիպնոսող եկան․․․ և գնացին՝ քաղաքը թողնելով առաջվանից ավելի տափակ ու ձանձրալի վիճակում։
Տղաների և աղջիկների մի քանի երեկույթ տեղի ունեցավ, բայց դրանք այնքան քիչ էին և այնքան հրաշալի, որ ավելի ծանր էին դարձնում մնացած ժամանակը։
Բեքի Թեչըրը գնացել էր Կոստանդնուպոլսում գտնվող իրենց տունը՝ արձակուրդները ծնողների հետ անցկացնելու։ Կյանքում ոչ մի լուսավոր տեղ չմնաց։
Սպանության տարօրինակ գաղտնիքը մի խրոնիկ դժբախտություն էր տևականության իմաստով և ցավ պատճառելու տեսակետից պարզապես իսկական քաղցքեղ էր։
Հետո Թոմը քութեշով հիվանդացավ։
Ամբողջ երկու շաբաթ Թոմը պառկեց բանտարկյալի պես աշխարհի և նրա իրադարձությունների համար մահացած։ Նա շատ ծանր հիվանդ էր և ոչ մի բանով չէր հետաքրքրվում։ Երբ ի վերջո ոտքի կանգնեց ու թուլացած քայլեց քաղաքի փողոցներով, մի թախծոտ փոփոխություն էր իջել ամեն ինչի և ամեն մարդու վրա, մի «զարթոնք» էր տեղի ունեցել և բոլորը «կրոնասեր» էին դարձել, ոչ միայն չափահասները, այլ նույնիսկ տղաներն ու աղջիկները։ Թոմը շրջում էր, անհուսորեն հուսալով հանդիպել մի օրհնված մեղավոր դեմքի, բայց ամեն տեղ հիասթափության էր հանդիպում։ Նա Ջո Հարպըրին գտավ մի Կտակարան ուսումնասիրելիս և տխուր հեռացավ այդ տխուր տեսարանից։ Նա Բեն Ռոջերսին փնտրեց և գտավ այն պահին, երբ տղան աղքատներին մի տասնյակ հոգևոր բրոշյուրներ էր բաժանում։ Թոմը որսաց Ջիմ Հոլիսին, որ նրա ուշադրությունը հրավիրեց վերջին հիվանդության վրա, այն համարելով թանկագին օրհնություն՝ ուղարկված որպես նախազգուշացում։ Հանդիպած յուրաքանչյուր տղա ավելացրեց Թոմի ճնշվածությունը, և երբ նա հուսահատ, որպես վերջին ապաստարան, վազեց Հեքլբերի Ֆինի մոտ ու ընդունվեց ավետարանից վերցված մի մեջբերումով, տղայի սիրտը կոտրվեց։ Նա վերադարձավ տուն՝ իր անկողինը, գիտակցելով, որ քաղաքից միայն ինքը կորած էր ընդմիշտ, հավիտյան։
Այդ գիշեր մի սարսափելի փոթորիկ բարձրացավ՝ քամախառն անձրևով, սարսափելի որոտով և կուրացնող կայծակով։
Թոմը գլուխը ծածկեց վերմակով ու սարսափով սպասեց իր վախճանին․ կասկածի նշույլ անգամ չուներ, որ այդ ամբողջ իրարանցումն իր համար է։ Նա հավատում էր, որ երկնքում իշխող ուժերի համբերությունը ծայր աստիճան շահագործել էր, և այս բոլորը դրա արդյունքն էր։ Նրան կարող էր թվալ, թե միջատ սպանելու համար այդքան հանդիսավորություն և ռազմամթերք պետք չեն, բայց անհավանական ոչինչ չգտավ, որ իր նման միջատը ոչնչացնելու համար այդքան թանկարժեք փոթորիկ բարձրացվի։
Փոթորիկը դանդաղ սպառվեց և անցավ առանց իրագործելու իր նպատակը։ Տղայի առաջին միտքը եղավ շնորհակալ լինել և փոխվել։ Երկրորդ մտածումը՝ սպասել, որովհետև կարող էր երկրորդ փոթորիկը չլինել։
Հաջորդ օրը նորից բժիշկ կանչեցին։ Թոմի վիճակը նորից էր ծանրացել։ Այս անգամ մեջքի վրա անցկացրաց երեք շաբաթը նրան մի դար թվաց։ Ի վերջո, երբ առողջացավ ու դուրս եկավ, նա հազիվ կարող էր շնորհակալ լինել, որ աստված իրեն խնայեց, իմանալով, թե ինչպես մենակ էր լինելու, առանց ընկերների և բարեկամների։ Նա անտարբեր քայլեց փողոցով ու գտավ Ջիմ Հոլսին, որ դատավոր էր դարձել և դատում էր մի կատվի՝ սպանության համար, զոհի ներկայությամբ, որը մի թռչուն էր։ Նա Ջո Հարպըրին և Հեք Ֆինին գտավ մի փողոցում գողացած սեխ ուտելիս։ Խեղճ երեխաներ, նրանք էլ Թոմի նման նորից մոլորվել էին։
